2007-01-09 - 20:09
KAN TEMİNİNDE YENİ DÖNEM...
Vatandaşlara yeterli ve güvenli kan teminini gerçekleştirmek, yaşanan sorunlara çözüm bulmak, çağın gereklerine uygun yapılanmayı ve özel sektörün meşru çerçevede bu alanda faaliyet göstermesini sağlamak amacıyla hazırlanan kanun tasarısı, TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunda benimsendi.
Vatandaşlara yeterli ve güvenli kan teminini gerçekleştirmek, yaşanan
sorunlara çözüm bulmak, çağın gereklerine uygun yapılanmayı ve özel sektörün
meşru çerçevede bu alanda faaliyet göstermesini sağlamak amacıyla hazırlanan
kanun tasarısı, TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunda
benimsendi.

Adı ''Kan ve Kan Ürünleri Kanunu Tasarısı'' olarak değiştirilen ve kan kök
hücresi kapsam dışında tutulan kanun tasarısı, kan, kan bileşenleri ve ürünleri
hizmetlerini yürüten kamu kurum ve kuruluşları ile bu alanda faaliyette bulunacak
Sağlık Bakanlığından izinli gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri kapsıyor.

Sağlık Bakanlığı; kan, kan bileşenleri ve ürünleri kapsamındaki hizmetlerin
planlanması, yürütülmesi ve denetlenmesinde yetkili ve sorumlu olacak.

Kan, kan bileşenleri ve ürünlerinin temininde karşılıksız ve gönüllü bağış
esas olacak. Ancak mali karşılık anlamına gelmeyen, bağışçıyı teşvik edici
uygulamalar yapılabilecek.

Kan, kan bileşenleri ve ürünlerinin alınmasında ve verilmesinde, bağışçı ve
alıcının sağlığının tehlikeye düşürülmemesi; tıbbi risklere karşı korunması,
transfüzyonun güvenle yapılması için bağışçı ve alıcı izlenecek.

Bu ürünlerin alınması, kaydı, analizi, işlenmesi, depolanması, kullanılır
hale getirilmesi, dağıtım ve kullanımını ilgilendiren kan bağışı, kan bağışçısı,
hazırlayan kuruluş, kullanım yeri ve alıcıyla ilgili bütün veriler, yazılı veya
elektronik ortamda kaydedilecek. Bu veriler, 30 yıl süreyle kan istek formu ve
bağışçı sorgulama formlarının asılları ise 1 yıldan az olmamak kaydıyla bakanlık
tarafından belirlenecek süreyle saklanacak.

Kan, kan bileşenleri ve ürünlerinin alınması veya transfüzyonu, hekimin
sorumluluğu ve denetiminde yapılacak.

Yurtiçinde toplanan plazmanın ürün üretimi amacıyla yurtiçinde ve dışında
değerlendirilmesi, Sağlık Bakanlığının iznine tabi olacak.

KİŞİSEL BİLGİLER AÇIKLANMAYACAK

Hizmet birimi açan ve işletenlerin faaliyetleri, ulusal ve uluslararası
kalite güvence programları çerçevesinde yürütülecek.

Kan, kan bileşenleri ve ürünleri hizmetini yürütenler, bağışçıya ilişkin
kişisel bilgileri koruyacak, üçüncü kişilere ve basına açıklamayacak.

Sağlık Bakanlığı, olağanüstü haller ile sıkıyönetim, seferberlik ve savaş
halinde, lüzumlu olan kan, kan ürünleri ve bunlar için gerekli malzemenin temini
ve ülke çapında stoklanmasını, bölge kan merkezleri planlaması çerçevesinde
organize edecek.

KURUL OLUŞTURULUYOR

Sağlık Bakanlığının kan, kan bileşenleri ve ürünleri konusunda yapacağı
çalışmalarda gerekebilecek bilimsel desteği sağlamak üzere ''Kan ve Kan Ürünleri
Kurulu'' oluşturulacak.

Kurulda, Bakanlığın ilgili birim amiri başkanlığında kan, kan ürünleri ve
kan bankacılığı konusunda yaptığı çalışmalarla alanında tanınmış 7 uzman hekim
görev yapacak. Kurulun görev süresi 2 yıl olacak.

ÖZEL VE TÜZEL KİŞİLER

Tasarıya göre, kanın temini ve kullanımı için transfüzyon merkezleri, kan
bağışı ve bölge kan merkezleri kurulacak.

Bölge kan merkezi ve kan bağışı merkezini kamu kurum ve kuruluşları ile
Türkiye Kızılay Derneği; transfüzyon merkezini ise bu acil müdahale şartlarını
taşıyan özel sağlık kuruluşları bünyesinde olmak kaydıyla gerçek kişiler ile özel
hukuk tüzel kişileri açıp işletebilecek.

Plazma ürünleri üretim tesisini ise kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek
kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri açıp işletebilecek.

RUHSATLANDIRMA

Kan, kan bileşenleri ve ürünleri kapsamında faaliyet gösterecek gerçek ve
tüzel kişiler, faaliyetlerine başlamadan önce, Sağlık Bakanlığından veya
Bakanlığın yetkilendirilmesi halinde valiliklerden ruhsat alacak.

Gerçek ve tüzel kişiler, Bakanlık tarafından belirlenen ruhsat alma, ruhsat
yenileme, ruhsat tadili, ruhsat sureti çıkarma ve yıllık ruhsat bedellerini,
Maliye Bakanlığınca belirlenecek muhasebe birimine ödeyecek.

Sağlık Bakanlığı, gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetlerini denetleyecek.

CEZALAR

Ruhsat şartlarını faaliyetleri sırasında yitirmiş olanların ruhsatları,
Sağlık Bakanlığı tarafından geri alınacak.

Saklaması zorunlu olan belge ve örnekleri saklamadığı tespit edenlere
valiliklerce faaliyetine son verilecek ve 10 bin YTL idari para cezası verilecek.

Yapılan denetimlerde istenilen bilgileri zamanında vermeyenlere 1000 YTL
para cezası uygulanacak. Aynı suçun tekrarı halinde ise 5 bin YTL para cezası
verilecek. Uygun nitelikte personel çalıştırmayanlar ise 5 bin YTL ile
cezalandırılacak.

Kişilerin sağlığını ve sağlığını tehlikeye sokacak biçimde faaliyet
gösterenler, derhal faaliyetten men edilecek ve 1 yıldan 5 yıla kadar hapis, 1500
güne kadar da adli para cezasıyla cezalandırılacak. Bu kişilere ayrıca 5 yıl
süreyle ruhsat verilmeyecek.

Ruhsatı geri alınan veya faaliyetten men edilen bölge kan merkezleri ile kan
bağış merkezlerini ihtiyaç halinde Sağlık Bakanlığı işletecek.

-ULAŞICI HASTALIKLA KAN VERENLER

Kan yoluyla bulaşan bir hastalığı veya böyle bir hastalık taşıma riski
olduğunu bilip bu durumu saklayarak kan verenlere, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve
500 gün adli para cezası verilecek.

Sağlık Bakanlığı, kurulması öngörülen transfüzyon merkezi, kan bağışı
merkezi ve bölge kan merkezlerinin cihaz, malzeme ve personel standartlarının
belirlenmesini, birbirleriyle ilişkilerini, çalışma usul ve esaslarını
yönetmelikle belirleyecek.

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar faaliyet gösteren A ve B tipi kan
merkezleri, kan istasyonları ile diğer hizmet birimleri, bir yıl içinde
eksikliklerini gidererek, faaliyet türlerine uygun şekilde ruhsat alacaklar.

GÖRÜŞMELER

Tasarının tümü üzerine Hükümet adına söz alan Sağlık Bakanı Recep Akdağ,
tasarının kanunlaşmasıyla birlikte kan ve kan ürünleri konusunda Bakanlığın tek
başına otorite olacağını söyledi.

Tasarıyla Kızılay ve kamu hastanelerine kan bağış ve bölgesel kan merkezleri
kurma yetkisi verildiğini belirterek, böylece Türk Kızılayının daha aktif hale
geleceğini bildirdi.

Kızılay'ın bölge merkezlerinde kanı işleyeceğini ifade eden Akdağ, bu sayede
hem güvenli kan temini yapılacağını, hem de hastanelerin kan ihtiyacının
karşılanacağını bildirdi.

CHP Bursa Milletvekili Ali Arslan'ın, ''Türkiye'de kan ve aşı konusunda
ulusal bir sanayi oluşturulmalı'' yönündeki değerlendirmesine de değinen Akdağ,
bu görüşe katıldığını söyledi.

Akdağ, ''Ancak kan ürünlerinden ilaç elde etmek için birinci koşul, kaliteli
plazma elde etmektir. Türkiye'de 10 bin litre civarında kaliteli plazma elde
ediliyor. Böyle bir tesis için 600-700 bin litre kaliteli plazma gerekir. Bizim
planladığımız bu rakama ulaşıp, yerli yabancıya 'Gelin Türkiye'de bu yatırımı
yapın' demek olacaktır. Buna Kızılay da ortak olabilir'' diye konuştu.