Komisyon, AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı.
CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, usule ilişkin söz alarak, geçirdiği operasyon nedeniyle TBMM Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder'e geçmiş olsun dileklerini iletti.
Kanun teklifinin tali komisyonlarda görüşülmeden Plan ve Bütçe Komisyonuna getirilmesini eleştiren Türeli, "torba kanun" uygulamasına son verilmesi gerektiğini belirtti.
Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen kanun maddelerinin tamamının tek seferde TBMM'ye getirilerek ilgili komisyonlara dağıtılmasını ve tek seferde yasalaştırılmasını isteyen Türeli, "Daha 4-5 tane torba kanunun hazırlandığını ve bunların peyderpey bize geleceğini duyuyoruz. Memleketin bu kadar sorunu varken bunları mı görüşeceğiz? Varsa bir şey görüşelim ama bir sistematik içinde. 15-20 gün içinde bu işi bitirelim ve bu sorunu da çözmüş olalım. Meclis böyle çalışır arkadaşlar, Meclis böyle gayriciddi bir biçimde çalıştırılmaz." diye konuştu.
- "KHK'lerin torba kanunla gündeme getirilmesini doğru bulmuyoruz"
DEM Parti Ağrı Milletvekili Heval Bozdağ, TBMM Başkanvekili Önder'in ameliyattan çıktığını, şu an yoğun bakımda olduğunu bildirdi.
Torba yasayla getirilen kanun tekliflerinin toplumun derdine çare olmadığını savunan Bozdağ, "Cumhurbaşkanlığı sistemiyle getirilen kanun hükmünde kararnamelerle bu sürecin yönetiliyor olması ve sıklıkla geri dönüyor olması ve geri dönen kanun hükmünde kararnamelerin (KHK) torba kanunla gündeme getirilmesini doğru bulmuyoruz." ifadelerini kullandı.
İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta da TBMM Başkanvekili Önder'e geçmiş olsun dileklerini ileterek bir an önce görevinin başına dönmesini temenni etti.
Usta, Anayasa'ya aykırı uygulamaların kanun teklifi olarak gündeme geldiğini savunarak, Meclis'teki diğer komisyonların da kanun teklifleri üzerinde çalışması gerektiğini anlattı.
- "Torba yasa kültüründen TBMM'yi kurtarmamız gerekiyor"
Yeni Yol Partisi Adana Milletvekili Sadullah Kısacık, Önder'e geçmiş olsun dileklerini ileterek, bir an önce aralarına dönmesini beklediklerini ifade etti.
Kısacık, 13 farklı kanunu ilgilendiren bir teklif için kendilerine 2-3 günlük çalışma süresi verildiğini belirterek, "Torba yasa kültüründen TBMM'yi kurtarmamız gerekiyor. Siyasetin kalitesi ülkenin kalitesiyle birebir orantılı. Biz buradan ne kadar iyi çalışılmış kanunlar geçirirsek sahada ve devlet yönetiminde bunun karşılığını alırız." dedi.
MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, TBMM Başkanvekili Önder'e Allah'tan şifa dileyerek, kendisini en yakın zamanda aralarında görmek istediklerini belirtti.
Bu kanun teklifiyle Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği düzenlemelerin gündeme geldiğini anlatan Kalaycı, "Keşke Anayasa Mahkememiz daha önce karar verseydi daha önce kanunlaştırsaydık." ifadesini kullandı.
AK Parti Konya Milletvekili Orhan Erdem, "torba kanun" düzenlemesini savunmadıklarını belirtti. "Torba kanun" uygulamasının kalıcı olamayacağına işaret eden Erdem, "Bu yöntem kalıcı değil ama Meclis'te önemli bir ihtiyacı giderdiğini belirtmek istiyorum." dedi.
- "Milletvekillerine kanun tekliflerini çalışmak için daha fazla zaman tanıyacağız"
Komisyon Başkanı Muş, Yeni Yol Partisi Adana Milletvekili Kısacık'ın, kanun teklifini görüşmek için kendilerine verilen sürenin yetersiz olmasıyla ilgili eleştirisi üzerine, "Milletvekillerine kanun tekliflerini çalışmak için daha fazla zaman tanımaya dikkat edeceğiz." diye konuştu.
Muş, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen kanun maddelerinin sayısını ve bu maddelerin kaç kanun teklifinde birleştirilerek Meclis'e sunulacağını AK Parti Grubu ile görüşerek komisyon üyelerine bildireceklerini söyledi.
Muş da Önder'e geçmiş olsun dileklerini ileterek, Allah'tan sevenlerine bağışlamasını diledi.
- "Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin kurumsal mimarisini daha da sağlamlaştıracak"
Teklifin ilk imza sahiplerinden AK Parti Sakarya Milletvekili Ertuğrul Kocacık, usul üzerine tartışmanın ardından, sunum yaptı. Kocacık, TBMM Başkanvekili Önder'e ve zirai don nedeniyle zarar gören çiftçilere geçmiş olsun dileklerini iletti.
Teklifle Anayasa Mahkemesinin verdiği iptal kararlarının gereğini yerine getireceklerini ve uygulamada doğabilecek tereddütleri bertaraf ederek sistemin işlerliğini güçlendireceklerini söyleyen Kocacık, "Bu kanun teklifi, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin kurumsal mimarisinin daha da sağlamlaştırılmasına ve milletimizin iradesiyle şekillenen bu sistemin hukuk zemininin daha da tahkim edilmesine katkı sağlayacaktır." dedi.
Kocacık, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı teşkilatının isminin Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği şeklinde değiştirilmesi nedeniyle, çeşitli kanunlarda, 375 sayılı Kanun hükmünde kararnamede uyum mahiyetinde düzenlemeler yapıldığını belirtti.
Teklifte, Savunma Sanayii Başkanı ile başkan yardımcısı kadrolarına ilişkin de düzenleme yapıldığını aktaran Kocacık, teklifte sendika üyesi olamayacak kamu görevlileriyle ilgili düzenlemenin de yer aldığını söyledi.
- "112'ye gelen çağrıların sadece yüzde 34'ü asıllı"
Kocacık, 112 Acil Çağrı Merkezlerine yapılan asılsız çağrı ve ihbarlara yönelik idari para cezalarının artırılacağını da belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"Bu madde, 112 çağrı merkezini gereksiz yere meşgul eden, amacı dışında arayan ya da ısrarla çağrı bırakan kişilere 1500 TL, asılsız ihbar yaparak ekiplerin sahaya yönlendirilmesine neden olanlara ise 15 bin TL idari para cezası uygulanmasını öngörüyor. Ayrıca, bu fiillerin bir yıl içinde tekrar edilmesi durumunda cezalar iki katı olarak uygulanacak. Sayısal verileri incelediğimizde 2024 yılında 112 Acil Çağrı Merkezlerine gelen çağrıların sadece yüzde 34'ünün asıllı çağrılar olduğunu görmekteyiz, yüzde 38'i anons sırasında kapanan ve yüzde 28'i ise asılsız çağrılardan oluşmaktadır. Hayati anlarda saniyelerin bile önemli olduğu hepimizin malumu, bu düzenlemeyle hayati anlarda kullanılan 112'nin meşgul edilmesinin önüne geçerek, aynı zamanda kamu kaynaklarının da israf edilmesinin önlenmesi ve sistemin daha etkin işlemesi amaçlanmaktadır."
Üst kademe yöneticiliğe atanma, görevden alınma, görev sonrası haklar ve bazı başkanlıklara atanmış olanlara yapılacak ödemelerle ilgili hükümlerin de yeniden düzenlendiğini kaydeden Kocacık, "Bu madde ile, en az 2 yıl üst kademe görev yapmış kişilere, görevden alınması halinde 2 yıl daha genel müdür seviyesini aşmayacak şekilde mali hak sağlanması amaçlanmıştır." dedi.
Kamu görevlileri arasından Cumhurbaşkanlığına bağlı ofislere başkan ve başkan yardımcısı olarak atananlarla ilgili düzenlemelere ilişkin de bilgi veren Kocacık, bakanlık müşavirliği kadrosuyla ilgili düzenlemelere ilişkin de bilgi aktardı.
Teklifin tümü üzerinde söz alan CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile devletin ve kurumsal hafızanın yok edildiğini ileri sürdü.
Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle yapılan düzenlemeleri eleştiren Türeli, "Bir de diğer taraftan cumhurbaşkanlığı bünyesinde kurulan politika kurulları, ofisler, başkanlıklar eliyle adeta paralel bir devlet yapısı oluşmuştur." değerlendirmesinde bulundu.
İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta, Anayasa değişikliğinin 16 Nisan 2017'de yapıldığını anımsatarak, aradan 8 yıl geçmesine karşın aynı konularla uğraşıldığını söyledi.
Müsteşarlığın tekrar gelmesi gerektiğini vurgulayan Usta, "Müsteşarlıklar ülkenin, devletin hafızasıdır, o hafıza kayboldu. Bakan yardımcılığıyla bu iş gitmez, bakan yardımcılarının zaten birçoğu teknisyen kökenli falan da değil, ya orada bir hafıza, bir arşiv bile oluşmuyor. Gördük işte, bakan yardımcılarını da. Bana göre şu andaki bakanın statüsü müsteşardır, bakan yardımcısı da eski müsteşar yardımcısıdır." diye konuştu.
- "Politika kurulları hiçbir politika geliştiremedi"
Yeni Yol Partisi Adana Milletvekili Sadullah Kısacık, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin Türkiye'ye uymadığını savundu.
Sistemin düzgün olmasına karşın gerektiği gibi uygulanmadığını ileri süren Kısacık, "Başkanlık sisteminde benim en çok hoşuma giden kavram, politika kurullarıydı. Çok güzel bir sistem. Her bakanlığın üzerinde bir politika kurulu var. Ama uygulama öyle oldu mu? Uygulamaya baktığınız zaman bu politika kurulları doğru dürüst hiçbir politika geliştiremedi." dedi.
Kısacık, politika kurullarının etkili bir şekilde çalışmasının bu sistemin kalitesi açısından elzem olduğunu vurguladı.
Kısacık da bakanlıklardaki "müsteşar" kadrosunun kaldırılmasını eleştirdi.
MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, kanun teklifiyle uzman ve uzman yardımcılarına çok geniş yetkiler verildiğini belirtti.
Uzmanlara teftiş ve soruşturma yetkisinin verilmemesi gerektiğini kaydeden Kalaycı, "Uzman ve uzman yardımcılarına analiz, inceleme, denetim yetkisi verilebilir. Ama teftiş ve soruşturma ayrı bir şeydir." ifadesini kullandı.
Teklifte, 112 Acil Çağrı Merkezi'ni meşgul etmeyle ilgili muğlak ifadeler olduğunu söyleyen Kalaycı, "Meşgul etmek amacıyla… Bunu nasıl tespit edeceğiz? Tespitini nasıl yapacağız? Buna daha amacımız neyse net, somut bir ifade bulmamız uygun olur diye düşünüyorum." dedi.
Kalaycı, kamu ihale sistemi, Taşıt Kanunu ile personel ve ücret sisteminde düzenleme yapılması gerektiğini söyledi.
- "Asılsız ihbarlar personelin iş yükünü arttırıyor"
AK Parti Osmaniye Milletvekili Seydi Gülsoy, görüşülen kanun teklifi maddelerinin birçoğunun halihazırda uygulanan cumhurbaşkanlığı kararnameleri olduğunu söyledi.
112 Acil Çağrı Merkezi'ne gelen çağrıların yüzde 30'unun asılsız olduğunu belirten Gülsoy, "Bu durum personelin iş yükünü artırmakta, performansını düşürmekte ve etkin çalışmasına engel olmaktadır. Yapılan bu ihbarla ilgili acil yardım hizmeti veren kurum kuruluşların personel, ekipman, yakıt ve zaman israfı ortaya çıkmaktadır. Acil yardım ekiplerinin, asıl acil yardım ihbarına müdahale etmesi gerekirken telafisi mümkün olmayan can kayıpları ve zararlar oluşmaktadır." diye konuştu.
AK Parti'li ve CHP'li milletvekilleri arasında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanlığı görevinden uzaklaştırılan Ekrem İmamoğlu'nun diplomasının iptali üzerinden tartışma çıktı.
Komisyonda, CHP'nin ve İYİ Partinin verdiği Anayasaya aykırılık önergeleri kabul edilmezken, maddeler üzerinde görüşmeler sürüyor.
