TBMM Başkanvekili Bozdağ, gündeme geçmeden önce 3 milletvekiline gündem dışı söz verdi.
İYİ Parti Adana Milletvekili Ayyüce Türkeş, "25 Kasım, ömrünü Türk milletine adamış, gösterdiği irade ve cesaretiyle Türk milletinin ve Türk dünyasının son başbuğu olan babam Alparslan Türkeş'in doğumunun 107. yıl dönümü." diye konuştu.
TBMM'de 5 dönem görev yapan Alparslan Türkeş'in Genel Kurul kürsüsünden yaptığı konuşmalardan oluşan bir derlemeyi okuyan Ayyüce Türkeş, "Bu konuşmanın, onun yolunda yürüyen bizlere rehber, şirazesini kaybederek yoldan şaşanlara ibret olmasını diliyorum." ifadesini kullandı.
Ayyüce Türkeş, "Başbuğ Alparslan Türkeş'in liderliği ve öngörüsü milletin bekasına adanmış bir yol haritasıdır; o yoldan sapmak yalnızca geçmişe değil, geleceğe de ihanet etmektir." dedi.
CHP Kırşehir Milletvekili Metin İlhan, altın madenlerinin tamamının özel sektörün elinde olduğunu belirterek, "22 yıllık AKP iktidarı, Türk halkına sürekli petrol ve doğal gaz hikayeleri anlatırken, ülkemizdeki altın madeni ruhsatlarının tamamını özel şirketlere ve bunların da önemli bir kısmını yabancı şirketlere vermiştir. Yerlilik ve millilik bu mudur?" değerlendirmesinde bulundu.
AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Şahin, deprem sonrası Kahramanmaraş'a yapılan yatırımlar hakkında bilgi vererek, CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç'un geçen hafta yaptığı bir konuşmada dile getirdiği iddiaları yanıtladı.
TOKİ tarafından 33 bin 625 adet kentsel konut ve iş yerinin ihalesinin yapılarak sözleşmesinin imzalandığını anlatan Şahin, bunlardan 23 bin 899'unun kuralarının çekildiğini ve hak sahiplerine teslim edildiğini söyledi. Hafta sonu yeni konutların teslim edileceğini vurgulayan Şahin, 2025 yılı sonuna kadar 63 bin 30 konut ve 5 bin 846 iş yerinin, vatandaşların kullanımına sunulacağını aktardı.
Şahin, Kahramanmaraş'ta yapılan konut ve hastane inşa çalışmalarının son halinin fotoğraflarını kürsüden gösterdi. Kahramanmaraş Merkez Acil Durum Hastanesinin de fotoğraflarını gösteren Şahin, "Geçen hafta 'sadece fore kazık' diyordu. Bir haftada fore kazık, hastaneye dönüşmüş. Ocak ayında açılıyor." sözlerini sarf etti.
AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Şahin, "Bir heykel açılışına milyonlar harcayıp konser düzenlemeye benzemez bu iş. Bunlar kısa zamanda yapılan devasa hizmetler. Bunlara abaküsü verin, 130'a kadar sayamazlar, bizim bir buçuk yılda yaptığımız konut sayısı 130 bin. Abaküs saymaya devam edin, yıl sonuna kadar 200 bini bulacak bu." diye konuştu.
Bunun üzerine söz alan CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç, Mehmet Şahin'in bahsettiği hastanelerin yapımının, bir yıl önce tamamlanması gerekirken hala tamamlanmadığını savundu.
Görüşmeler sırasında, resmi temaslarda bulunmak üzere Türkiye'de bulunan Somali-Türkiye Parlamentolararası Dostluk Grubu heyeti, Genel Kurulu selamladı ve bir süre Genel Kurul çalışmalarını izledi.
AK Parti Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta, belediyeler tarafından açılan kreşlere ilişkin, "Kreş kurma hakları var, buna kimse dokunmuyor ancak İstanbul'da, Ankara'da İzmir'de vadettikleri kreşleri kuramadıkları için 'Engelleniyoruz' marifetiyle böyle yavuz hırsız gibi üste çıkmaya çalışıyorlar." dedi.
TBMM Genel Kurulunda siyasi partilerin grup başkanvekilleri yerlerinden söz aldı.
Saadet Partisi Grup Başkanvekili İsa Mesih Şahin, partisinin 9'uncu Olağan Kongresinde Genel Başkan seçilen Mahmut Arıkan'ı tebrik ederek, aktif siyasete veda eden Temel Karamollaoğlu'na demokrasiye katkılarından dolayı şükranlarını sundu.
Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM), İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkındaki kararına değinen Şahin, "Uluslararası Ceza Mahkemesinin bu kararı, sivillere yönelik sistematik ve kasıtlı saldırıların hiçbir gerekçeyle meşrulaştırılamayacağını göstermektedir." değerlendirmesinde bulundu.
Şahin, Netanyahu ve diğer yetkililerin adalet önünde hesap verene kadar hem diplomatik hem de hukuki mücadelenin devam etmesi gerektiğini vurguladı.
- Bazı teğmenler ve personelin YDK'ye sevk edilmesi
İYİ Parti Grup Başkanvekili Buğra Kavuncu, "Türkiye'de bugün bir Türk dünyası konuşuluyorsa, 'Türk Devletleri Teşkilatı' gibi bir kavram bugün Türkiye'de yaşıyorsa; bu, rahmetli Alparslan Türkeş sayesindedir ve ben de onun ad gününü bu vesileyle kutluyorum." ifadesini kullandı.
Kavuncu, MSÜ Kara Harp Okulu Diploma Alma ve Sancak Devir Teslim Töreni'nde bazı teğmenlerin ve bazı personelin Yüksek Disiplin Kuruluna (YDK) sevk edilmesine ilişkin süreçle ilgili 25 Kasım tarihine işaret edildiğini ancak 25 Kasım'da hiçbir karar alınmadığını söyledi.
Bu teğmenlerin avukatlarının, "savunma yapabilecekleri herhangi bir belgeyi alamadıklarını" söylediğini aktaran Kavuncu, "Milli Savunma Bakanı'nın '25 Kasım tarihini bekleyin.' dediği halde bugün herhangi bir sonuç ortaya çıkmaması gerçekten düşündürücü. Neden milleti geriyorsunuz, neden bunun tartışılmasını istiyorsunuz? Acaba amaç gene bu konu üzerinden Türkiye'de bir kutuplaştırma mı yaratmak?" sorularını yöneltti.
"Milli İstihbarat Başkanı'nın Ana Muhalefet Partisi liderini ziyaret etmesiyle normalleşme falan olmaz." diyen Kavuncu, normalleşmenin, önce toplumun vicdanının kanadığı, yaralandığı konular üzerinden gerçekleşebileceğini söyledi.
- "'Caniyahu' köşeye sıkışmış, sonu görünmüştür"
MHP Grup Başkanvekili Filiz Kılıç, MHP Kurucu Genel Başkanı Alparslan Türkeş'i doğumunun 107'nci yılında rahmet, minnet ve özlemle anarak, "Merhum Başbuğumuzun bıraktığı miras nesiller boyu korunacak; Türk milleti, Başbuğumuzu asla unutmayacaktır." dedi.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün "Öğretmenler, cumhuriyet sizden fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür nesiller ister." sözünün her daim öğretmenlere ilham verdiğini belirten Kılıç, 24 Kasım Öğretmenler Günü'nü kutladı.
Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü'ne işaret eden Kılıç, "Kadına yönelik şiddetle mücadelede sadece hukuki önlemler yeterli değildir, aynı zamanda toplumsal bilinçlenmeye ve eğitime de çok çok ihtiyaç vardır. Bir akademisyen olarak özellikle vurgulamak isterim ki eğitim en güçlü silahımızdır çünkü bilgi, değişim ve toplumsal kalkınmanın anahtarıdır." değerlendirmesinde bulundu.
Kılıç, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) kararına ilişkin de "Bu karar, insanlık adına küçük de olsa umut vericidir. 'Caniyahu' köşeye sıkışmış, sonu görünmüştür. İsrail yönetiminde soykırım suçuna karışmış failler, dökülen her masum kanın damla damla hesabını verecektir ve bugünler uzak değildir." diye konuştu.
DEM Parti Grup Başkanvekili Sezai Temelli, muhalefet partilerinin hazırladığı bir kanun teklifini Meclis Başkanlığına sunduklarını belirterek, "Bu darbe suçunu ortadan kaldırmak adına birlikte hareket etme zamanı gelmiştir. Bu çağrıyı biz iktidar partisine ve ortağına da yapıyoruz. Bu Meclis üzerindeki vesayete hep birlikte son vermek zorundayız, son vermezsek bu darbeler devam eder." görüşlerini dile getirdi.
- "Milli Eğitim Bakanı kreşleri sorguluyor"
CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, "Türkiye'de 653 tane kreş var, bunun 210 tanesi İstanbul'da, 105 tanesi İstanbul Büyükşehir Belediyesinin, 4 defa yemek veriliyor bu çocuklara ama bugün okullarda, ilköğretimde çocuklara bir dilim ekmek veremeyen Milli Eğitim Bakanı bu kreşleri sorguluyor." ifadelerini kullandı.
Belediyeler ve iktidarın bu işi beraber yürütmesi gerektiğini kaydeden Başarır, "Çevre ve Şehircilik Bakanlığının binlerce dönüm arazisi var. 'Ben veriyorum Sayın Başkan, kreşi aç. Teşekkür ediyorum, helal olsun sana.' demesi lazım. Milli Eğitim Bakanı'nın 'Ben öğretmen veriyorum sana, hoca veriyorum o çocuklara. Teşekkür ediyorum.' demesi lazım. 'Kapatalım.' Niye? CHP'li belediyeler bunu yapıyor. Bu anlayış bir felakettir." diye konuştu.
Bazı teğmenler ve personelin YDK'ye sevk edilmesine değinen Başarır, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler'e işaret ederek "'Ben bu üniformayı giydim, teğmenlikten general, Genelkurmay Başkanı oldum, bugün de Bakanım, Mustafa Kemal'in evlatlarına ben sahip çıkıyorum. Ben bu koltukta olduğum sürece kimse onlara dokunamaz.' demesini beklerken, aralık ayında soruşturmanın yapılacağını söyledi." dedi.
- Avrupa Parlamentosunun direktiflerinin tamamını kanuni düzenlemelerle yapan bir ülke Türkiye
AK Parti Grup Başkanvekili Usta, sözlerine, 24 Kasım Öğretmenler Günü'nü kutlayarak başladı.
Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü'ne işaret eden Usta, kadına yönelik şiddetin yalnızca bireylerin değil, tüm toplumun huzurunu bozan, insana ve toplumsal barışa karşı işlenmiş büyük bir suç olduğunu vurguladı. Bazı çevrelerin, İstanbul Sözleşmesi'nden çekilme kararını, "kadına yönelik şiddetle mücadelede bir geri adım" olarak göstermeye çalıştıklarını anlatan Usta, bu iddiaların asılsız olduğunu, 6284 Sayılı Kanun'un şiddetle mücadeledeki kararlılığı en kuvvetli şekilde gösterdiğini ifade etti.
Avrupa Parlamentosunun 24 Mayıs 2024 tarihinde onayladığı ve kabul ederek yayınladığı bir direktif olduğunu dile getiren Usta, şöyle konuştu:
"Bu direktifte kadına yönelik şiddetle mücadeleyle ilgili olarak Avrupa Parlamentosuna üye olan ülkelerin bu konudaki gerekli kendi iç mevzuatlarını ve kanuni düzenlemelerini yeteri derecede yapmadıkları için Haziran 2027'ye kadar ek süre verilmiş. Bu direktifte yaklaşık 51 madde var. Bu direktifteki maddelerin tamamını, 6284 Sayılı Kanun'da ve 2005'ten bugüne kadar yaptığı gerek Anayasal gerekse yargı süreçlerindeki kanuni düzenlemelerle, hepsini yapan tek bir ülke var, o da Türkiye."
- Belediyeler tarafından açılan kreşler
AK Parti Grup Başkanvekili Usta, 2005 yılında CHP Samsun Milletvekili Haluk Koç, Ankara Milletvekili Oya Araslı ve 112 milletvekilinin Anayasa Mahkemesine başvurarak, Belediye Kanunu'nun 14'üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan "Okul öncesi eğitim kurumları açabilir." hükmünün iptaline yönelik dava açtıklarını hatırlattı. Usta, "Bunun üzerine belediyelerin okul öncesi eğitim kurumu açma hakları ellerinden alınıyor; bunu yapan CHP. Bugün çıktılar, diyorlar ki: 'Kreş açıyoruz, kreşlerimizi kapatıyorsunuz.'" diye konuştu.
CHP'nin gösterdiği yazının kendi elinde de bulunduğunu ve yazıda "kreş" değil, "kreş adı altında açılan" ifadesinin yer aldığını anlatan Usta sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu kadar kreş açmaya hevesliler, kimse engel değil ama anladığımız şey şu: Kreş açmıyorlar, kreş adı altında aslında fiziki şartları da Bakanlığımız tarafından belirlenen kreş şartlarına uygun olmayan birtakım mekanları 'kreş' diye göstererek, orada çocuklarla ilgili birtakım düzenlemeler yapıyorlar. Bu konuda Milli Eğitim Bakanlığının hiçbir yetkisi yok. Kreş kurma hakları var, buna kimse dokunmuyor ancak İstanbul'da, Ankara'da, İzmir'de vadettikleri kreşleri kuramadıkları için 'Engelleniyoruz.' marifetiyle böyle yavuz hırsız gibi üste çıkmaya çalışıyorlar. Ayrıca, bu 'kreş' adı altında açtıkları yerlerin başına getirdikleri sorunlu insanların da bir LGBT faaliyeti içerisinde olan bir derneğin, bir vakfın mensubu ve üyesi olduklarını çok iyi biliyoruz."
"Üsküdar Belediyesinin aşevini, CHP'li Üsküdar Belediye Başkanı'nın kapattığını" da belirten Usta, "'Aşevlerini kapatarak kent lokantalarını kurduk.' deyip, ücretli yemek satmakta hiçbir engelleri yok, devam edebilirler ama bu gerçeği de bilmek zorunda kamuoyu." dedi.
CHP'li milletvekilleri, Usta'nın sözlerine tepki gösterdi.
TBMM Genel Kurulunda, CHP, DEM Parti, İYİ Parti ve Saadet Partisinin gündeme ilişkin grup önerileri kabul edilmedi.
Genel Kurulda, Saadet Partisinin "Şengen Bölgesi'ndeki vize sorunları", İYİ Partinin "okullardaki hijyen", DEM Parti'nin "kayyum" ve CHP'nin "kreş/anaokulu" hakkındaki grup önerileri ayrı ayrı görüşüldü.
Partisinin grup önerisi üzerinde söz alan Saadet Partisi Grup Başkanvekili İsa Mesih Şahin, Şengen Bölgesi'ndeki vize sorunlarına ilişkin toplumun birçok kesiminden kişinin mağdur olduğunu belirterek, 2024 Henley Pasaport Endeksi raporunda ülkelerin pasaportlarının vizesiz seyahat edebilme sayılarına göre bir sıralama yapıldığını ve Türkiye'nin 45. sırada olduğunu söyledi.
İtalya'nın çeşitli üniversitelerinden kabul alan Türk öğrencilerinin, İtalya Akademik Yıl açılışı yapılmasına rağmen kayıt yaptırdıkları okullara gidemediğini belirten Şahin, "İtalya bırakın vize vermeyi, randevu bile vermiyor. Bu önergeyi reddedecekseniz bile bir grup AK Partili milletvekili arkadaşımız ile benim de seçim bölgem olan İstanbul Mecidiyeköy'deki aracı kurumuna gidelim ve sorunu bizzat yerinde görelim, belki 'Araştırma komisyonunu kuralım' dersiniz biz de size destek veririz." diye konuştu.
AK Parti Balıkesir Milletvekili Mustafa Canbey, vatandaşların vize süreçlerinde karşılaştıkları sorunların herkes için hassasiyet gerektirdiğinin farkında olduklarını söyledi.
Canbey, sorunu tek taraflı görmenin doğru olmadığını; meselenin, uluslararası ilişkilerin çok boyutlu doğası içinde şekillendiğini belirterek, "Karşılıklı diplomatik müzakereler, iyi niyeti ve işbirliğini gerektirmektedir. Türkiye olarak Sayın Cumhurbaşkanı'mız liderliğinde meselenin çözümü ile ilgili Dışişleri Bakanlığımız sürekli bu konuyla alakalı adımları atmaktadır." dedi.
- Eğitimde fırsat eşitliği hedefi
İYİ Parti Trabzon Milletvekili Yavuz Aydın, partisinin grup önerisine ilişkin konuşmasında, eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanamadığını savunarak, "Kırsal kesimler ve şehir merkezlerinde okuyan öğrenciler arasındaki uçurum giderek büyümektedir. Devlet okulları, temel ihtiyaçlarını karşılamakta bile zorlanırken özel okullara yönelen ailelerin sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Bugün Türkiye, OECD ülkeleri arasında ilkokul seviyesinde en az kamu harcaması yapan ancak özel okul harcamalarında en üst sıralarda yer alan ülkedir." ifadelerini kullandı.
DEM Parti Grup Başkanvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit, partisinin grup önerisi üzerinde konuşurken, bazı belediyelerde yapılan görevlendirmeleri eleştirdi. "Atanmış memurların halkın iradesinin üzerine oturtulmaya çalışıldığını" öne süren Koçyiğit, "Gün geldiğinde bu halk, yarın da öbür gün de sonraki gün de siz o sandığı kurduğunuzda, o sandıktan size o tarihi cevabı verecek." dedi.
CHP Bilecik Milletvekili Yaşar Tüzün, 24 Kasım Öğretmenler Günü'ne işaret ederek, "Tam da öğretmenlerimizin ve öğrencilerimizin, taşımalı eğitim sisteminin ve okullarımızın sorunlarının konuşulacağı bir günde bunu yapmak istemediniz; 'Cambaza bak' taktiğiyle iki bakanlık aracılığıyla belediyelerimize ve belediyelerin tamamına bir genelge göndererek Türkiye'nin gündemini değiştirdiniz." diye konuştu.
Görüşmelerin ardından yapılan oylamalarda CHP, DEM Parti, İYİ Parti ve Saadet Partisinin gündeme ilişkin grup önerileri kabul edilmedi.
Genel Kurulda daha sonra AK Parti'nin gündem ve çalışma saatlerine ilişkin önerisi ele alındı. Kabul edilen öneriye göre, Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, gündemin ilk sırasına alındı. Teklifin görüşmeleri yarın da devam edecek; görüşmelerin tamamlanamaması halinde Genel Kurul perşembe günü de çalışacak.
Öneriye göre, Genel Kurul, 3, 4, 5, 24, 25, 26 Aralık günleri de çalışacak.
Öte yandan Genel Kurulda, CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın'ın "İş Kanunu ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi"nin doğrudan gündeme alınmasına ilişkin önergesi de yapılan oylamayla kabul edilmedi.
TBMM Genel Kurulunda, 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi'nin görüşme takvimine ilişkin Danışma Kurulu önerisi kabul edildi.
Buna göre, bütçe görüşmeleri, Genel Kurulda 9 Aralık Pazartesi günü saat 12.00'de başlayacak ve bitimine kadar devam edecek.
Genel Kurul, tatil günleri dahil her gün saat 11.00'de toplanacak ve günlük programın tamamlanmasına kadar çalışmalarını sürdürecek.
Görüşmeler 12 günde tamamlanacak.
Başlangıçta bütçenin tümü üzerindeki görüşmelerde yürütme adına yapılacak sunuş konuşması süreye tabi tutulmaksızın yapılacak. Siyasi parti grupları ve yürütmeye, istemi halinde (hükümet adına sunuş konuşması hariç) 70 dakika süre verilecek. Bu süre birden fazla konuşmacı tarafından kullanılabilecek. Kişisel konuşmalar 10'ar dakika olacak.
Kamu idarelerinin bütçeleri üzerindeki görüşmeler, 8 turda tamamlanacak; turların bitiminden sonra bütçe ve kesin hesap kanun teklifi maddeleri oylanacak. Gruplar ve yürütme adına yapılacak konuşmalar 70'şer, kişisel konuşmalar 5'er dakika olacak. Her tur için soru-cevap işlemi, 15 dakika soru, 15 dakika cevapla sınırlandırılacak.
Bütçenin son günü olan 20 Aralık Cuma görüşmelere saat 14.00'te başlanacak ve bitimine kadar çalışılacak. Son gün gruplar ve yürütmeye 70'şer dakika süre verilecek, kişisel konuşmalar da 10'ar dakika olacak.
Danışma Kurulunun önerisinin kabul edilmesinin ardından Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerine başlandı.
