2010-12-30 - 00:27
''TORBA TASARI'' TBMM PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNDA...
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, kamu alacaklarını yeniden düzenleyen kanun tasarısının ilk 22 maddesinin de aralarında bulunduğu toplam 30 madde kabul edildi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, kamu
alacaklarını yeniden düzenleyen kanun tasarısının ilk 22 maddesinin de aralarında
bulunduğu toplam 30 madde kabul edildi.

''Torba Tasarı''da muhalefetin de destek verdiği ilk 22 maddenin yanı
sıra 67, 68, 69, 70, 93, 94, 106 ve 109. maddeler de benimsendi.

Kabul edilen maddelere göre, 31 Temmuz 2010 tarihine kadar olan ödenmemiş
vergiler, trafik cezaları, idari para cezaları, gümrük vergileri, sigorta
primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal
güvenlik destek primi, damga vergisi, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı,
belediyelerin su bedeli alacakları, büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon
idarelerinin su ve atık su bedeline ilişkin alacaklar kapsam içerisinde olacak.

Buna göre, vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz
geçmemiş olan vergilerin ve gümrük vergilerinin ödenmemiş kısmı, TEFE/ÜFE aylık
değişim oranları esas alınarak yeniden hesaplanacak. Borcun ödenmesi halinde,
vergi cezalarından ve buna bağlı gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilecek.

Belediyelerin su kullanım alacakları ile su ve kanalizasyon idarelerinin
su ve atık su bedeli alacakları da TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak
yeniden hesaplanacak. Borcun ödenmesi durumunda faizleri silinecek.

Uygulamadan yararlanmak isteyenlerin dava açmamaları, açılmış davalardan
vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gerekecek.

Tasarının kanunlaşıp yayımlandığı tarih itibarıyla ilk derece yargı
mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan
ikmalen, resen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine
ilişkin tahakkuklarda; vergilerin/gümrük vergilerinin yüzde 50'si ile bunlara
bağlı faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı yerine, kanunun yayımlandığı tarihe
kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak, hesaplanacak tutarın
vergilerin yüzde 50'si ile bunlara bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve
aslına bağlı olarak kesilen cezalar ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının
tamamının tahsilinden vazgeçilecek. Gümrük vergilerine ilişkin gümrük yükümlülüğü
doğmuş ve idari itiraz süresi geçmemiş veya idari itiraz mercilerine intikal
etmiş bulunan tahakkuklar hakkında da bu hüküm uygulanacak.

Bölge idare mahkemeleri veya Danıştay nezdinde, ilgisine göre
itiraz/temyiz süreleri geçmemiş ya da itiraz ve temyiz yoluna başvurulmuş veya
karar düzeltme talep süresi geçmemiş, karar düzeltme yoluna başvurulmuş olan
ikmalen, resen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine
ilişkin tahakkuklarda, bu maddeye göre ödenecek alacak asıllarının tespitinde,
tasarının kanunlaşıp yayımlandığı tarih itibarıyla tarhiyatın/tahakkukun
bulunduğu en son safhadaki tutar esas alınacak.

Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilmekte olan kamu
alacaklarından yıllık gelir veya kurumlar vergilerini, gelir (stopaj) vergisi,
kurum (stopaj) vergisi, KDV ve ÖTV için başvuruda bulunan mükelleflerin taksit
ödeme süresince, bu vergi türleri ile ilgili verilen beyannameler üzerine
tahakkuk eden vergileri, çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibarıyla
bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri
halinde, yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını
kaybedecekler.

Madde kapsamına giren alacaklara karşı dava açılmaması, açılmış
davalardan vazgeçilmesi ve kanun yollarına başvurulmaması şart olacak.

Başvuruda bulunan ancak bu düzenlemede belirtilen ödeme şartını yerine
getirmeyen borçlulardan ilk tarhiyata/tahakkuka göre belirlenen alacaklar, başka
bir işleme gerek olmaksızın takip edilecek.

Tasarının kanunlaşıp yayımlandığı tarihten önce başlanıldığı halde, bu
tarihe kadar tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile takdir işlemlerine devam
edilecek. Bu safhada bulunan alacaklar da kanun kapsamına alınacak.

Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, verdikleri yıllık
beyannamelerinde vergiye esas alınan matrahlarını, tasarının kanunlaşıp
yayımlandığı tarihi izleyen 2. ayın sonuna kadar; 2006 yılı için yüzde 30, 2007
için yüzde 25, 2008 için yüzde 20 ve 2009 için yüzde 15 oranlarından az olmamak
üzere artırdıkları takdirde, yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesine tabi
tutulmayacak ve bu yıllara ilişkin olarak daha sonra tarhiyat yapılmayacak.

Gelir vergisi mükelleflerinin, artırımda bulunmak istedikleri yıl ile
ilgili verdikleri beyannamelerinde, zarar beyan edilmiş olması ya da hiç
beyanname verilmemiş olması halinde, vergilendirmeye esas alınacak matrah;
işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerde, 2006 yılı için 6 bin 370
liradan, 2007 için 6 bin 880 liradan, 2008 için 7 bin 480 liradan, 2009 için 8
bin 150 liradan az olamayacak. Vergilendirmeye esas alınacak matrah; bilanço
esasına göre defter tutan mükelleflerde ise 2006 yılı için 9 bin 550 liradan,
2007 için 10 bin 320 liradan, 2008 için 11 bin 220 liradan, 2009 için 12 bin 230
liradan az olamayacak. Ancak, sadece gayrimenkul sermaye iradından oluşan gelir
vergisi mükellefleri için vergilendirmeye esas alınacak matrah, ilgili yıllar
itibarıyla bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için belirlenen tutarın
1/5'i, basit usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellefleri için 1/10'u olarak
dikkate alınacak.

Kurumlar vergisi mükelleflerinin artırımda bulunmak istedikleri yıl ile
ilgili verdikleri beyannamelerinde, zarar beyan edilmiş olması ya da hiç
beyanname verilmemiş olması halinde, vergilendirmeye esas alınacak matrah; 2006
yılı için 19 bin 110 liradan, 2007 için 20 bin 650 liradan, 2008 için 22 bin 440
liradan, 2009 yılı için 24 bin 460 liradan az olamayacak.

Artırılan matrahlar, yüzde 20 vergilendirilecek ve ayrıca bir vergi ya da
fon alınmayacak.

Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah artırımında bulundukları
yıllara ait zararların yüzde 50'si, 2010 ve izleyen yılların karlarından mahsup
edilmeyecek.

KDV mükellefleri, verdikleri beyannamelerinde hesaplanan KDV'nin yıllık
toplamı üzerinden 2006 için yüzde 3, 2007 için yüzde 2,5, 2008 için yüzde 2 ve
2009 için yüzde 1,5 oranına göre belirlenecek KDV'yi, vergi artırımı olarak
tasarının kanunlaşıp yayımını izleyen 2. ayın sonuna kadar beyan etmeleri
halinde, KDV yönünden vergi incelemesi ve tarhiyata tabi tutulmayacak.
Tecil-terkin uygulamasından faydalanan mükelleflerde artırıma esas tutarın
belirlenmesinde, tecil edilen vergiler hesaplanan vergiden düşülecek.

Hizmet erbabına ödenen ücretlerden vergi tevkifatı yapmaya mecbur
olanların, her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri muhtasar
beyannamelerinde yer alan ücret ödemelerine ilişkin gayrisafi tutarların yıllık
toplamı üzerinden 2006 yılı için yüzde 5, 2007 için yüzde 4, 2008 için yüzde 3 ve
2009 için yüzde 2 oranında hesaplanacak gelir vergisini, tasarının kanunlaşıp
yayımlandığı tarihi izleyen 2. ayın sonuna kadar başvurarak, artırımda bulunmayı
kabul etmeleri halinde, gelir (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyat
yapılmayacak.

Vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanların, ilgili yıl içinde verdikleri
muhtasar beyannamelerinde yer alan ödemelere ilişkin gayrisafi tutarların yıllık
toplamı üzerinden; yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra
edenlere yapılan ödemeler, mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemeler
ile kooperatiflere ait taşınmazların kiralanması karşılığında bunlara yapılan
kira ödemeleri için ayrı ayrı olmak üzere 2006 yılı için yüzde 5, 2007 için yüzde
4, 2008 için yüzde 3, 2009 için yüzde 2 oranında hesaplanacak vergiyi; inşaat ve
onarma işlerini yapanlara verilen hakediş ödemeleri için 2006-2009 yılları için
her bir yıl itibarıyla yüzde 1 oranında hesaplanacak vergiyi, tasarının
kanunlaşıp yayımını izleyen 2. ayın sonuna kadar başvurup artırımda bulunmayı
kabul etmeleri halinde, gelir ve kurumlar vergisi incelemesi ve tarhiyatı
yapılmayacak. Artırımda bulunulması durumunda, ayrıca gelir veya kurumlar vergisi
matrah artırımında bulunulması şartı aranmayacak.

Gelir ve kurumlar vergisi artırımında bulunmak isteyenlerin, yıl içinde
işe başlamaları ya da işi bırakmaları halinde, faaliyette bulunulan vergilendirme
dönemleri için artırımda bulunulacak.

Hesaplanan veya artırılan vergiler, belirtilen süre ve şekilde ödenecek.
Vergilerin belirtilen süre ve şekilde ödenmemesi halinde, oranın bir kat fazlası
oranında uygulanacak gecikme zammıyla birlikte tahsil edilecek. Hesaplanarak veya
artırılarak ödenen vergilerde, indirim, mahsup ve iade konusu yapılmayacak. Daha
önce vergi incelemesi yapılan mükellefler, vergi incelemesi yapılan yıllar için
de artırımda bulunabilecek.

Bu düzenlemeye göre matrah veya artırımda bulunulması, tasarının
kanunlaşıp yürürlüğe girdiği tarihten önce başlanılan vergi incelemelerine engel
teşkil etmeyecek.

Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kollektif ve adi komandit
şirketler dahil), işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan
emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları; kendilerince veya bağlı oldukları meslek
kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedelle, tasarının kanunlaşıp yayımlandığı
tarihi izleyen 3. ayın sonuna kadar bir envanter listesiyle vergi dairelerine
bildirerek, defterlerine kaydedebilecek. Böylece gelir ve kurumlar vergisi
mükelleflerinin yasal kayıtlarının gerçek durumu yansıtır hale getirilmesi
hedefleniyor.

Sigara cezaları hariç, tebliğ edilmemiş 120
TL'nin altındaki para cezaları tahsil edilmeyecek; vergi borcunu ödemeyen ya da
bu nedenle hakkında ihtiyati haciz kararı verilen kişiler yurt dışına
çıkabilecek.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda 30 maddesi kabul edilen ''torba
tasarıya'' göre, sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik
sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, isteğe bağlı sigorta primi ve
topluluk sigortası primi, damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı
payı, borç asılları ile bu alacaklara, ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu
yana TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu
alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi feri alacaklarının
tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

Sosyal güvenlik destek primi ödemesi gerekenler de bu kapsama alınıyor.

Tahakkuk ettiği halde dava açılmış veya dava açma süresi sona ermemiş
olan idari para cezası asıllarının yüzde 25'i ile bu tutara ödeme sürelerinin
bittiği tarihten itibaren TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak
hesaplanacak tutarın, idari para cezası asıllarının kalan yüzde 75'i ile idari
para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi feri alacaklarının
tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

30 Haziran 2010 tarihine kadar, biten özel nitelikteki inşaatlar ile
ihale konusu işlere ilişkin; ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda
bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden TEFE-TÜFE aylık değişim oranları esas
alınarak hesaplanacak tutarın, ilk taksiti tutarın işverene tebliğ edilmesinden
sonraki ikinci aydan başlamak üzere ödenmesi halinde, alacaklara uygulanan
gecikme cezası gibi feri alacakların tahsili yapılmayacak. Bu düzenlemeden
yararlanmak isteyenlerin, dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri şartı
aranacak.

Yeniden yapılandırıldığı halde taksitlerini ödememeleri nedeniyle yeniden
yapılandırma haklarını kaybedenlerden; yapılandırmaları 12 taksite kadar yapılmış
olanların, ödenmemiş taksit sayısı 4'ten fazla olmayanların, yapılandırılmaları
24 taksite kadar yapılmış olanların, ödenmemiş taksit sayısı 8'den fazla
olmayanların başvurmaları halinde, bozulan yeniden yapılandırmaları ihya
edilecek. Ancak ödeme yükümlülüklerinin 3 aylık süre içinde tam olarak yerine
getirilememesi halinde yeniden yapılandırma hakkı kaybedilecek ve yapılandırma
işlemi de iptal edilecek.

Tasarının kanunlaşıp yayımlandığı tarih itibarıyla tebliğ edilmemiş 120
TL'nin altında kalan idari para cezalarının tahsilinden vazgeçilecek. Tütün
mamulü tüketimiyle ilgili idari para cezaları, bu hükmün dışında tutulacak.

Tutarı 12 lira ve altında kalan geçiş ücretleri de tebliğ edilmeyecek,
tebliğ edilmiş olanlar da tahsil edilmeyecek.

Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilen ve vadesi 31
Aralık 2004 tarihinden önce olduğu halde ödenmemiş olan alacakların türü, dönemi,
asılları ayrı ayrı dikkate alınmak suretiyle tutarı 100 lirayı aşmayan asli
alacaklar ve feri alacaklar ile aslı ödenmiş feri alacaklardan tutarı 100 lirayı
aşmayanlar tahsil edilmeyecek.

Gümrük Müsteşarlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilmekte olan,
vadesi 31 Temmuz 2010 tarihinden önceki alacakların 50 lirayı aşmayanlarının da
tahsilinden vazgeçiliyor.

65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık
Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında almakta oldukları aylıkları yüzde 50 fazlası
ile geri alınması gerekenlerden, bu yüzde 50 fazlaya ilişkin tahsil edilmemiş
tutarlar alınmayacak.

31 Temmuz 2010'dan önce ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası
primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asılları toplamı 50
lirayı aşmayan alacaklar ile tutarına bakılmaksızın bu alacaklara bağlı gecikme
cezası ve gecikme zammı gibi ferilerinin ve aslı ödenmiş olan feri alacaklardan
tutarı 50 lirayı aşmayanlar tahsil edilmeyecek.

Kamu idarelerince ödenmesi gereken genel sağlık sigortalılarına ilişkin
genel sağlık sigortası primleri ile İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması
gerekip de Türkiye İş Kurumu tarafından SGK'ya ödenmemiş sigorta primlerinin,
gecikme cezası ve gecikme zamları silinecek.

Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumuna borçlarını ödeme taahhüdünü
yerine getiremeyenler için de yeni bir hak getiriliyor. (00.27)

NOT: HABERİN DEVAMINI "İLGİLİ DÖKÜMANLAR" BÖLÜMÜNDE BULABİLİRSİNİZ.