Kuruluş: 21 Kasım 2008 tarihinde imzalanan İstanbul anlaşması ile kurulmuştur. Üyeleri Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye’dir. Macaristan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gözlemci üyedir.

Özbekistan ve Türkmenistan: TÜRKPA’nın kurucu anlaşmasının hazırlık sürecinden beri bu ülkelerin de dâhil olması için girişimler yapılmıştır. 2017 sonundan bu yana Özbekistan, 2020 yılından itibaren de Türkmenistan toplantılara misafir olarak katılım sağlamaktadır.

Amaçlar: TÜRKPA 2008’den beri meclisler arası iş birliğinin geliştirilmesi, başta kültür, tarih, sanat, edebiyat ve diğer ortak değerlerin korunması olmak üzere ulusal mevzuatların yakınlaştırılması, siyasi, toplumsal, iktisadi, kültürel ve insani konularda görüş alışverişinde bulunulması amacıyla faaliyetler yürütmektedir. Türk dünyasının kültürel mirasının ve tarih, sanat, edebiyat ve diğer alanlardaki ortak değerlerinin korunması ve gelecek nesillere aktarılması konusu da dâhil olmak üzere ulusal mevzuatların yakınlaştırılması konusunda tavsiye kararları almaktadır. Ayrıca TÜRKPA’nın amaçları arasında; taraflar arasında hukuki ve diğer konularda bilgi alışverişinde bulunulmasını sağlamak, tarafların milletvekilleri ve meclis görevlilerinin karşılıklı ziyaretlerinin gerçekleştirilmesinde iş birliği sağlamak da bulunmaktadır.

Teşkilat yapısı: TÜRKPA çalışmalarını taraf ülke meclis başkanlarının oluşturduğu TÜRKPA Asamble Konseyi yönlendirir. Başlıca karar alma organı her ülkeden sekizer milletvekilinin ve meclis başkanlarının yer aldığı TÜRKPA Genel Kurulu’dur. TÜRKPA bünyesinde Sekretarya (genel sekreterlik) ve daimi komisyonlar mevcuttur.

Temel belgeler: İstanbul Anlaşması, TÜRKPA İç Tüzüğü, TÜRKPA Sekretarya Yönetmeliği, TÜRKPA-Azerbaycan Ev Sahibi Ülke Anlaşması, TÜRKPA Sekretaryası Mali İşler Yönetmeliği, TÜRKPA Seçim Gözlem Yönetmeliği, TÜRKPA Kadın Parlamenterler Grubu Yönetmeliği, TÜRKPA Genç Parlamenterler Grubu Yönetmeliği ve TÜRKPA Madalya ve Madalya Beratları Yönetmeliği temel belgeleridir.

Genel Kurul: Yılda bir defa olmak üzere alfabetik sıraya göre üye ülke ev sahipliğinde düzenlenir. Ancak 2010, 2016 ve 2020’de Genel Kurul düzenlenememiştir. Diğer Genel Kurul tarihleri ve yerleri aşağıda liste olarak verilmiştir. TÜRKPA’nın 10. Kuruluş Yıldönümü 21 Kasım 2018’de kutlanmıştır. Bu nedenle 8. Genel Kurul kapsamında özel bir konferans ve gala düzenlenmiştir.

Ayrıca TBMM ev sahipliğinde 17 Mayıs 2019 tarihinde TÜRKPA 10. Kuruluş Yıl Dönümü Fotoğraf Sergisi ile beraber, TÜRKPA 10. yıl nişanları tören ile takdim edilmiştir. 15. Yıldönümü nedeniyle yapılması planlanan etkinlikler Türkiye’de yaşanan deprem felaketi nedeniyle yapılmamıştır.

Dönem Başkanlığı: 12 Haziran 2025 tarihinde Astana’da yapılan 14. Dönem Genel Kurulu toplantısında Dönem Başkanlığını Kazakistan devralmıştır.

Sekretarya: TÜRKPA Sekretaryası Bakü’de (Azerbaycan) yerleşiktir. Genel sekreter veya yardımcısı düzeyinde her ülkeden birer temsilci bulunmakta ve dört yıllığına seçilmektedir. 28 Eylül 2021 tarihinde Türkistan’da yapılan 10. Genel Kurulda Genel Sekreterliğe TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa ŞENTOP’un aday gösterdiği Büyükelçi Mehmet Süreyya ER seçilmiştir.

Daimi Komisyonlar: TÜRKPA bünyesinde dört daimi komisyon görev yapmaktadır. Ayrıca seçim gözlemi, ihtisas komisyonları arası iş birliği, yasama uyumlaştırma, konferans gibi faaliyetler gerçekleştirilmektedir. “Hukuk İşleri ve Uluslararası İş Birliği Komisyonu” Başkanlığı ile “Çevre ve Doğal Kaynaklar Komisyonu” Başkanvekilliği Türkiye’nin kontenjanındadır. Ülkelerin birer komisyon sekreteri mevcuttur.

Model Kanun Çalışması: İstanbul Anlaşmasında yer alan, ulusal mevzuatların yakınlaştırılması amacına uygun olarak model kanun yapılmasına yönelik çalışmalar 2014’ten beri devam etmektedir. 2019’da Türkiye’nin dönem başkanlığında hız kazanan çalışmalar neticesinde sürecin işleyişine dair Yönetmelik kabul edilmiştir.

• TÜRKPA Daimi Komisyonları (Komisyon başkanlıkları)
• Hukuk İşleri ve Uluslararası İlişkiler Komisyonu (Türkiye)
• Çevre ve Doğal Kaynaklar Komisyonu (Azerbaycan)
• Ekonomik İşbirliği Komisyonu (Kazakistan)
• Sosyal, Kültürel ve İnsani Meseleler Komisyonu (Kırgızistan)

• TÜRKPA Türkiye Delegasyonunun Mevcut Üyeleri

• Numan KURTULMUŞ	TBMM Başkanı ve TÜRKPA Türkiye Delegasyonu Başkanı
  Osman MESTEN	Bursa Milletvekili
  Mahmud Rıdvan NAZIRLI	Elazığ Milletvekili
  Cemal ENGİNYURT	İstanbul Milletvekili
  Ömer Faruk GERGERLİOĞLU	Kocaeli Milletvekili
  Tahir AKYÜREK	Konya Milletvekili
  Filiz KILIÇ	Nevşehir Milletvekili
  Mahmut ÖZER	Ordu Milletvekili
  Kadim DURMAZ	Tokat Milletvekili

• TÜRKPA Türkiye Delegasyonunun üyelerinin yer aldığı TÜRKPA daimi komisyonları

• Osman MESTEN	Bursa Milletvekili	Başkan, Hukuk İşleri ve Uluslararası İlişkiler Komisyonu
  Tahir AKYÜREK	Konya Milletvekili	Bşk. Yrd., Çevre, Doğal Kaynaklar ve Sağlığın Korunması Komisyonu
  Filiz KILIÇ	Nevşehir Milletvekili	Üye, Hukuk İşleri ve Uluslararası İlişkiler Komisyonu
  Kadim Durmaz	Tokat Milletvekili	Üye, Ekonomik İşbirliği Komisyonu
  Mahmud Rıdvan NAZIRLI	Elazığ Milletvekili	Üye, Çevre, Doğal Kaynaklar ve Sağlığın Korunması Komisyonu
  Cemal ENGİNYURT	İstanbul Milletvekili	Üye, Ekonomik İşbirliği Komisyonu
  Mahmut ÖZER	Ordu Milletvekili	Üye, TÜRKPA Eğitim, Kültür, Sosyal ve İnsani Meseleler Komisyonu
  Ömer Faruk GERGERLİOĞLU	Kocaeli Milletvekili	Üye, TÜRKPA Eğitim, Kültür, Sosyal ve İnsani Meseleler Komisyonu