
2013-11-07 - 10:06
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın 2014 yılı bütçesinin görüşmelerine başlandı.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın 2014 yılı bütçesinin görüşmelerine başlandı.
Komisyonda, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Rekabet Kurumu bütçelerinin görüşmelerine geçilmeden önce Sayıştay raporlarıyla ilgili tartışma yaşandı. CHP Eskişehir Milletvekili Kazım Kurt, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı'nın sunuşuna geçmeden önce söz alarak, bakanlıkla ilgili biri 19 sayfalık, diğeri 250 sayfalık iki ayrı Sayıştay Raporu olduğunu belirterek, "Hangisini dikkate alacağız?" diye sordu.
Komisyon Başkanı Lütfu Elvan, Sayıştay denetiminin prosedörününü belli olduğunu belirterek, bu prosedörü tamamlamayanların rapor olmadığını söyledi. 19 sayfalık raporun Sayıştay Raporu olduğunu tahmin ettiğini belirten Elvan, "250 sayfalık rapor, denetçinin yaptığı çalışmadır. İlgili dairelerden geçmeyen çalışmaları, rapor olarak kabul edemeyiz. Bu bir süreçtir. Konuşarak, tartışarak doğru yolu hep birlikte bulacağız" dedi.
Sayıştay Raporu ile ilgili tartışmanın ardından Bakan Yazıcı, bakanlık bütçesi üzerinde sunumuna başladı.
Bu arada, komisyonda yarın görüşülmesi planlanan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile bağlı kuruluşların 2014 yılı bütçeleri, öğleden sonraki oturumda ele alınacak.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, Türkiye'nin dünyadaki eroin yakalamalarının yüzde 20?sini gerçekleştirdiğini belirterek, "Bu rakamla Türkiye, dünya eroin yakalamasında dünyada 2?nci sıradadır" dedi.
Yazıcı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, bakanlığının 2014 yılı bütçesinin sunumunu yaptı.
Bakanlık olarak hedeflerinin, Türkiye?yi ticaretin en kolay ve en güvenli yapıldığı ülke haline getirmek olduğunu ifade eden Yazıcı, Türkiye?nin küresel bir aktör olmasını sağlamak üzere ticaret erbabını da güçlendirdiklerini söyledi.
Ticaretin her alanda daha kolay ve daha güvenli yapılması için yeni enstrümanlar geliştirdiklerini anlatan Yazıcı, bürokrasiyi azaltacak yeni projeleri hayata geçirdiklerini ve uyguladıklarını kaydetti.
Türkiye'de 87 hudut kapısı, 9 serbest bölge ve 62 iç gümrük olmak üzere, 155 gümrük müdürlüğünün bulunduğunu, bakanlık bünyesinde 14 bin 876 personelin görev yaptığını ifade eden Bakan Yazıcı, gümrük hizmetlerini çok daha hızlı ve etkin bir şekilde sürdürmek için, ihtiyaç duyulan yerlerde yeni gümrük kapıları açtıklarını ve mevcut kapıları yenilediklerini anlattı.
Çıldır/Aktaş, Dilucu, Esendere ve Kapıköy gümrük kapıları ile Halkalı Gümrük İdaresi'nin yenilenmesi için uygulama sözleşmesi imzalandığını belirten Yazıcı, Çıldır/Aktaş kapısının temel atma töreninin 16 Kasım'da gerçekleştirileceğini bildirdi.
Yazıcı, Halkalı Gümrük İdaresi ile Çıldır/Aktaş gümrük kapısını 2014 yılı içinde hizmete açmayı planladıklarını, Halkalı Gümrüğü'nün, yeni tesislerine taşınması ile bütün ithalat ve ihracat gümrük hizmetlerinin topluca karşılanacağı bir lojistik üs haline geleceğini kaydetti.
Yasal ticaretin kolaylaştırılmasına yönelik hedefleri doğrultusunda 1 Ocak 2012?de başlattıkları özet beyan uygulamasının beklenen sonuçları verdiğini ifade eden Yazıcı, "Yeni Özet Beyan Uygulaması"nda eşya ve taşıta ilişkin bilgiler, eşyanın ülkemize gelmesinden önce elektronik ortamda alınmaktadır. Bu kapsamda, 2013 yılının ilk 10 ayında hava ve deniz yolunda 348 bin 572 özet beyan, araç Türkiye Gümrük Bölgesi'ne gelmeden önce verilmiştir. Özet beyanın, kağıtsız, sadece elektronik ortamda düzenlenmesi; sektör açısından yıllık yaklaşık 700 bin liralık maliyet tasarrufu sağlanmıştır" dedi.
Türkiye'nin 1 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Ortak Transit Sözleşmesi'ne taraf olduğunu hatırlatan Yazıcı, bu sayede taşımacılık sektörü açısından Avrupa Birliği?ne entegrasyonun sağlandığını söyledi.
Bu sistemin Türkiye ile birlikte 33 ülke tarafından kullanıldığını belirten Yazıcı, şöyle konuştu:
"Bu sistemin iş dünyamıza yıllık 270 milyon lira civarında maliyet avantajı kazandırmasını öngörüyoruz. Ortak transit kapsamında, AB ve EFTA ülkelerinden ülkemize yapılan taşımaların sayısı 40 bine; ülkemizden AB ve EFTA ülkelerine yapılan taşıma sayısı 17 bine ulaşmıştır. Birden fazla ortak transit işleminde kullanılabilen kapsamlı teminat sisteminden 31 Ekim 2013 tarihi itibarıyla, 48 firma yararlanmıştır. Bu kapsamda yaklaşık 550 milyon lira tutarındaki teminat mektubu ile kamu alacağı güvence altına alınmıştır."
Ticareti kolaylaştıran, sınırlardaki bekleme süreleri ve dolayısıyla nakliye maliyetlerini azaltan en güncel uygulamalardan birisinin de nakliyeciler için "Hızlı Geçiş Hattı Uygulaması" olduğunu anlatan Yazıcı, bu uygulama sayesinde, nakliyecilerin tescil işlemlerini; sınır kapılarında kendileri için ayrılmış özel peronları kullanarak, eskiye oranla en az yüzde 50 daha kısa sürede tamamlayabildiğini kaydetti.
Eylül 2013 itibarıyla; güvenilirlik şartlarını sağlayan 1.784 ticaret erbabına "Onaylanmış Kişi Statüsü" verdiklerini ifade eden Yazıcı, Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi firmaların, toplam ithalatın ve ihracatın yüzde 55?ini gerçekleştirdiğini söyledi.
Gümrüklerde devam eden projeler konusunda da bilgiler veren Yazıcı, yürüttükleri çalışmalar sonucunda, gümrük işlem sürelerinin, 2010 yılından bu yana gözle görülür biçimde azaldığını bildirdi.
İthalat beyannameleri açısından 2013 ve 2010?u karşılaştırdıklarında; ithalat işlemlerinin yüzde 8,5 oranında hızlandığını anlatan Yazıcı, "2002 yılında ilk 1 dakikada tamamlanan ihracat işlemlerinin oranı yüzde 3 iken, 2012 yılında bu oran yaklaşık yirmi kat artarak yüzde 57'ye, 2013 yılının ilk yarısında ise yüzde 60'a çıktı. Ortalama olarak işlem süreleri 2002 yılında 10 saatin üzerindeyken, 2013?ün ilk yarısında 5 saatin altına inmiştir" diye konuştu.
Yazıcı, Bakanlık tarafından dış ticaret işlemlerinden tahsil edilen vergilerin, 2012 yılı itibariyle toplam ülke vergi gelirleri içinde yüzde 20,82?lik bir paya sahip olduğunu söyledi.
Bakanlığının önemli görevlerinden birisinin de kaçakçılıkla mücadele olduğunu anlatan Yazıcı, şöyle konuştu:
"Kaçakçılıkla mücadele konusundaki kararlılığımız ve başarımız 2013 yılında da artarak devam etmektedir. Gerek terör ve organize suç örgütlerine finans kaynağı sağlaması gerekse insan ve toplum sağlığını tehdit etmesi nedeniyle, uyuşturucu ile mücadele Bakanlık olarak üzerinde önemle durduğumuz bir konudur. Uyuşturucu ile mücadelede uluslararası düzeyde örnek teşkil edecek ölçüde çok başarılı sonuçlar elde ettik. Türkiye dünyadaki eroin yakalamalarının yüzde 20?sini gerçekleştirmektedir. Bu rakamla Türkiye, dünya eroin yakalamasında dünyada 2?nci sıradadır. Güneydoğu Avrupa Bölgesi?nde 2012?de yakalanan eroinin yüzde 94?ü, Türkiye tarafından ele geçirilmiştir."
Gümrük personelinin de kaçakçılığın önlenmesi konusunda özverili bir şekilde çalıştığını anlatan Yazıcı, geçtiğimiz günlerde Hamzabeyli gümrüğünde görevli bir personelin dikkati sayesinde bir tırda 719 kilogram eroinin ele geçirildiğini, kendisinin de bu memura ödül olarak Ipad hediye ettiğini söyledi.
Rekabet Kurumu Başkanı Nurrettin Kaldırımcı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda 2014 yılı Bütçesi sunumunda yaptığı konuşmada, rekabet kurallarının dünyanın pek çok ülkesinde yürürlükte olan ve özellikle gelişmiş ülkelerin vazgeçilmez gördüğü düzenlemeler olduğunu ifade etti. Piyasa ekonomisinin olmazsa olmazı kabul edilen bu kuralların etkin uygulanması için çoğu ülkede bu işe özgü kamu otoriteleri tesis edildiğini hatırlatan Kaldırımcı, Türkiye'de de Rekabet Kurulu'nun 1997 yılı sonu itibarıyla faaliyete geçtiğini, Kurum olarak yaklaşık 16 yıldır Türkiye'deki tüm mal ve hizmet piyasalarında rekabetin sağlanması, korunması ve geliştirilmesi amacıyla faaliyet gösterdiklerini kaydetti.
Kurumun kurulduğu günden bu yana başvurular üzerine ya da kendiliğinden harekete geçerek, çeşitli sektörlerde faaliyette bulunan teşebbüsler hakkında inceleme, araştırma ve soruşturmalar yaptığını ve kararlar aldığını ifade eden Kaldırımcı, gerektiği durumlarda kanunda öngörülen cezaları uyguladıklarını belirtti.
Bu yıl 1 Ocak 2013 ? 31 Ekim 2013 tarihleri arasında Rekabet Kurulu'na intikal eden toplam 410 dosyanın nihai olarak karara bağlandığını bildiren Kaldırımcı, bunların 162'sini birleşme-devralma-ortak girişim kararı olduğunu ifade etti. Kaldırımcı, bu kararlar ile 124 başvuruya izin verildiğini, 38 başvurunun kapsam dışı/izne tabi olmayan olarak değerlendirildiğini belirtti.
Rekabet ihlalleri ile ilgili olarak da 154 karar alındığını kaydeden Kaldırımcı, bu yöndeki kararların 113?ünün ret, 31?inin 4054 sayılı Kanun?un 9. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca görüş bildirilmesi, 10?unun ise ihlal bulunup ceza verilmesine ilişkin olduğunu söyledi.
Kaldırımcı, söz konusu dönemde çeşitli alanlarda toplam 15 konuda soruşturma açıldığını bildirdi. Aynı dönemde bilgi ve iletişim teknolojileri, çevre, eğitim, gıda-tarım, inşaat, kimyasal ürünler, medya, mücevherat, sermaye piyasası-finans ve ulaştırma alanlarında toplam 15 soruşturma tamamlandığını ifade etti.
Kaldırımcı, sözkonusu dönemde toplam 51 soruşturmanın ağırlığını yaklaşık yüzde 20?lik pay ile çoğunluğu sürücü kurslarına yönelik olmak üzere eğitim (10 adet), yüzde 18?lik pay ile bilgi ve iletişim teknolojileri (9 adet), yine yüzde 18?lik pay ile gıda-tarım (9 adet), yüzde 16?lık pay ile ulaştırma (8 adet) ve yüzde 8?lik pay ile inşaat (4 adet) sektörlerine yönelik olarak yürütülen dosyalar oluşturduğunu ifade etti.
Yılın 10 aylık döneminde, rekabet ihlalleri nedeniyle yaklaşık 1,145 milyar lira ve yerinde incelemenin engellenmesi/zorlaştırılması nedeniyle 15,5 milyon lira idari para cezası verildiğini bildiren Kaldırımcı, Danıştay tarafından iptal edilen kararların yeniden değerlendirilmesiyle, rekabet ihlali içinde olan teşebbüslere yaklaşık olarak 94,7 milyon lira idari para cezası verildiğini, böylece 2013 yılının Ekim sonu itibariyle verilen idari para cezası miktarı toplamda yaklaşık olarak 1,255 milyar lirayı bulduğunu söyledi.
Kaldırımcı, Kurum kaynaklarının ciddi rekabet ihlallerine yönlendirilmesi hedefleri doğrultusunda daha etkili bir rekabet hukuku sistemini yerleştirme yönündeki çalışmalarının sürdüğünü belirterek, "Uzun yıllardır, gerekli olduğu halde yapılamayan önemli değişiklikleri içeren Rekabetin Korunması Hakkında Kanun?la ilgili hükümet tasarısının gündeme getirilerek yasalaşması en büyük dileğimizdir" dedi.
Kaldırımcı, 2014 yılı bütçesinin hayırlı olmasını diledi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'da Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın bütçe görüşmelerinde Sayıştay'ın bakanlıkla ilgili raporu ile sınır kapılarındaki sorunlar tartışma konusu oldu.
CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, bakanlık bütçesi üzerinde yaptığı konuşmada, iç denetimin yetersiz olduğunu belirterek, artırılması gerektiğini söyledi. TOBB seçimlerinde usulsuzlük olduğunu savunan Kuşoğlu, rekabet kurumunda iki kişinin gerekli şartları taşımadığı halde başkan yardımcılığı görevlerine atandığını ileri sürdü.
CHP İstanbul Milletvekili Aydın Ayaydın, Suriye'de yaşanan durum nedeniyle sınır kapılarında bölge esnafı ve tır şoförlerinin mağdur olduğunu vurgulayarak, uzun kuyruklara bir çözüm bulunmasını istedi. Ayaydın, bunun baş sorumlusunun bakanlık değil, izlenen dış politika olduğunu savundu.
MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, Sayıştay raporlarında önemli bulgu ve görüşler olduğunu ifade ederek, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı'ya, "Sayın Bakan'a soru sormak istiyorum; maaşınızı tam alıyor musunuz? Sayıştay Kanunu'nda açık hüküm var; kamu görevlilerinin denetim sırasında gerekli bilgi ve belge vermeyenlere maaşının yarım olarak ödenmesine ilişkin hüküm var" dedi.
Bazı muhalefet milletvekillerinin "Bakan'ın maaşına mı göz diktin?" diye laf atması üzerine Kalaycı, yıllarca denetim elemanı olarak çalıştığını belirterek, "Gizlilik ne demek? Raporları sunarken gizliliği muhafaza ederiz, kodlarız, afişe edilmez ama denetlenir. Hiçkimse, 'bilgi, belge vermiyorum' diyemez. Burada çok açık şekilde denetimden kaçılmıştır. Sayıştay, bakanlığın uzlaşma tutanaklarını kendisine vermediğini söylüyor. Uzlaşmayı Sayıştay bozacak değil. Yaptığınız işlemlerde gocunduğunuz bir şey yoksa, istenen bilgi ve belgeleri Sayıştay'a niye vermiyorsunuz? Sayıştay, Meclis adına denetim yapıyor. Kim, kimden, neyi kaçırıyor?" diye konuştu.
CHP Eskişehir Milletvekili Kazım Kurt, Sayıştay'ın bakanlığın inceleme için kendilerine evrak vermediğine raporunda yer verdiğini belirterek, "Raporun aslı 250 sayfa ve çok ciddi tespitler var. Ama TBMM bununla ilgili bir şey yapamıyor. Bu farklılığın nedeni Sayıştay yetkililerine sorulmalı. Bazı sınır kapılarının modernizasyonunun ihale ve uygulama aşamasında mevzuata aykırı davranıldığı yer alıyor. Göreve ihmal değil burada suç var. Bu suçla ilgili işlem yapılmalı" görüşünü savundu.
CHP Ankara Milletvekili İzzet Çetin, sınır kapılarının yap-işlet-devret modeliyle modernize edilmesinde devletin zarara uğratıldığını ifade ederek, TOBB'dan hizmet alımı yoluyla yapılan işbirliğinde büyük kayıplar olduğunu savundu. Çetin, "TOBB'un himaye edilmesinin doğal sonucu olarak da Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk kez, Başbakan ve Hükümet'in baskısıyla anamuhalefet ve muhalet liderleri Genel Kurul'a çağrılmadı" dedi.
Yılın ilk sekiz ayında ele geçirilen kaçak içki miktarının, geçmiş yıllar toplamından fazla olduğunu ifade eden Çetin'in, "Bu korkunç bir şey... Gümrüklerimiz hala yol geçen hanı gibi kontrolsüz" sözlerine Bakan Yazıcı, "Denetim yoksa, bu kadar kaçak nasıl yakalanıyor?" diye karşılık verdi.
CHP Manisa Milletvekili Hasan Ören, üzümde sorun yaşandığını belirterek, "Serbest bölge dışındaki depolara tırlarla gelen ambalajlı ürünler ambalajı değiştirilerek tekrar dışarıya satılıyor" dedi.
Habur sınır kapasında izdiham olduğunu, kamyoncuların eziyet çektiğini ifade eden Ören, bakanlığın soruna çözüm bulmak yerine ceza yazmak yoluna gittiğini savundu.
CHP Gaziantep Milletvekili Mehmet Şeker, kaçakçılığın sadece polisiye tedbirlerle önlenmeye çalışıldığını belirterek, son zamanlarda Güneydoğu bölgesindeki sınır kapılarında denetimin azalması nedeniyle ciddi sıkıntılar yaşandığını kaydetti. Şeker, Gaziantep'te kamp dışında 150 bin Suriyeli olduğunu ifade ederek, kent ekonomisine ciddi anlamda zarar verdiğini, sınırın denetlenememesinin hem hastalıklar hem kaçak mal hem de silah girişini artıracağını söyledi.
CHP İzmir Milletveili Erdal Aksünger, Türkiye'de internet ve bilişim altyapısının Türk Telekom'un elinde olduğunu savunarak, "Rekabet varmış gibi görünüyor ama yok. Elektronik ticaretin 10 yılda beklenen gelişmeyi göstermesi mümkün değil. PTT'de de aynı şey olacak, onu da tekel yapıp birilerine satacaksınız. Bu sorunlar halledilmezse e-ticarette dünyayla rekabetten uzaklaşacağız" görüşünü savundu.
CHP Mersin Milletvekili Vahap Seçer, Hal Yasası'nın bir süre önce çıkarılmasına rağmen hal kayıt sisteminin çalışmadığını, esnafı isyan noktasına getiren altyapı ve diğer sıkıntıların giderilmesi gerektiğini söyledi. Türkiye'de önemli tarımsal üretime karşılık lisanslı depoculuğun gelişmediğini ifade eden Seçer, sınırların yol geçen hanına döndüğünü, bu konudaki sorunların AB İlerleme Raporu'nda da yer aldığını kaydettiı. Mersin'de dürüst akaryakıt istasyonlarının iflas noktasına geldiğini ifade eden Seçer, "Kaçak akaryakıtı devlet görmüyor mu, göz mü yumuyor? Türkiye'de 11 mobil dinleme aracı olduğu söyleniyor. Bunlar gümrüklerden geçti mi, geçmedi mi?" dedi.
MHP Antalya Milletvekili Mehmet Günal, Türkiye'de sürekli AVM açılırken vatandaşa "tüketme" demenin çelişki olduğunu ifade ederek, tüm sosyal yardımların tek çatı altında toplanmasının esnafa da katkı olacağını söyledi.
CHP İstanbul Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu, AVM'lerle ilgili yasanın bir türlü Meclis'e gelmediğini belirterek, esnafın korunması gereğine işaret etti. "AVM'ler konusunda Meclis görevini yapmamıştır. AVM'leri kökten yok edin demiyoruz. Ama bunun orta yolu neyse bulunsun" diyen Aslanoğlu, bakanlığın küçük esnafı korumadığını söyledi.
Rekabet Kurumu Başkanı Nurettin Kaldırımcı, bankalara verilen cezaların yüzde 25 erken ödeme indirimi çerçevesinde bugün itibariyle tahsilatının tamamının yapıldığını bildirdi.
Kaldırımcı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'da Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın bütçe görüşmelerinde kurumuna ilişkin soruları yanıtladı.
Rekabet Kurumu'ndaki başkan yardımcılarının mevzuata uygun bir şekilde atanmadığına yönelik eleştileri değerlendiren Kaldırımcı, atamaların Kurul kararı ve oybirliği ile yapıldığını, kendisinin bu konuda bir tasarrufunun olmadığını söyledi.
Kaldırımcı, THY'nin uyguladığı fiyat politikasına ilişkin olarak da bu konuda kendilerine çok sayıda şikayet geldiğini belirterek, uluslararası uygulamalar ve rekabet hukuku çerçevesinde değerlendirme yaptıklarını anlattı.
Zorunlu trafik sigortası konusunda da şikayetlerin olduğunu ifade eden Kaldırımcı, buna ilişkin inceleme başlattıklarını ancak sigorta şirketlerinin birlikte hareket ettiklerine yönelik bir tespit yapılamadığını bildirdi.
"Rekabet Kurulu'nun bankalara verdiği cezanın tahsilatı ne oldu?" şeklindeki soruyu da yanıtlayan Kaldırımcı, bugün itibariyle yüzde 25'i erken ödeme indirimi çerçevesinde tahsilatın tamamının yapıldığını bildirdi.
Bu arada, Rekabet Kurumu yetkilileri, bankalardan yapılan tahsilatın Ağustos ayında gerçekleştirildiğini ve tutarın erken ödeme indirimi çerçevesinde toplam 837 milyon 718 bin lira olduğunu kaydettiler.
Rekabet Kurulu, 12 banka hakkında başlattığı soruşturmada mevduat, kredi ve kredi kartı hizmetleri alanında 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunu'nun ihlal edildiğini belirlemiş ve 12 bankaya toplamda 1.1 milyar lira ceza kesmişti.
***HABERİN DEVAMINA İLGİLİ DOKÜMANLAR KISMINDAN ULAŞABİİLİRSİNİZ***
Komisyonda, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Rekabet Kurumu bütçelerinin görüşmelerine geçilmeden önce Sayıştay raporlarıyla ilgili tartışma yaşandı. CHP Eskişehir Milletvekili Kazım Kurt, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı'nın sunuşuna geçmeden önce söz alarak, bakanlıkla ilgili biri 19 sayfalık, diğeri 250 sayfalık iki ayrı Sayıştay Raporu olduğunu belirterek, "Hangisini dikkate alacağız?" diye sordu.
Komisyon Başkanı Lütfu Elvan, Sayıştay denetiminin prosedörününü belli olduğunu belirterek, bu prosedörü tamamlamayanların rapor olmadığını söyledi. 19 sayfalık raporun Sayıştay Raporu olduğunu tahmin ettiğini belirten Elvan, "250 sayfalık rapor, denetçinin yaptığı çalışmadır. İlgili dairelerden geçmeyen çalışmaları, rapor olarak kabul edemeyiz. Bu bir süreçtir. Konuşarak, tartışarak doğru yolu hep birlikte bulacağız" dedi.
Sayıştay Raporu ile ilgili tartışmanın ardından Bakan Yazıcı, bakanlık bütçesi üzerinde sunumuna başladı.
Bu arada, komisyonda yarın görüşülmesi planlanan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile bağlı kuruluşların 2014 yılı bütçeleri, öğleden sonraki oturumda ele alınacak.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, Türkiye'nin dünyadaki eroin yakalamalarının yüzde 20?sini gerçekleştirdiğini belirterek, "Bu rakamla Türkiye, dünya eroin yakalamasında dünyada 2?nci sıradadır" dedi.
Yazıcı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, bakanlığının 2014 yılı bütçesinin sunumunu yaptı.
Bakanlık olarak hedeflerinin, Türkiye?yi ticaretin en kolay ve en güvenli yapıldığı ülke haline getirmek olduğunu ifade eden Yazıcı, Türkiye?nin küresel bir aktör olmasını sağlamak üzere ticaret erbabını da güçlendirdiklerini söyledi.
Ticaretin her alanda daha kolay ve daha güvenli yapılması için yeni enstrümanlar geliştirdiklerini anlatan Yazıcı, bürokrasiyi azaltacak yeni projeleri hayata geçirdiklerini ve uyguladıklarını kaydetti.
Türkiye'de 87 hudut kapısı, 9 serbest bölge ve 62 iç gümrük olmak üzere, 155 gümrük müdürlüğünün bulunduğunu, bakanlık bünyesinde 14 bin 876 personelin görev yaptığını ifade eden Bakan Yazıcı, gümrük hizmetlerini çok daha hızlı ve etkin bir şekilde sürdürmek için, ihtiyaç duyulan yerlerde yeni gümrük kapıları açtıklarını ve mevcut kapıları yenilediklerini anlattı.
Çıldır/Aktaş, Dilucu, Esendere ve Kapıköy gümrük kapıları ile Halkalı Gümrük İdaresi'nin yenilenmesi için uygulama sözleşmesi imzalandığını belirten Yazıcı, Çıldır/Aktaş kapısının temel atma töreninin 16 Kasım'da gerçekleştirileceğini bildirdi.
Yazıcı, Halkalı Gümrük İdaresi ile Çıldır/Aktaş gümrük kapısını 2014 yılı içinde hizmete açmayı planladıklarını, Halkalı Gümrüğü'nün, yeni tesislerine taşınması ile bütün ithalat ve ihracat gümrük hizmetlerinin topluca karşılanacağı bir lojistik üs haline geleceğini kaydetti.
Yasal ticaretin kolaylaştırılmasına yönelik hedefleri doğrultusunda 1 Ocak 2012?de başlattıkları özet beyan uygulamasının beklenen sonuçları verdiğini ifade eden Yazıcı, "Yeni Özet Beyan Uygulaması"nda eşya ve taşıta ilişkin bilgiler, eşyanın ülkemize gelmesinden önce elektronik ortamda alınmaktadır. Bu kapsamda, 2013 yılının ilk 10 ayında hava ve deniz yolunda 348 bin 572 özet beyan, araç Türkiye Gümrük Bölgesi'ne gelmeden önce verilmiştir. Özet beyanın, kağıtsız, sadece elektronik ortamda düzenlenmesi; sektör açısından yıllık yaklaşık 700 bin liralık maliyet tasarrufu sağlanmıştır" dedi.
Türkiye'nin 1 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Ortak Transit Sözleşmesi'ne taraf olduğunu hatırlatan Yazıcı, bu sayede taşımacılık sektörü açısından Avrupa Birliği?ne entegrasyonun sağlandığını söyledi.
Bu sistemin Türkiye ile birlikte 33 ülke tarafından kullanıldığını belirten Yazıcı, şöyle konuştu:
"Bu sistemin iş dünyamıza yıllık 270 milyon lira civarında maliyet avantajı kazandırmasını öngörüyoruz. Ortak transit kapsamında, AB ve EFTA ülkelerinden ülkemize yapılan taşımaların sayısı 40 bine; ülkemizden AB ve EFTA ülkelerine yapılan taşıma sayısı 17 bine ulaşmıştır. Birden fazla ortak transit işleminde kullanılabilen kapsamlı teminat sisteminden 31 Ekim 2013 tarihi itibarıyla, 48 firma yararlanmıştır. Bu kapsamda yaklaşık 550 milyon lira tutarındaki teminat mektubu ile kamu alacağı güvence altına alınmıştır."
Ticareti kolaylaştıran, sınırlardaki bekleme süreleri ve dolayısıyla nakliye maliyetlerini azaltan en güncel uygulamalardan birisinin de nakliyeciler için "Hızlı Geçiş Hattı Uygulaması" olduğunu anlatan Yazıcı, bu uygulama sayesinde, nakliyecilerin tescil işlemlerini; sınır kapılarında kendileri için ayrılmış özel peronları kullanarak, eskiye oranla en az yüzde 50 daha kısa sürede tamamlayabildiğini kaydetti.
Eylül 2013 itibarıyla; güvenilirlik şartlarını sağlayan 1.784 ticaret erbabına "Onaylanmış Kişi Statüsü" verdiklerini ifade eden Yazıcı, Onaylanmış Kişi Statü Belgesi sahibi firmaların, toplam ithalatın ve ihracatın yüzde 55?ini gerçekleştirdiğini söyledi.
Gümrüklerde devam eden projeler konusunda da bilgiler veren Yazıcı, yürüttükleri çalışmalar sonucunda, gümrük işlem sürelerinin, 2010 yılından bu yana gözle görülür biçimde azaldığını bildirdi.
İthalat beyannameleri açısından 2013 ve 2010?u karşılaştırdıklarında; ithalat işlemlerinin yüzde 8,5 oranında hızlandığını anlatan Yazıcı, "2002 yılında ilk 1 dakikada tamamlanan ihracat işlemlerinin oranı yüzde 3 iken, 2012 yılında bu oran yaklaşık yirmi kat artarak yüzde 57'ye, 2013 yılının ilk yarısında ise yüzde 60'a çıktı. Ortalama olarak işlem süreleri 2002 yılında 10 saatin üzerindeyken, 2013?ün ilk yarısında 5 saatin altına inmiştir" diye konuştu.
Yazıcı, Bakanlık tarafından dış ticaret işlemlerinden tahsil edilen vergilerin, 2012 yılı itibariyle toplam ülke vergi gelirleri içinde yüzde 20,82?lik bir paya sahip olduğunu söyledi.
Bakanlığının önemli görevlerinden birisinin de kaçakçılıkla mücadele olduğunu anlatan Yazıcı, şöyle konuştu:
"Kaçakçılıkla mücadele konusundaki kararlılığımız ve başarımız 2013 yılında da artarak devam etmektedir. Gerek terör ve organize suç örgütlerine finans kaynağı sağlaması gerekse insan ve toplum sağlığını tehdit etmesi nedeniyle, uyuşturucu ile mücadele Bakanlık olarak üzerinde önemle durduğumuz bir konudur. Uyuşturucu ile mücadelede uluslararası düzeyde örnek teşkil edecek ölçüde çok başarılı sonuçlar elde ettik. Türkiye dünyadaki eroin yakalamalarının yüzde 20?sini gerçekleştirmektedir. Bu rakamla Türkiye, dünya eroin yakalamasında dünyada 2?nci sıradadır. Güneydoğu Avrupa Bölgesi?nde 2012?de yakalanan eroinin yüzde 94?ü, Türkiye tarafından ele geçirilmiştir."
Gümrük personelinin de kaçakçılığın önlenmesi konusunda özverili bir şekilde çalıştığını anlatan Yazıcı, geçtiğimiz günlerde Hamzabeyli gümrüğünde görevli bir personelin dikkati sayesinde bir tırda 719 kilogram eroinin ele geçirildiğini, kendisinin de bu memura ödül olarak Ipad hediye ettiğini söyledi.
Rekabet Kurumu Başkanı Nurrettin Kaldırımcı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda 2014 yılı Bütçesi sunumunda yaptığı konuşmada, rekabet kurallarının dünyanın pek çok ülkesinde yürürlükte olan ve özellikle gelişmiş ülkelerin vazgeçilmez gördüğü düzenlemeler olduğunu ifade etti. Piyasa ekonomisinin olmazsa olmazı kabul edilen bu kuralların etkin uygulanması için çoğu ülkede bu işe özgü kamu otoriteleri tesis edildiğini hatırlatan Kaldırımcı, Türkiye'de de Rekabet Kurulu'nun 1997 yılı sonu itibarıyla faaliyete geçtiğini, Kurum olarak yaklaşık 16 yıldır Türkiye'deki tüm mal ve hizmet piyasalarında rekabetin sağlanması, korunması ve geliştirilmesi amacıyla faaliyet gösterdiklerini kaydetti.
Kurumun kurulduğu günden bu yana başvurular üzerine ya da kendiliğinden harekete geçerek, çeşitli sektörlerde faaliyette bulunan teşebbüsler hakkında inceleme, araştırma ve soruşturmalar yaptığını ve kararlar aldığını ifade eden Kaldırımcı, gerektiği durumlarda kanunda öngörülen cezaları uyguladıklarını belirtti.
Bu yıl 1 Ocak 2013 ? 31 Ekim 2013 tarihleri arasında Rekabet Kurulu'na intikal eden toplam 410 dosyanın nihai olarak karara bağlandığını bildiren Kaldırımcı, bunların 162'sini birleşme-devralma-ortak girişim kararı olduğunu ifade etti. Kaldırımcı, bu kararlar ile 124 başvuruya izin verildiğini, 38 başvurunun kapsam dışı/izne tabi olmayan olarak değerlendirildiğini belirtti.
Rekabet ihlalleri ile ilgili olarak da 154 karar alındığını kaydeden Kaldırımcı, bu yöndeki kararların 113?ünün ret, 31?inin 4054 sayılı Kanun?un 9. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca görüş bildirilmesi, 10?unun ise ihlal bulunup ceza verilmesine ilişkin olduğunu söyledi.
Kaldırımcı, söz konusu dönemde çeşitli alanlarda toplam 15 konuda soruşturma açıldığını bildirdi. Aynı dönemde bilgi ve iletişim teknolojileri, çevre, eğitim, gıda-tarım, inşaat, kimyasal ürünler, medya, mücevherat, sermaye piyasası-finans ve ulaştırma alanlarında toplam 15 soruşturma tamamlandığını ifade etti.
Kaldırımcı, sözkonusu dönemde toplam 51 soruşturmanın ağırlığını yaklaşık yüzde 20?lik pay ile çoğunluğu sürücü kurslarına yönelik olmak üzere eğitim (10 adet), yüzde 18?lik pay ile bilgi ve iletişim teknolojileri (9 adet), yine yüzde 18?lik pay ile gıda-tarım (9 adet), yüzde 16?lık pay ile ulaştırma (8 adet) ve yüzde 8?lik pay ile inşaat (4 adet) sektörlerine yönelik olarak yürütülen dosyalar oluşturduğunu ifade etti.
Yılın 10 aylık döneminde, rekabet ihlalleri nedeniyle yaklaşık 1,145 milyar lira ve yerinde incelemenin engellenmesi/zorlaştırılması nedeniyle 15,5 milyon lira idari para cezası verildiğini bildiren Kaldırımcı, Danıştay tarafından iptal edilen kararların yeniden değerlendirilmesiyle, rekabet ihlali içinde olan teşebbüslere yaklaşık olarak 94,7 milyon lira idari para cezası verildiğini, böylece 2013 yılının Ekim sonu itibariyle verilen idari para cezası miktarı toplamda yaklaşık olarak 1,255 milyar lirayı bulduğunu söyledi.
Kaldırımcı, Kurum kaynaklarının ciddi rekabet ihlallerine yönlendirilmesi hedefleri doğrultusunda daha etkili bir rekabet hukuku sistemini yerleştirme yönündeki çalışmalarının sürdüğünü belirterek, "Uzun yıllardır, gerekli olduğu halde yapılamayan önemli değişiklikleri içeren Rekabetin Korunması Hakkında Kanun?la ilgili hükümet tasarısının gündeme getirilerek yasalaşması en büyük dileğimizdir" dedi.
Kaldırımcı, 2014 yılı bütçesinin hayırlı olmasını diledi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'da Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın bütçe görüşmelerinde Sayıştay'ın bakanlıkla ilgili raporu ile sınır kapılarındaki sorunlar tartışma konusu oldu.
CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, bakanlık bütçesi üzerinde yaptığı konuşmada, iç denetimin yetersiz olduğunu belirterek, artırılması gerektiğini söyledi. TOBB seçimlerinde usulsuzlük olduğunu savunan Kuşoğlu, rekabet kurumunda iki kişinin gerekli şartları taşımadığı halde başkan yardımcılığı görevlerine atandığını ileri sürdü.
CHP İstanbul Milletvekili Aydın Ayaydın, Suriye'de yaşanan durum nedeniyle sınır kapılarında bölge esnafı ve tır şoförlerinin mağdur olduğunu vurgulayarak, uzun kuyruklara bir çözüm bulunmasını istedi. Ayaydın, bunun baş sorumlusunun bakanlık değil, izlenen dış politika olduğunu savundu.
MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, Sayıştay raporlarında önemli bulgu ve görüşler olduğunu ifade ederek, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı'ya, "Sayın Bakan'a soru sormak istiyorum; maaşınızı tam alıyor musunuz? Sayıştay Kanunu'nda açık hüküm var; kamu görevlilerinin denetim sırasında gerekli bilgi ve belge vermeyenlere maaşının yarım olarak ödenmesine ilişkin hüküm var" dedi.
Bazı muhalefet milletvekillerinin "Bakan'ın maaşına mı göz diktin?" diye laf atması üzerine Kalaycı, yıllarca denetim elemanı olarak çalıştığını belirterek, "Gizlilik ne demek? Raporları sunarken gizliliği muhafaza ederiz, kodlarız, afişe edilmez ama denetlenir. Hiçkimse, 'bilgi, belge vermiyorum' diyemez. Burada çok açık şekilde denetimden kaçılmıştır. Sayıştay, bakanlığın uzlaşma tutanaklarını kendisine vermediğini söylüyor. Uzlaşmayı Sayıştay bozacak değil. Yaptığınız işlemlerde gocunduğunuz bir şey yoksa, istenen bilgi ve belgeleri Sayıştay'a niye vermiyorsunuz? Sayıştay, Meclis adına denetim yapıyor. Kim, kimden, neyi kaçırıyor?" diye konuştu.
CHP Eskişehir Milletvekili Kazım Kurt, Sayıştay'ın bakanlığın inceleme için kendilerine evrak vermediğine raporunda yer verdiğini belirterek, "Raporun aslı 250 sayfa ve çok ciddi tespitler var. Ama TBMM bununla ilgili bir şey yapamıyor. Bu farklılığın nedeni Sayıştay yetkililerine sorulmalı. Bazı sınır kapılarının modernizasyonunun ihale ve uygulama aşamasında mevzuata aykırı davranıldığı yer alıyor. Göreve ihmal değil burada suç var. Bu suçla ilgili işlem yapılmalı" görüşünü savundu.
CHP Ankara Milletvekili İzzet Çetin, sınır kapılarının yap-işlet-devret modeliyle modernize edilmesinde devletin zarara uğratıldığını ifade ederek, TOBB'dan hizmet alımı yoluyla yapılan işbirliğinde büyük kayıplar olduğunu savundu. Çetin, "TOBB'un himaye edilmesinin doğal sonucu olarak da Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk kez, Başbakan ve Hükümet'in baskısıyla anamuhalefet ve muhalet liderleri Genel Kurul'a çağrılmadı" dedi.
Yılın ilk sekiz ayında ele geçirilen kaçak içki miktarının, geçmiş yıllar toplamından fazla olduğunu ifade eden Çetin'in, "Bu korkunç bir şey... Gümrüklerimiz hala yol geçen hanı gibi kontrolsüz" sözlerine Bakan Yazıcı, "Denetim yoksa, bu kadar kaçak nasıl yakalanıyor?" diye karşılık verdi.
CHP Manisa Milletvekili Hasan Ören, üzümde sorun yaşandığını belirterek, "Serbest bölge dışındaki depolara tırlarla gelen ambalajlı ürünler ambalajı değiştirilerek tekrar dışarıya satılıyor" dedi.
Habur sınır kapasında izdiham olduğunu, kamyoncuların eziyet çektiğini ifade eden Ören, bakanlığın soruna çözüm bulmak yerine ceza yazmak yoluna gittiğini savundu.
CHP Gaziantep Milletvekili Mehmet Şeker, kaçakçılığın sadece polisiye tedbirlerle önlenmeye çalışıldığını belirterek, son zamanlarda Güneydoğu bölgesindeki sınır kapılarında denetimin azalması nedeniyle ciddi sıkıntılar yaşandığını kaydetti. Şeker, Gaziantep'te kamp dışında 150 bin Suriyeli olduğunu ifade ederek, kent ekonomisine ciddi anlamda zarar verdiğini, sınırın denetlenememesinin hem hastalıklar hem kaçak mal hem de silah girişini artıracağını söyledi.
CHP İzmir Milletveili Erdal Aksünger, Türkiye'de internet ve bilişim altyapısının Türk Telekom'un elinde olduğunu savunarak, "Rekabet varmış gibi görünüyor ama yok. Elektronik ticaretin 10 yılda beklenen gelişmeyi göstermesi mümkün değil. PTT'de de aynı şey olacak, onu da tekel yapıp birilerine satacaksınız. Bu sorunlar halledilmezse e-ticarette dünyayla rekabetten uzaklaşacağız" görüşünü savundu.
CHP Mersin Milletvekili Vahap Seçer, Hal Yasası'nın bir süre önce çıkarılmasına rağmen hal kayıt sisteminin çalışmadığını, esnafı isyan noktasına getiren altyapı ve diğer sıkıntıların giderilmesi gerektiğini söyledi. Türkiye'de önemli tarımsal üretime karşılık lisanslı depoculuğun gelişmediğini ifade eden Seçer, sınırların yol geçen hanına döndüğünü, bu konudaki sorunların AB İlerleme Raporu'nda da yer aldığını kaydettiı. Mersin'de dürüst akaryakıt istasyonlarının iflas noktasına geldiğini ifade eden Seçer, "Kaçak akaryakıtı devlet görmüyor mu, göz mü yumuyor? Türkiye'de 11 mobil dinleme aracı olduğu söyleniyor. Bunlar gümrüklerden geçti mi, geçmedi mi?" dedi.
MHP Antalya Milletvekili Mehmet Günal, Türkiye'de sürekli AVM açılırken vatandaşa "tüketme" demenin çelişki olduğunu ifade ederek, tüm sosyal yardımların tek çatı altında toplanmasının esnafa da katkı olacağını söyledi.
CHP İstanbul Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu, AVM'lerle ilgili yasanın bir türlü Meclis'e gelmediğini belirterek, esnafın korunması gereğine işaret etti. "AVM'ler konusunda Meclis görevini yapmamıştır. AVM'leri kökten yok edin demiyoruz. Ama bunun orta yolu neyse bulunsun" diyen Aslanoğlu, bakanlığın küçük esnafı korumadığını söyledi.
Rekabet Kurumu Başkanı Nurettin Kaldırımcı, bankalara verilen cezaların yüzde 25 erken ödeme indirimi çerçevesinde bugün itibariyle tahsilatının tamamının yapıldığını bildirdi.
Kaldırımcı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'da Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın bütçe görüşmelerinde kurumuna ilişkin soruları yanıtladı.
Rekabet Kurumu'ndaki başkan yardımcılarının mevzuata uygun bir şekilde atanmadığına yönelik eleştileri değerlendiren Kaldırımcı, atamaların Kurul kararı ve oybirliği ile yapıldığını, kendisinin bu konuda bir tasarrufunun olmadığını söyledi.
Kaldırımcı, THY'nin uyguladığı fiyat politikasına ilişkin olarak da bu konuda kendilerine çok sayıda şikayet geldiğini belirterek, uluslararası uygulamalar ve rekabet hukuku çerçevesinde değerlendirme yaptıklarını anlattı.
Zorunlu trafik sigortası konusunda da şikayetlerin olduğunu ifade eden Kaldırımcı, buna ilişkin inceleme başlattıklarını ancak sigorta şirketlerinin birlikte hareket ettiklerine yönelik bir tespit yapılamadığını bildirdi.
"Rekabet Kurulu'nun bankalara verdiği cezanın tahsilatı ne oldu?" şeklindeki soruyu da yanıtlayan Kaldırımcı, bugün itibariyle yüzde 25'i erken ödeme indirimi çerçevesinde tahsilatın tamamının yapıldığını bildirdi.
Bu arada, Rekabet Kurumu yetkilileri, bankalardan yapılan tahsilatın Ağustos ayında gerçekleştirildiğini ve tutarın erken ödeme indirimi çerçevesinde toplam 837 milyon 718 bin lira olduğunu kaydettiler.
Rekabet Kurulu, 12 banka hakkında başlattığı soruşturmada mevduat, kredi ve kredi kartı hizmetleri alanında 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunu'nun ihlal edildiğini belirlemiş ve 12 bankaya toplamda 1.1 milyar lira ceza kesmişti.
***HABERİN DEVAMINA İLGİLİ DOKÜMANLAR KISMINDAN ULAŞABİİLİRSİNİZ***