2 Eylül 1977 tarihinde kurulan Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) Parlamentolar Arası Asamblesi (AİPA); Endonezya, Malezya, Filipinler, Singapur, Tayland, Vietnam, Kamboçya, Laos, Brunei Darusselam ve Myanmar olmak üzere on ülke parlamentosundan oluşmaktadır.
AİPA, üye parlamentoların yanı sıra gözlemci üye parlamentoları ile diğer parlamenter kuruluşlar arasında karşılıklı anlayışı, işbirliğini ve yakın ilişkileri teşvik etmeyi amaçlamaktadır. AİPA ayrıca ASEAN Topluluğu’nun 2025’te hayata geçirilmesini hızlandırmayı amaçlayan politikaların Güneydoğu Asya halklarına daha etkin bir şekilde anlatılmasında da önemli bir rol oynamaktadır. Bir diğer temel hedef ise ASEAN’ın amaç ve hedeflerine ulaşılmasına parlamentolar arası işbirliği yoluyla önemli ölçüde katkıda bulunmaktır.
ASEAN Parlamentolar Arası Asamblesi’ne gözlemci üye olma talebimizi içeren mektup 13 Nisan 2023 tarihinde Sayın TBMM Başkanımız tarafından imzalanarak Dışişleri Bakanlığımız aracılığıyla Endonezya’nın başkenti Cakarta’da bulunan AİPA Uluslararası Sekretaryası’na iletilmiştir.
Ülkemiz ile ASEAN üyesi ülkeler arasında var olan ve sektörel diyalog ortaklığıyla derinleştirilen ilişkilerin daha da güçlendirilmesine yönelik çabalara parlamenter bir boyut kazandırmak amacıyla ASEAN Parlamentolar Arası Asamblesi’ne gözlemci üye olma talebimiz 9 Ağustos 2023 tarihinde Cakarta’da düzenlenen AİPA 44. Genel Kurul toplantısında onaylanmıştır.
Türkiye Büyük Millet Meclisini, ASEAN Parlamentolar Arası Asamblesi’nde temsil edecek bir grup kurulması da TBMM Genel Kurulunun 10.10.2023 tarihli 5’inci Birleşiminde kabul edilmiştir.
AİPA’da aralarında Azerbaycan, ABD, Avustralya, Kanada, Hindistan ve Japonya olmak üzere 23 gözlemci ülke bulunmaktadır. Gözlemci ülke heyetleri her yıl düzenlenen AİPA Genel Kurullarına katılarak konuşma yapmakta ve AİPA üye ülke temsilcileri ile bir araya gelerek ortak konuları ilgilendiren hususlarda fikir alışverişinde bulunmaktadır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi, AİPA’da üç Milletvekili ile temsil edilmektedir. TBMM 28.Yasama Döneminde AİPA Türk Grubunun Başkanlığını Karaman Milletvekili Osman SAĞLAM yürütmektedir.
