SİYASİ ETİK KOMİSYONU..

Üstün, beraberinde AK Parti Manisa Milletvekili İsmail Bilen ve Bilecik
Milletvekili Fahrettin Poyraz ile birlikte Parlamentoda düzenlediği basın
toplantısında, teklifi hakkında bilgi verdi.
Eksiksiz ve tam bir demokrasi için 4 yılda büyük yol katettiklerini belirten
Üstün, ''şeffaf devlet'' ilkesinin hayata geçirilmesi için Bilgi Edinme Yasası
ile Kamu Etik Kurulu kurulmasına ilişkin yasayı çıkardıklarını, bugün de bir grup
milletvekiliyle hazırladıkları, ''TBMM'de siyasi etik komisyonu kurulması ve mal
bildiri''miyle ilgili düzenlemeyi teklif haline getirdiklerini anlattı.
TBMM'de kurulacak ''Siyasi Etik Komisyonu''nu bir ihtisas komisyonu gibi
düşündüklerini belirten Üstün, TBMM Üyeleri ve Bakanlar Kurulu üyeleriyle ilgili
etk ilkelere uyup uymadığını, resen veya yapılacak başvurular üzerine gerekli
inceleme ve araştırma yaparak takip ve değerlendirme görevini yapacağını anlattı.
Üstün, bir gazetecinin bakan ve milletvekillerine dağıtılacak hediyelerle
ilgili takibin nasıl yapılacağı sorusuna, ''Nasıl Genel Kurulda evrak Başkanın
izniyle dağıtılıyorsa burada da Komisyon Başkanının izniyle dağıtılabilir''
karşılığını verdi. Üstün, ''Hediyeler kurumlar aracılığıyla değil, kişilerin
kendisine veriliyor veya evine gönderiliyor'' denmesi üzerine, yapılacak
başvuruya göre bunun da inceleme konusu yapılabileceğini ifade etti.
''Milletvekillerine verilen cep telefonu ve dizüstü bilgisayarlar etik mi?''
sorusuna İsmail Bilen, ''Milletvekillerine bilgisayar falan verilmedi.
Milletvekillerinin ve Meclis personelinin maaşların yatırılması karşılığında bu
bilgisayarlar alındı. Bunu tüm kamu kurum ve kuruluşlarında yaparlar. Sağlık ve
Milli EĞitim Bakanlığında da yapılıyor'' dedi. Gazetecinin ''Bizim de maaşlarımız
bankaya yatırılıyor ama bize bilgisayar verme ihtiyacı duymuyorlar'' demesi
üzerine Bilen, bankaların rekabet esasına göre çalıştığını ve müşteri tutabilmek
adına bu tür işlemleri yaptığını söyledi.
Fahrettin Poyraz da teklifin hazırlanmasının amacının ''bu tür tartışmaların
önüne geçmek'' olduğunu belirterek, ''Biz zaten milletvekilleri olarak en başta
bunlardan sıkıntı duyduğumuz için bunu tartışmak ve bir yasal çerçeveye bağlamak
istedik. Kanunlara, askeri talimatlar gibi her şeyi yazmak doğru değil. Kanunu
genel olarak çıkartırsınız. Bugün lüks olan bir şey yarın veya 10 yıl sonra
sıradanlaşabiliyor. Aynı cep telefonu örneğinde olduğu gibi... Eğer Komisyona
itibar ediyorsak, ki ediyoruz, oraya bırakmak lazım. O günün rayici, örf adetleri
neyse çerçeveyi o çizsin'' diye konuştu.
Teklifle ilgili muhalefet ile diğer kurum ve kuruluşların desteğini
beklediklerini belirten Poyraz, ''Düzenlemeyi bu yasama yılında yasalaştırma
iradesi var mı?'' sorusuna karşılık, bu dönemde yasalaştırılmasını istediklerini
bildirdi. Üstün, üzerinde çalışılan ve siyasetin finansmanı ile ilgili diğer
çalışmanın da 1 hafta-10 gün içinde Meclis Başkanlığına sunulacağını söyledi.

-SİYASİ ETİK VE MAL BİLDİRİMİNDE DÜZENLEME...-

''Siyasi Etik Komisyonu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun Teklifi''nde, açıklık, saydamlık, hesap verilebilirlik,
tarafsızlık, dürüstlük ve objektiflik ilkelerini etkili bir biçimde uygulamak
suretiyle siyaset kurumuna duyulan güveni artırmak amacıyla TBMM'de ''Siyasi Etik
Komisyonu'' kurulması öngörülüyor.
Komisyonun üye sayısı, Danışma Kurulunun teklifi üzerine Genel Kurul
tarafından işaret oyuyla belirlenecek. Siyasi parti grupları, sandalye sayısı
oranında Komisyonda temsil edilecek. Plan ve Bütçe, Dilekçe Komisyonu üyeleri ile
Başkanlık Divanı ve Bakanlar Kurulu üyeleri, Komisyonda görev alamayacak.
Komisyon, resen veya başvuru üzerine, milletvekilleri ve dışarıdan atanmış
Bakanlar Kurulu üyelerinin, siyasi etik kuralları ve diğer kanunlarda yer alan
ilkelere riayet edip etmediğinin incelenmesi, araştırılması ve
değerlendirilmesiyle görevli olacak.
Komisyon, milletvekilleri ve dışarıdan atanan Bakanlar Kurulu üyelerinden,
kamu kurum ve kuruluşlarından, gerçek ve tüzel kişilerden her türlü bilgi ve
belgeyi isteyecek; ilgili kişi ve uzmanların görüşüne başvuracak; gerektiğinde
Ankara dışında ve yurtdışında çalışma ve incelemelerde bulunabilecek.
Komisyon toplantıları gizli olacak, çalışmalar hakkında açıklamada
bulunulmayacak. TBMM Başkanlığına sunulan rapor ve kararlarla ilgili açıklamalar
Meclis Başkanı veya görevlendireceği vekili tarafından yapılacak.
Yasalara aykırı hareket ettiği tespit edilen milletvekilleri ve dışarıdan
atanan bakanlar hakkında anayasa, yasa ve içtüzük hükümleri uyarınca işlem
uygulanacak.

-İŞ TAKİPÇİLİĞİ YAPAMAYACAKLAR-

Teklifte, milletvekilleri ve Bakanlar Kurulu üyeleri açısından, yaptıkları
işlerle bağdaşmayan işler de düzenleniyor.
Buna göre, devlet ve diğer kamu tüzel kişileri ve bunlara bağlı
kuruluşlarda, kamu yararına çalışan dernekler, devletten yardım sağlayan ve vergi
muafiyeti olan vakıflar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
sendikalarda görev alamayacak; herhangi bir taahhüt işini doğrudan veya dolaylı
olarak kabul edemeyecek; temsilcilik, hakemlik, ücret karşılığı iş takipçiliği,
komisyonculuk ve müşavirlik yapamayacak; genel sekreter, sekreter veya benzeri
herhangi bir nam altında hiçbir yönetim görevi alamayacak.
Milletvekilleri ve Bakanlar Kurulu üyeleri, yürütme organının teklif, inha,
atama veya onamasına bağlı resmi veya özel herhangi bir işle
görevlendirilemeyecek. Bir üyenin belli konuda ve 6 ayı aşmamak üzere Bakanlar
Kurulunca verilecek geçici bir görevi kabul etmesi, TBMM kararına bağlı olacak.
Yabancı bir devlet veya milletlerarası bir kuruluş tarafından verilen idari ve
siyasi, ücretli herhangi bir işi veya görevi, TBMM kararı olmadıkça kabul
edemeyecek.
TBMM üyesi olmaktan kaynaklanan konum ve yetkilerini kendilerine menfaat
sağlamak amacıyla, mesleklerini icrada ve işletmeleri yönetmekte milletvekilliği
veya bakanlık sıfat veya kimliklerini kullanamayacak.
Devletten özel teşvik, sübvansiyon veya maddi destek alan; kamuya ait ve
iştiraki bankalardan milletvekilliği brüt maaşının 50 katından fazla kredi
kullanan; kamu kurum ve kuruluşlarına, yerel yönetimlere ve bunlara bağlı
işletmelere mal veya hizmet sunan, bunlarla kazanç sağlamaya yönelik taahhüt veya
müteahhitlik ilişkisine giren firma, işletme veya şirketlerde yönetim ve denetim
kurulu üyeliği, yöneticilik yapamayacak.
Banka, finans ve sigorta kurumları, menkul değer aracı kuruluşlar veya
bunların iştiraklerinde ücretli veya ücretsiz görev üstelenemeyecek, arazi alım
satımı yapan veya toplu konut işleriyle uğraşan kuruluşlarla menfaat ilişkisine
giremeyecek. Kooperatiflerde yöneticilik ve deneticilik yapamayacak, kamu
kesimiyle hiçbir ihale ve taahhüt ilişkisine giremeyecek, özelleştirme kapsamında
hiçbir işleme taraf olamayacak, kamuya açık olmayan devlet bilgilerini özel
çıkarı için kullanamayacak.
Görevlerini yerine getirirken sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene
layık olduklarını her türlü davranışla göstermekle yükümlü olan milletvekilleri
ve bakanlar, bina, araç, gereç, personel ve benzeri kamu imkanlarını seçim
işlerinde kullanamayacak; dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi
inanç, din, mezhep, yaş, bedensel engeller ve benzeri sebeplerle ayrım
yapamayacak; bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun hareket etmek
zorunda olacak.
Milletvekilleri ve bakanlara gönderilecek her türlü hediye ve hibe
niteliğindeki eşya, Komisyonun izni olmadan dağıtılamayacak.

-MAL BİLDİRİMİNDE AÇIKLIK ESAS ALINIYOR-

Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Kanununda
önemli değişiklikler öngören teklifte, mal bildiriminde bulunması zorunlu
kişilerin kapsamı genişletiliyor.
Mahkemelerce usulüne göre atanmış bilirkişiler, siyasi parti genel merkez
yönetim ve denetim kurulu üyeleri, gazete, radyo, televizyon ve benzeri kitle
iletişim araçlarının pay sahibi gerçek kişiler ile tüzel kişilerin yönetim ve
denetim kurulu üyeleri, başyazarları ile sorumlu müdürler de kapsama alınıyor.
Ayrıca, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarının başkanları, yönetim ve
denetim kurulu üyeleri, federasyon ve konfederasyonlar dahil sendika ve sendika
şubelerinin başkanları, yönetim ve denetim kurulu üyeleri yasa kapsamına giriyor.
Kanunla belirtilen sınırlar dışındaki her türlü edinim, değeri tutarında
haksız mal edinmiş sayılacak. Milletvekilleri, menfaat sağlayarak başka bir
siyasi partiye geçmeleri halinde, menfaat tutarı kadar haksız mal edinmiş olacak.
Mal bildiriminde gizlilik ilkesi kaldırılarak, açıklık esas alınıyor. Haksız
mal edinen kişi, fiili daha ağır bir cezayı gerektiren suç oluşturmadığı
takdirde, 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasına
çarptırılacak. Haksız edinmiş mallar, TCK'nın ilgili hükümlerine göre müsadere
edilecek.
Düzenleme kapsamına giren suçlardan dolayı verilen hapis cezası, seçenek
yaptırımlara çevrilemeyecek ve ertelenemeyecek.