KREDİ KARTLARI YASA TASARISI, TBMM GENEL KURULU'NDA KABUL EDİLDİ

TBMM Genel Kurulu'nda banka kartları
ve kredi kartlarına ilişkin tasarısı kabul edilerek yasalaştı.
Yasaya göre, kredi kartı limiti belirlenirken kartın imza hanesi,
hamili tarafından imzalanacak. Kart hamilinin yaptığı işlemler
nedeniyle sözleşmede yer almayan faiz, komisyon veya masraf adı
altında hiçbir şekilde ödeme talep edilemeyecek ve kart hamilinin
hesabından kesinti yapılamayacak.
Kartlı sistem kurmak, kart çıkarmak, üye işyerleriyle anlaşma
yapmak, bilgi alışverişi, takas ve mahsuplaşma faaliyetinde bulunmak
isteyen kuruluşlar, Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu'ndan
(BDDK) izin alacak. Merkezi yurtdışında bulunan kartlı sistem
kuruluşlarının, Türkiye'de şube ya da kredi kartı sistemi kurmamak,
kart çıkarmamak ve üye işyeri anlaşması yapmamak kaydıyla temsilcilik
açmaları, BDDK'nın iznine tabi olacak.

-KURULUŞLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ-

Kart çıkaran kuruluşlar, talepte bulunmayan veya sözleşme
imzalamayan kişiler adına hiçbir şekilde kart veremeyecek. Bu
kuruluşlarca genel müdürlük veya şube haricinde kredi kartı talebi
toplanabilecek yerler, BDDK'nın uygun görüşü alınarak, Türkiye
Bankalar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği tarafından
müşterek belirlenecek.
Asgari tutarın, son ödeme tarihini takip eden 3 ay içinde
ödenmemesi durumunda, kart hamiline yapılacak bildirimden itibaren bir
aylık sürede bu tutarın ödenmemesi ya da banka kartı ile kredi kartı
kullanımından dolayı adli cezaların uygulanması halinde, ilgili kart
çıkaran kuruluşlarca kart hamiline verilen kredi kartları iptal
edilecek ve borcun tamamı ödeninceye kadar yeni kredi kartı
düzenlenemeyecek.

-KREDİ KARTI LİMİTİ-

Kart çıkaran kuruluşlar, kredi kartı almak isteyenlerin
yasaklılık veya engel durumu, ekonomik ve sosyal durumu, aylık veya
yıllık ortalama geliri, diğer kart çıkaran kuruluşlarca bu kişilere
tahsis edilen kredi kartı limiti, bir model veya skorlama sistemi
sonuçları, müşteri tanı ilkeleri ile temin edilecek bilgileri dikkate
alarak, yapacakları değerlendirmeye istinaden kullanım limiti tespit
etmek zorunda olacak.
Kuruluşlar, kart hamilleri talep etmedikçe kredi kartı
limitlerini artıramayacaklar.
Kart hamillerinin harcamalarıyla kart limitlerini aşmaları
halinde, aşılan miktara, işlem tarihi ile ödeme tarihi arasındaki süre
için akdi faizden başka herhangi bir ücret talep edilemeyecek.
Kart çıkaran kuruluşlar tarafından bir gerçek kişinin sahip
olduğu tüm kredi kartları için tanınacak toplam kredi kartı limiti,
ilk yıl için ilgilinin aylık ortalama net gelirinin iki katını, ikinci
yıl içinse dört katını aşamayacak. Bu hükmün uygulanmasında bin YTL'ye
kadar limitler hariç olmak üzere, aylık veya yıllık ortalama gelir
düzeyi kart hamili tarafından beyan edilen ve ilgili kuruluşlarca
teyit edilen gelirler üzerinden tespit edilecek.
Kart sahibinin talebi üzerine, üçüncü kişiler adına asıl karta
bağlı ve asıl kart limitini aşmamak kaydı ile ek kredi kartı
düzenlenebilecek.

-HESAP ÖZETİ-

BDDK tarafından belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde, kredi
kartı hesap özeti düzenlenmesi, yazılı veya kart hamilinin talebi
üzerine elektronik ortam veya başka etkin yollarla bildirilmesi
zorunlu olacak.
Kart çıkaran kuruluşlar, kart ve ek kart hamillerinin kart
kullanımıyla ilgili yapacakları şikayet ve itiraz başvurularını,
başvuru tarihinden itibaren 20 gün içinde hamilin başvuru yöntemi
kullanılarak ve gerekçeli bir şekilde cevaplandırmak zorunda olacak.
Kredi kartıyla yapılan işlemlere, son ödeme tarihinden itibaren
10 gün içinde, kart çıkaran kuruluşa başvurmak suretiyle itiraz
edilebilecek. Kredi kartı hamili, başvuruda hesap özetinin hangi
unsurlarına itiraz ettiğini, gerekçesiyle belirtecek. Süresi içinde
itiraz edilmeyen hesap özeti kesinleşecek. Hesap özetinin
kesinleşmesi, genel hükümlere göre dava hakkını ortadan kaldırmayacak.

-KARTIN SİGORTALANMASI-

Kartın ya da şifrelerin kaybolması veya çalınması halinde kart
sahibi, yapacağı bildirimden önceki 24 saat içinde gerçekleşen hukuka
aykırı kullanımdan doğan zararlardan 150 YTL ile sınırlı olmak üzere
sorumlu olacak. Hukuka aykırı kullanımın, hamilin ağır ihmaline veya
kastına dayanması veya bildirimin yapılmaması halinde bu sınır
uygulanmayacak.
Kart çıkaran kuruluş; yapılacak talep ve ilgili sigorta prim
bedelinin ödenmesi koşuluyla kart hamilinin 150 YTL tutarındaki
sorumluluğunun sigortalanmasını sağlamakla yükümlü olacak.

-KART SAHİPLERİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ-

Kartın imza hanesi, kart sahibi tarafından imzalanacak. Üye
işyerinin talep etmesi durumunda kart hamili, kartın kullanımı
sırasında kimlik belgesi ibraz edecek.
Harcama belgesi düzenlenmeksizin çeşitli iletişim araçları veya
sipariş formu vasıtasıyla yapılan mal ve hizmet alımlarındaki hukuka
aykırı kullanımlardan kaynaklanan zararlardan kart sahibi sorumlu
tutulamayacak.
Üye işyerleri, kart hamillerinin yapmış oldukları mal ve hizmet
alımlarının bedelini, banka kartı ya da kredi kartıyla ödeme
taleplerini kabul edecek. Bu zorunluluk, indirim dönemlerinde de
geçerli olacak.
Üye işyerleri, kart hamilinden, kartın kullanılması dolayısıyla
komisyon veya benzeri bir isim altında ilave ödemede bulunmasını
isteyemeyecek. Buna aykırı davranılması halinde, üye işyeri anlaşması
yapan kuruluşlar tarafından, üye işyeri sözleşmesi feshedilecek ve bir
yıl süreyle yeni bir sözleşme yapılamayacak.
Aynı kart ile aynı ödeme işlemi için birden fazla harcama belgesi
düzenlenemeyecek. İşyerleri, kartın kullanımı sonucunda kart ve kart
hamili ile ilgili edindikleri bilgileri, kanunla yetkili kılınan kişi,
kurum ve kuruluş hariç olmak üzere kart hamilinin yazılı rızasını
almadan başkasına açıklayamayacak, saklayamayacak, kopyalayamayacak.

-SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ-

Kart çıkaran kuruluşlar ile kart hamilleri arasında sözleşme
imzalanacak. Sözleşme hükümleri ve kartın kullanımı hakkında, kart
hamiline ayrıntılı bilgi verilecek. Sözleşmeler, 12 punto büyüklüğünde
ve siyah harflerle yazılacak.
Sözleşmede belirtilen asgari tutar, dönem borcunun yüzde
20'sinden aşağı olamayacak. Ancak bu oran, yasanın yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren 6 ay süreyle yüzde 10 olarak uygulanacak.
Hesap özetinde yer alan asgari ödeme tutarı son ödeme tarihinde
ödenmediği takdirde, kart hamili ödenmeyen tutar için sözleşmede
öngörülen gecikme faizi dışında bir yükümlülük altına sokulmayacak.
Kart hamilinin yaptığı işlemler nedeniyle sözleşmede yer almayan
faiz, komisyon veya masraf gibi adlar altında hiçbir şekil ve suretle
ödeme talep edilmeyecek ve kart hamilinin hesabından kesinti
yapılmayacak. Sözleşmede, kart hamilinin haklarını zedeleyici ve kart
çıkaran kuruluş lehine tek taraflı haksız şart sağlayan hükümlere yer
verilmeyecek.
Kart hamilinin borcu kefile bildirilmedikçe, kefil için temerrüt
durumunun oluşmayacağı sözleşmede gösterilecek. Sözleşme hükümlerinde,
kefilin sorumluluğunu artırıcı nitelikteki değişikliklere ve kartın
kullanım limitinin yükseltilmesine ilişkin olarak kefilin ilave
şartlara dair sorumluluğunun başlaması için kefilin yazılı onayı
alınacak.

-SIRLARIN SAKLANMASI-

BDDK üyeleri ve kurum çalışanları, görevleri sırasında kart
hamili, kefil ve kuruluşlara ait öğrendikleri sırları kanunen açıkça
yetkili olanlardan başkasına açıklayamayacak ve kendi yararına
kullanamayacak.
Kart çıkaran kuruluş ile kart hamili arasında oluşabilecek
herhangi bir uyuşmazlık halinde, işlemin hatasız bir şekilde
kaydedildiği, hesaba intikal ettirildiği ve herhangi bir teknik
yetersizlik veya arıza halinin bulunmadığını ispat etme yükümlülüğü,
kart çıkaran kuruluşa ait olacak.
Kartlı sistem kurma, kart çıkarma veya üye işyerleri ile anlaşma
yapma yetkisi olanlar dışında hiçbir gerçek veya tüzel kişi, aslen
veya feran meslek edinerek, kartlı sistem kuramayacak; kart
çıkaramayacak veya üye işyerleriyle anlaşma yapamayacak; ticaret
unvanları ve her türlü belgeleriyle ilan ve reklamlarında bu işlerle
uğraştıkları izlenimini yaratacak hiçbir kelime veya tabiri
kullanamayacak.

-FAİZ HESAPLANMASI-

Dönem borcunun bir kısmının ödenmesi halinde, kalan hesap bakiyesi
üzerinden faiz hesaplanacak. Kalan hesap bakiyesine, asgari tutar ve
üzerinde ödeme yapılması durumunda akdi faiz, asgari tutarın altında
ödeme yapılması durumunda ise gecikme faizi uygulanacak. Temerrüt hali
de dahil olmak üzere kart uygulamasından doğan borçlarda bileşik faiz
uygulanmayacak.

-GECİKME FAİZLERİ-

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, azami akdi ve gecikme faiz
oranlarını tespit etmeye yetkili olacak ve belirlediği oranları üç
ayda bir açıklayacak.
Kredi kartı borçlusuna kefil olandan, tüm yollar denenmeden borcun
tahsili talep edilemeyecek.

-İCRA TAKİBİ BAŞLATILAN BORÇ-

Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla, kendisine dönem
sonu borcunun ödenmesi için ihtar çekilmiş veya haklarında icra takibi
başlatılmış ya da 31 Ocak 2006 tarihine kadar temerrüde düşmüş olan
kartı borçluları, 60 gün içerisinde kredi kartı veren kuruluşa veya
avukatına yazılı olarak başvuracak.
Borçlu, borcunu taksitle ödemek istediğini beyan etmesi halinde,
düzenlenecek ödeme planını imzalaması ve ilk taksidini de peşin
ödemesi şartıyla, kendilerine bildirilen son dönem borcu tamamen
tahsil edilinceye kadar yıllık yüzde 18 faiz oranı üzerinden
hesaplanan borç tutarını; takip, dava masraf ve harçları, vekalet
ücretiyle birlikte 18 eşit taksitle ödeme hakkına sahip olacak.
Temerrüt tarihindeki ana para borcu, kart çıkaran kuruluş
tarafından kart hamiline o tarihte gönderilen son dönem borcunda
belirtilen toplam borç tutarı olacak.
Kredi kartı borçlularının başvurması halinde ve yapılan ödeme
planı doğrultusunda taksit tutarlarını ödemesi şartıyla, yapılmış
işlemler kalmak kaydıyla icra işlemleri durdurulacak.
Taksitlerden herhangi birinin vadesinde ödenmemesi durumunda,
borçluya sağlanan haklar ortadan kalkacak ve düzenlemede belirtilen
gecikme faizi üzerinden mevcut icra takibi işlemlerine devam edilecek.

-CEZALAR-

Gerçeğe aykırı harcama belgesi, nakit ödeme belgesi ya da alacak
belgesi düzenlemek veya bu belgelerde ne suretle olursa olsun tahrifat
yapmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlayanlar, 2 yıldan
5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasıyla
cezalandırılacak.
Borcunu ödemeyenin kredi kartını iptal etmeyen kuruluşlar ile
yasaklılık veya engel durumu, ekonomik ve sosyal durumu, aylık veya
yıllık ortalama geliri dikkate alınmadan kart veren kurumlara, 2 bin
ila 10 bin YTL idari para cezası verilecek.
Kişinin aylık gelirinin 2 katından fazla limitte kart veren
kuruma, 5 bin YTL'den az olmamak üzere, aykırılık oluşturan tutarın
yüzde 1'i tutarında ceza verilecek.
Hesap özetini kart sahibine ulaştırmayan, kart sahiplerinin kart
kullanımıyla ilgili şikayet ve itirazlarını 20 gün içinde cevaplamayan
kuruluşlara, 2 bin-10 bin YTL arasında ceza kesilecek.
Kredi kartı sözleşmesi hükümleri ve kartın kullanımı hakkında
kart hamiline ayrıntılı bilgi vermeyen ve kartını iptal ettirmek
isteyenin sözleşmesini feshetmeyen kurumlara, 2 bin YTL'den 10 bin
YTL'ye kadar, iç kontrol, risk yönetimi ve iç denetim sistemleri,
muhasebe ve finansal raporlama birimi kurmayan, her türlü kayıt,
bilgi, belge, yapı ve sistemlerini denetime uygun ve hazır hale
getirmeyen kurumlara, 10 bin YTL'den 50 bin YTL'ye kadar ceza
verilebilecek.
Banka kartı veya kredi kartını kaybettiği ya da çaldırdığı
yolunda gerçeğe aykırı beyanda bulunarak, kartı bizzat kullanan veya
başkasına kullandıranlar ile bunları bilerek kullananlar, 1 yıldan 3
yıla kadar hapis ve 2 bin güne kadar adli para cezasına çarptırılacak.
Kredi kartı veya üye işyeri sözleşmesinde veya ek belgelerde
sahtecilik yapanlar veya sözleşme imzalamak amacıyla sahte belge ibraz
edenler, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasına mahkum edilecek.
Kart çıkaran kuruluşlar ile kart hamilleri arasında akdedilmiş
sözleşmedeki faiz hesaplamasına ilişkin hükümler 3 ay, diğer hükümler
ise 1 yıl içinde kanuna uygun hale getirilecek.