2012-02-22 - 13:00
TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu'nda "Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Tasarısı" ele alındı.Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun Tasarısı'nın 8 maddesi, TBMM Bayındırlık İmar Ulaştırma ve Turizm Komisyonunda kabul edildi.
AK Parti İstanbul Milletvekili İdris Güllüce başkanlığında toplanan TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu toplantısına Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar da katıldı.
Afet riski taşıyan alanların yenilenmesi ve değiştirilmesinin acil ve öncelikli olduğunu vurgulayan Bayraktar şöyle konuştu: " Türkiye'de kentsel dönüşüm ve şehirleşme alanında ciddi adımlar atılmıştır. Şimdi bu doğrultuda hazırlanan tasarıyla, afet riski altında olan alanların yapılaşması ve şehirleşmesi konusunda geniş kapsamlı bir çalışma yapılmıştır. Başta Marmara, Düzce, Bolu, Erzurum, Erzincan, Bingöl, Van gibi afet riski taşıyan bölgelerdeki alanların ve binaların mutlaka değişmesi gerekmektedir."
Toplantıda, madde üzerindeki görüşmeler öncesinde söz talep eden milletvekillerinin konuşmalarına geçildi.
MHP İstanbul Milletvekili Durmuşali Torlak, tasarının neredeyse her madde bendinde TOKİ'ye atıfta bulunulmasının doğru olmadığını, bu yaklaşımın; önce TOKİ, ardından mütahhitlere zemin hazırlanıyor gibi gözüktüğünü ifade etti. Torlak tasarıda, afet riski taşıyan alanların değişim ve dönüşümünün hangi amaçlarla yapılacağının net bir şekilde açıklanmadığını belirtti.
Tasarıyı "Buldozer projesi" olarak tanımlayan CHP İstanbul Milletvekili Haluk Eyidoğan ise şunları söyledi: "Tasarı teknik, hukuki açıdan zafiyetler içeriyor. Afet sadece depremden ibaret değildir. Sel, heyelan, doğal endüstriyel olayların yaratacağı afetler için de önlemler alınmalıdır. Tasarı, kentsel refahı arttırıcı düzenlemeleri de içermelidir. Bilim adamları, meslek odalarının devre dışı bırakılarak hazırlandığı belli olan tasarıda Bakanlık ve TOKİ sonsuz yetkilendirilmiştir. Doğal kaynaklar, zenginlikler piyasalaştırılmıştır. Hukuk güvenliği sağlamayan tasarı, afet güvenliği nasıl sağlayacaktır? Bu tasarı bu haliyle yasalaştığı takdirde, büyük mağduriyetler yaşanacaktır. Geçmişte de TOKİ, kentsel yenileme ve dönüşüm uygulamalarında önemli mağduriyetler ve sorunlar yaratmıştır. Bu nedenle tasasının bazı maddelerinde değişiklik talep ediyoruz."
Kanun Hükmünde Kararnamelerin öncelikli olarak Komisyon gündemlerine alınması ve görüşülmesi gerektiğini ifade eden CHP Gaziantep Milletvekili Ali Serindağ, esas olanın; kanunların aciliyeti değil, ihtiyaçların karşılanması olduğunu ifade etti.
Serindağ'ın konuşmasının ardından bundan sonra yapılacak konuşmaların 3 dakika ile sınırlandırılması önerisinde bulunan Komisyon Başkanı Güllüce'ye CHP'li milletvekilleri tepki gösterdi.
Serindağ: "Bunun adı ihtisas komisyonu. Konuşmaları nasıl sınırlandırırsınız? Bu antidemokratik bir tutumdur" dedi. Serindağ, tasarının alelacele geçirilmek istendiğini bu nedenle konuşmaların kısa tutulmaya çalışıldığını ifade etti.
Kısa süreli tartışmanın ardından söz alan CHP Ankara Milletvekili Gökhan Günaydın, tasarının Bayındırlık Komisyonu'ndan önce tali komisyon olarak İçişleri, Adalet ve Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülmesi gerektiğini belirtti. Günaydın şunları söyledi: "Afet riski olmayan alanlarda da kentsel dönüşüm yapılmalı. Ancak bu tasarıda olduğu gibi yetki sadece Bakanlıkta olursa desteklemeyiz. Tasarıyla vatandaşın Anayasal hakkı olan itiraz etme hakkı ortadan kaldırılıyor. Yürütmeyi durdurma kararı verilemez deniliyor. Bunu kamu yararıyla açıklamak mümkün olamaz. Vatandaş, riskli yapıda oturmakta ısrar ediyorsa suç sayılıyor. HES'e karşı çıkan Leyla'ya nasıl ceza veriliyorsa, aynı anlayışla hareket ediliyor. Vatandaş oturmakta ısrar ediyorsa, güvencesi olmadığı içindir. Bu nedenle vatandaş, gönüllü katılıma ikna edilmelidir. Konu, iktisadi, sosyolojik, politik ve kültürel yönden oldukça önemlidir ancak tasarı, mülkiyet hakkını savunulamaz içerik taşımaktadır."
Yıllardır çözümlenemeyen bir konuda hazırlanmış tasarının olumlu katkılar sağlayacağını ifade eden Ak Parti Burdur Milletvekili Hami Yıldırım ise şunları söyledi: "Konunun yıllardır çözülememiş olmasının başlıca nedenleri finansman, yetki karmaşası ve uygulama araçlarının yetersizliğiydi. Tasarıda eleştirilen Bakanlığın öne çıkması konusunu ise projelerin yürüyebilmesi için destekliyorum."
AK Parti milletvekilleri, bu yasaya Türkiye'nin acilen ihtiyacı olduğunu bir an önce yasalaşması gerektiğini kaydettiler.
CHP'nin alt komisyon oluşturulmasına ilişik önergesi kabul edilmedi.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, afet riski olan yerlerle ilgili yaptırım gücü olan daha basit daha pratik, Anayasaya bağlı, diğer yasalarla çelişmeyen bir kanun yapma gereğinin doğduğunu söyledi.
''Türkiye'nin coğrafyası, can emniyeti için artık bu yasa gerekliliktir'' diyen Bayraktar, ''Diğer kanunlara benzer kanun yaptığımız zaman bunu yürütemeyiz. Bu kanuna özel kaynak bulmamız lazım'' diye konuştu.
TOKİ'de vatan, millet eksenli çalıştıklarını, yanlışlarının da olabileceğini belirten Bayraktar, son 9 yılda 5 milyon konut üretildiğini, bu konutların bir nevi kentsel dönüşüm sağladığını ifade etti.
Bayraktar, ''Bu kanunun amacı sosyal dokuyu iyileştirmektir. Bu kanunla diğer kanunlara tecavüz etmiyoruz. Bir çatışma olursa bu kanun hükümleri geçerli olacak. Burada esas gayemiz; mal, can güvenliğinin sağlanması, ülkemizin ekonomik bakımdan çöküntüye uğramamasıdır. Bu bakımdan esas hedefimiz yıkılacak binadır. Afet eksenlik odaklı bir yasamız yoktu. Bu tasarıda bütüncül olarak olaya yaklaştık'' dedi.
Tasarıyı hazırlarken ilgililerin görüşünü aldıklarını belirten Bayraktar, yıkılan riskli yapıların mülkiyetinin alınmayacağını, tasarının yeni bir kamulaştırma kanunu olarak değerlendirilmemesi gerektiğini söyledi.
Bayraktar, Türkiye'de kişi başına gelirin 12 bin dolar olduğunu belirterek, ''Biz Güney Kore'nin, İspanya'nın yaptığının daha iyisini yapmak zorundayız'' diye konuştu.
Komisyon, çalışmalarına yarın da devam edecek.(13:00)
Afet riski taşıyan alanların yenilenmesi ve değiştirilmesinin acil ve öncelikli olduğunu vurgulayan Bayraktar şöyle konuştu: " Türkiye'de kentsel dönüşüm ve şehirleşme alanında ciddi adımlar atılmıştır. Şimdi bu doğrultuda hazırlanan tasarıyla, afet riski altında olan alanların yapılaşması ve şehirleşmesi konusunda geniş kapsamlı bir çalışma yapılmıştır. Başta Marmara, Düzce, Bolu, Erzurum, Erzincan, Bingöl, Van gibi afet riski taşıyan bölgelerdeki alanların ve binaların mutlaka değişmesi gerekmektedir."
Toplantıda, madde üzerindeki görüşmeler öncesinde söz talep eden milletvekillerinin konuşmalarına geçildi.
MHP İstanbul Milletvekili Durmuşali Torlak, tasarının neredeyse her madde bendinde TOKİ'ye atıfta bulunulmasının doğru olmadığını, bu yaklaşımın; önce TOKİ, ardından mütahhitlere zemin hazırlanıyor gibi gözüktüğünü ifade etti. Torlak tasarıda, afet riski taşıyan alanların değişim ve dönüşümünün hangi amaçlarla yapılacağının net bir şekilde açıklanmadığını belirtti.
Tasarıyı "Buldozer projesi" olarak tanımlayan CHP İstanbul Milletvekili Haluk Eyidoğan ise şunları söyledi: "Tasarı teknik, hukuki açıdan zafiyetler içeriyor. Afet sadece depremden ibaret değildir. Sel, heyelan, doğal endüstriyel olayların yaratacağı afetler için de önlemler alınmalıdır. Tasarı, kentsel refahı arttırıcı düzenlemeleri de içermelidir. Bilim adamları, meslek odalarının devre dışı bırakılarak hazırlandığı belli olan tasarıda Bakanlık ve TOKİ sonsuz yetkilendirilmiştir. Doğal kaynaklar, zenginlikler piyasalaştırılmıştır. Hukuk güvenliği sağlamayan tasarı, afet güvenliği nasıl sağlayacaktır? Bu tasarı bu haliyle yasalaştığı takdirde, büyük mağduriyetler yaşanacaktır. Geçmişte de TOKİ, kentsel yenileme ve dönüşüm uygulamalarında önemli mağduriyetler ve sorunlar yaratmıştır. Bu nedenle tasasının bazı maddelerinde değişiklik talep ediyoruz."
Kanun Hükmünde Kararnamelerin öncelikli olarak Komisyon gündemlerine alınması ve görüşülmesi gerektiğini ifade eden CHP Gaziantep Milletvekili Ali Serindağ, esas olanın; kanunların aciliyeti değil, ihtiyaçların karşılanması olduğunu ifade etti.
Serindağ'ın konuşmasının ardından bundan sonra yapılacak konuşmaların 3 dakika ile sınırlandırılması önerisinde bulunan Komisyon Başkanı Güllüce'ye CHP'li milletvekilleri tepki gösterdi.
Serindağ: "Bunun adı ihtisas komisyonu. Konuşmaları nasıl sınırlandırırsınız? Bu antidemokratik bir tutumdur" dedi. Serindağ, tasarının alelacele geçirilmek istendiğini bu nedenle konuşmaların kısa tutulmaya çalışıldığını ifade etti.
Kısa süreli tartışmanın ardından söz alan CHP Ankara Milletvekili Gökhan Günaydın, tasarının Bayındırlık Komisyonu'ndan önce tali komisyon olarak İçişleri, Adalet ve Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülmesi gerektiğini belirtti. Günaydın şunları söyledi: "Afet riski olmayan alanlarda da kentsel dönüşüm yapılmalı. Ancak bu tasarıda olduğu gibi yetki sadece Bakanlıkta olursa desteklemeyiz. Tasarıyla vatandaşın Anayasal hakkı olan itiraz etme hakkı ortadan kaldırılıyor. Yürütmeyi durdurma kararı verilemez deniliyor. Bunu kamu yararıyla açıklamak mümkün olamaz. Vatandaş, riskli yapıda oturmakta ısrar ediyorsa suç sayılıyor. HES'e karşı çıkan Leyla'ya nasıl ceza veriliyorsa, aynı anlayışla hareket ediliyor. Vatandaş oturmakta ısrar ediyorsa, güvencesi olmadığı içindir. Bu nedenle vatandaş, gönüllü katılıma ikna edilmelidir. Konu, iktisadi, sosyolojik, politik ve kültürel yönden oldukça önemlidir ancak tasarı, mülkiyet hakkını savunulamaz içerik taşımaktadır."
Yıllardır çözümlenemeyen bir konuda hazırlanmış tasarının olumlu katkılar sağlayacağını ifade eden Ak Parti Burdur Milletvekili Hami Yıldırım ise şunları söyledi: "Konunun yıllardır çözülememiş olmasının başlıca nedenleri finansman, yetki karmaşası ve uygulama araçlarının yetersizliğiydi. Tasarıda eleştirilen Bakanlığın öne çıkması konusunu ise projelerin yürüyebilmesi için destekliyorum."
AK Parti milletvekilleri, bu yasaya Türkiye'nin acilen ihtiyacı olduğunu bir an önce yasalaşması gerektiğini kaydettiler.
CHP'nin alt komisyon oluşturulmasına ilişik önergesi kabul edilmedi.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, afet riski olan yerlerle ilgili yaptırım gücü olan daha basit daha pratik, Anayasaya bağlı, diğer yasalarla çelişmeyen bir kanun yapma gereğinin doğduğunu söyledi.
''Türkiye'nin coğrafyası, can emniyeti için artık bu yasa gerekliliktir'' diyen Bayraktar, ''Diğer kanunlara benzer kanun yaptığımız zaman bunu yürütemeyiz. Bu kanuna özel kaynak bulmamız lazım'' diye konuştu.
TOKİ'de vatan, millet eksenli çalıştıklarını, yanlışlarının da olabileceğini belirten Bayraktar, son 9 yılda 5 milyon konut üretildiğini, bu konutların bir nevi kentsel dönüşüm sağladığını ifade etti.
Bayraktar, ''Bu kanunun amacı sosyal dokuyu iyileştirmektir. Bu kanunla diğer kanunlara tecavüz etmiyoruz. Bir çatışma olursa bu kanun hükümleri geçerli olacak. Burada esas gayemiz; mal, can güvenliğinin sağlanması, ülkemizin ekonomik bakımdan çöküntüye uğramamasıdır. Bu bakımdan esas hedefimiz yıkılacak binadır. Afet eksenlik odaklı bir yasamız yoktu. Bu tasarıda bütüncül olarak olaya yaklaştık'' dedi.
Tasarıyı hazırlarken ilgililerin görüşünü aldıklarını belirten Bayraktar, yıkılan riskli yapıların mülkiyetinin alınmayacağını, tasarının yeni bir kamulaştırma kanunu olarak değerlendirilmemesi gerektiğini söyledi.
Bayraktar, Türkiye'de kişi başına gelirin 12 bin dolar olduğunu belirterek, ''Biz Güney Kore'nin, İspanya'nın yaptığının daha iyisini yapmak zorundayız'' diye konuştu.
Komisyon, çalışmalarına yarın da devam edecek.(13:00)
