2008-03-07 - 00:36
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edilen, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası'nda değişiklik öngören tasarıya göre, özel hastaneler; sigortalı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerden, sundukları sağlık hizmetinin yüzde 20'sine kadar ilave ücret talep edebilecek.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul
edilen, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası'nda değişiklik
öngören tasarıya göre, özel hastaneler; sigortalı ve bakmakla yükümlü
olduğu kişilerden, sundukları sağlık hizmetinin yüzde 20'sine kadar
ilave ücret talep edebilecek.
Tasarıya göre, SSK ve BAĞ-KUR'luların yanı sıra, kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten sonra devlet memuru olanlar; aile içindeki gelirin kişi
başına düşen aylık tutarı, asgari ücretin üçte birinden az olan
vatandaşlar; dünya, olimpiyat ve Avrupa şampiyonluğu kazanmış sporcular
ile bunların aileleri de genel sağlık sigortalısı olacak.
18 yaşını doldurmayanlar ile 45 yaşından büyük olan sigortalılardan
ortodontik diş tedavilerinde, yüzde 50 oranında katılım payı alınacak.
18-45 yaş arasındaki sigortalı ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler, bu
masrafları kendisi karşılayacak.
Ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesinde 2 YTL katılım payı
alınacak. Katılım payı, ortez, protez, iyileştirme araç ve gereçleri ile
ayakta tedavide sağlanan ilaçlarda, gereksiz kullanımı azaltmak amacıyla
prime esas kazanç, gelir ve aylıkların tutarı gibi ölçütler dikkate
alınarak, yüzde 10 ile yüzde 20 arasında olacak.
Alınan katılım payı, hizmetin alındığı tarihteki asgari ücretin de yüzde
75'ini geçemeyecek. 30 günlük prim ve prime ilişkin borcu bulunan
BAĞ-KUR'lular, genel sağlık hizmetlerinden yararlanamayacak.
SSK kapsamında çalışanlar, zorunlu sigortalılığının sona erdiği tarihten
itibaren 10 gün süreyle genel sağlık sigortasından yararlanabilecek.
-HASTANELER SINIFLANDIRACAK-
Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu; tıp eğitimini, hizmet
basamağını, altyapı ve kaynak kullanımı ile maliyet unsurlarını dikkate
alarak, sağlık hizmeti sunucularını fiyatlandırmaya esas olmak üzere
ayrı ayrı sınıflandırabilecek.
Komisyon, finansmanı sağlanan sağlık hizmetlerinin kurumca ödenecek
bedellerini; sağlık hizmetinin sunulduğu il ve basamak, devletin
doğrudan veya dolaylı olarak sağladığı sübvansiyonlar, maliyet-etkinlik
ölçütleri, genel sağlık sigortası bütçesi gibi kriterleri dikkate
alarak, her sınıf için tek tek veya gruplandırarak belirlemeye yetkili
olacak.
Kamu ve vakıf üniversitesi hastaneleri dışındaki sözleşmeli sağlık
sunucuları, sigortalı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerden,
bulundukları sınıf için Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonunca
belirlenen sağlık hizmetleri bedelinin yüzde 20'sine kadar ilave ücret
talep edebilecek.
-ÖĞRETİM ÜYESİ ÜCRETİ-
Sözleşmeli kamu idaresi ve vakıf üniversiteleri hastaneleri; otelcilik
hizmeti, öğretim üyeleri tarafından sunulan sağlık hizmeti ve istisnai
sağlık hizmetleri için genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü
olduğu kişilerden ilave ücret isteyebilecek.
Özel hastaneler, kurumca belirlenmiş standartların üstündeki talepleri
karşılayan otelcilik hizmetleri ile hayati öneme sahip olmayan istisnai
sağlık hizmetleri için genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü
olduğu kişilerden, Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonunca
belirlenen hizmet fiyatlarının 3 katını geçmemek üzere ilave ücret
alabilecek.
Olağanüstü hal bölgesinde görevli milli istihbarat ve kolluk kuvvetleri
personeli ve milletvekilleri ile yakınları, genel sağlık sigortası
kapsamı dışında olacak.
-PRİME ESAS KAZANÇLAR-
SSK'larda prime esas kazançların hesabında hak edilen ücret, prim,
ikramiye özel sağlık ve bireysel emekliliğe ödenen tutarlar gibi
kazançların brüt toplamı esas alınacak. Ölüm, doğum ve evlenme
yardımları, görev yollukları, kıdem tazminatı, aylık toplamı asgari
ücretin yüzde 30'unu geçmeyen özel sağlık sigortası ve bireysel
emeklilik katkı payları, prime esas kazanca tabi tutulmayacak.
Ay içerisinde 30 günden az prim ödeme gün sayılarına ait eksik günlerin
genel sağlık sigortası primi, eksik çalışma süreleri dikkate alınarak
hesaplanacak.
BAĞ-KUR'da ise sigortalı aynı zamanda işverense, beyan edeceği aylık
kazanç, çalıştırdığı sigortalının kazancının en yükseğinden az
olamayacak. Beyanda bulunmayan sigortalının primleri, asgari aylık prime
esas kazanç üzerinden hesap edilecek. Beyanda bulunmayan veya beyan
ettiği kazancın çalıştırdığı sigortalının 30 günlük prime esas
kazancından düşük olduğu tespit edilen sigortalıların aylık prime esas
kazançları, tespit edilen düzeye çıkartılarak. Beyan edilen kazançla
arasındaki farkın primine, gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanarak
tahsil edilecek.
Devlet memurlarında prime esas kazancın hesabında aylık gösterge ve ek
göstergeler üzerinden ödenen aylık tutarlar, memuriyet taban aylık ve
kıdem aylık tutarları, hizmet, makam, temsil ve görev tazminatları gibi
unsurlar esas alınacak.
Devlet memurlarına bağlanan veya bağlanacak vazife malullüğü aylıkları
ile bunların hak sahiplerine bağlanacak ölüm aylıklarının karşılığı
olmak üzere, kurumların bütçelerinden yüzde 20 oranında ek karşılık
primi alınacak. Kurumlar tarafından ödenecek bu prim, Maliye Bakanlığı
bütçesinden karşılanacak.
1999 tarihinden kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar ilk defa
sigortalı sayılan BAĞ-KUR'lular ile devlet memurlarında kadınlarda 58,
erkeklerde 60 yaşını doldurma, 25 yıl tam sigorta primi ödeme veya 61
yaşını doldurması ve en az 15 tam yıl malullük, yaşlılık ve ölüm
sigortaları primi ödenmesi şartıyla kısmi yaşlılık aylığından
yararlanabilecek.
-GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMLERİ...-
Çalışanlardan alınacak genel sağlık sigortası primlerine kademe getiren
tasarıya göre, aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı,
brüt asgari ücretin üçte birinden az olanların (202.80 YTL) primleri,
devlet tarafından ödenecek. Bu tutar, her bir kişi için mevcut asgari
ücrete göre 18.25 YTL olacak.
Geliri, brüt asgari ücretin üçte biri ile asgari ücretin tamamına
(202.80-608.40 YTL) kadar olanların ödeyeceği destek primi ise 24.34 YTL
olacak.
Asgari ücret ile asgari ücretin 2 katına kadar gelire sahip olanlar,
(608.40-1216.80 YTL arasında) 73.01 YTL prim ödeyecek.
Geliri asgari ücretin 2 katından fazla olanların ödeyeceği primi ise
146.02 YTL olacak. Bununla ilgili usul ve esaslar, SGK tarafından
çıkartılacak yönetmelikle düzenlenecek.
Hiçbir geliri bulunmayanlar, geçici köy korucuları ile dünya, Avrupa ve
olimpiyat şampiyonu olanlar ile bakmakla yükümlü olduğu kişiler, genel
sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanabilecek.
Genel sağlık sigortası primi, kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi
olanlar için prime esas kazancın yüzde 12.5'i kadar olacak. Bu primin
yüzde 5'i sigortalı, yüzde 7.5'i ise işveren hissesinden oluşacak.
Tarımsal faaliyette bulunanların prim borçları, sattıkları tarımsal ürün
bedellerinden borç tutarını geçmemek kaydıyla yüzde 1 ile yüzde 5
oranları arasında kesinti yapılmak suretiyle tahsil etmeye, SGK yetkili
olacak.
Zorunlu sigorta kapsamında bulunmayanlar, kısmi zamanlı çalışanlar ve
sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde çalışan Türk
vatandaşları, isteğe bağlı sigortalı olabilecek. Kısmi zamanlı çalışan
kişiler, ay içinde kalan günlerini isteğe bağlı olarak doldurabilecek.
Çalıştığı günlerin primi kazancı üzerinden, kalan primlerini de kendi
belirleyeceği kazanç üzerinden verecek.
-ASGARİ İŞÇİLİK TESPİT KOMİSYONU-
Asgari işçilik oranlarının saptanması ve asgari işçilikle ilgili
itirazların incelenerek karara bağlanması amacıyla SGK bünyesinde, kurum
teknik elemanlarından 4, işçi ve işveren konfederasyonlarından 2,
TOBB'dan 1 üyeden oluşan, Asgari İşçilik Tespit Komisyonu kurulacak.
Asgari işçilik incelemesi sonucu gecikme cezası ve gecikme zammı ile
birlikte hesaplanacak sigorta primi ile uygulanacak idari para
cezalarında, işverenle uzlaşma yapılabilecek. Uzlaşılan prim ve
uygulanacak idari para cezaları, uzlaşma tutanağının düzenlendiği
tarihten itibaren bir ay içinde ödenecek. Uzlaşılan tutarların süresi
içinde tam olarak ödenmesi halinde işveren, uzlaşılan idari para cezası
tutarı için ayrıca peşin ödeme indiriminden yararlanamayacak.
-SAĞLIK HİZMETLERİ GERİ ÖDEMESİ-
Sigortalıların gelir, aylık ve ödenekler, prim ve nafaka borçları
dışında haciz edilemeyecek. Kurumun prim ve diğer alacaklarda zaman
aşımı süresi, 10 yıl olacak.
Sağlık hizmeti sunucularına, tahakkuk etmiş alacaklarının yüzde 70 ile
yüzde 85'i arasındaki tutar, faturaların teslim tarihinden itibaren en
geç 45 gün içinde, alacaklarından kesilmek üzere avans olarak verilecek.
90 gün içinde de fatura ve belgelerin incelenmesi tamamlanarak geri
kalan tutar ödenecek.
Prime ilişkin belgeler ile iş yeri kayıtlarını Sosyal Güvenlik Kurumuna
vermeyen kurum ve kuruluşlara çeşitli idari para cezası kesilecek.
Kurumca yapılacak incelemelerde, sağlık hizmeti sunulmadığı halde bunu
fatura eden, belirlenen tavanın üzerinde ilave ücret aldığı tespit
edilen sağlık hizmet sunucuları hakkında genel hükümlere göre takip
yapılacak ve bu kuruluşlarla yapılan sözleşmeler fesh edilebilecek.
-DİSİPLİN CEZASI ALAN MEMURLAR-
Personel mevzuatına göre almış oldukları disiplin cezası sonucu 23 Nisan
1999 tarihi ile 14 Şubat 2005 tarihleri arasında memuriyetleri sona eren
ancak 22 Haziran 2006 tarihinde çıkan afla yeniden memuriyete dönen
kişiler, geçmişe dönük borçlanabilecek.
Bu kişiler, kanunun yürürlüğe girdiği tarihinden itibaren 6 ay
içerisinde Kuruma müracaat etmeleri halinde, görevlerinden ayrıldıkları
tarih ile göreve başladıkları tarih arasındaki primlerini ödeme imkanına
sahip olacak. Bundan doğacak borç tutarının tamamı, borcun tebliğ
edildiği tarihten itibaren 2 yıl içinde eşit taksitle veya bir defada
ödenebilecek.
Doğuştan özürlü olan devlet memurları, 15 yıllık hizmetlerinin ardından
istemeleri halinde emekli olabilecek.
-SANDIKLARA YENİ DÜZENLEME-
Banka, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları,
borsalar veya bunların teşkil ettikleri birliklerin personeli için
kurulmuş bulunan sandıkların iştirakçileri ile aylık veya gelir
bağlanmış olanlar ile bunların hak sahipleri, herhangi bir işleme gerek
kalmaksızın kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 yıl içinde
Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilecek ve bu sandıklardan yararlanan
kişiler kanun kapsamına alınacak.
Sosyal Güvenlik Kurumu, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Devlet
Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, BDDK, TMSF sandı ve banka
temsilcilerinden oluşan bir komisyon kurulacak.
Komisyon, her bir sandık için sandıktan ayrılan iştirakçiler de dahil
olmak üzere, devir tarihi itibarıyla devredilen kişilerle ilgili olarak,
sandıkların bu kanun kapsamındaki sigorta kolları itibariyle gelir ve
giderleri dikkate alınarak, yükümlülüğünün peşin değeri hesaplanacak.
Peşin değerin aktüeryal hesabında kullanılacak teknik faiz oranı yüzde
9,8 olacak.
Devir işlemi tamamlanıncaya kadar, sandık iştirakçileri, sandıktan aylık
ve gelir alanlar ile bunların hak sahiplerinin sağlık ve sosyal sigorta
yardımlarının sağlanması ile primlerinin tahsil edilmesine, ilgili
sandık mevzuat hükümlerine göre devam edilecek.
Sandık iştirakçileri ile aylık veya gelir bağlanmış olanlar ve bunların
hak sahiplerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna devrinden sonra bu kişilerin
tabi oldukları vakıf senedinde bulunmasına rağmen karşılanmayan diğer
sosyal hakları ve ödemeleri, sandıklar ve sandık iştirakçilerini
istihdam eden kuruluşlarca karşılanması sürdürülecek.
-2048'DE EMEKLİLİK YAŞI 65'DE EŞİTLENECEK-
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra işe girenlerde emeklilikte
kademeli yaş şartı aranacak.
Buna göre emeklilikte; 1 Ocak 2036 ile 31 Aralık 2037 tarihleri arasında
kadınlarda 59, erkeklerde 61; 1 Ocak 2038 ile 31 Aralık 2039 tarihleri
arasında kadın için 60, erkek için 62, 1 Ocak 2040 ile 31 Aralık 2041
tarihleri arasında kadınlarda 61, erkeklerde 63; 1 Ocak 2042 ile 31
Aralık 2043 tarihleri arasında kadınlarda 62, erkeklerde 64; 1 Ocak 2044
ile 31 Aralık 2045 tarihleri arasında kadınlarda 63, erkeklerde 65; 1
Ocak 2046 ile 31 Aralık 2047 tarihleri arasında kadınlarda 64,
erkeklerde 65 yaş yaş olarak uygulanacak.
Kadın ve erkeklerde 2048 yılından sonra emeklilik yaşı 65'de eşitlenecek.
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte işe giren sigortalının emekli olması
için aranan 7000 prim ödeme gün sayısı, her yıl 100 gün artırılacak. Bu
süre, 2028 yılında 9000'e ulaşacak. İlk defa 2028 yılında işe girecek
olan bir sigortalının emekliliğinde 9000 gün prim ödeme şartı aranacak.
-KAYIT DIŞI İLE MÜCADELE-
Tasarıda, kayıt dışı istihdamı önlemek için de düzenleme yapıldı.
İşletmenin büyüklüğü, işçi sayısı gibi kriterler dikkate alınarak
işveren, işçinin ücret, prim, ikramiye gibi tüm ödemelerini özel olarak
banka hesabına yatıracak. Banka aracılığı ile ödenmeyen ücret, prim,
ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakları gider olarak
indirilemeyecek.
Hiçbir sosyal güvenlik güvencesi olmayan kişilere verilen yeşil kart,
kanunun yürürlüğe girdiği tarihten 2 yıl sonra kaldırılacak. Bu kişiler
genel sağlık sigortası kapsamına alınacak.
Yabancı ülkelerde Türk kültürüne hizmet eden Türk asıllı ve yabancı
uyruklu öğretmen veya din görevlilerine; asgari 15 yıl hizmeti bulunma
şartıyla sosyal yardımda bulunulacak.
Bu kişilere yapılacak sosyal yardımların aylık tutarı, her yıl Dışişleri
Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Diyanet İşleri
Başkanlığı ve SGK tarafından belirlenecek.
Bu kişilere yeşil kart verilecek ve sağlık kuruluşlarındaki tedavi ve
ilaç giderleri, devlet tarafından karşılanacak.
-İŞSİZ KALANLARIN PRİMLERİ...-
Komisyonda, yürürlüğü ertelenen Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunda, İşsizlik Sigortası Kanunu uyarınca işsiz kalanlarla
ilgili düzenleme tasarıdan çıkartıldı. Çıkartılan maddeye göre, İşsizlik
Kanunu gereğince işsizlik ödeneği ve ilgili kanunları gereğince kısa
çalışma ödeneğinden yararlandırılan kişiler, sigortalı sayılıyordu. Bu
kişilerin işsizlik aylığı aldığı süre içindeki uzun vadeli sigorta
primlerinin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması öngörülüyordu.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, işsizlik sigortasından
yararlananların sağlık hizmetlerinden yararlanma süresine ilişkin
çalışmalarının devam ettiğini, bu sürenin gerekirse Genel Kurul
aşamasında değiştirebileceğini söyledi.
Çelik, kayıtdışı istihdamın önlenmesine yönelik getirilen düzenlemede,
CHP Trabzon Milletvekili Akif Hamzaçebi'nin uygulanacak müeyyidelerle
ilgili itirazı üzerine de ''Cezalar caydırıcı olmalı. Bu düzenleme tüm
kurumların mutabakatıyla konuldu. Ağır olduğu söyleniyor. Müeyyideye
gelince 'hayır' sonra sorun yaşanınca 'nerede bakanlık, devlet'
diyorsunuz. Devlette kural hakim olacaksa, işveren işverenliğini, işçi
işçiliğini, siyasetçi de siyasetçiliğini bilecek'' dedi.
CHP'li Hamzaçebi ise işçilerin gelirlerini bankaya yatırmayan
işverenlere uygulanacak müeyyidenin ağır olduğunu ifade ederek, ''Siz
makineli tüfek ile kuş avlıyorsunuz. Ben size sapanı tavsiye ediyorum''
dedi.
DSP İzmir Milletvekili Harun Öztürk'ün, ''milletvekillerinin ölümü
halinde veya seçim döneminde aldıkları 3 aylık maaşın hak edilmeyen
bölümün iadesi''ne ilişkin önergesi kabul edilmedi.
edilen, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası'nda değişiklik
öngören tasarıya göre, özel hastaneler; sigortalı ve bakmakla yükümlü
olduğu kişilerden, sundukları sağlık hizmetinin yüzde 20'sine kadar
ilave ücret talep edebilecek.
Tasarıya göre, SSK ve BAĞ-KUR'luların yanı sıra, kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten sonra devlet memuru olanlar; aile içindeki gelirin kişi
başına düşen aylık tutarı, asgari ücretin üçte birinden az olan
vatandaşlar; dünya, olimpiyat ve Avrupa şampiyonluğu kazanmış sporcular
ile bunların aileleri de genel sağlık sigortalısı olacak.
18 yaşını doldurmayanlar ile 45 yaşından büyük olan sigortalılardan
ortodontik diş tedavilerinde, yüzde 50 oranında katılım payı alınacak.
18-45 yaş arasındaki sigortalı ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler, bu
masrafları kendisi karşılayacak.
Ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesinde 2 YTL katılım payı
alınacak. Katılım payı, ortez, protez, iyileştirme araç ve gereçleri ile
ayakta tedavide sağlanan ilaçlarda, gereksiz kullanımı azaltmak amacıyla
prime esas kazanç, gelir ve aylıkların tutarı gibi ölçütler dikkate
alınarak, yüzde 10 ile yüzde 20 arasında olacak.
Alınan katılım payı, hizmetin alındığı tarihteki asgari ücretin de yüzde
75'ini geçemeyecek. 30 günlük prim ve prime ilişkin borcu bulunan
BAĞ-KUR'lular, genel sağlık hizmetlerinden yararlanamayacak.
SSK kapsamında çalışanlar, zorunlu sigortalılığının sona erdiği tarihten
itibaren 10 gün süreyle genel sağlık sigortasından yararlanabilecek.
-HASTANELER SINIFLANDIRACAK-
Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu; tıp eğitimini, hizmet
basamağını, altyapı ve kaynak kullanımı ile maliyet unsurlarını dikkate
alarak, sağlık hizmeti sunucularını fiyatlandırmaya esas olmak üzere
ayrı ayrı sınıflandırabilecek.
Komisyon, finansmanı sağlanan sağlık hizmetlerinin kurumca ödenecek
bedellerini; sağlık hizmetinin sunulduğu il ve basamak, devletin
doğrudan veya dolaylı olarak sağladığı sübvansiyonlar, maliyet-etkinlik
ölçütleri, genel sağlık sigortası bütçesi gibi kriterleri dikkate
alarak, her sınıf için tek tek veya gruplandırarak belirlemeye yetkili
olacak.
Kamu ve vakıf üniversitesi hastaneleri dışındaki sözleşmeli sağlık
sunucuları, sigortalı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerden,
bulundukları sınıf için Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonunca
belirlenen sağlık hizmetleri bedelinin yüzde 20'sine kadar ilave ücret
talep edebilecek.
-ÖĞRETİM ÜYESİ ÜCRETİ-
Sözleşmeli kamu idaresi ve vakıf üniversiteleri hastaneleri; otelcilik
hizmeti, öğretim üyeleri tarafından sunulan sağlık hizmeti ve istisnai
sağlık hizmetleri için genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü
olduğu kişilerden ilave ücret isteyebilecek.
Özel hastaneler, kurumca belirlenmiş standartların üstündeki talepleri
karşılayan otelcilik hizmetleri ile hayati öneme sahip olmayan istisnai
sağlık hizmetleri için genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü
olduğu kişilerden, Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonunca
belirlenen hizmet fiyatlarının 3 katını geçmemek üzere ilave ücret
alabilecek.
Olağanüstü hal bölgesinde görevli milli istihbarat ve kolluk kuvvetleri
personeli ve milletvekilleri ile yakınları, genel sağlık sigortası
kapsamı dışında olacak.
-PRİME ESAS KAZANÇLAR-
SSK'larda prime esas kazançların hesabında hak edilen ücret, prim,
ikramiye özel sağlık ve bireysel emekliliğe ödenen tutarlar gibi
kazançların brüt toplamı esas alınacak. Ölüm, doğum ve evlenme
yardımları, görev yollukları, kıdem tazminatı, aylık toplamı asgari
ücretin yüzde 30'unu geçmeyen özel sağlık sigortası ve bireysel
emeklilik katkı payları, prime esas kazanca tabi tutulmayacak.
Ay içerisinde 30 günden az prim ödeme gün sayılarına ait eksik günlerin
genel sağlık sigortası primi, eksik çalışma süreleri dikkate alınarak
hesaplanacak.
BAĞ-KUR'da ise sigortalı aynı zamanda işverense, beyan edeceği aylık
kazanç, çalıştırdığı sigortalının kazancının en yükseğinden az
olamayacak. Beyanda bulunmayan sigortalının primleri, asgari aylık prime
esas kazanç üzerinden hesap edilecek. Beyanda bulunmayan veya beyan
ettiği kazancın çalıştırdığı sigortalının 30 günlük prime esas
kazancından düşük olduğu tespit edilen sigortalıların aylık prime esas
kazançları, tespit edilen düzeye çıkartılarak. Beyan edilen kazançla
arasındaki farkın primine, gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanarak
tahsil edilecek.
Devlet memurlarında prime esas kazancın hesabında aylık gösterge ve ek
göstergeler üzerinden ödenen aylık tutarlar, memuriyet taban aylık ve
kıdem aylık tutarları, hizmet, makam, temsil ve görev tazminatları gibi
unsurlar esas alınacak.
Devlet memurlarına bağlanan veya bağlanacak vazife malullüğü aylıkları
ile bunların hak sahiplerine bağlanacak ölüm aylıklarının karşılığı
olmak üzere, kurumların bütçelerinden yüzde 20 oranında ek karşılık
primi alınacak. Kurumlar tarafından ödenecek bu prim, Maliye Bakanlığı
bütçesinden karşılanacak.
1999 tarihinden kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar ilk defa
sigortalı sayılan BAĞ-KUR'lular ile devlet memurlarında kadınlarda 58,
erkeklerde 60 yaşını doldurma, 25 yıl tam sigorta primi ödeme veya 61
yaşını doldurması ve en az 15 tam yıl malullük, yaşlılık ve ölüm
sigortaları primi ödenmesi şartıyla kısmi yaşlılık aylığından
yararlanabilecek.
-GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMLERİ...-
Çalışanlardan alınacak genel sağlık sigortası primlerine kademe getiren
tasarıya göre, aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı,
brüt asgari ücretin üçte birinden az olanların (202.80 YTL) primleri,
devlet tarafından ödenecek. Bu tutar, her bir kişi için mevcut asgari
ücrete göre 18.25 YTL olacak.
Geliri, brüt asgari ücretin üçte biri ile asgari ücretin tamamına
(202.80-608.40 YTL) kadar olanların ödeyeceği destek primi ise 24.34 YTL
olacak.
Asgari ücret ile asgari ücretin 2 katına kadar gelire sahip olanlar,
(608.40-1216.80 YTL arasında) 73.01 YTL prim ödeyecek.
Geliri asgari ücretin 2 katından fazla olanların ödeyeceği primi ise
146.02 YTL olacak. Bununla ilgili usul ve esaslar, SGK tarafından
çıkartılacak yönetmelikle düzenlenecek.
Hiçbir geliri bulunmayanlar, geçici köy korucuları ile dünya, Avrupa ve
olimpiyat şampiyonu olanlar ile bakmakla yükümlü olduğu kişiler, genel
sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanabilecek.
Genel sağlık sigortası primi, kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi
olanlar için prime esas kazancın yüzde 12.5'i kadar olacak. Bu primin
yüzde 5'i sigortalı, yüzde 7.5'i ise işveren hissesinden oluşacak.
Tarımsal faaliyette bulunanların prim borçları, sattıkları tarımsal ürün
bedellerinden borç tutarını geçmemek kaydıyla yüzde 1 ile yüzde 5
oranları arasında kesinti yapılmak suretiyle tahsil etmeye, SGK yetkili
olacak.
Zorunlu sigorta kapsamında bulunmayanlar, kısmi zamanlı çalışanlar ve
sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde çalışan Türk
vatandaşları, isteğe bağlı sigortalı olabilecek. Kısmi zamanlı çalışan
kişiler, ay içinde kalan günlerini isteğe bağlı olarak doldurabilecek.
Çalıştığı günlerin primi kazancı üzerinden, kalan primlerini de kendi
belirleyeceği kazanç üzerinden verecek.
-ASGARİ İŞÇİLİK TESPİT KOMİSYONU-
Asgari işçilik oranlarının saptanması ve asgari işçilikle ilgili
itirazların incelenerek karara bağlanması amacıyla SGK bünyesinde, kurum
teknik elemanlarından 4, işçi ve işveren konfederasyonlarından 2,
TOBB'dan 1 üyeden oluşan, Asgari İşçilik Tespit Komisyonu kurulacak.
Asgari işçilik incelemesi sonucu gecikme cezası ve gecikme zammı ile
birlikte hesaplanacak sigorta primi ile uygulanacak idari para
cezalarında, işverenle uzlaşma yapılabilecek. Uzlaşılan prim ve
uygulanacak idari para cezaları, uzlaşma tutanağının düzenlendiği
tarihten itibaren bir ay içinde ödenecek. Uzlaşılan tutarların süresi
içinde tam olarak ödenmesi halinde işveren, uzlaşılan idari para cezası
tutarı için ayrıca peşin ödeme indiriminden yararlanamayacak.
-SAĞLIK HİZMETLERİ GERİ ÖDEMESİ-
Sigortalıların gelir, aylık ve ödenekler, prim ve nafaka borçları
dışında haciz edilemeyecek. Kurumun prim ve diğer alacaklarda zaman
aşımı süresi, 10 yıl olacak.
Sağlık hizmeti sunucularına, tahakkuk etmiş alacaklarının yüzde 70 ile
yüzde 85'i arasındaki tutar, faturaların teslim tarihinden itibaren en
geç 45 gün içinde, alacaklarından kesilmek üzere avans olarak verilecek.
90 gün içinde de fatura ve belgelerin incelenmesi tamamlanarak geri
kalan tutar ödenecek.
Prime ilişkin belgeler ile iş yeri kayıtlarını Sosyal Güvenlik Kurumuna
vermeyen kurum ve kuruluşlara çeşitli idari para cezası kesilecek.
Kurumca yapılacak incelemelerde, sağlık hizmeti sunulmadığı halde bunu
fatura eden, belirlenen tavanın üzerinde ilave ücret aldığı tespit
edilen sağlık hizmet sunucuları hakkında genel hükümlere göre takip
yapılacak ve bu kuruluşlarla yapılan sözleşmeler fesh edilebilecek.
-DİSİPLİN CEZASI ALAN MEMURLAR-
Personel mevzuatına göre almış oldukları disiplin cezası sonucu 23 Nisan
1999 tarihi ile 14 Şubat 2005 tarihleri arasında memuriyetleri sona eren
ancak 22 Haziran 2006 tarihinde çıkan afla yeniden memuriyete dönen
kişiler, geçmişe dönük borçlanabilecek.
Bu kişiler, kanunun yürürlüğe girdiği tarihinden itibaren 6 ay
içerisinde Kuruma müracaat etmeleri halinde, görevlerinden ayrıldıkları
tarih ile göreve başladıkları tarih arasındaki primlerini ödeme imkanına
sahip olacak. Bundan doğacak borç tutarının tamamı, borcun tebliğ
edildiği tarihten itibaren 2 yıl içinde eşit taksitle veya bir defada
ödenebilecek.
Doğuştan özürlü olan devlet memurları, 15 yıllık hizmetlerinin ardından
istemeleri halinde emekli olabilecek.
-SANDIKLARA YENİ DÜZENLEME-
Banka, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları,
borsalar veya bunların teşkil ettikleri birliklerin personeli için
kurulmuş bulunan sandıkların iştirakçileri ile aylık veya gelir
bağlanmış olanlar ile bunların hak sahipleri, herhangi bir işleme gerek
kalmaksızın kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 yıl içinde
Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilecek ve bu sandıklardan yararlanan
kişiler kanun kapsamına alınacak.
Sosyal Güvenlik Kurumu, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Devlet
Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, BDDK, TMSF sandı ve banka
temsilcilerinden oluşan bir komisyon kurulacak.
Komisyon, her bir sandık için sandıktan ayrılan iştirakçiler de dahil
olmak üzere, devir tarihi itibarıyla devredilen kişilerle ilgili olarak,
sandıkların bu kanun kapsamındaki sigorta kolları itibariyle gelir ve
giderleri dikkate alınarak, yükümlülüğünün peşin değeri hesaplanacak.
Peşin değerin aktüeryal hesabında kullanılacak teknik faiz oranı yüzde
9,8 olacak.
Devir işlemi tamamlanıncaya kadar, sandık iştirakçileri, sandıktan aylık
ve gelir alanlar ile bunların hak sahiplerinin sağlık ve sosyal sigorta
yardımlarının sağlanması ile primlerinin tahsil edilmesine, ilgili
sandık mevzuat hükümlerine göre devam edilecek.
Sandık iştirakçileri ile aylık veya gelir bağlanmış olanlar ve bunların
hak sahiplerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna devrinden sonra bu kişilerin
tabi oldukları vakıf senedinde bulunmasına rağmen karşılanmayan diğer
sosyal hakları ve ödemeleri, sandıklar ve sandık iştirakçilerini
istihdam eden kuruluşlarca karşılanması sürdürülecek.
-2048'DE EMEKLİLİK YAŞI 65'DE EŞİTLENECEK-
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra işe girenlerde emeklilikte
kademeli yaş şartı aranacak.
Buna göre emeklilikte; 1 Ocak 2036 ile 31 Aralık 2037 tarihleri arasında
kadınlarda 59, erkeklerde 61; 1 Ocak 2038 ile 31 Aralık 2039 tarihleri
arasında kadın için 60, erkek için 62, 1 Ocak 2040 ile 31 Aralık 2041
tarihleri arasında kadınlarda 61, erkeklerde 63; 1 Ocak 2042 ile 31
Aralık 2043 tarihleri arasında kadınlarda 62, erkeklerde 64; 1 Ocak 2044
ile 31 Aralık 2045 tarihleri arasında kadınlarda 63, erkeklerde 65; 1
Ocak 2046 ile 31 Aralık 2047 tarihleri arasında kadınlarda 64,
erkeklerde 65 yaş yaş olarak uygulanacak.
Kadın ve erkeklerde 2048 yılından sonra emeklilik yaşı 65'de eşitlenecek.
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte işe giren sigortalının emekli olması
için aranan 7000 prim ödeme gün sayısı, her yıl 100 gün artırılacak. Bu
süre, 2028 yılında 9000'e ulaşacak. İlk defa 2028 yılında işe girecek
olan bir sigortalının emekliliğinde 9000 gün prim ödeme şartı aranacak.
-KAYIT DIŞI İLE MÜCADELE-
Tasarıda, kayıt dışı istihdamı önlemek için de düzenleme yapıldı.
İşletmenin büyüklüğü, işçi sayısı gibi kriterler dikkate alınarak
işveren, işçinin ücret, prim, ikramiye gibi tüm ödemelerini özel olarak
banka hesabına yatıracak. Banka aracılığı ile ödenmeyen ücret, prim,
ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakları gider olarak
indirilemeyecek.
Hiçbir sosyal güvenlik güvencesi olmayan kişilere verilen yeşil kart,
kanunun yürürlüğe girdiği tarihten 2 yıl sonra kaldırılacak. Bu kişiler
genel sağlık sigortası kapsamına alınacak.
Yabancı ülkelerde Türk kültürüne hizmet eden Türk asıllı ve yabancı
uyruklu öğretmen veya din görevlilerine; asgari 15 yıl hizmeti bulunma
şartıyla sosyal yardımda bulunulacak.
Bu kişilere yapılacak sosyal yardımların aylık tutarı, her yıl Dışişleri
Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Diyanet İşleri
Başkanlığı ve SGK tarafından belirlenecek.
Bu kişilere yeşil kart verilecek ve sağlık kuruluşlarındaki tedavi ve
ilaç giderleri, devlet tarafından karşılanacak.
-İŞSİZ KALANLARIN PRİMLERİ...-
Komisyonda, yürürlüğü ertelenen Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunda, İşsizlik Sigortası Kanunu uyarınca işsiz kalanlarla
ilgili düzenleme tasarıdan çıkartıldı. Çıkartılan maddeye göre, İşsizlik
Kanunu gereğince işsizlik ödeneği ve ilgili kanunları gereğince kısa
çalışma ödeneğinden yararlandırılan kişiler, sigortalı sayılıyordu. Bu
kişilerin işsizlik aylığı aldığı süre içindeki uzun vadeli sigorta
primlerinin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması öngörülüyordu.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, işsizlik sigortasından
yararlananların sağlık hizmetlerinden yararlanma süresine ilişkin
çalışmalarının devam ettiğini, bu sürenin gerekirse Genel Kurul
aşamasında değiştirebileceğini söyledi.
Çelik, kayıtdışı istihdamın önlenmesine yönelik getirilen düzenlemede,
CHP Trabzon Milletvekili Akif Hamzaçebi'nin uygulanacak müeyyidelerle
ilgili itirazı üzerine de ''Cezalar caydırıcı olmalı. Bu düzenleme tüm
kurumların mutabakatıyla konuldu. Ağır olduğu söyleniyor. Müeyyideye
gelince 'hayır' sonra sorun yaşanınca 'nerede bakanlık, devlet'
diyorsunuz. Devlette kural hakim olacaksa, işveren işverenliğini, işçi
işçiliğini, siyasetçi de siyasetçiliğini bilecek'' dedi.
CHP'li Hamzaçebi ise işçilerin gelirlerini bankaya yatırmayan
işverenlere uygulanacak müeyyidenin ağır olduğunu ifade ederek, ''Siz
makineli tüfek ile kuş avlıyorsunuz. Ben size sapanı tavsiye ediyorum''
dedi.
DSP İzmir Milletvekili Harun Öztürk'ün, ''milletvekillerinin ölümü
halinde veya seçim döneminde aldıkları 3 aylık maaşın hak edilmeyen
bölümün iadesi''ne ilişkin önergesi kabul edilmedi.
