2009-11-17 - 13:36
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Mesleki Yeterlilik Kurumunun 2010 yılı bütçesi üzerinde sunumunu yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer, dünyadaki ekonomik krizi ve istihdam üzerindeki etkilerini anlattı.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile
Mesleki Yeterlilik Kurumunun 2010 yılı bütçesi üzerinde sunumunu yapan Dinçer,
dünyadaki ekonomik krizi ve istihdam üzerindeki etkilerini anlattı.
2007 yılından itibaren ABD'de başlayan krizin giderek tüm dünyada
yayıldığını anımsatan Dinçer, bunun etkilerinin yalnızca ekonomik ve mali alanda
kalmadığını, tüm toplumlarda, sosyal bir mahiyette arz etmeye başladığını
söyledi.
Son dönemde tüm dünyada ekonomik anlamda bazı olumlu gelişmeler olduğunu
belirten Dinçer, görülen bir takım emarelere göre, özellikle 2010 yılında
iktisadi sorunların aşılmaya başlanılacağını, ancak sosyal etkilerin daha uzun
süreceğini ifade etti. Dinçer, dünyada bu sosyal krizden çok çabuk
çıkılamayacağının görüldüğünü vurguladı.
Küresel ekonomik krizin tüm ülkeleri etkilediğini belirten Dinçer,
istihdamla ilgili sonuçların çok daha ağır bir şekilde yaşanmaya devam edeceğini
kaydetti.
İşsizlik oranlarına bakarak da bunun görüleceğini belirten Dinçer,
işsizliğin, dünyada çok büyük oranda, hızla arttığını ifade etti.
-''İŞSİZLİK SORUNLARI İLE BOĞULMAYA DEVAM EDECEĞİZ''-
Türkiye'de de benzer sürecin yaşandığını anlatan Dinçer, reel sektördeki
ekonomik daralmanın da bunu tetiklediğini söyledi.
Alınan bazı tedbirlerin krizin etkilerini hafiflettiğini belirten Dinçer,
''Buna rağmen, 2010 yılında büyümeyi sağlamış olsak bile işsizlik sorunları ile
boğuşmaya devam edeceğiz'' dedi.
Türkiye'de işsizlik oranlarının giderek artmaya devam ettiğini kaydeden
Dinçer, Orta Vadeli Program'da da belirtildiği gibi, 2009 yılında ortalama 14,8
civarında işsizlik oranıyla karşı karşıya kalınacağını söyledi.
Bakan Dinçer, Türkiye'deki işsizliğin, müzminleşmiş yapısal boyutu ile
küresel krizden etkilenen boyutu olduğunu söyledi. Yapısal sorunlarla ilgili
yüzde 9 ile 12,5 arasında bir bandın sürekli olarak işsizlik için var olduğunu
kaydeden Dinçer, bunun üzerindeki oranın da küresel krizle ilgili olduğunu
düşündüklerini ifade etti.
-İSTİHDAM İÇİN ALINAN TEDBİRLER-
İstihdamla ilgili alınan tedbirlerden bahseden Dinçer, şunları söyledi:
''İki paket yayınlanmıştı. Bu paketlerden birinde primler 5 puan
düşürüldü, engelliler, kadınlar ve gençlerin istihdamı ile ilgili teşvikler
yapıldı. İşsizlik ödeneği artırıldı. İstihdam ve mesleki eğitim kurumlarının daha
etkin çalışması sağlandı. İkinci pakette ise daha çok kısa çalışma ödeneğinin
süresi ve miktarı ile ilgili düzenleme yapıldı. Kısa çalışma ödeneği, işsizliğin
azaltılması konusunda etkin rol oynadı. 170 bin civarında işçimize kısa çalışma
ödeneğinden kaynak ödedik. Önümüzdeki dönemde mevcut sıkıntılar devam ederse
tekrar uzatmayı düşünebiliriz.''
Toplum yararına çalışma programları ile de önemli oranda istihdam
sağlandığını belirten Dinçer, bugüne kadar 44 bin kişinin bu kapsamda iş başı
yaptığını söyledi. Önümüzdeki yıl da bu programın devam edeceğini bildiren
Dinçer, hedeflerinin 120 bin kişiye bu alanda geçici süre de olsa istihdam
sağlamak olduğunu kaydetti.
Bakan Dinçer, iş gücünün vasıflarını artırmak için iş gücü eğitim
programları düzenlediklerini anımsatarak, bu programlar için krizi fırsat
bildiklerini, işsiz kalan insanlara mesleklerini geliştirmesi ya da yeni meslek
kazanması konusunda destek olduklarını anlattı. Dinçer, bu kapsamda 140 bin
kişiyi eğittiklerini, önümüzdeki yıl 200 binden fazla kişiye eğitim vermeyi
planladıklarını bildirdi.
Stajların desteklenmesi ile ilgili düzenleme yaptıklarını da anımsatan
Dinçer, bir işletmede staj yapan herhangi bir öğrencinin 6 ay süreyle primlerini
ve ücretlerini ödediklerini söyledi.
Mesleki yeterlilik alanında artık standartların oluşmaya başladığını
belirten Dinçer, bugüne kadar 28 tane meslek standardı hazırladıklarını ve ilan
ettiklerini, yıl sonuna kadar yaklaşık 100 meslek standardını kamuoyu ile
paylaşacaklarını bildirdi.
Bugüne kadar 1 milyon 704 bin 256 kişiye işsizlik ödemesi yapıldığını
belirten Dinçer, işsizlik ödeneği uygulamasının, giderek yerleştiğini ve sağlam
zemine oturduğunu vurguladı.
-SOSYAL GÜVENLİKTEKİ AÇIK-
Bakan Dinçer, sosyal güvenlik kurumunun, 2009 yılı gelir gider dengesi
incelendiğinde, bu yıl yaklaşık 30 milyar 955 milyon TL açık verileceğini
söyledi. Dinçer, 2010 yılındaki açığın ise 31 milyar 776 milyon lira olarak
hesaplandığını bildirdi.
Bakan Dinçer, emeklilik prim gelirlerinin, emekli aylık gelirlerini
karşılama oranının 2008 yılında yüzde 60,1 olduğunu, 2009 yılı sonu tahminlerine
göre ise yüzde 51 olacağını belirtti. Dinçer, 2010 yılında ise bu oranının 50
olacağının tahmin edildiğini kaydetti.
Sağlık prim gelirlerinin sağlık giderlerini karşılama oranının, 2008
yılında yüzde 61 olduğunu ifade eden Dinçer, bu oranın 2009 yılı sonu için yüzde
51,7; 2010 yılı için ise yüzde 60,05 olarak tahmin edildiğini söyledi.
Dinçer, aktif sigortalı sayısının 2008 yılında 15 milyon 258 binden, 2009
yılında 14 milyon 980 bine düştüğünü, pasif sigortalı sayısının ise 8 milyon 746
binden, 9 milyon 53 bin kişiye yükseldiğini bildirdi. 2009 yılında emekli
sayısında artış olduğunu belirten Dinçer, ''Bir kişi çalışıp prim ödüyor, 1,78
kişi emekli aylığı alıyor'' dedi.
-KAYIT DIŞI İSTİHDAM-
Kayıt dışı istihdamın engellenmesi ile ilgili çalışmaları anlatan Dinçer,
bu konuda özellikle, denetim anlayışlarını değiştirdiklerini ifade etti. Müfettiş
gittiğinde iş verenin korku, panik yaşamasını istemediklerini anlatan Dinçer, hoş
görülü ve rehberlik anlayışı ile bir yaklaşım sergileyeceklerini söyledi.
Müfettiş sayısının yetersizliğinden bahseden Dinçer, İş Güvenliğinde 570,
Sosyal Güvenlik Kurumunda 530 müfettiş bulunduğunu, bunların milyonlarca iş
yerini denetlemesinin mümkün olmadığını kaydetti.
Bu konuda risk gruplarını analiz ederek çalışmaları yürüteceklerini
belirten Dinçer, özellikle iş kazalarının, sağlık ve güvenlik sorunlarının fazla
olduğu iş yerlerine yönelerek, buralarda denetim ve eğitim çalışmalarını
yoğunlaştıracaklarını bildirdi.
-İŞ KAZALARI-
AB ülkelerine göre, Türkiye'de iş kazalarının sayısının çok yüksek
olduğunu belirten Dinçer, özellikle ölümlü iş kazaları sayısının fazla olmasından
üzüntü duyduklarını söyledi.
Aslında bu kazaların basit tedbirler ve cüzi maliyetlerle
önlenebileceğini vurgulayan Dinçer, bu tedbirlerin alınması halinde ayrıca 4
milyar lira da tasarruf sağlanmış olacağını ifade etti.
Dinçer, bu konuda yalnızca Bakanlığın alacağı tedbirlerin yeterli
olmayacağını, ulus düzeyinde duyarlılık gösterilmesi gerektiğini söyledi.
-BÜROKRATİK İŞLEMLER AZALACAK-
Bakan Dinçer, bürokratik işlemlerin azaltılması için geniş kapsamlı bir
programı uygulamaya koyduklarını söyledi. Dinçer, ''Kurumda, hizmet almaya gelen
herkese, bizim akrabamızmış gibi davranma fikrini yerleştireceğiz'' dedi. Dinçer,
yapılan yeni düzenleme ile yabancıların çalışma izin belgeleri, işçi şikayetleri
gibi işlemlerin çok daha kısa sürede, dijital ortamlarda yapılacağını bildirdi.
Dinçer ayrıca, 2003 ile 2009 yılları arasında 58 bin 267 yabancılar için
çalışma izin belgesi işlemi yapıldığını söyledi. Dinçer, SGK internet portalının
aylık ortalama ziyaretçi sayısının da 15 milyona ulaştığını kaydetti.
Sendikalaşma, örgütlenme konusunda AB ülkeleri ile kıyaslama yapıldığında
Türkiye için olumlu bir tablonun ortaya çıkmadığına dikkati çeken Dinçer, örgütlü
toplumun desteklenmesi için kendilerinin de çaba sarf ettiklerini kaydetti."
