TBMM PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU?

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda benimsenen
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasa
Tasarısı'nda, belediye başkanlarının durumuna ilişkin düzenleme
yapıldı.
Komisyon'da, CHP ve AK Parti'li milletvekillerinin verdiği ortak
önergeyle, belediye başkanlarının durumunda da değişiklik yapıldı.
Buna göre, SSK ve BAĞ-KUR'lu belediye başkanları, emekli olduklarında,
Emekli Sandığı'ndan emekli olan emsali gibi temsil ve makam tazminatı
alacak.
Tasarıya göre, isteğe bağlı sigortalı olabilmek için zorunlu
sigortalı olarak çalışmamış olmak, 18 yaşını doldurmak ve dilekçeyle
kuruma başvurmak gerekecek.
İsteğe bağlı sigortalılar, prime esas kazancın alt sınırı ile üst
sınırı arasında belirleyecekleri kazanç üzerinden yüzde 20 oranında
malullük; yaşlılık ve ölüm sigortalıları ise yüzde 12 oranında genel
sağlık sigortası primi ödeyecek. İsteğe bağlı sigortalıların sağlık
sigortasından yararlanmama durumunda değişiklik yapılarak, primin
yüzde 12'si oranında ödeme yapması kaydıyla sağlık hizmetinden
yararlanabilme imkanı getirildi.
Bağlanacak aylık ve gelirlerin birleşmesi halinde malullük,
yaşlılık ve ölüm sigortalarından hangisinin bağlanacağı şu şekilde
belirleniyor:
''Hem malullük, hem de yaşlılık aylığına hak kazanan sigortalıya,
bu aylıklardan yüksek olanı, aylıklar eşitse yalnız yaşlılık aylığı,
Malullük ve yaşlılık aylığıyla birlikte, ölen eşinden dolayı da
aylığa hak kazanan sigortalıya her iki aylığı,
Ana ve babasından ayrı ayrı aylığa hak kazanan çocuklara yüksek
olan aylığın tamamı, az olan aylığın yarısı,
Birden fazla çocuğundan hak kazanan ana ve babaya ise yüksek olan
aylık, kız çocuklarının, hem eşinden hem de ana ve babasından ölüm
aylığına hak kazanması halinde, tercih ettiği aylığı ödenecek.''
Ölüm geliri ve aylığı bağlanması için eşinden ''muvazaalı''
şekilde boşananlara ilişkin olarak ilk kez bir düzenleme yapılıyor.
Buna göre, eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte
yaşadığı belirlenen eş ve çocukların bağlanmış olan gelir ve aylıkları
kesilecek. Bu kişilere ödenmiş olan tutarlar geri alınacak.

-GENEL SAĞLIK SİGORTASI KAPSAMINDAKİLER-

İsteğe bağlı sigortalılar, sigortalı sayılmayanlardan yeşil kart
verilen kişiler, vatansızlar ve sığınmacılar, 65 Yaşını Doldurmuş
Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması
Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alanlar, şeref aylığı alanlar,
vatani tertip aylığı alanlar, 2330 Sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık
Bağlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alanlar, SHÇEK Kanunu
hükümlerine göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden
ücretsiz yararlananlar, harp malulü aylığı alanlar ile Terörle
Mücadele Kanunu kapsamında aylık alanlar, geçici köy korucuları,
oturma izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke
mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan kişiler, sosyal güvenlik
kanunlarına göre gelir ve aylık bağlanmış olan kişiler, işsizlik
ödeneğinden yararlananlar, bunların dışında kalan ve başka bir ülkede
sağlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan kişiler, kamu
idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilenler, genel sağlık
sigortalısı sayılacak.

-İYİLEŞENE KADAR TEDAVİ-

Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilere
koruyucu sağlık hizmetleri, hastalık ve analık nedeniyle ayakta veya
yatarak, acil sağlık hizmetleri verilecek. Ayrıca bu kapsamda 18
yaşına kadar ağız ve diş tedavileri ile 18 yaşını doldurmamış veya 45
yaşından gün almış kişilerin ortodontik diş protezlerinin belirlenen
tutarının yüzde 50'si karşılanacak.
Sağlık hizmetleri, kişinin iyileşmesine kadar sürecek. Hekimin
veya diş hekiminin göreceği lüzum üzerine genel sağlık sigortalısı ve
bakmakla yükümlü olduğu kişilerin yurtdışı dahil yerleşim yeri dışına
yapılan sevklerinde, kendisinin ve bir kişiyle sınırlı olmak üzere
refakatçisinin yol gideri ve gündelikleri karşılanacak.
Çocuğu olmayan kişinin 23 yaşından büyük, 39 yaşından küçük olması
halinde, 2 kez tüp bebek tedavi masrafları kurum tarafından
karşılanacak.
Estetik amaçlı sağlık hizmeti ve estetik amaçlı ortodontik dış
tedavileri, alternatif tıp uygulamaları ise karşılanmayacak.

-KATILIM PAYI ALINACAK-

Genel sağlık sigortalısı sayılanların, sağlık hizmeti sunucusuna
başvurdukları tarihten önceki son 1 yıl içinde 30 gün genel sağlık
sigortası primi ödemesi gerekecek. İsteğe bağlı sigortalılarda ise
prim borcu bulunmaması koşulu aranacak.
Ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesi, ortez, protez,
iyileştirme araç ve gereçleri ile ayakta tedavide sağlanan ilaçlar
için katılım payı alınacak.
Ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesi için 2 YTL, ayaktan
tedaviden sağlanan ilaçlar, ortez, protez, iyileştirme araç ve
gereçleri için ise yüzde 10 ila 20 oranında katılım payı alınacak. İş
kazası ve meslek hastalıkları ile askeri tatbikat ve manevralarda
sağlanan sağlık hizmetleri, afet ve savaş hali nedeniyle sağlanan
sağlık hizmetleri, raporla belgelenen kronik hastalıklar, hayati öneme
sahip organ nakli, kontrol muayeneleri, harp okulu ve polis akademisi
öğrencilerinden katkı payı alınmayacak.
Eğer sigortalı sevk zincirine uymadan tedavi görürse, belirtilen
oranlar yüzde 50 oranında artırılacak.
Sağlık hizmetlerine ödenecek tutarları belirlemeye ''Sağlık
Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu'' yetkili olacak.
Sigortalılar, sözleşme yapılmayan hastanelerden ve öğretim
üyesinden hizmet almak isterse, bunun için fark ödemek zorunda olacak.
Genel sağlık sigortalıları ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler,
sağlık hizmeti sunucuları arasından istediğini seçme hakkına sahip
olacak.

-PRİME ESAS KAZANÇ-

Kısa ve uzun vadeli sigortalar ile genel sağlık sigortasına tabi
olanlar bakımından prime esas kazanç için ücret veya ödenek almak
suretiyle çalışanların o ay için hak ettiği ücretler ile ücret dışında
kalan her türlü ödeme, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit
istihkaktan sigortalılara yapılan ödemelerin brüt toplamı esas
alınacak.
Ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, kıdem
tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu
ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları, emekli ikramiyesi ile
bakanlıkça tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve
aile zamları, özel sağlık sigortası ve bireysel emeklilik sistemine
ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin yüzde 30'unu geçmeyen özel
sağlık sigortası ve bireysel emeklilik prim tutarları, görevin yerine
getirilmesi için zorunlu olarak yapılan ayni yardımlar ile bakanlıkça
belirlenecek diğer ayni yardımların asgari ücretin yüzde 30'unu
geçmeyen kısmı, prime esas kazanca tabi tutulmayacak.

-PRİM ORANLARI VE DEVLET KATKISI-

Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalıları prim oranı, sigortalının
prime esas kazancının yüzde 20'si olacak. Bunun yüzde 9'u sigortalı
hissesi, yüzde 11'i de işveren hissesinden oluşacak.
Fiili hizmet zammı uygulanan işlerde çalışan sigortalılar için
uygulanacak malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranı,
belirlenen yüzde 20 oranının her yıl fiili hizmet gün sayısının 360'a
bölünmesi sonucunda bulunacak oranda artırılması suretiyle
belirlenecek.
Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, yapılan işin iş kazası ve
meslek hastalığı bakımından gösterdiği tehlikenin ağırlığına göre
yüzde 1 ila 6 oranlarında olmak üzere, kurumca belirlenecek.
Genel sağlık sigortası primi, kısa ve uzun vadeli sigorta
kollarına tabi olanlar için prime esas kazancın yüzde 12.5'u olacak.
Bunun yüzde 5'i sigortalı, yüzde 7.5'i ise işveren hissesi olarak
uygulanacak.
Yalnızca genel sağlık sigortasına tabi olanlar ile isteğe bağlı
sigortalıların genel sağlık sigortası primi, prime esas kazancın yüzde
12'si olacak.
Devlet, sigortalının prime esas kazancı esas alınarak; malullük,
yaşlılık, ölüm sigortaları için yüzde 5 oranında, genel sağlık
sigortası için ise yüzde 3 oranında katkı yapacak. Devlet katkısı,
kurumun ay itibariyle tahsis ettiği pirimin dörtte biri olarak
hesaplanacak. Devlet katkısının ödenmesine ilişkin usul ve esaslar,
Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenecek.
Bu düzenlemeye göre, alınacak prim ve verilecek ödeneklerin
hesabına esas tutulan günlük kazancın alt sınırı, asgari ücretin 30'de
biri, üst sınırı ise günlük kazancın alt sınırının 6.5 katı olacak.

-KADEMELİ GEÇİŞ-

Tasarıyla, yurt dışından gelenlerin borçlanmasında değişiklik
yapılıyor. Bu kişilerin döviz cinsinden borçlanmasından vazgeçiliyor,
ayrıca borçlanmada alt ve üst sınır getiriliyor.
Emekli olmak için gerekli prim gün sayısı 7 binden 9 bine
yükseltilirken, kademeli geçiş de öngörülüyor. Emekliliğe esas prim
gün sayısı 2007 yılında işe girecekler için 7 bin yerine 7100 gün
olacak. 2008 yılından itibaren her yıla 100 gün daha eklenecek. 9 bin
gün, 20 yılda ve her yıla 100 gün eklenmek suretiyle 2050'de fiili
olarak uygulanacak.
Yurtdışında yaşayan ev kadınlarının borçlanması imkanı, yeni
düzenlemede de devam edecek.
Tasarı, yeni düzenlemenin 1 Ocak 2007'de yürürlüğe girmesini
öngörüyor.