Genel Kurulun açılışı sırasında toplantı yeter sayısının bulunduğunu belirten Kurtulmuş'a CHP'li milletvekilleri "yeter sayı bulunmadığı" gerekçesiyle itiraz etti.
Kurtulmuş, yeter sayı bulunduğunu ve yoklama yapmaya gerek duymadığını söyledi. Kurtulmuş, CHP'li vekillerin itirazları üzerine birleşime ara verdi.
Ara sonrasında CHP'li milletvekillerinin talebi üzerine, Kurtulmuş'un tutumu hakkında usul tartışması açıldı.
AK Parti Tokat Milletvekili Mustafa Arslan, usul tartışması açılmasına gerek olmadığını belirterek, "CHP'nin Meclis'in, Meclis Başkanı tarafından yönetilmesine itirazı var. Bunu kabul mümkün değil." dedi.
Meclis Başkanı'nın yönetimine itirazın dünyanın hiçbir yerinde görülmediğini ifade eden Arslan, "Meclis gündeminde olmayan şeyleri Meclis Başkanı da Meclis Başkanvekili de burada konuşamaz, okutturamaz, söyleyemez. Usul tartışmasında Sayın Başkan'ın lehinde görüş bildiriyoruz." diye konuştu.
CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, oturum açıldığında 200 milletvekilinin hazır olmadığını ileri sürdü.
14 Mayıs 2023'te Şerafettin Can Atalay'ın Hatay halkının iradesiyle milletvekili seçildiğini belirten Günaydın, Atalay'ın 2 yılı aşkın süredir hapiste olduğunu söyledi.
Meclis Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca'nın, TBMM Genel Kurulunda Anayasa Mahkemesinin, Gezi Parkı davası hükümlüsü ve milletvekilliği düşürülen Can Atalay ile ilgili karar hükmünü okutmasına da değinen Günaydın, "Biz burada bir Meclis Başkanvekili'nin bir milletvekilinin hakkını, hukukunu korumasını, Anayasa Mahkemesi kararını okutmasını sanki illegal bir iş olarak görüyoruz. Bu kabul edilebilir mi?" ifadesini kullandı.
Karaca'ya Kurtulmuş tarafından Meclis'i yönetme görevi verilmediğini kaydeden Günaydın, "Türkiye'de sorumlu bir muhalefet vardır. Bu Meclis'in çalıştırılmasını, sanal gündemlerle oyalanmaması gerektiğini söylüyoruz." şeklinde konuştu.
AK Parti Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta, Meclis başkanvekillerinin görevlerinin çok açık ve net bir şekilde İçtüzük'te belirtildiğini anlattı. Usta, "Bir Başkanvekili, Meclis Başkanı'nın, Danışma Kurulunun onayına sunmadan, herhangi bir yazıyı, görüşü alıp kendi kafasına göre getirip divanda okutma hakkına sahip değildir. Bu Meclis Başkanvekili'nin yetkisini aşması ve görevini kötüye kullanmasıdır." dedi.
Usta, Meclis Başkanvekili Karaca'nın "korsan bir şekilde, İçtüzüğe aykırı" bir uygulama yaptığını kaydetti.
Yeni Yol Partisi Grup Başkanı Bülent Kaya, Kurtulmuş'un toplantı yeter sayısına ilişkin tutumunu desteklemediklerini söyledi.
Kaya, Başkanlık tezkerelerinin TBMM Başkanı tarafından iletilmediği sürece okutulmasının İçtüzüğe aykırı olduğunu belirtti.
TBMM Başkanı Kurtulmuş ise İçtüzüğün yoklama konusunda Başkan'a takdir yetkisi verdiğini kaydetti.
TBMM başkanvekillerinin görevinin Başkan yerine Meclis'i yönetmek olduğunu söyleyen Kurtulmuş, "Görevin asıl sahibi, TBMM Genel Kurul görüşmelerini her zaman yönetebilir, bu açıdan tutumumda değişiklik yoktur." dedi.
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş başkanlığında toplanan Genel Kurul'da, gündeme geçilmeden önce 3 milletvekili gündem dışı söz aldı.
İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkan Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün, halkını yedi düvele karşı dimdik ayakta tuttuğunu söyledi.
Samsun'da başlayan "büyük uyanışın" Ankara'da Cumhuriyetle taçlandırıldığını belirten Usta, Atatürk'ün, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin simgesi bu günü Türk gençliğine armağan ederek, gençliğin Cumhuriyet'in teminatı olduğunu en güçlü şekilde vurguladığını dile getirdi.
CHP Kütahya Milletvekili Ali Fazıl Kasap, Bor Arıtma Tesisleri ve Enstitüsünün Kütahya'da kurulması gerektiğini ancak kurulmadığını bildirdi. Kütahya'nın termal suları bulunan, tarihi ve turistik imkanlara sahip bir şehir olduğuna dikkati çeken Kasap, şehre gerekli ilginin gösterilmediğini ileri sürdü.
AK Parti Samsun Milletvekili Ersan Aksu da 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı'nın ülkenin her yanında coşkuyla kutlandığını kaydetti.
19 Mayıs'ın yıllarca savaşmaktan bitap düşmüş, umut ve hevesleri kırılmış bir milletin tekrar sahneye çıkarak tarihinden aldığı güçle milletin kaderinin değiştiği gün olduğunu ifade eden Aksu, Samsun'un sadece dünün değil yapılan yatırımlarla yarının da lider şehri olma yolunda emin ve güçlü adımlarla ilerlediğini anlattı.
AK Parti Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta, "Kimsenin terörsüz Türkiye'den korkmasına gerek yoktur. Dün olduğu gibi bugün de bu milletin kardeşliğini, huzurunu ve refahını teminat altına almak için çalışmaya devam edeceğiz." dedi.
TBMM Genel Kurulunda siyasi partilerin grup başkanvekilleri yerlerinden söz alarak gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Yeni Yol Partisi Grup Başkanvekili Selçuk Özdağ, Meclis'te engellilerin problemlerinin, çözüm önerilerinin konuşulacağı bir komisyon kurulmasını istediklerini söyledi.
Komisyonun engellilerin üretim toplumuna dönüştürülebilmesi, yeniden sosyal devlet içerisinde bulundurabilmesi üzerine çalışmalar yapmasını isteyen Özdağ, Türkiye'de 7 farklı bakanlığın engellilerle ilgilendiğini, bunun da engelliler için mağduriyetler oluşturduğunu söyledi.
"Bir bakanlığın ihdas edilmesi doğru olur." diyen Özdağ, batıda bazı ülkelerin bunu yaptığını dile getirdi.
İYİ Parti Grup Başkanvekili Buğra Kavuncu, Terörsüz Türkiye hedefi doğrultusunda yürütülen politikaları eleştirdi. Terör örgütü PKK'nın fesih ve silah bırakma kararına işaret eden Kavuncu, terör örgütü PKK'nın kullandığı "militanca dile" tepki gösterdi.
İktidarın icraatlarının "tahammül edilecek bir tarafı kalmadığını" söyleyen Kavuncu, "Bu mesuliyete biz hiçbir şekilde ortak olmayacağız." dedi.
- "Terörsüz Türkiye sadece bir hayal değil, hepimizin ortak hedefi olmalıdır"
MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay, terör belasının sona ermesi yolunda çok önemli gelişmeler yaşandığını belirterek, Terörsüz Türkiye sürecinde terör örgütü PKK'nın silah bıraktığını ve kendisini feshettiğini açıkladığını anımsattı.
Türkiye'nin terörle anılan bir ülke olmaktan çıktığını belirten Akçay, "Bu sürecin kalıcı ve gerçekçi olması, devletimizin ve milletimizin yüksek menfaatleri doğrultusunda şekillendirilmesi hayati önem taşımaktadır." ifadesini kullandı.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin "Yeni Yüzyılın Terörsüz Türkiye Stratejisi, Milli Birlik ve Dayanışma Komisyonu" kurulması teklifine işaret eden Akçay, komisyonun, sürecin milli birlik ve dayanışma tablosuyla yönetilmesine katkı sunacağına inandıklarını söyledi.
Akçay, şu ifadeleri kullandı:
"Bu komisyon, toplumsal mutabakatı güçlendirecek kalıcı barış ve huzurun tesisine yönelik politikalara büyük katkı sunacaktır. Bu süreçte, Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak üzerimize düşen sorumluluğun bilincinde olmalıyız. Her birimizin ülkemizin huzuru için el birliğiyle çalışması gerekmektedir. Terörsüz Türkiye sadece bir hayal değil, hepimizin ortak hedefi olmalıdır."
DEM Parti Grup Başkanvekili Sezai Temelli de Bahçeli'nin komisyon çağrısının üzerine yoğunlaşılması gerektiğini söyledi.
Demokratik cumhuriyet altında yaşamak istediklerini dile getiren Temelli, "Evet, geçmişte birçok yanlışlar yapıldı. Birçok savaşlar, kırımlar yaşandı. Belki de hatırlamak istemediğimiz, yaşadığımız deneyimler var. Ama bunlardan ders çıkartıp bunları tekrar etmek için değil, yerine barışı ikame etmek için yol almalıyız." sözlerini sarf etti.
CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır muhalefet partisinden belediye başkanı olmayı "ateşten gömlek giymek" şeklinde niteledi.
Bir tarafta "sınırsız yetkilerle polisin, yargının kapısını çalmadığı bir grubun" bulunduğunu ileri süren Başarır, diğer tarafta "suçsuz, günahsız insanların" cezaevinde olduğunu iddia etti.
Başarır, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek hakkında bir gazetede yer alan ve Şimşek'in yalanladığı iddiaları da gündeme getirdi.
- Türkiye, kendi denizlerinde, kendi mühendisi ve gemileriyle kaynak buluyor
AK Parti Grup Başkanvekili Leyla Şahin Usta Karadeniz'de Göktepe 3 Kuyusu'nda gerçekleştirilen sondaj çalışmaları sonucunda yeni bir doğalgaz rezervine ulaşıldığını hatırlattı.
Bu keşfin sadece bir enerji rezervi değil, aynı zamanda bir milletin azim ve kararlılığının kendi kaderini tayin etme iradesinin somut bir göstergesi olduğunu ifade eden Usta, Türkiye'nin bugün kendi denizlerinde, kendi mühendisleriyle, kendi gemileriyle kaynak bulan bir Türkiye haline geldiğini vurguladı.
Dün, Cumhuriyet tarihinin en büyük petrol keşfi olarak kayıtlara geçen Şırnak Gabar'da petrol üretimi yapılan sahayı ziyaret ettiklerini anımsatan Usta, "Orada verilen mesaj yalnızca teknik bir başarıya değil, bu coğrafyada yeni bir barış ve kardeşlik ikliminin güçlendiğine de işaret etmektedir." dedi.
Terörsüz Türkiye'nin daha güçlü bir Türkiye anlamına geldiğini aktaran Usta, "Kimsenin terörsüz Türkiye'den korkmasına gerek yoktur. Dün olduğu gibi bugün de bu milletin kardeşliğini, huzurunu ve refahını teminat altına almak için çalışmaya devam edeceğiz." ifadelerini kullandı.
Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek ile ilgili iddiaların kasıtlı olarak Genel Kurul'a taşındığına dikkati çeken Usta, şöyle konuştu:
"Sayın Maliye Bakanı bu konuyla ilgili çok net açıklamalarını yapmıştır. Bakanlık öncesi dönemine ait kendi işi ile ilgili bir ortaklığının olduğunu ve bunun üzerinden de bir daire alımından başka bir şey olmadığını açıkça söylemiştir. Bunları bir kenara bırakın da asıl İBB Başkanı ile ilgili iddiaları ve fotoğrafları, varsa cesaretiniz, getirin burada gösterin. Mevcut bir belediye başkanının yaptıkları ile ilgili iddialar var. Getirin onlarla ilgili fotoğrafları gösterin bakalım."
Usta'nın bu sözleri üzerine CHP Grup Başkanvekili Başarır yeniden söz aldı. Başarır ve Usta, iddialara ilişkin bir süre tartıştı.
- "İsrail'de ölüm, Türkiye'de hayat var"
Öte yandan, yerinden söz alan AK Parti İstanbul Milletvekili Yücel Arzen Hacıoğulları ise protestolar nedeniyle konseri iptal edilen şarkıcı Linet Menaşi'ye tepki gösterdi. Hacıoğulları, şunları kaydetti:
"Linet iyi bir şarkıcıdır. Yani en azından Hande Yener'e göre. Ama yeter mi? Katile katil diyemeyen bir ses, şarkı söylese ne söylemese ne. İstiklal ve Hürriyet harbi veren kahraman Hamas'a 'terörist' demiş, üstelik katil Netanyahu'ya hiç bir şey diyememiş biri sanatçı olur mu? Böyle aymazlık, cahillik, kabul edilebilir mi? Linet'in neye inandığı beni ilgilendirmiyor, nasıl yaşadığı da. Ben sanatla ilgileniyorum, yüksek sanatla. Sanat, koşulsuz hayata inanır, ölüme değil. Netanyahu ölümdür. Sonunda tutmuş hanımefendi başka bir provokasyonla Türkiye'de can tehlikesi olduğundan filan söz etmiş. Erdoğan'a sığınmış. Akıllı tabi İsrail'de ölüm Türkiye'de hayat var. Doğru adres elbette Erdoğan çünkü yok başka gidecek yeriniz, çünkü zalimi korkutuyor merhametimiz."
TBMM Genel Kurulunda, Yeni Yol Partisi, İYİ Parti, DEM Parti ve CHP'nin gündeme ilişkin grup önerileri kabul edilmedi.
Genel Kurulda, Yeni Yol Partisi'nin "Gazze'de uluslararası hukukun ihlali", İYİ Parti'nin "gençlerin suça sürüklenmesinin önlenmesi", DEM Parti'nin "kayıp şahıslar" ve CHP'nin "TRT programlarına" ilişkin grup önerileri ayrı ayrı görüşüldü.
Partisinin grup önerisi üzerine konuşan Yeni Yol Partisi Samsun Milletvekili Mehmet Karaman, İsrail'in uluslararası hukuku ve insanlığı katlettiğini söyledi.
Gazze'de çocukların açlıktan öldüğünü, annelerin enkaz altında bebeklerini aradığını, hastanelerin hedef alındığını, okullar ve çadırların bombalandığını aktaran Karaman, "Açıkça söylüyorum ki İsrail sistematik bir şekilde bir halkı yeryüzünden silmeye çalışıyor. Ne yazık ki bu vahşetin karşısında batının sözde hukukçuları, savunucuları kör ve sağır olmuş durumdalar." diye konuştu.
Gazze'de yaşam hakkının fiilen ortadan kaldırıldığını, elektrik, su, ev, ilaç ve gıda olmadığını kaydeden Karaman, "Herkes biliyor ki İsrail, dünyanın gözü önünde en ağır uluslararası suçu işliyor, aleni bir şekilde soykırım yapıyor." değerlendirmesinde bulundu.
İYİ Parti Gaziantep Milletvekili Mehmet Mustafa Gürban, Gazze'deki insanlık dramının günden güne daha vahim bir hal aldığını anlattı.
Gürban, "Kadın, çocuk, yaşlı demeden insanlar katlediliyor. Bu vahşetle mücadele sadece konuşarak değil işlevsel bir planı devreye sokmakla mümkündür." dedi.
DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Mehmet Kamaç, 1,5 yıldır İsrail'in soykırımları hakkında Meclis'te söylenmemiş söz, gök kubbenin duymadığı cümle kalmadığını aktardı.
Filistinlilere insani yardım koridorunun açılması için genel görüşme talebinin gündemde olduğunu anlatan Kamaç, "Bu oylamanın sonucunda göreceğiz İsrail mi kazanacak, Filistinliler mi kazanacak?" şeklinde konuştu.
CHP İstanbul Milletvekili Yunus Emre, İsrail'in yaptığı katliamı lanetleyerek, bunun üzerinde konuşarak bir yere varılamayacağını aktardı.
Emre, dünyanın her tarafında çok daha etkili önlemler alındığını belirtti.
AK Parti İstanbul Milletvekili İsmail Emrah Karayel, insanlığın vicdanını kanatan, tarihe kara leke olarak geçen Gazze'deki soykırımı en sert biçimde lanetlediğini söyledi.
Gazze'de gözlerinin önünde bir milletin hunharca katledildiğini belirten Karayel, şu ifadeleri kullandı:
"Mazlumların umudu olan Türkiye bu zulme sessiz kalmamış ve kalmayacaktır. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan İsrail'in gerçek yüzünü en net şekilde ortaya koyan 'Netanyahu Hitleri geride bırakmıştır.' ifadesini dünyaya bir uyarı olarak söylemiştir. Yine 'İsrail bir terör devletidir.' ifadesi dünyanın gözü önünde ifade edilmiş ve tehditlere boyun eğmemiş, Sayın Cumhurbaşkanımız kararlılıkla mazlumların yanında yer almaya devam etmiştir. Türkiye'nin bu duruşu sadece sözde kalmamış, gereken yapılmış, İsrail'le ticaret durdurulmuş, İsrail'in gemileri Türk limanlarına girememiş ve İsrail'le ticaret durdurulmuştur."
Karayel, "Nehirden denize Filistin özgür olana kadar Filistinli kardeşlerimizin yanında olmaya devam edeceğiz." dedi.
CHP'nin grup önerisinin görüşmeleri sırasında Yeni Yol Partisi İstanbul Milletvekili Doğan Demir, TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş'un yaptığı bir konuşma nedeniyle Alevilerin kendisinden açıklama beklediğini belirtti.
Kurtulmuş, bunun üzerine, konuşmasının hiçbir yerinde Alevi yurttaşları asla rencide edecek bir tek cümle olmadığını belirterek, şöyle konuştu:
"Eğer böyle anlaşıldıysa bir tek Alevi kardeşimiz bile bundan üzüldüyse, bundan dolayı hassasiyeti ve üzüntümü ifade etmek isterim. Söylediğim şey tam tersidir. Yani bu ülkenin Türkleri, Kürtleri, Alevileri, Sünnileri hep beraber biz Anadolu topraklarında ne zaman bir ve beraber oluyorsak hep zaferlerle, hep büyük sevinçlerle dolu bir tarihe sahip olduk. Alevi'yi, Sünni'yi birbirinden ayırmak, Türk'ü, Kürt'ü birbirinden ayırmak aslında bizim tarihimize yapılacak en büyük ihanettir."
Kurtulmuş, Hazreti Ali'nin sözlerinden misal vererek, kendilerinin insanların hepsini ya yaratılışta eşi ya da dinde kardeşi olarak gördüğü vurguladı.
Sünni'yi Alevi'den, Alevi'yi Sünni'den ayırt etmediklerini anlatan Kurtulmuş, "Eğer konuşmam bağlamından çıkartılarak böyle bir anlam taşımışsa incinen bir tek Alevi kardeşim bile varsa ondan dolayı üzüntülerimi ifade ederim." dedi.
Görüşmelerin ardından yapılan oylamalarda, Yeni Yol Partisi, İYİ Parti, DEM Parti ve CHP'nin gündeme ilişkin grup önerileri kabul edilmedi.
- AK Parti'nin grup önerisi kabul edildi
AK Parti'nin "Meclis'in çalışma takvimine" ilişkin grup önerisi ise kabul edildi. Kabul edilen öneriyle, bugün Hakimler ve Savcılar Kurulu'nda (HSK) boşalacak 5 üyelik için seçimler yapılacak. TBMM Genel Kurulu, yarın ise Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nda (RTÜK) boşalacak 3 üyelik için seçim yapacak, ardından Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmeleri tamamlanana kadar çalışacak.
TBMM Genel Kurulu, 22 Mayıs Perşembe günkü birleşiminde Bazı Kanunlarda ve 660 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin birinci bölümünde yer alan maddeleri, 27 Mayıs Salı günkü birleşimde ise ikinci bölümünde yer alan maddelerin oylaması tamamlanana kadar çalışacak.
28 Mayıs Çarşamba günkü birleşimde, Bazı Kanunlarda ve 660 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmeleri tamamlanana kadar çalışacak.
Genel Kurul, Bazı Kanunlarda ve 660 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerinin tamamlanamaması halinde 29 Mayıs Perşembe günü de toplanacak.
DEM Parti Muş Milletvekili Sümeyye Boz Çakı'nın Kadınların Yerel Siyasette Eşit Temsili ve Yerel Karar Mekanizmalarına Eşit Katılımı Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin doğrudan Genel Kurulun gündeme alınması önergesi de yapılan oylamada kabul edilmedi.
Grup önerilerinin ardından Hakimler ve Savcılar Kuruluna (HSK) üye seçimine geçildi.
