2022-12-14 - 15:54
EKONOMİYE İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ TBMM SANAYİ VE TİCARET KOMİSYONUNDA
TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonunda, özelleştirilen limanların sözleşmelerinin 49 yıla uzatılması, zeytinlik alanlarda madencilik faaliyetleri, TEDAŞ'a borçların yapılandırmasına yönelik düzenlemeleri de içeren "torba kanun" teklifinin görüşmelerine başlandı.

Komisyon, "Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi"ni görüşmek üzere AK Parti Konya Milletvekili Ziya Altunyaldız başkanlığında toplandı.

Altunyaldız, Muğla'dan gelen bazı zeytin üreticileri, sendikalar ile kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcilerinin de katıldığı toplantıda, salonun fiziki açıdan yetersiz kalması nedeniyle komisyon toplantısının, daha büyük olan Plan ve Bütçe Komisyonu salonuna alınmasına karar verdi.

CHP ve HDP milletvekilleri toplantıya, zeytin dallarının yanı sıra "zeytinime dokunma" ve "milliyetçilik, limanına sahip çıkmaktır" yazılı dövizlerle katıldı.

Görüşmelere geçmeden değerlendirmelerde bulunan Altunyaldız, içinde bulundukları dönemin bir yandan iklim değişikliği diğer yandan da jeopolitik gelişmelerle birlikte gelen sınamalarla mücadele etmelerini gerektirdiğini söyledi.

Dünyanın, bu yüzyılda iklim krizi, enerji, gıda gibi ana konularla meşgul olduğunu ifade eden Altunyaldız, 2021 yılında rekor kıran atmosferdeki sera gazı salınımının yüzde 70'ten fazlasını enerji sektörünün tek başına oluşturduğunu; yaşanılan iklim krizi, temiz ve sürdürülebilir jeopolitik gelişmelerin, güvenli bir enerji yapısının ne kadar gerekli ve elzem olduğunu herkese hatırlattığını vurguladı.

Türkiye'nin başarıyla yürüttüğü milli enerji ve maden politikalarıyla enerjideki küresel paradigma değişimini başarıyla yöneten ülkeler arasında yer aldığına işaret eden Altunyaldız, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, EPDK, kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör ve piyasanın paydaşlarıyla birlikte uyum ve koordinasyon içerisinde başarıyla yürütülen çalışmaların sonuçlarını bir bir elde ettiklerini; bu başarılı takım çalışmasının ürünü olarak bugün Türkiye'nin elektrik enerjisi kurulu gücünün 102 bin megavatı aştığını kaydetti.

Salgınla birlikte küresel tedarik zincirlerinin kökten sarsıldığına ve oyunun yeniden kurulduğu enerji sektöründe, güvenli ve sürdürülebilir tedarik yolunun yerli kaynaklardan geçtiğine dikkati çeken Altunyaldız, şöyle devam etti:

"Ülkemizin her ihtiyacını sürdürülebilir bir şekilde yerli kaynaklardan karşılanmasını, termik santrallerin katkısıyla enerji tedarik güvenliğimizin güçlendirilmesini sürdüreceğiz. Küresel dış ticaret istatistiklerine baktığımızda dünya ticaretinin yüzde 90'ının deniz yoluyla gerçekleştiğini görüyoruz. Bu bağlamda limanlar, dış ticaret ve lojistikte olduğu kadar dönüşüm gösteren tedarik zincirlerinde önemli bir halka konumunda. Çöken, değişen tedarik zincirlerinin yeniden yapılanmasında deniz yolu taşımacılığının ve limanların önemi de hepimizin malumudur. Bu kapsamda kanun teklifinde yer alan düzenlemeyle birlikte Türkiye ekonomisine katkı sağlayacak, dış ticaretteki ve devletçi gücümüzü geliştirecek ekonomik büyümeyi ve kalkınmayı hızlandıracak yatırımların geliştirilmesini amaçlıyor; öngörülebilirliğin ve sürdürülebilirliğin sağlanmasıyla ticarette kilit roldeki limanlarımızın etkinliğinin artırılmasını hedefliyoruz."

Altunyaldız, kanun teklifiyle yasal altyapısına kavuşturulacak diğer alanın da toplayıcılık faaliyetleri olduğunu belirterek, "Esasen bunun, enerji sisteminde şebekeye bağlı olan tüketici, üretici veya depolama tesisi işletmecisi gibi çeşitli kullanıcıları tek bir grup altında birleştirerek enerji piyasalarında tekil bir enerji kaynağı gibi hizmet verilmesini sağlayan bir işletme modeli olduğunu söylemekle yetineyim." diye konuştu.

Teklifte vatandaşlara destek olacak düzenlemelerin de yer aldığını anlatan Altunyaldız, şunları kaydetti:

"Kanunla birlikte doğrudan belli konuları düzenlemek suretiyle de bazı borçlu vatandaşlarımızın borçlarını terkin etmeye dönük hükümler de getirmiş durumdayız. Vatandaşlarımızın TEDAŞ'a olan geçmiş dönem elektrik tüketiminden kaynaklanan borçlarına etkin yapılandırma imkanı getirerek sınai ticari ve tarımsal faaliyetleri canlandırmayı hedefliyoruz. Kanun teklifinde yer alan düzenlemeyle yaklaşık 55 bin elektrik abonesine yansıyan elektrik tüketiminden kaynaklı yaklaşık 624 milyon liranın borcunu terkin ediyoruz. Ayrıca 2012 yılı öncesi Genel Sağlık Sigortası prim borçlarından da 1 milyar 707 milyon liralık prim borcunu terkin ediyoruz."

Komisyonda, kanun teklifinin görüşmeleri sürüyor.

Komisyon, özelleştirilen limanların sözleşmelerinin 49 yıla uzatılması, zeytinlik alanlarda madencilik faaliyetleri, TEDAŞ'a borçların yapılandırılmasına yönelik düzenlemeleri de içeren Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ni görüşmek üzere AK Parti Konya Milletvekili Ziya Altunyaldız başkanlığında toplandı.

Toplantının başında CHP ve HDP milletvekilleri, usul tartışması açılmasını istedi.

HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu, kanun teklifinin Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle geri çekilmesini, geri çekilmeyecekse de tali komisyonlardan görüş alınmasını istedi.

CHP Kocaeli Milletvekili Tahsin Tarhan da teklifin 1. ve 2. maddeleri hakkında yüksek mahkemelerce verilen kesin kararlar bulunduğunu, bu nedenle söz konusu maddelerin Anayasa'ya aykırı olduğunu savundu. Tarhan, teklifle, zeytinliklerin yok edileceğini öne sürdü.

Eleştirilere cevap veren AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, ortada usulsüzlük olmadığını ifade ederek, muhalefet partisi milletvekillerinin, ilgili maddelerin görüşülmesine başlandığında önerge verebileceğini kaydetti.

Teklifin ilk imza sahibi AK Parti Düzce Milletvekili Fahri Çakır da milletin ihtiyaçları doğrultusunda kanun yapmaya devam edeceklerini belirterek, "Biz kanunsuz iş yapmamak adına yolumuza devam ederiz. Yüksek mahkemenin kararına saygılıyızdır. Eleştiririz ama yolumuza devam ederiz. Usulsüzlük yapmak için burada değiliz." diye konuştu.

Toplantıda CHP ve HDP milletvekilleri ile AK Parti milletvekilleri arasında tartışmalar yaşandı. Bazı muhalefet partisi milletvekilleri Komisyon Başkanı Altunyaldız ile Elitaş'ın yanına giderek tartışmayı sürdürdü. Bunun üzerine Altunyaldız, toplantıya ara verdi.

Aranın ardından söz alan Elitaş, "Komisyon üyesi ve teklif sahibi arkadaşlarımız uygun görürse zeytinlikle ilgili 1. madde konusunda geri çekme önergelerini verecekler. Bu kanun teklifinden de 1. maddenin çıkarılmasını talep ediyoruz." dedi.

Elitaş, şunları kaydetti:

"Önümüzdeki yıllarda enerji kriziyle ilgili bir sorun ortaya çıkarsa bunun vebali, gereksiz yere, sadece muhalefet ruhuyla başına zeytin dalından taç yaparak, saksının içerisinde zeytin ağacı getirerek burada bizi etkilemeye çalışan insanların boynundadır. Sizi geleceğe havale ediyorum."

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel ise komisyonun, Meclis'teki diğer komisyonlardan pozitif ayrıştığını; üyelerinin birbiriyle olan yaklaşımlarının yanı sıra ülke menfaatiyle ilgili konularda birbirlerini ikna edebilen ve yanlıştan kolay döndürülebilen bir komisyon olduğunu söyledi.

Özel, "Görüşmekte olduğumuz torba, bir anayasal suç torbası. Üç tane madde var. Belki o konuda komisyonun farklı tasarrufları olabilir. Ne kadar doğruya yaklaşılırsa ne kadar yanlışlardan dönülürse memnun oluruz." şeklinde konuştu.

Teklifteki özelleştirilen limanların sözleşmelerinin 49 yıla uzatılması düzenlemesine ilişkin Özel, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Anayasa Mahkemesi bu limanlar maddesiyle ilgili oy birliğiyle ve net bir karar verdi; özelleştirmede hakim olması gereken serbest rekabet ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığı gerekçesiyle düzenlemeyi iptal etti. Bu maddeyi okuyan normal bir vatandaş, 'AK Parti gideceğini anlamış, kendi döneminde bir daha bu ihaleleri o yapamayacağı için yandaş aşkıyla, iktidarı kaybetme refleksiyle süreyi uzatıyor.' diye düşünecek. Bu aslında muhalefet için son derece elverişli. CHP'nin para vererek yaptırabileceği en iyi reklamdan daha iyi bir algı yaratıyor ama kaybedilen para çok."

Teklifin tümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından maddelere geçildi.

AK Parti ve MHP milletvekillerinin imzasıyla komisyona sunulan önergeyle, zeytinliklerde madencilik faaliyetine ilişkin düzenlemeleri içeren 1. madde, oy birliğiyle kanun teklifinden çıkarıldı.

Komisyon, görüşmelere teklifin 2. maddesi üzerinden yarın devam edecek.