2005-12-14 - 14:00
BÜTÇE GÖRÜŞMELERİ MALİYE BAKANI KEMAL UNAKITAN'IN SUNUŞ KONUŞMASIYLA BAŞLADI
Unakıtan; ''İstikrarsızlıkların hüküm sürdüğü bir bölgede bulunan Türkiye, iktidara geldiğimizden bu yana istikrarın sağlandığı örnek bir ülke konumuna gelmiştir'' dedi.
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 2006 yılı bütçesinin Türkiye'nin ilk çok yıllı bütçesi olma özelliğini taşıdığını belirterek, ''İktidarımız dönemindeki bütçeler, vergilerin her kuruşunun vatandaşlarımıza daha fazla aş, iş ve hizmet olarak dönmesini sağlayacak bir titizlikle hazırlanmaktadır'' dedi.
Unakıtan, TBMM Genel Kurulu'nda bugün görüşülmesine başlanan 2006 yılı bütçesinin sunumunda yaptığı konuşmada, bu bütçenin AK Parti hükümetinin yıllık bazda 4. bütçesi olduğunu hatırlatarak, şöyle devam
etti:
''Bu bütçe aynı zamanda devletimizin çok yıllı ilk bütçesidir. Ekonomide elde ettiğimiz önemli kazanımların temel taşlarından biri olan mali disiplin anlayışını daha geniş bir döneme yayarak güçlendirmekte olan çok yıllı bütçe, maliye politikası ile ilgili belirsizlikleri ortadan kaldırarak herkesin önünü görmesini sağlayacaktır. İktidarımız dönemindeki bütçeler, vergilerin her kuruşunun vatandaşlarımıza daha fazla aş, iş ve hizmet olarak dönmesini sağlayacak bir titizlikle hazırlanmaktadır. 2006 bütçesi de böyle bir anlayışla huzurlarınıza getirilmiştir.''
''Dünyanın önemli ve hassas bir coğrafyasında stratejik önemi haiz bir konumda bulunan Türkiye'mizin her açıdan güçlü olmasını bir zorunluluk olarak görüyoruz'' diyen Bakan Unakıtan, hükümet olarak yola çıkarken, vizyonlarını ''yeni yüzyıl toplumunun temellerini
atmak, yeni yüzyılın sade, güçlü ve etkin devletini oluşturmak'' olarak açıkladıklarını kaydetti. Unakıtan, ''İstikrarsızlıkların hüküm sürdüğü bir bölgede bulunan Türkiye, iktidara geldiğimizden bu yana istikrarın sağlandığı örnek bir ülke konumuna gelmiştir'' diye
konuştu.

-''ADIMLARI ATMAKTA TEREDDÜT GÖSTERMEDİK''-
Siyasi ve ekonomik istikrarın devamı açısından fiyat istikrarının son derece önemli olduğuna dikkati çeken Unakıtan, hükümet olarak enflasyonun düşürülmesi için gerekli adımları atmakta tereddüt göstermediklerini kaydetti. Unakıtan, şunları söyledi:
''Bizi, bizden önceki hükümetlerden farklı kılan bu kararlılığımız sayesinde, yeni kuşakların adeta günlük hayatın mutat bir parçası gibi algılar hale geldiği enflasyon Kasım ayı itibariyle yıllık bazda TÜFE'de yüzde 8'in, ÜFE'de ise yüzde 2'nin altına inmiştir. Enflasyon konusunda geldiğimiz bu noktayı, ekonomimizin normalleşmesi sürecinin bir aşaması olarak değerlendiriyor ve yeterli görmüyoruz. Nasıl ki bütçe açığı konusunda Maastricht kriterini tahmin edilenden çok önce yakaladıysak enflasyon konusunda da çok yakında aynı başarıyı
yakalayacağımızı hep beraber göreceğiz. Bu konudaki ilk adımı da 2006 yılından itibaren açık enflasyon hedeflemesine geçerek atıyoruz.'' Maliye Bakanı Unakıtan, ekonomide de 2003 yılında hedefin üstünde büyümenin görülmesinin ardından 2004 yılında yüzde 9.9 gibi yüksek bir büyüme hızına ulaşıldığını, bu oranın son 39 yılın en yüksek büyüme oranı olarak iktisat tarihimizdeki yerini aldığını ifade etti.
Unakıtan, 2001 yılına kadar olan dönemde Türkiye'ye gelen yabancı sermayenin tutarının yıllık bazda 1 milyar dolara bile ulaşmazken, 2003 yılından bu yılın Ekim ayına kadar toplam 8.5 milyar dolar yabancı sermaye girişinin gerçekleştiğini söyledi. Unakıtan, ''Sadece bu yılın ilk 10 ayında gelen yabancı sermaye miktarı 4 milyar doları aşmıştır'' dedi.

-''UCUZ POLİTİKA DÖNEMİ BİTMİŞTİR''-
Bakan Unakıtan, 2002 yılında 2 bin 598 dolar olan kişi başına
gelirin de bu yıl sonunda 5 bin doları bulacağına işaret ederek, şöyle
devam etti:
''Sanayileşmenin ve gelişmenin bir sonucu olarak kentlerdeki nüfus
ve işgücü sürekli olarak artmaktadır. Buna paralel olarak tarım dışı
sektörlerdeki istihdam da artmaktadır. 2005 yılının Ağustos döneminde,
2002 yılının aynı dönemiyle karşılaştırıldığında, tarım dışı
sektörlerde 1 milyon 723 bin kişilik istihdam artışı sağlanmıştır.
Bu üç yıl içinde işsiz sayısı Türkiye genelinde 33 bin kişi, kentsel
kesimde ise 57 bin kişi azalmıştır. Kentlerdeki işsizlik oranı yüzde
13.9'dan yüzde 12.3'e gerilemiştir. Buna karşılık tarım kesiminde 1
milyon 719 bin kişilik istihdam azalışı yaşanmıştır. Bunun sonucunda,
sözkonusu süre içerisinde tarımın toplam istihdam içindeki payında 7.5
puanlık bir düşüş gerçekleşmiştir.
Sanayileşme ve kalkınma devam ettikçe bu modernleşme süreci de
devam edecektir. Bu nedenle, mevcut işsizlere ve iş gücüne yeni
katılan nüfusa ek olarak kırsal kesimden gelen iş gücüne de istihdam
imkanının yaratılması gerekmektedir.''
''Artık ucuz politika dönemi bitmiştir'' diyen Kemal Unakıtan,
2005 yılında dış ticaret hacminin bir önceki yıla göre yüzde 16.6
artışla 187.4 milyar dolar olacağının tahmin edildiğini söyledi.
Bu yılın Ocak-Ekim döneminde ihracatın 59.4, ithalatın ise 95
milyar doları bulduğunu anlatan Unakıtan, ''2005'in Ocak-Ekim
döneminde, cari işlemler dengesi 17.1 milyar dolar açık vermiştir.
Giderek daha sağlam kaynaklarla finanse edilen cari açık ile ilgili
gelişmeler yakından izlenmektedir. Merkez Bankası döviz rezervleri
22.2 milyar dolardan 47.7 milyar dolara yükselmiştir. İç borç stoku
ise 2005 yılı Ekim ayı itibariyle 242.8 milyar YTL olmuştur'' diye
konuştu.

-''MALİ DİSİPLİNE TİTİZLİKLE UYACAĞIZ''-
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, mali disipline iktidara
geldiklerinden bu yana titizlikle uyduklarını ve uymaya da devam
edeceklerini belirterek, ''Mali disiplin olmadan birçok sorunun
kaynağı haline gelmiş kronik bütçe açıkları ile baş edilmesi asla
mümkün değildir. Bütçelerimiz 1971 yılından beri kesintisiz olarak
açık vermekte, 1981 yılından bu yana ise açıklar giderek artmaktadır''
dedi.
Mali disiplin sayesinde, bütçe açıklarının nominal bazda da
azalmaya başladığını ifade eden Unakıtan, şunları kaydetti:
''2003 yılında 40.2 milyar YTL olan bütçe açığı, 2004 yılında 30.3
milyar YTL'ye düşürülmüştür. 2005 yılında ise başlangıçta öngörülen
29.1 milyar YTL tutarındaki bütçe açığı hedefi ise 14.6 milyar YTL
olarak revize edilmiştir. Son veriler açığın revize edilen seviyenin
de altında gerçekleşeceğini göstermektedir. Diğer taraftan, 2002
yılında yüzde 12.7 seviyesinde gerçekleşen kamu kesimi borçlanma
gereği bu yıl yüzde 1'in altına düşmektedir. Gelecek yıl bu rakam
eksiye düşecek. Türkiye gelecek yıl nominal olarak borçlarını
azaltacaktır. Geçmiş yıllar mali yönden Türkiye'nin kara
sayfalarıdır.''
Maliye Bakanı Unakıtan, vergilerini ödeyen vatandaşlar ile kamu
kurum ve kuruluşlarının özverisi ve desteği sayesinde elde edilen bu
sonuçların, uygulanan politikaların başarısı olduğunu belirterek,
''Daha açık bir ifadeyle, Türkiye'mizin düzlüğe çıkmasının da
ifadesidir'' diye konuştu.

2002'de yüzde 14.6 olan konsolide bütçe açığının GSMH'ye oranının 2005 sonunda
yüzde 3'ün altına indirileceğini belirterek, ''Böylece bütçede Maastricht Kriterini tutturmuş oluyoruz'' dedi. Unakıtan, 2006 yılı bütçesini TBMM Genel Kurulu'na sunuşunda,
hükümetin, en önemli sosyal politika önceliğinin, toplumun korunmaya muhtaç kesimlerinin gözetilmesi olduğunu ifade etti. Bakan Unakıtan, 2002 Kasım ayıyla kıyaslandığında 2005 Ekim ayında, bir aylık net asgari ücretle yüzde 58 daha fazla ekmek, yüzde 63 daha fazla süt, yüzde 34 daha fazla dana eti satın alınabildiğini anlattı.
CHP'lilerin laf atmalarına Unakıtan, ''Et fiyatlarında yanlış hesap yapmayın. Bazıları, sosyete kasaplarındaki fiyatları söylüyor. Biz, halkın içindeyiz. Halkın içinden geldik. Oradaki rakamları söylüyoruz'' karşılığını verdi. Unakıtan, milletvekillerine dönerek, ''Bugün, dünden iyi mi değil mi?'' diye sordu. CHP'li milletvekillerinin, ''Çok kötü, çok kötü... Dünden daha kötü'' demesi üzerine Unakıtan, konuşma metnini göstererek, ''İşte hesaplar ortada. Bugün, dünden daha iyidir. Yarın daha da iyi olacaktır'' dedi. Unakıtan'ın bu sözleri, AK Parti
sıralarından, ''bravo, bravo'' sesleriyle karşılanırken, CHP'liler tepki gösterdi.

-''YOKSULLARA YARDIMI BİLE TENKİT EDENLER...''-
Rakamların, çalışan, emekli ve diğer dar gelirli vatandaşların durumlarının 2002 yılına göre iyileştiğini açıkça ortaya koyduğunu dile getiren Unakıtan, ''Önümüzdeki dönemlerde de bütçe imkanları ölçüsünde dar gelirli vatandaşlarımızın durumunu daha da iyileştirmek temel önceliklerimiz arasında yer almaya devam edecektir'' diye konuştu.
CHP Ankara Milletvekili Bayram Meral'in, yoksullara yapılan yardımla övünülmemesi gerektiğini söylemesine Unakıtan, şöyle konuştu: ''Yoksullara yardımı bile tenkit edenlerden, bu millet ne bekleyecek Allah aşkına? Enflasyonun yüksek olduğunda, bundan dar gelirli, sabit ücretli etkileniyor. Çünkü aldığı paralar, çarşıya, pazara gitmeden eriyor. Adeta cebinden çalınıyor. Biz enflasyonu indirerek, en fazla sabit ve dar gelirlilere hizmet ettik. Parası cebinde değerine koruyor. Bunu anlamayanlardan millete hiçbir fayda gelmez.''
CHP'lilerin, ''ayıp, ayıp'' diyerek laf atmalarına, AK Parti'liler müdahale edince birleşimi yöneten TBMM Başkanı Bülent Arınç araya girdi. Arınç, milletvekillerinden, hatibin konuşmasına müdahale etmemesini isterken, Unakıtan'a da ''Sayın Bakan, kitapçığınıza sadık
kalırsanız çok iyi olur'' dedi. Unakıtan, Arınç'a, ''Sayın Başkan, bazı rakamları vurgulamak icap ediyor'' karşılığını verdi.
Unakıtan, KOBİ'lere 2002'de 7.3 milyon YTL destek verildiğini, Ekim 2005 itibariyle, hükümetleri döneminde yapılan destek harcamalarının 193 milyon YTL'si geri ödemesiz olmak üzere 330 milyon YTL'ye ulaştığını kaydetti. Unakıtan, kepenk kapatan esnafın yeniden kepenklerini açmaya başladığını, bu yılın ilk 10 ayında 27 bin 118 işyeri açıldığını anlattı.

-2005 GERÇEKLEŞME TAHMİNLERİ-
2005 yıl sonu gerçekleşme tahminlerine ilişkin bilgi veren
Unakıtan, 2005 yılı sonu itibarıyla; konsolide bütçe harcamalarının
145.5, konsolide bütçe gelirlerinin 130.9 milyar YTL olacağını
belirtti.
Unakıtan, 14.6 milyar YTL olarak revize edilen bütçe açığının,
elde edilen sonuçlarla bunun da altında gerçekleşeceğini bildirdi.
Böylece, 2002'de yüzde 14.6 olan konsolide bütçe açığının GSMH'ye
oranının 2005 sonunda yüzde 3'ün altına indirileceğini belirten
Unakıtan, şöyle devam etti:
''Böylece bütçede Maastricht Kriterini tutturmuş oluyoruz. 2006
yılı bütçesinin Plan ve Bütçe Komisyonu'nda yapılan müzakereleri
sonucunda, konsolide bazda; bütçe giderleri 157.3, bütçe gelirleri
144.1, bütçe açığı 13.2, faiz dışı fazla 33 milyar YTL olarak tahmin
edilmiştir. Yine konsolide bütçe bazında, 2006 bütçesiyle; personel
giderleri için 35.6, sosyal güvenlik kurumlarına devlet primleri için
4.9, mal ve hizmet alımları için 15.9, faiz giderleri için 46.3, cari
transferler için 37.4, sermaye giderleri için 10.7, sermaye
transferleri için 2.2, borç verme için 3.3, yedek ödenekler için 1
milyar YTL ödenek teklif edilmektedir.''
Unakıtan, faiz giderleri konusunda 2003-2005 döneminde kaydedilen
olumlu gelişmenin 2006'da da devam edeceğini, 2002'de yüzde 46.8
seviyesinde olan faiz giderlerinin bütçe içerisindeki payının 2006'da
yüzde 29.4'e düşeceğinin tahmin edildiğini vurguladı.
Sosyal güvenlik kurumlarına, transfer kalemlerinden 23.3 milyar
YTL ayrıldığını belirten Unakıtan, bunun, daha önceki yanlış ve
popülist politikalardan kaynaklandığını söyledi. Unakıtan, Türkiye'de
daha önce 38-40 yaşlarında emekli olunduğunu ifade ederek, ''Şimdi
Türkiye, o yanlış politikanın cezasını çekiyor. Meclis'e sevk
ettiğimiz sosyal güvenlik yasa tasarılarını çıkarmak Türk milletinin
büyük menfaatine olacaktır. Engellemek de tersine olacaktır'' diye
konuştu.

-ÇOK YILLI BÜTÇE-
2006'da köylerde yaşayan vatandaşların hayat standardını
yükseltmek amacıyla, içme suyu, yol yapımı ve önceki yıllardan devam
eden yatırımlar için bütçeden toplam 600 milyon YTL ödenek ayrıldığını
belirten Unakıtan, yıl içinde gelecek ilave gelir kaynaklarıyla
birlikte ayrılacak toplam ödeneğin 2 milyar YTL'yi bulacağını
kaydetti. Unakıtan, ''Böylece, yedek ödeneklerden yıl içinde yatırım
tertiplerine yapılacak aktarmalar da dikkate alındığında, 2006 yılında
yatırım amaçlı kullanılacak toplam kaynak konsolide bütçe bazında 15
milyar YTL'yi aşacaktır'' diye konuştu.
Unakıtan, 2006-2008 yıllarını kapsayan ilk çok yıllı bütçe
döneminde, borç stokundaki düşüş eğiliminin sürdürülmesini sağlayacak
oranda faiz dışı fazla tutarı elde edilmesi öngörüldüğünü kaydetti.
Bakan Unakıtan, 2006, 2007 ve 2008 yıllarında sırasıyla 33, 32.2
ve 33.5 milyar YTL tutarında maliye tanımlı faiz dışı fazla elde
edilmesinin hedeflendiğini bildirdi.
2006-2008 döneminde bütçe açığındaki düşüş eğiliminin devam etmesi
ve 2008 yılı sonunda merkezi yönetim bütçe açığının GSMH'ye oranının
yüzde 0.8'e düşmesinin öngörüldüğünü kaydeden Unakıtan, bütçe açığının
2006'da 13.3 milyar YTL, 2007'de 11.9 milyar YTL ve 2008'de 5.2 milyar
YTL olmasının programlandığını ifade etti.

MEMUR AYLIKLARI
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, memur aylıklarının, 2006 yılı için Ocak ve Temmuz aylarında ayrı ayrı yüzde 2.5 oranında artırılacağını bildirdi.

Unakıtan, TBMM Genel Kurulu'nda 2006 bütçesini sunuşunda, memurların 2006 yılına ilişkin aylıklarında yapılacak artışların, ilk kez yetkili sendikalar, konfederasyonlar ile Kamu İşveren Kurulu arasında yapılan toplu görüşmelerde sağlanan mutabakat çerçevesinde
belirlendiğini söyledi.
Memur aylıklarının, Ocak ve Temmuz ayında ayrı ayrı yüzde 2.5
oranında, kümülatif bazda ise yüzde 5.1 oranında artırılacağını
belirten Unakıtan, bu artışın yanı sıra ek ödemesi bulunmayan
kurumlarda çalışan personele, Ocak ayından itibaren yaklaşık 40 YTL ve
Temmuz ayından itibaren de bu tutara 40 YTL daha eklenerek yaklaşık 80
YTL tutarında ilave ödeme yapılacağını anlattı.
Unakıtan, eş için uygulanmakta olan aile yardımı ödeneği gösterge
rakamının 1.250'den 1.450'ye çıkarıldığını, böylece 2006 yılında
kümülatif bazda en düşük dereceli memur maaşının yüzde 19.9, ortalama
memur maaşının yüzde 12.7, en yüksek memur maaşının ise yüzde 5.1
oranlarında artacağını belirtti. Unakıtan, ''Yapılacak artışlar sonucu
en düşük dereceli memurun maaşı Ocak ayında 541 YTL'den 595 YTL'ye,
Temmuz ayında ise 650 YTL'ye yükselecek'' dedi.
Kemal Unakıtan, kurumlar vergisi oranının yüzde 30'dan yüzde 20'ye
indirildiğini, gelir vergisindeki iki tarifenin birleştirildiğini,
dilim sayısının azaltıldığını ve üst dilime ilişkin oranın yüzde
40'tan yüzde 35'e indirildiğini söyledi.


-2006 VERGİLERİ-
Bakan Unakıtan, 2006 yılı bütçesinde konsolide bazda net bütçe
gelirlerinin 144,1 milyar YTL olarak tahmin edildiğini, ana kalemler
itibariyle 2005 ve önceki yıllarda kullanılmakta olan konsolide bazda
bir değerlendirme yapıldığında ise vergi gelirlerinin 118.3, vergi
dışı gelirlerin 20.8, sermaye gelirlerinin 2.3, alınan bağış ve
yardımların 0.4, katma bütçe gelirlerin 2.3 milyar YTL olarak tahmin
edildiğini bildirdi.
Unakıtan'ın konuşma metninde, merkezi yönetim bütçesine göre 2006
yılı tahmini gelirleri de genel bütçeli kuruluşlarda 171.3, vergi
gelirlerinde 146.4, vergi dışı gelirlerde 22.2, sermaye gelirleri
2.3, alınan bağış ve yardımlar 0.4, özel bütçeli kuruluşlarda (hazine
yardımı hariç) 3.0, düzenleyici ve denetleyici kuruluşlarda 0.5, ret
ve iadeler (-) 14.4, toplam net gelir de 160.4 milyar YTL olarak yer
aldı.

-''REHAVETE KAPILMAYALIM''-
Unakıtan, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Mali disiplinin, makroekonomik istikrar için vazgeçilmez önemde
olduğu anlayışıyla hazırlanan bu bütçeyle daha önceki bütçelerimizde
olduğu gibi, faiz yükünün azaltılması ve harcamalarda etkinlik
sağlanması suretiyle tasarruf edilen kaynaklar, vatandaşlarımızın
refahını artıracak yatırım ve benzeri diğer harcamalara ayrılmaktadır.
2006 bütçesinde yatırımlar için kullanılacak toplam tutar, 15
milyar YTL düzeyine ulaşmaktadır. Bu bütçemiz de ülkemizin yıllardan
beri içine düştüğü sıkıntılardan kurtulup düzlüğe çıkması yönünde
atılmış çok güçlü bir adımdır. Bu noktada geçen yıl yaptığım çağrıyı
tekrarlamak istiyorum; milletçe birlik ve beraberliğimizi bozmadan,
rehavete kapılmadan, azim ve gayretle çalışmaya devam edelim. Sağlanan
huzur ve istikrar ortamının kıymetini bilelim ve sahip çıkalım. Huzur
ve istikrar ortamının devam etmesi, aynı zamanda daha az faiz ödemesi
ve daha az borç yükü demektir. Bu ise daha fazla eğitim ve sağlık
hizmeti, daha fazla yol, su ve elektrik, kısaca daha fazla aş, iş ve
refah anlamına gelmektedir.''
Unakıtan, Atatürk'ün, ''ekonomik kalkınmanın, Türkiye'nin, hür,
bağımsız, her zaman daha güçlü ve her zaman daha müreffeh bir Türkiye
idealinin bel kemiği olduğu'' yönündeki sözlerini de nakletti.
Bakan Unakıtan, 2006 yılı bütçe kanunu tasarısında, Türkiye'nin
imkanları ile ihtiyaçlarını en iyi şekilde bir araya getirmeye özen
gösterdiklerini belirterek, sözlerini, ''güçlü ekonomi, güçlü siyaset
ve güçlü Türkiye hedefi doğrultusunda atılmış önemli bir adım olan
2006 bütçesinin, Türkiye ve Türk milleti için hayırlı olması''
temennisiyle bitirdi.