2020-11-11 - 11:36
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, bakanlığının 2021 yılı bütçesinin sunumunu yaptı. Komisyonda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının yanı sıra Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Nükleer Düzenleme Kurumu, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü, Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü ile Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun 2021 yılı bütçeleri kabul edildi.
Plan ve Bütçe Komisyonu, AK Parti Bingöl Milletvekili Cevdet Yılmaz başkanlığında toplandı.
Dünkü seçimde Komisyon Başkanlığı görevini üstlendiğini anımsatan Yılmaz, bu dönemin başarılı hizmetlere vesile olması temennisini dile getirdi.
Görüşmelerde, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Nükleer Düzenleme Kurumu, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü, Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu bütçeleri de ele alınıyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Bakanlığının bütçesine ilişkin sunumuna başladı.
Dönmez, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Bakanlığının 2021 yılı bütçesinin sunumunda, Türkiye'de eylül sonu itibarıyla kurulu gücün 93 bin 207 megavata çıktığını söyledi.
Türkiye'nin son 18 yılda elektrik tüketiminde ortalama yüzde 5'lik artış olduğunu aktaran Dönmez, 2000'in başlarında 130 milyar kilovatsaat olan tüketimin 2019 sonunda 303 milyar kilovatsaate yükseldiğini belirtti.
Dönmez, 2020'nin ilk 9 ayında elektriğin yüzde 46'sının yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğine işaret ederek "Geri kalan üretimin yüzde 34?ü kömürden, yüzde 19?u doğal gazdan, geri kalanı ise diğer kaynaklardan sağlanmış olup, yerli ve yenilenebilir kaynakların payı yüzde 61 olarak gerçekleşmiştir." ifadesini kullandı.
Yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretiminin 2000'li yıllarda 34 milyar kilovatsaat olduğunu anımsatan Bakan Dönmez, "Bu, 2019'da dört katına çıkarak 133 milyar kilovatsaat oldu. 2020'nin ilk 9 ayında yenilenebilir enerjiden üretilen elektrik enerjisini kaynak bazında incelersek yaklaşık olarak, toplam elektrik üretimindeki hidroelektriğin payı yüzde 29, rüzgarın payı yüzde 8, güneşin payı yüzde 4, jeotermalin payı yüzde 3 ve biyokütlenin payı yüzde 2 olarak gerçekleşmiştir." bilgisini paylaştı.
Bakan Dönmez, yenilenebilir enerji kaynaklı kurulu gücün 2020 Eylül sonunda 47 bin megavata ulaştığına dikkati çekerek, toplam kurulu gücün yarısından fazlasını oluşturduğunu vurguladı.
Dünya genelinde kömürün birincil enerji arzındaki oranının yüzde 26,9, elektrik üretimindeki oranının ise yüzde 38,2 olduğunu anımsatan Dönmez, "Yerli kömürün enerji arz güvenliğinde önemli bir enstrüman olması kapsamında yürütülen çalışmalar neticesinde, ülkemizin linyit rezervine 11 milyar ton ilave edilerek toplam rezerv 8,3 milyar tondan 19,3 milyar tona çıkarılmıştır." ifadesini kullandı.
Dönmez, doğal gaz arz güvenliği kapsamında yıllık 32 milyar metreküp taşıma kapasitesine sahip Güney Gaz Koridoru?nun ana omurgasını oluşturan TANAP üzerinden 2020 Eylül sonu itibarıyla Türkiye'ye yaklaşık 7 milyar metreküp gaz sevkiyatı gerçekleştiğini bildirdi.
TANAP'ın Avrupa'ya gaz arz edecek kısmının çalışmalarının da tamamlandığını belirten Dönmez, TAP'ın işletmeye alınmasının ardından yıllık 10 milyar metreküp Azerbaycan gazının Avrupa'ya arz edileceğini vurguladı.
Dönmez, İzmir Aliağa?da ve Hatay/Dörtyol?da devreye alınan Yüzer LNG Depolama ve Yeniden Gazlaştırma Ünitesi (FSRU) terminallerinin ardından, Saros Körfezinde üçüncü FSRU tesisinin devreye alınması için çalışmaların devam ettiğini kaydederek "170 bin metreküp depolama ve günlük 28 milyon metreküp gazlaştırma kapasitesine sahip Türkiye'nin yeni FSRU gemisi Ertuğrul Gazi ise yıl sonunda ülkemizde olacaktır." dedi.
Bakan Dönmez, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın (TPAO) yurt içi petrol üretiminde günlük 50 bin varili geçerek son 20 yılın en yüksek üretimine ulaştığını belirtti.
Doğu Akdeniz ve Karadeniz'de de çalışmaların kararlılıkla yürütüleceğini vurgulayan Dönmez, "Diğer taraftan, sismik araştırma gemilerimiz Barbaros Hayreddin Paşa ve Oruç Reis, sondaj gemilerimiz Fatih ve Yavuz ile denizlerimizde detaylı aramalar yürütüyoruz. Fatih gemimiz 5 Kasım'da Sakarya Sahası'ndaki Türkali-1 kuyusunda sondaja başlamış olup 31 Ocak'ta teslim alınan ve modernizasyonu tamamlanarak Mersin/Taşucu limanından ayrılan Kanuni sondaj gemimiz ise 2021'in ilk aylarında Karadeniz'de faaliyete başlayacaktır." dedi.
Dönmez, bugüne kadar Barbaros Hayreddin Paşa ve Oruç Reis sismik araştırma gemileriyle Doğu Akdeniz'de 46 bin kilometrekare ve Karadeniz'de 33 bin kilometrekare üç boyutlu sismik veri toplandığına dikkati çekerek "Yeni arz kaynaklarının ortaya çıkarılması ve mevcut rezervlerimizin geliştirilmesine yönelik karada ve denizde yürütülen hidrokarbon arama ve üretim faaliyetleri kapsamında 2020'nin ilk 9 ayında 3'ü denizde 73'ü karada toplam 76 arama, üretim ve tespit kuyusu açılmış olup, yaklaşık 186 bin metre sondaj yapılmıştır." diye konuştu.
Karadeniz'deki Tuna-1 kuyusunda 405 milyar metreküplük doğal gaz rezervi keşfedildiğini anımsatan Dönmez, burada sürecek çalışmalar kapsamında Sakarya havzasında yaklaşık 40 kuyu açılacağını aktardı.
Dönmez, mevcut tüketim miktarına bakıldığında bu keşfin piyasa ihtiyacının önemli bir miktarını karşılamasının beklendiğine işaret ederek "Yaklaşık 49 milyar metreküp gaz ithalatını kapsayan uzun vadeli doğal gaz alım kontratlarımızın süresinin önümüzdeki 5-6 yıllık dönem içerisinde dolacağı dikkate alındığında, ülkemizin doğal gaz ithalat planlamalarının yeniden değerlendirilmesi ve olası müzakerelerin bu yeni durum gözetilerek yapılması gerekecektir." ifadelerini kullandı.
Güneş Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) kapsamında Karapınar Güneş Enerjisi Santrali (GES) ile yaklaşık 1,4 milyar dolar yatırım büyüklüğü olan Avrupa ve Orta Doğu'nun tek tam entegre güneş paneli üretim tesisinin açıldığını hatırlatan Dönmez, "Bu tesis sayesinde 100 milyon dolarlık panel ve ekipman ithalatı önlenecek olup burada üretilecek ilk yerli güneş panelleri 1000 megavatlık Karapınar GES'te kullanılacaktır." dedi.
Dönmez, Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin (NGS) birinci ünitesinin inşasına başlandığının altını çizerek şunları kaydetti:
"Akkuyu NGS'nin ikinci ünitesi için inşaat lisansı verilmiş ve ikinci ünitenin temeli de 8 Nisan 2020?de atılarak temel döşemesi betonlama çalışmaları tamamlanmıştır. Akkuyu NGS'nin üçüncü ünitesi için 23 Temmuz'da sınırlı çalışma izni alınmış ve dördüncü ünite için yapılan inşaat lisansı başvurusu 3 Temmuz'da uygun bulunmuştur. Hedefimiz Cumhuriyetimizin 100. yılında Akkuyu NGS'nin ilk ünitesini devreye alarak diğer ünitelerin de birer yıl arayla 2026 yılı sonuna kadar işletmeye alınmasıdır. Ayrıca bu çerçevede Rusya?da nükleer enerji alanında 102 lisans ve 47 yüksek lisans öğrencimiz eğitimine devam etmekte olup mezun olarak yurda dönen 143 öğrencimiz ise projede çalışmaya başlamıştır."
Dönmez, günlük işlemlerin yanında yıllık, çeyreklik, aylık vadelerde fiziksel teslimatlı elektrik ticaretinin yapılacağı Vadeli Elektrik Piyasası'nın da (VEP) yakın gelecekte hizmete sunulacağını söyledi.
Vadeli Doğal Gaz Piyasası'nın (VGP) da 2021 sonuna kadar devreye alınması için çalışmaların başlatıldığının altını çizen Dönmez, "Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası'nın (OTSP) piyasaya sağladığı esneklikle spot boru gazı ithalatının yanı sıra ihracatın da enstrüman olarak kullanılıp sınır ötesi doğal gaz ticaret hacminin artırılması, Türkiye'nin doğal gaz ticaret merkezi olma hedefine önemli katkılar sağlayacaktır." diye konuştu.
Dönmez, 1 Eylül 2018'de açılan doğal gaz piyasasında Ekim 2020 itibarıyla aktif 50 piyasa katılımcısı bulunduğunu belirterek, "2020'nin ilk 9 ayında bu piyasada 3 milyar liranın üzerinde hacme sahip doğal gaz ticareti gerçekleşmiştir." dedi.
Enerji verimliliğine önem verdiklerini ve bu kapsamda çalışmaların devam ettiğini vurgulayan Dönmez, şöyle devam etti:
"Enerji verimliliği ve kaynakların sürdürülebilir kullanımı kapsamında, bina ve hizmetler, enerji, ulaştırma, sanayi ve teknoloji, tarım ve diğer bütün sektörleri ilgilendiren yatay konulara yönelik 55 eylemi kapsayan Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı ile 2017-2023 arasında kümülatif 23,9 milyon ton eşdeğeri petrol (MTEP) enerji tasarrufu planlanmış olup, tüm bu eylemlerin uygulanması halinde 2033'e kadar 30,2 milyar dolar mali tasarruf hedeflenmiştir. Sanayi sektörüne uygulanan verimlilik artırıcı proje destekleri kapsamında 2009'dan günümüze 287 projeye 32,8 milyon lira destek verilmiştir. Bu projelerin toplam yatırım tutarı 136 milyon lira olarak gerçekleşmiş olup, yıllık 109 milyon lira tasarruf sağlanmıştır."
Dönmez, "Bir Enerji Bir Nefes Projesi" ile 2,7 milyondan fazla fidan dikimi için Orman Genel Müdürlüğü ile protokol yapıldığını ve yıl sonuna kadar ilave 460 bin yeni fidan dikimi hedeflendiğini anlatarak, çevre, su, toprak ve hava kalitesini artırabilmek için de yatırımların sürdüğünü ifade etti.
Maden potansiyelinin ekonomiye kazandırılması için çalışmalar yürütüldüğünü anımsatan Dönmez, "2002'de yaklaşık 700 milyon dolar olan maden ihracatımız 2019'da 4,31 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Ülkemiz maden ve enerji hammadde kaynak potansiyelinin ortaya konulması için yürütülen yoğun çalışmalarımız neticesinde, 1935'ten bu yana yapılan 10,4 milyon metre sondajın 7,4 milyon metresi 2003-2020 döneminde yapılmış ve yıllık 60 bin adet olan analiz/test kapasitemiz 600 binin üzerine çıkartılmıştır." bilgisini paylaştı.
Dönmez, havadan jeofizik görüntüleme çalışması kapsamında 2019 sonu itibarıyla toplam 682 bin kilometre veri uçuşu gerçekleştirilerek, 920 bin kilometre alan taraması ile yerin altının fotoğrafının çekildiğini kaydetti. Fatih Dönmez, "Potansiyel tespit edilen bölgelerde 2020'de 370 bin kilometre detay veri uçuşu gerçekleştirilerek bütün ülke sathının maden röntgeni çekilmiş, jeofizik haritaları hazırlanmış ve detaylandırılmıştır." ifadesini kullandı.
Maden kaynaklarının ortaya çıkarılması için adımlar atıldığını vurgulayan Dönmez, "Yürütülen çalışmalar neticesinde son 18 yılda yaklaşık olarak 11 milyar ton kömür, 311 ton altın, 2 bin ton gümüş, 5 milyon ton kurşun-çinko, 3 milyon ton bakır, 83 milyon ton demir, 2 milyon ton krom, 98 milyon metreküp mermer, 21 milyar ton sodyum sülfat, 243 bin ton Nadir Toprak Elementi (NTE), 24 bin ton uranyum, 8 bin ton toryum, 6 milyon ton lityum başta olmak üzere birçok keşif yapılmıştır." dedi.
Dönmez, bakanlık olarak MTA, MAPEG, TENMAK, EPDK, NDK dahil olmak üzere 2021 yılı bütçe kanun tasarısı teklif toplamının 5 milyar 61 milyon 810 bin lira olduğunu bildirdi.
Komisyonda sunum yapan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı Mustafa Yılmaz da Türkiye'nin dünyanın en büyük 16. LPG pazarı olduğunu belirterek, 2019'da Türkiye'nin otogaz kullanımında Güney Kore'yi geçerek birinci sıraya yükseldiğini söyledi.
Yılmaz, bugün 81 il merkezinin tamamında ve 559 ilçe ve beldede konutlarda doğal gaz kullanıldığını ve yıl sonunda doğal gaz kullanan ilçe ve belde sayısının ise 585'e ulaşacağını kaydetti.
Gelecek yıl devreye alınacak VGP ile ilgili çalışmaların sürdüğüne işaret eden Yılmaz, "2023'te yerli gazımızın piyasaya arz edilmesiyle birlikte, Türkiye organize gaz piyasaları, 'Avrupa?da kendi ülkesinde üretilen gazın uluslararası ticarete konu edildiği az sayıdaki gelişmiş gaz ticaret merkezlerinden biri' olma imkanına ulaşacaktır." ifadesini kullandı.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda milletvekilleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 2021 yılı bütçesine ilişkin görüşlerini dile getirdi.
AK Parti Bursa Milletvekili Ahmet Kılıç, enerjide dışa bağımlılığı azaltacak stratejik adımlardan birinin nükleer enerji olduğuna işaret ederek, bu yöndeki en önemli adımların iktidarlarında atıldığını vurguladı. Kılıç, Akkuyu Nükleer Santrali'nin ilk ünitesinin 2023 yılında hizmete alınacağını hatırlattı.
Kılıç, iktidarlarında 81 ili doğal gaz altyapısına kavuşturduklarını ifade ederek, doğal gaz abone sayısının 17 milyona ulaştığını söyledi.
Tuna-1 kuyusunda 405 milyar metreküplük doğal gaz keşfine değinen Kılıç, "Söz konusu sahada doğal gaz üretimine 2023 yılında başlanması amacıyla yatırım hazırlıklarına başlanmıştır. Bulunan doğal gazın ülkemizde önemli bir ihtiyacı karşılaması söz konusudur. Sakarya sahasındaki rezervin ve denizlerde bulunması muhtemel yeni rezervlerin üretime geçmesiyle birlikte ülkemizin enerjide dışa olan bağımlılığının, cari açığın, dış ticaret açığın olumlu yönde etkilenmesinin yanı sıra enerji maliyetlerinin azalması beklenmektedir." diye konuştu.
Sismik araştırma gemilerinin petrol ve doğal gaz arama faaliyetlerine devam ettiğini anlatan Kılıç, "Karadeniz'de ilerki günlerde de sondaj faaliyetlerine devam edilecektir. Araştırma gemilerimiz sayesinde, Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, onun dirayetiyle ülkemiz kendisi için çizilen, Doğu Akdeniz'de dar bir çerçeveye hapsedilme amacı güden haksız sınırları aşmış ve Türkiye'nin kararlı tutumunu bütün muhataplara net bir şekilde ifade etmiştir. Ülkemizi çevreleyen denizlerde bize rağmen iş yapmaya çalışan ve bizi yok sayan anlayışın işe yaramayacağını göstermiş bulunuyoruz." dedi.
HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu, elektrik fiyatlarının son 3 yılda yüzde 82 zamlandığını dile getirerek, enerjide yapıldığı belirtilen indirimin vatandaşa yansımadığını savundu.
Kenanoğlu, İstanbul'da yaşadığını ifade ederek, kentte "Kürtler yüzünden fazla elektrik faturası ödüyoruz" algısı olduğunu öne sürdü.
AK Parti'li milletvekilleri, bu sözleri nedeniyle HDP'li Kenanoğlu'na tepki gösterdi.
Kayıp ve kaçak elektrik miktarının yüzde 32'sinin Doğu ve Güney Doğu Anadolu bölgelerindeki elektrik dağıtım şirketlerine ait olduğunu anlatan Kenanoğlu, elektrik dağıtım şirketlerinin hatlarda oluşan kayıp oranlarını kaçak kullanımla birlikte hesaplamasının vatandaşın faturasına yüksek tutarda etki ettiğini savundu.
Kenanoğlu, "Kayıp oranının faturalara yansıtılması halinde bu tutar, 100 liralık faturada 2 lira civarında oluyor. Ancak bunu çıkarırsak kaçak elektriğin faturalara yansıması 1 liranın bile altında. Fatura kesen şirketlerin elektrik dağıtım hatlarında teknolojik gelişmeleri takip etmemesi nedeniyle böyle bir durum yaşanıyor." sözlerini sarf etti.
HDP'li Kenanoğlu, Kaz Dağları'na ait olduğunu belirttiği haritayı salondakilere göstererek, bölgenin talan edilmesi için planlama yapıldığını iddia etti.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanvekili ve MHP İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu, Türkiye'nin yaklaşık 7-8 yıllık ihtiyacını karşılayacak yeni doğal gaz rezervi keşfedilmesinin önemine işaret ederek, "Bu keşif, ekonomik olduğu kadar moral motivasyon açısından da önemli olmuştur." diye konuştu.
Türkiye'nin petrol ihtiyacının yüzde 90'dan fazlasını yurt dışından karşıladığını, bu durumun dış ticaret açığında önemli rol oynadığını dile getiren Aksu, öte yandan Türkiye'de enerji verimliliğine dönük kapsamlı çalışmalar yapılarak olumlu sonuçlar alındığını söyledi.
Maden sektöründe katma değerli ürünlerin artırılması gerektiğini vurgulayan Aksu, özel sektörün Türk cumhuriyetleri başta olmak üzere yurt dışında yatırım yapmasının özendirilmesi ve yüksek katma değerli ürünler için Ar-Ge faaliyetlerine daha fazla kaynak ayrılması gerektiğine işaret etti.
Aksu, Türkiye'nin enerji altyapısı, kaynak çeşitliliği ve yenilenebilir enerjide çok önemli yatırımlar yaptığını anlatarak, şunları kaydetti:
"Türkiye, dünyanın enerji dağıtım merkezlerinden biri haline gelmiştir. İnanıyoruz ki bulduğumuz rezervler ve yerli kaynak çeşitliliği sayesinde enerji maliyetlerinin azalması mümkün hale gelecektir. İnsani ve çevresel boyutu da dikkate alan sürdürülebilir enerji politikasıyla ülkemizin kalkınması ve milletimizin refahı için katkı sağlanacaktır. Bu doğrultuda MHP olarak tarımda kullanılan mazot ve tarımsal sulamada kullanılan elektrik maliyetinin düşürülmesi, şoför esnafımızın yakıt maliyetlerinin desteklenmesi, kayıp kaçak bedellerinin vatandaşa yansıtılmasından vazgeçilmesi, sanayi, tarım, turizm ve diğer sektörlerde enerjinin üretim maliyetleri içerisindeki payının azaltılması, üretim ve hizmet sektöründe önemli bir paya sahip olan elektrik ve doğal gaz maliyetleri düşürülerek çiftçimizin, sanayicimizin ve ticaret erbabımızın üzerindeki yükün hafifletilmesini gerekli görüyoruz. Ayrıca ailelere elektrik desteği uygulamasını, bizim de projelendirdiğimiz, önemli ve sürdürülmesi gereken bir uygulama olarak değerlendiriyoruz."
İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta, uluslararası ham petrol fiyatlarındaki dalgalanmaların istikrarsızlıklara neden olduğunu, bunun da ihracatçı firmaları zor durumda bıraktığını belirterek, Türkiye'nin fiyatta istikrar sağlayacak bir sistem geliştirilmesi gerektiğini söyledi.
Doğal gazda Rusya'ya bağımlılığın azaltılması bağlamında önemli çalışmalar yapıldığını anımsatan Usta, bundan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Doğal gaz rezerv keşfi haberlerinden büyük mutluluk duyduğunu da ifade eden Usta, "Keşiflerin kanıtlanmadan duyurularak iç politika malzemesi yapılmamasını, kesin sonuç elde edilinceye kadar açıklamalar yapılmamasını" istedi.
Usta, gelecek 10 yıla ilişkin ülkenin enerji tüketimi arz ve talep öngörülerinin paylaşılması gerektiğini söyledi.
Türkiye'nin yüksek miktarda maden rezervine sahip olduğuna işaret eden Usta, bu rezervlerin yabancı değil yerli şirketler eliyle ve çevreye duyarlı şekilde çıkarılmasını istediklerini vurguladı.
Sayıştay bulgularına değinen Usta, özelleştirme sonrası, söz konusu şirketlere yönelik denetim faaliyetlerinin özenle yerine getirilmediğini öne sürdü.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda milletvekilleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 2021 yılı bütçesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
CHP Grubu adına konuşan Genel Başkan Yardımcısı, Balıkesir Milletvekili Ahmet Akın, Türkiye'nin enerji politikalarını, enerji verimliliğinden yana değil, daha çok termik ve nükleer enerji santrali kurmaktan yana kurduğunu savundu.
HES'lere karşı olmadıklarını vurgulayan Akın, bir zümre için değil, toplum menfaati ve kümülatif çevresel etkiler gözetilerek HES'lerin yapılmasını istediklerini dile getirdi.
Akın, Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması'nın (YEKDEM) dövize endeksli olması nedeniyle yenilenebilir enerji fiyatlarının, diğer kaynaklardan üretilen elektrik fiyatlarının çok üstünde kaldığını belirterek YEKDEM'in faturasını 83 milyon vatandaşın ödediğini ileri sürdü.
Enerji verimliliği konusunda Türkiye'nin yüzde 30 kapasiteye sahip olduğunu, Çin'in bu konuda önemli adımlar attığını ifade eden Akın, "Neden fosil kaynaklardan uzaklaşmak için bir planımız, programımız yok? Varsa neden işlemlerde bunu göremiyoruz?" sorularını yöneltti.
Akkuyu Nükleer Enerji Santrali'ne de değinen Akın, yenilenebilir enerji kaynakları varken nükleer kaynağa yönelmenin doğru olmadığını savundu.
Akın, elektrik ve doğal gaz fiyatlarının çok yükseldiğini belirterek "Dört kişilik bir ailenin ortalama elektrik faturası 2017'de 101 lirayken bu yıl 172 lira. Yüzde 70 fazla ödüyor. Hangi memur, işçi, asgari ücretli, emekli son yıllar içinde yüzde 70 zam aldı? 2017'de 4 kişilik bir ailenin doğal gaz faturası ortalaması 140 liraydı, 2020'de 250 lira ödüyor. 3 yılda doğal gaz faturası yüzde 80 arttı." diye konuştu.
Eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından ayrılırken sektörü 51 milyar dolar krediyle baş başa bıraktığını öne süren Akın, "O, bombayı sizin kucağınıza bıraktı gitti." sözlerini sarf etti.
Akın, elektrik ve doğal gaz faturalarını ödeyemeyen vatandaşların kesintiyle karşı karşıya kaldığını belirterek "Türkiye'de bu yılın ilk yarısında toplam 1 milyon 655 bin 226 vatandaşımızın elektrik ve doğal gazı kesilmiş. Kasımda havalar soğudu, borçlarını zar zor kapatan insanlarımız şimdi ne yapacak?" diye sordu.
CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu da HES'lerin çevreye zarar verdiğini savunarak "HES'ler nedeniyle Karadeniz'de yeşil vatan gidiyor. Bu ülke için bir şey yapmak istiyorsanız HES'lerden vazgeçin." ifadelerini kullandı.
***HABERİN DEVAMINA İLGİLİ DOKÜMANLAR KISMINDAN ULAŞABİLİRSİNİZ***
Dünkü seçimde Komisyon Başkanlığı görevini üstlendiğini anımsatan Yılmaz, bu dönemin başarılı hizmetlere vesile olması temennisini dile getirdi.
Görüşmelerde, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Nükleer Düzenleme Kurumu, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü, Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu bütçeleri de ele alınıyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Bakanlığının bütçesine ilişkin sunumuna başladı.
Dönmez, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Bakanlığının 2021 yılı bütçesinin sunumunda, Türkiye'de eylül sonu itibarıyla kurulu gücün 93 bin 207 megavata çıktığını söyledi.
Türkiye'nin son 18 yılda elektrik tüketiminde ortalama yüzde 5'lik artış olduğunu aktaran Dönmez, 2000'in başlarında 130 milyar kilovatsaat olan tüketimin 2019 sonunda 303 milyar kilovatsaate yükseldiğini belirtti.
Dönmez, 2020'nin ilk 9 ayında elektriğin yüzde 46'sının yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğine işaret ederek "Geri kalan üretimin yüzde 34?ü kömürden, yüzde 19?u doğal gazdan, geri kalanı ise diğer kaynaklardan sağlanmış olup, yerli ve yenilenebilir kaynakların payı yüzde 61 olarak gerçekleşmiştir." ifadesini kullandı.
Yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretiminin 2000'li yıllarda 34 milyar kilovatsaat olduğunu anımsatan Bakan Dönmez, "Bu, 2019'da dört katına çıkarak 133 milyar kilovatsaat oldu. 2020'nin ilk 9 ayında yenilenebilir enerjiden üretilen elektrik enerjisini kaynak bazında incelersek yaklaşık olarak, toplam elektrik üretimindeki hidroelektriğin payı yüzde 29, rüzgarın payı yüzde 8, güneşin payı yüzde 4, jeotermalin payı yüzde 3 ve biyokütlenin payı yüzde 2 olarak gerçekleşmiştir." bilgisini paylaştı.
Bakan Dönmez, yenilenebilir enerji kaynaklı kurulu gücün 2020 Eylül sonunda 47 bin megavata ulaştığına dikkati çekerek, toplam kurulu gücün yarısından fazlasını oluşturduğunu vurguladı.
Dünya genelinde kömürün birincil enerji arzındaki oranının yüzde 26,9, elektrik üretimindeki oranının ise yüzde 38,2 olduğunu anımsatan Dönmez, "Yerli kömürün enerji arz güvenliğinde önemli bir enstrüman olması kapsamında yürütülen çalışmalar neticesinde, ülkemizin linyit rezervine 11 milyar ton ilave edilerek toplam rezerv 8,3 milyar tondan 19,3 milyar tona çıkarılmıştır." ifadesini kullandı.
Dönmez, doğal gaz arz güvenliği kapsamında yıllık 32 milyar metreküp taşıma kapasitesine sahip Güney Gaz Koridoru?nun ana omurgasını oluşturan TANAP üzerinden 2020 Eylül sonu itibarıyla Türkiye'ye yaklaşık 7 milyar metreküp gaz sevkiyatı gerçekleştiğini bildirdi.
TANAP'ın Avrupa'ya gaz arz edecek kısmının çalışmalarının da tamamlandığını belirten Dönmez, TAP'ın işletmeye alınmasının ardından yıllık 10 milyar metreküp Azerbaycan gazının Avrupa'ya arz edileceğini vurguladı.
Dönmez, İzmir Aliağa?da ve Hatay/Dörtyol?da devreye alınan Yüzer LNG Depolama ve Yeniden Gazlaştırma Ünitesi (FSRU) terminallerinin ardından, Saros Körfezinde üçüncü FSRU tesisinin devreye alınması için çalışmaların devam ettiğini kaydederek "170 bin metreküp depolama ve günlük 28 milyon metreküp gazlaştırma kapasitesine sahip Türkiye'nin yeni FSRU gemisi Ertuğrul Gazi ise yıl sonunda ülkemizde olacaktır." dedi.
Bakan Dönmez, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın (TPAO) yurt içi petrol üretiminde günlük 50 bin varili geçerek son 20 yılın en yüksek üretimine ulaştığını belirtti.
Doğu Akdeniz ve Karadeniz'de de çalışmaların kararlılıkla yürütüleceğini vurgulayan Dönmez, "Diğer taraftan, sismik araştırma gemilerimiz Barbaros Hayreddin Paşa ve Oruç Reis, sondaj gemilerimiz Fatih ve Yavuz ile denizlerimizde detaylı aramalar yürütüyoruz. Fatih gemimiz 5 Kasım'da Sakarya Sahası'ndaki Türkali-1 kuyusunda sondaja başlamış olup 31 Ocak'ta teslim alınan ve modernizasyonu tamamlanarak Mersin/Taşucu limanından ayrılan Kanuni sondaj gemimiz ise 2021'in ilk aylarında Karadeniz'de faaliyete başlayacaktır." dedi.
Dönmez, bugüne kadar Barbaros Hayreddin Paşa ve Oruç Reis sismik araştırma gemileriyle Doğu Akdeniz'de 46 bin kilometrekare ve Karadeniz'de 33 bin kilometrekare üç boyutlu sismik veri toplandığına dikkati çekerek "Yeni arz kaynaklarının ortaya çıkarılması ve mevcut rezervlerimizin geliştirilmesine yönelik karada ve denizde yürütülen hidrokarbon arama ve üretim faaliyetleri kapsamında 2020'nin ilk 9 ayında 3'ü denizde 73'ü karada toplam 76 arama, üretim ve tespit kuyusu açılmış olup, yaklaşık 186 bin metre sondaj yapılmıştır." diye konuştu.
Karadeniz'deki Tuna-1 kuyusunda 405 milyar metreküplük doğal gaz rezervi keşfedildiğini anımsatan Dönmez, burada sürecek çalışmalar kapsamında Sakarya havzasında yaklaşık 40 kuyu açılacağını aktardı.
Dönmez, mevcut tüketim miktarına bakıldığında bu keşfin piyasa ihtiyacının önemli bir miktarını karşılamasının beklendiğine işaret ederek "Yaklaşık 49 milyar metreküp gaz ithalatını kapsayan uzun vadeli doğal gaz alım kontratlarımızın süresinin önümüzdeki 5-6 yıllık dönem içerisinde dolacağı dikkate alındığında, ülkemizin doğal gaz ithalat planlamalarının yeniden değerlendirilmesi ve olası müzakerelerin bu yeni durum gözetilerek yapılması gerekecektir." ifadelerini kullandı.
Güneş Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) kapsamında Karapınar Güneş Enerjisi Santrali (GES) ile yaklaşık 1,4 milyar dolar yatırım büyüklüğü olan Avrupa ve Orta Doğu'nun tek tam entegre güneş paneli üretim tesisinin açıldığını hatırlatan Dönmez, "Bu tesis sayesinde 100 milyon dolarlık panel ve ekipman ithalatı önlenecek olup burada üretilecek ilk yerli güneş panelleri 1000 megavatlık Karapınar GES'te kullanılacaktır." dedi.
Dönmez, Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin (NGS) birinci ünitesinin inşasına başlandığının altını çizerek şunları kaydetti:
"Akkuyu NGS'nin ikinci ünitesi için inşaat lisansı verilmiş ve ikinci ünitenin temeli de 8 Nisan 2020?de atılarak temel döşemesi betonlama çalışmaları tamamlanmıştır. Akkuyu NGS'nin üçüncü ünitesi için 23 Temmuz'da sınırlı çalışma izni alınmış ve dördüncü ünite için yapılan inşaat lisansı başvurusu 3 Temmuz'da uygun bulunmuştur. Hedefimiz Cumhuriyetimizin 100. yılında Akkuyu NGS'nin ilk ünitesini devreye alarak diğer ünitelerin de birer yıl arayla 2026 yılı sonuna kadar işletmeye alınmasıdır. Ayrıca bu çerçevede Rusya?da nükleer enerji alanında 102 lisans ve 47 yüksek lisans öğrencimiz eğitimine devam etmekte olup mezun olarak yurda dönen 143 öğrencimiz ise projede çalışmaya başlamıştır."
Dönmez, günlük işlemlerin yanında yıllık, çeyreklik, aylık vadelerde fiziksel teslimatlı elektrik ticaretinin yapılacağı Vadeli Elektrik Piyasası'nın da (VEP) yakın gelecekte hizmete sunulacağını söyledi.
Vadeli Doğal Gaz Piyasası'nın (VGP) da 2021 sonuna kadar devreye alınması için çalışmaların başlatıldığının altını çizen Dönmez, "Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası'nın (OTSP) piyasaya sağladığı esneklikle spot boru gazı ithalatının yanı sıra ihracatın da enstrüman olarak kullanılıp sınır ötesi doğal gaz ticaret hacminin artırılması, Türkiye'nin doğal gaz ticaret merkezi olma hedefine önemli katkılar sağlayacaktır." diye konuştu.
Dönmez, 1 Eylül 2018'de açılan doğal gaz piyasasında Ekim 2020 itibarıyla aktif 50 piyasa katılımcısı bulunduğunu belirterek, "2020'nin ilk 9 ayında bu piyasada 3 milyar liranın üzerinde hacme sahip doğal gaz ticareti gerçekleşmiştir." dedi.
Enerji verimliliğine önem verdiklerini ve bu kapsamda çalışmaların devam ettiğini vurgulayan Dönmez, şöyle devam etti:
"Enerji verimliliği ve kaynakların sürdürülebilir kullanımı kapsamında, bina ve hizmetler, enerji, ulaştırma, sanayi ve teknoloji, tarım ve diğer bütün sektörleri ilgilendiren yatay konulara yönelik 55 eylemi kapsayan Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı ile 2017-2023 arasında kümülatif 23,9 milyon ton eşdeğeri petrol (MTEP) enerji tasarrufu planlanmış olup, tüm bu eylemlerin uygulanması halinde 2033'e kadar 30,2 milyar dolar mali tasarruf hedeflenmiştir. Sanayi sektörüne uygulanan verimlilik artırıcı proje destekleri kapsamında 2009'dan günümüze 287 projeye 32,8 milyon lira destek verilmiştir. Bu projelerin toplam yatırım tutarı 136 milyon lira olarak gerçekleşmiş olup, yıllık 109 milyon lira tasarruf sağlanmıştır."
Dönmez, "Bir Enerji Bir Nefes Projesi" ile 2,7 milyondan fazla fidan dikimi için Orman Genel Müdürlüğü ile protokol yapıldığını ve yıl sonuna kadar ilave 460 bin yeni fidan dikimi hedeflendiğini anlatarak, çevre, su, toprak ve hava kalitesini artırabilmek için de yatırımların sürdüğünü ifade etti.
Maden potansiyelinin ekonomiye kazandırılması için çalışmalar yürütüldüğünü anımsatan Dönmez, "2002'de yaklaşık 700 milyon dolar olan maden ihracatımız 2019'da 4,31 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Ülkemiz maden ve enerji hammadde kaynak potansiyelinin ortaya konulması için yürütülen yoğun çalışmalarımız neticesinde, 1935'ten bu yana yapılan 10,4 milyon metre sondajın 7,4 milyon metresi 2003-2020 döneminde yapılmış ve yıllık 60 bin adet olan analiz/test kapasitemiz 600 binin üzerine çıkartılmıştır." bilgisini paylaştı.
Dönmez, havadan jeofizik görüntüleme çalışması kapsamında 2019 sonu itibarıyla toplam 682 bin kilometre veri uçuşu gerçekleştirilerek, 920 bin kilometre alan taraması ile yerin altının fotoğrafının çekildiğini kaydetti. Fatih Dönmez, "Potansiyel tespit edilen bölgelerde 2020'de 370 bin kilometre detay veri uçuşu gerçekleştirilerek bütün ülke sathının maden röntgeni çekilmiş, jeofizik haritaları hazırlanmış ve detaylandırılmıştır." ifadesini kullandı.
Maden kaynaklarının ortaya çıkarılması için adımlar atıldığını vurgulayan Dönmez, "Yürütülen çalışmalar neticesinde son 18 yılda yaklaşık olarak 11 milyar ton kömür, 311 ton altın, 2 bin ton gümüş, 5 milyon ton kurşun-çinko, 3 milyon ton bakır, 83 milyon ton demir, 2 milyon ton krom, 98 milyon metreküp mermer, 21 milyar ton sodyum sülfat, 243 bin ton Nadir Toprak Elementi (NTE), 24 bin ton uranyum, 8 bin ton toryum, 6 milyon ton lityum başta olmak üzere birçok keşif yapılmıştır." dedi.
Dönmez, bakanlık olarak MTA, MAPEG, TENMAK, EPDK, NDK dahil olmak üzere 2021 yılı bütçe kanun tasarısı teklif toplamının 5 milyar 61 milyon 810 bin lira olduğunu bildirdi.
Komisyonda sunum yapan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı Mustafa Yılmaz da Türkiye'nin dünyanın en büyük 16. LPG pazarı olduğunu belirterek, 2019'da Türkiye'nin otogaz kullanımında Güney Kore'yi geçerek birinci sıraya yükseldiğini söyledi.
Yılmaz, bugün 81 il merkezinin tamamında ve 559 ilçe ve beldede konutlarda doğal gaz kullanıldığını ve yıl sonunda doğal gaz kullanan ilçe ve belde sayısının ise 585'e ulaşacağını kaydetti.
Gelecek yıl devreye alınacak VGP ile ilgili çalışmaların sürdüğüne işaret eden Yılmaz, "2023'te yerli gazımızın piyasaya arz edilmesiyle birlikte, Türkiye organize gaz piyasaları, 'Avrupa?da kendi ülkesinde üretilen gazın uluslararası ticarete konu edildiği az sayıdaki gelişmiş gaz ticaret merkezlerinden biri' olma imkanına ulaşacaktır." ifadesini kullandı.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda milletvekilleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 2021 yılı bütçesine ilişkin görüşlerini dile getirdi.
AK Parti Bursa Milletvekili Ahmet Kılıç, enerjide dışa bağımlılığı azaltacak stratejik adımlardan birinin nükleer enerji olduğuna işaret ederek, bu yöndeki en önemli adımların iktidarlarında atıldığını vurguladı. Kılıç, Akkuyu Nükleer Santrali'nin ilk ünitesinin 2023 yılında hizmete alınacağını hatırlattı.
Kılıç, iktidarlarında 81 ili doğal gaz altyapısına kavuşturduklarını ifade ederek, doğal gaz abone sayısının 17 milyona ulaştığını söyledi.
Tuna-1 kuyusunda 405 milyar metreküplük doğal gaz keşfine değinen Kılıç, "Söz konusu sahada doğal gaz üretimine 2023 yılında başlanması amacıyla yatırım hazırlıklarına başlanmıştır. Bulunan doğal gazın ülkemizde önemli bir ihtiyacı karşılaması söz konusudur. Sakarya sahasındaki rezervin ve denizlerde bulunması muhtemel yeni rezervlerin üretime geçmesiyle birlikte ülkemizin enerjide dışa olan bağımlılığının, cari açığın, dış ticaret açığın olumlu yönde etkilenmesinin yanı sıra enerji maliyetlerinin azalması beklenmektedir." diye konuştu.
Sismik araştırma gemilerinin petrol ve doğal gaz arama faaliyetlerine devam ettiğini anlatan Kılıç, "Karadeniz'de ilerki günlerde de sondaj faaliyetlerine devam edilecektir. Araştırma gemilerimiz sayesinde, Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, onun dirayetiyle ülkemiz kendisi için çizilen, Doğu Akdeniz'de dar bir çerçeveye hapsedilme amacı güden haksız sınırları aşmış ve Türkiye'nin kararlı tutumunu bütün muhataplara net bir şekilde ifade etmiştir. Ülkemizi çevreleyen denizlerde bize rağmen iş yapmaya çalışan ve bizi yok sayan anlayışın işe yaramayacağını göstermiş bulunuyoruz." dedi.
HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu, elektrik fiyatlarının son 3 yılda yüzde 82 zamlandığını dile getirerek, enerjide yapıldığı belirtilen indirimin vatandaşa yansımadığını savundu.
Kenanoğlu, İstanbul'da yaşadığını ifade ederek, kentte "Kürtler yüzünden fazla elektrik faturası ödüyoruz" algısı olduğunu öne sürdü.
AK Parti'li milletvekilleri, bu sözleri nedeniyle HDP'li Kenanoğlu'na tepki gösterdi.
Kayıp ve kaçak elektrik miktarının yüzde 32'sinin Doğu ve Güney Doğu Anadolu bölgelerindeki elektrik dağıtım şirketlerine ait olduğunu anlatan Kenanoğlu, elektrik dağıtım şirketlerinin hatlarda oluşan kayıp oranlarını kaçak kullanımla birlikte hesaplamasının vatandaşın faturasına yüksek tutarda etki ettiğini savundu.
Kenanoğlu, "Kayıp oranının faturalara yansıtılması halinde bu tutar, 100 liralık faturada 2 lira civarında oluyor. Ancak bunu çıkarırsak kaçak elektriğin faturalara yansıması 1 liranın bile altında. Fatura kesen şirketlerin elektrik dağıtım hatlarında teknolojik gelişmeleri takip etmemesi nedeniyle böyle bir durum yaşanıyor." sözlerini sarf etti.
HDP'li Kenanoğlu, Kaz Dağları'na ait olduğunu belirttiği haritayı salondakilere göstererek, bölgenin talan edilmesi için planlama yapıldığını iddia etti.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanvekili ve MHP İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu, Türkiye'nin yaklaşık 7-8 yıllık ihtiyacını karşılayacak yeni doğal gaz rezervi keşfedilmesinin önemine işaret ederek, "Bu keşif, ekonomik olduğu kadar moral motivasyon açısından da önemli olmuştur." diye konuştu.
Türkiye'nin petrol ihtiyacının yüzde 90'dan fazlasını yurt dışından karşıladığını, bu durumun dış ticaret açığında önemli rol oynadığını dile getiren Aksu, öte yandan Türkiye'de enerji verimliliğine dönük kapsamlı çalışmalar yapılarak olumlu sonuçlar alındığını söyledi.
Maden sektöründe katma değerli ürünlerin artırılması gerektiğini vurgulayan Aksu, özel sektörün Türk cumhuriyetleri başta olmak üzere yurt dışında yatırım yapmasının özendirilmesi ve yüksek katma değerli ürünler için Ar-Ge faaliyetlerine daha fazla kaynak ayrılması gerektiğine işaret etti.
Aksu, Türkiye'nin enerji altyapısı, kaynak çeşitliliği ve yenilenebilir enerjide çok önemli yatırımlar yaptığını anlatarak, şunları kaydetti:
"Türkiye, dünyanın enerji dağıtım merkezlerinden biri haline gelmiştir. İnanıyoruz ki bulduğumuz rezervler ve yerli kaynak çeşitliliği sayesinde enerji maliyetlerinin azalması mümkün hale gelecektir. İnsani ve çevresel boyutu da dikkate alan sürdürülebilir enerji politikasıyla ülkemizin kalkınması ve milletimizin refahı için katkı sağlanacaktır. Bu doğrultuda MHP olarak tarımda kullanılan mazot ve tarımsal sulamada kullanılan elektrik maliyetinin düşürülmesi, şoför esnafımızın yakıt maliyetlerinin desteklenmesi, kayıp kaçak bedellerinin vatandaşa yansıtılmasından vazgeçilmesi, sanayi, tarım, turizm ve diğer sektörlerde enerjinin üretim maliyetleri içerisindeki payının azaltılması, üretim ve hizmet sektöründe önemli bir paya sahip olan elektrik ve doğal gaz maliyetleri düşürülerek çiftçimizin, sanayicimizin ve ticaret erbabımızın üzerindeki yükün hafifletilmesini gerekli görüyoruz. Ayrıca ailelere elektrik desteği uygulamasını, bizim de projelendirdiğimiz, önemli ve sürdürülmesi gereken bir uygulama olarak değerlendiriyoruz."
İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta, uluslararası ham petrol fiyatlarındaki dalgalanmaların istikrarsızlıklara neden olduğunu, bunun da ihracatçı firmaları zor durumda bıraktığını belirterek, Türkiye'nin fiyatta istikrar sağlayacak bir sistem geliştirilmesi gerektiğini söyledi.
Doğal gazda Rusya'ya bağımlılığın azaltılması bağlamında önemli çalışmalar yapıldığını anımsatan Usta, bundan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Doğal gaz rezerv keşfi haberlerinden büyük mutluluk duyduğunu da ifade eden Usta, "Keşiflerin kanıtlanmadan duyurularak iç politika malzemesi yapılmamasını, kesin sonuç elde edilinceye kadar açıklamalar yapılmamasını" istedi.
Usta, gelecek 10 yıla ilişkin ülkenin enerji tüketimi arz ve talep öngörülerinin paylaşılması gerektiğini söyledi.
Türkiye'nin yüksek miktarda maden rezervine sahip olduğuna işaret eden Usta, bu rezervlerin yabancı değil yerli şirketler eliyle ve çevreye duyarlı şekilde çıkarılmasını istediklerini vurguladı.
Sayıştay bulgularına değinen Usta, özelleştirme sonrası, söz konusu şirketlere yönelik denetim faaliyetlerinin özenle yerine getirilmediğini öne sürdü.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda milletvekilleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 2021 yılı bütçesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
CHP Grubu adına konuşan Genel Başkan Yardımcısı, Balıkesir Milletvekili Ahmet Akın, Türkiye'nin enerji politikalarını, enerji verimliliğinden yana değil, daha çok termik ve nükleer enerji santrali kurmaktan yana kurduğunu savundu.
HES'lere karşı olmadıklarını vurgulayan Akın, bir zümre için değil, toplum menfaati ve kümülatif çevresel etkiler gözetilerek HES'lerin yapılmasını istediklerini dile getirdi.
Akın, Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması'nın (YEKDEM) dövize endeksli olması nedeniyle yenilenebilir enerji fiyatlarının, diğer kaynaklardan üretilen elektrik fiyatlarının çok üstünde kaldığını belirterek YEKDEM'in faturasını 83 milyon vatandaşın ödediğini ileri sürdü.
Enerji verimliliği konusunda Türkiye'nin yüzde 30 kapasiteye sahip olduğunu, Çin'in bu konuda önemli adımlar attığını ifade eden Akın, "Neden fosil kaynaklardan uzaklaşmak için bir planımız, programımız yok? Varsa neden işlemlerde bunu göremiyoruz?" sorularını yöneltti.
Akkuyu Nükleer Enerji Santrali'ne de değinen Akın, yenilenebilir enerji kaynakları varken nükleer kaynağa yönelmenin doğru olmadığını savundu.
Akın, elektrik ve doğal gaz fiyatlarının çok yükseldiğini belirterek "Dört kişilik bir ailenin ortalama elektrik faturası 2017'de 101 lirayken bu yıl 172 lira. Yüzde 70 fazla ödüyor. Hangi memur, işçi, asgari ücretli, emekli son yıllar içinde yüzde 70 zam aldı? 2017'de 4 kişilik bir ailenin doğal gaz faturası ortalaması 140 liraydı, 2020'de 250 lira ödüyor. 3 yılda doğal gaz faturası yüzde 80 arttı." diye konuştu.
Eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından ayrılırken sektörü 51 milyar dolar krediyle baş başa bıraktığını öne süren Akın, "O, bombayı sizin kucağınıza bıraktı gitti." sözlerini sarf etti.
Akın, elektrik ve doğal gaz faturalarını ödeyemeyen vatandaşların kesintiyle karşı karşıya kaldığını belirterek "Türkiye'de bu yılın ilk yarısında toplam 1 milyon 655 bin 226 vatandaşımızın elektrik ve doğal gazı kesilmiş. Kasımda havalar soğudu, borçlarını zar zor kapatan insanlarımız şimdi ne yapacak?" diye sordu.
CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu da HES'lerin çevreye zarar verdiğini savunarak "HES'ler nedeniyle Karadeniz'de yeşil vatan gidiyor. Bu ülke için bir şey yapmak istiyorsanız HES'lerden vazgeçin." ifadelerini kullandı.
***HABERİN DEVAMINA İLGİLİ DOKÜMANLAR KISMINDAN ULAŞABİLİRSİNİZ***
