2005-06-08 - 15:06
Tasarının görüşmelerine dün başlayan ve 14 maddesini kabul eden komisyon, belediyenin yetki ve imtiyazlarına ilişkin hükümlerin yeniden düzenleme çalışmaları sürdüğü için buna ilişkin maddeyi atlayarak bugünkü müzakerelerini yürüttü.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Belediye Kanunu Tasarısı'nın 14 maddesini daha kabul etti.
Tasarının görüşmelerine dün başlayan ve 14 maddesini kabul eden komisyon, belediyenin yetki ve imtiyazlarına ilişkin hükümlerin yeniden düzenleme çalışmaları sürdüğü için buna ilişkin maddeyi atlayarak bugünkü müzakerelerini yürüttü.
Tasarının bugün kabul edilen maddeleri uyarınca, belediyenin kamu hizmetine ayrılan veya kamunun yararlanmasına açık, gelir getirmeyen taşınmaz malları ile bunların inşa ve kullanımları her türlü resim, harç, katılma ve katkı paylarından muaf tutulacak.
Belediyenin karar organı, seçilmiş üyelerden oluşan belediye meclisi olacak.
Belediye başkanının hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iade ettiği kararlar salt çoğunlukla yeniden kabul edilirse kesinleşecek. Başkan, bu kararlar aleyhine idari yargıya dava açabilecek. Meclis kararları mahallin en büyük mülki idare amirine gönderilmedikçe yürürlüğe giremeyecek. Mülki idare amirleri de hukuk aykırı gördüğü meclis kararları aleyhine idari yargıya başvurabilecek.
Belediye meclisleri, üyeleri arasından en az 3 en fazla 5 kişiden oluşan ihtisas komisyonları kurabilecek. İl ve ilçe belediyeleri ile nüfusu 10 binin üzerindeki belediyelerde plan ve bütçe ile imar komisyonları zorunlu olarak kurulacak. İl ve ilçe belediyeleri ile nüfusu 10 binin üzerindeki belediyelerde belediye meclisi, bir önceki yılın hesaplarının denetimi için denetim komisyonu oluşturacak.
Belediye meclisi, bilgi edinme ve denetim yetkisini; faaliyet raporunu değerlendirme, denetim komisyonu, soru, genel görüşme ve gensoru yollarıyla kullanacak.
Belediye başkanının belediye meclisine sunduğu bir önceki yıla ait faaliyet raporu meclis üye tam sayısının dörtte üç çoğunluğuyla yeterli görülmezse ve yetersizlik kararı Danıştay'ca uygun görüldüğü takdirde belediye başkanı başkanlıktan düşecek. Gensoru önergesinin kabulünde de aynı süreç işleyecek.
Belediye başkanı ve meclis üyeleri, münhasıran kendileri, ikinci derece dahil kan ve kayın hısımları ve evlatlıkları ile ilgili işlerin görüşüldüğü meclis toplantısına katılamayacak.
Belediye başkanı, görevi süresince ve görevinin sona ermesinden itibaren 2 yıl süreyle, meclis üyeleri de görevleri süresince ve görevlerinin sona ermesinden itibaren bir yıl süreyle belediye ve bağlı kuruluşlarına karşı doğrudan doğruya veya dolaylı olarak taahhüde giremeyecek, komisyonculuk ve temsilcilik yapamayacak. Tasarıda başkanlar için 3, meclis üyeleri için de 2 yıl olarak öngörülen süreler komisyonda verilen önergenin kabulüyle birer yıl indirildi.
GÜÇLER AYRILIĞI TARTIŞMASI
Tasarının bugünkü görüşmeleri sırasında, AK Parti Kayseri Milletvekili Taner Yıldız ve arkadaşları tarafından verilen bir önerge, yasama- yürütme ilişkileri üzerinde tartışmaya neden oldu.
Belediye meclisinin ihtiyaç duyduğu mutat toplantı yeri dışında da toplanmasını öngören önergeye, İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu katılmadı. Yıldız ise önergeyi İçişleri Bakanlığı bürokratlarından olumlu görüş alarak hazırladıklarını bildirerek, ''AK Parti grubunun hükümetten farklı bir tutum takınması sözkonusu olamaz. Böyle bir nezaketsizliği yapmayız'' açıklamasında bulundu.
Belediye başkanlarının bazen yapılan hizmetleri meclis üyelerine yerinde gösterme ihtiyacı duyabileceği için önergeyi verdiklerini bildiren Yıldız'ın sözleri üzerine CHP Muğla Milletvekili Gürol Ergin, ''o zaman komisyonun toplanmasının hiçbir anlamı yok. Madem hükümetten farklı düşünmeniz sözkonusu değil...'' diye karşılık verdi. AK Parti Balıkesir Milletvekili Ali Osman Sali'nin ''zaten öyle'' demesi üzerine ise Ergin, ''öyledir de ilan etmeye gerek yok'' diye konuştu.
CHP İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu da yasama, yürütme ve yargının birbirine karşı bağımsız olduğuna işaret ederek, yasamanın iktidarla aynı yönde hareket etmesinin güçler ayrılığı ilkesiyle bağdaşmayacağını belirtti. Kılıçdaroğlu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın, vetolu TCK değişikliğini ''aynen Meclis'ten çıkaracaklarını'' açıklamasının da bu bağlamda yanlış olduğunu söyledi.
Taner Yıldız ise hükümetten gelen tasarıların alt komisyonlarda ve komisyonlarda değişikliklere uğradığını anımsatarak, hükümet neyi öngörüyorsa onun aynen kabul edilmediğini, ancak iktidar grubu olarak hükümetle paralel düşünmelerinin de doğal olduğunu söyledi.
''İBRET TABLOSU YAŞIYORUZ''
Bu arada, komisyon çalışmaların izleyen ve zaman zaman görüşlerini dile getiren Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, belediye meclislerine mahalle muhtarlarının da katılarak 10 dakika konuşmalarını öngören ve CHP'liler tarafından verilen önergeye olumsuz görüş bildirerek, muhtarların zaten komisyonlarda görüşlerini dile getirdiklerini ve bunların dikkate alındığını ifade etti. CHP'lilerin önergesi kabul edilmedi.
Gökçek, halen yürürlükte bulunan ancak Anayasa Mahkemesi tarafından şekil yönünden iptal edilen yasada, imar kanunları dışında gündemdeki konular ile üyelerin tekliflerinin komisyonlara havale edilmeden belediye meclisince karara bağlanmasına ilişkin hükmün
tasarıda da yer almasını istedi.
Gökçek'in bu istemini eleştiren CHP Ordu Milletvekili Kazım Türkmen, ''Burada bir ibret tablosu yaşıyoruz'' diyerek, bir önceki madde görüşülürken muhtarların komisyonlarda görüş açıklayabildiklerini belirten Gökçek'in, ''Herşey komisyona gitmesin'' diyerek çelişkili tutum sergilediğini söyledi. Tasarının, belediye meclisi gündemine ilişkin maddesi hükümetten geldiği şekliyle kabul edildi. Gökçek de bir süre sonra komisyondan ayrıldı.
Plan ve Bütçe Komisyonu, tasarı üzerindeki görüşmelere öğleden sonra devam edecek.
Tasarının görüşmelerine dün başlayan ve 14 maddesini kabul eden komisyon, belediyenin yetki ve imtiyazlarına ilişkin hükümlerin yeniden düzenleme çalışmaları sürdüğü için buna ilişkin maddeyi atlayarak bugünkü müzakerelerini yürüttü.
Tasarının bugün kabul edilen maddeleri uyarınca, belediyenin kamu hizmetine ayrılan veya kamunun yararlanmasına açık, gelir getirmeyen taşınmaz malları ile bunların inşa ve kullanımları her türlü resim, harç, katılma ve katkı paylarından muaf tutulacak.
Belediyenin karar organı, seçilmiş üyelerden oluşan belediye meclisi olacak.
Belediye başkanının hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iade ettiği kararlar salt çoğunlukla yeniden kabul edilirse kesinleşecek. Başkan, bu kararlar aleyhine idari yargıya dava açabilecek. Meclis kararları mahallin en büyük mülki idare amirine gönderilmedikçe yürürlüğe giremeyecek. Mülki idare amirleri de hukuk aykırı gördüğü meclis kararları aleyhine idari yargıya başvurabilecek.
Belediye meclisleri, üyeleri arasından en az 3 en fazla 5 kişiden oluşan ihtisas komisyonları kurabilecek. İl ve ilçe belediyeleri ile nüfusu 10 binin üzerindeki belediyelerde plan ve bütçe ile imar komisyonları zorunlu olarak kurulacak. İl ve ilçe belediyeleri ile nüfusu 10 binin üzerindeki belediyelerde belediye meclisi, bir önceki yılın hesaplarının denetimi için denetim komisyonu oluşturacak.
Belediye meclisi, bilgi edinme ve denetim yetkisini; faaliyet raporunu değerlendirme, denetim komisyonu, soru, genel görüşme ve gensoru yollarıyla kullanacak.
Belediye başkanının belediye meclisine sunduğu bir önceki yıla ait faaliyet raporu meclis üye tam sayısının dörtte üç çoğunluğuyla yeterli görülmezse ve yetersizlik kararı Danıştay'ca uygun görüldüğü takdirde belediye başkanı başkanlıktan düşecek. Gensoru önergesinin kabulünde de aynı süreç işleyecek.
Belediye başkanı ve meclis üyeleri, münhasıran kendileri, ikinci derece dahil kan ve kayın hısımları ve evlatlıkları ile ilgili işlerin görüşüldüğü meclis toplantısına katılamayacak.
Belediye başkanı, görevi süresince ve görevinin sona ermesinden itibaren 2 yıl süreyle, meclis üyeleri de görevleri süresince ve görevlerinin sona ermesinden itibaren bir yıl süreyle belediye ve bağlı kuruluşlarına karşı doğrudan doğruya veya dolaylı olarak taahhüde giremeyecek, komisyonculuk ve temsilcilik yapamayacak. Tasarıda başkanlar için 3, meclis üyeleri için de 2 yıl olarak öngörülen süreler komisyonda verilen önergenin kabulüyle birer yıl indirildi.
GÜÇLER AYRILIĞI TARTIŞMASI
Tasarının bugünkü görüşmeleri sırasında, AK Parti Kayseri Milletvekili Taner Yıldız ve arkadaşları tarafından verilen bir önerge, yasama- yürütme ilişkileri üzerinde tartışmaya neden oldu.
Belediye meclisinin ihtiyaç duyduğu mutat toplantı yeri dışında da toplanmasını öngören önergeye, İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu katılmadı. Yıldız ise önergeyi İçişleri Bakanlığı bürokratlarından olumlu görüş alarak hazırladıklarını bildirerek, ''AK Parti grubunun hükümetten farklı bir tutum takınması sözkonusu olamaz. Böyle bir nezaketsizliği yapmayız'' açıklamasında bulundu.
Belediye başkanlarının bazen yapılan hizmetleri meclis üyelerine yerinde gösterme ihtiyacı duyabileceği için önergeyi verdiklerini bildiren Yıldız'ın sözleri üzerine CHP Muğla Milletvekili Gürol Ergin, ''o zaman komisyonun toplanmasının hiçbir anlamı yok. Madem hükümetten farklı düşünmeniz sözkonusu değil...'' diye karşılık verdi. AK Parti Balıkesir Milletvekili Ali Osman Sali'nin ''zaten öyle'' demesi üzerine ise Ergin, ''öyledir de ilan etmeye gerek yok'' diye konuştu.
CHP İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu da yasama, yürütme ve yargının birbirine karşı bağımsız olduğuna işaret ederek, yasamanın iktidarla aynı yönde hareket etmesinin güçler ayrılığı ilkesiyle bağdaşmayacağını belirtti. Kılıçdaroğlu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın, vetolu TCK değişikliğini ''aynen Meclis'ten çıkaracaklarını'' açıklamasının da bu bağlamda yanlış olduğunu söyledi.
Taner Yıldız ise hükümetten gelen tasarıların alt komisyonlarda ve komisyonlarda değişikliklere uğradığını anımsatarak, hükümet neyi öngörüyorsa onun aynen kabul edilmediğini, ancak iktidar grubu olarak hükümetle paralel düşünmelerinin de doğal olduğunu söyledi.
''İBRET TABLOSU YAŞIYORUZ''
Bu arada, komisyon çalışmaların izleyen ve zaman zaman görüşlerini dile getiren Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, belediye meclislerine mahalle muhtarlarının da katılarak 10 dakika konuşmalarını öngören ve CHP'liler tarafından verilen önergeye olumsuz görüş bildirerek, muhtarların zaten komisyonlarda görüşlerini dile getirdiklerini ve bunların dikkate alındığını ifade etti. CHP'lilerin önergesi kabul edilmedi.
Gökçek, halen yürürlükte bulunan ancak Anayasa Mahkemesi tarafından şekil yönünden iptal edilen yasada, imar kanunları dışında gündemdeki konular ile üyelerin tekliflerinin komisyonlara havale edilmeden belediye meclisince karara bağlanmasına ilişkin hükmün
tasarıda da yer almasını istedi.
Gökçek'in bu istemini eleştiren CHP Ordu Milletvekili Kazım Türkmen, ''Burada bir ibret tablosu yaşıyoruz'' diyerek, bir önceki madde görüşülürken muhtarların komisyonlarda görüş açıklayabildiklerini belirten Gökçek'in, ''Herşey komisyona gitmesin'' diyerek çelişkili tutum sergilediğini söyledi. Tasarının, belediye meclisi gündemine ilişkin maddesi hükümetten geldiği şekliyle kabul edildi. Gökçek de bir süre sonra komisyondan ayrıldı.
Plan ve Bütçe Komisyonu, tasarı üzerindeki görüşmelere öğleden sonra devam edecek.
