TBMM KİT KOMİSYONU...

KİT Komisyonunda TİGEM'in 2005 yılı hesapları görüşülerek ibra edildi.
Görüşmelerde, özel sektöre kiralanan TİGEM işletmelerinin durumu
tartışılırken, CHP Adana Milletvekili Kemal Sağ, ''Adapazarı işletmesinin,
iktidar partisine mensup bir milletvekilinin yakınına kiralanması konusunda
yapılan siyasi baskı nedeniyle Genel Müdür İsmail Hakkı Sayın'ın görevden
ayrılmak zorunda bırakıldığı'' iddiasını gündeme getirdi.
Konunun iktidar partisi milletvekilleri tarafından da desteklenmesi üzerine,
TİGEM Genel Müdürünün görevinden ayrılmasıyla ilgili Komisyon'daki konuşmaların,
bir üst yazıyla Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve ilgili yerlere iletilmesi
konusunda karar alındı.

-''İKTİDARIN GETİRDİĞİ ADAMI KORUMAK BİZE DÜŞTÜ''

CHP'li Sağ, TİGEM Genel Müdürü İsmail Hakkı Sayın'ın kurumda çok başarılı
çalışmalar yaptığını, ancak buna rağmen görevinden ayrılmak durumunda
bırakıldığını belirterek, şunları söyledi:
''Bunun iki nedeni olabilir; İşletmelerin kiralama yöntemiyle
özelleştirilmesinin verimli olmadığını gördüğü için mi yoksa, iktidar partisi
milletvekilinin yakınına Adapazarı İşletmesini vermediği için mi? Görevden
ayrılmasının nedeni, bu siyasi kişinin görevden alınması konusunda Bakana yaptığı
baskı. Bugün buraya nezaketinden geldi. Aslında Sayıştaya dönüyor. Başarısız
olanları eleştirirken, başarılı bürokratlara sahip çıkmalıyız. Hepimiz siyasiyiz,
bürokrasiyi böyle kullanamayız. Bu konuda Bakandan bilgi alıp bize iletin.
İktidarın getirdiği adamı korumak bize düştü. Görevden alınmaması yönünde,
Komisyon girişimde bulunsun.''
İktidar partisi milletvekilleri, ''görevden ayrılmak zorunda bırakılma'' ile
ilgili bilgilerinin olmadığını belirtirken, 'kiralama baskısı'' iddiasıyla, bütün
milletvekillerinin töhmet altında bırakıldığı yönünde görüş bildirdiler. Üyeler,
Komisyon Başkanının iddialarla ilgili Tarım ve Köyişleri Bakanından bilgi alarak
Komisyona bilgi vermesini istediler.
AK Parti Samsun Milletvekili Ahmet Yeni, ''Başarılı bürokratlar taltif
edilmeli. Görevinden alınmasıyla ilgili makul gerekçeler olmalı, bunları bilmek
isteriz'' dedi.
Diğer milletvekillerinin de desteklemesi üzerine, TİGEM Genel Müdürünün
görevden ayrılmak durumunda kalmasıyla ilgili Komisyondaki konuşmaların, üst
yazıyla Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve ilgili yerlere gönderilmesi kararı
alındı.

-İHALELERİN DURDURULMASI YÖNÜNDE TAVSİYE KARARI

Komisyonda, özel sektöre kiralanan TİGEM işletmelerinin durumu görüşülürken,
TİGEM Genel Müdürü Sayın, şimdiye kadar 13 işletmenin gayrimenkullerinin kiraya
verilerek özel sektöre açıldığını, bir işletmede de özel sektörle ortaklık
kurulduğunu söyledi.
Kiralama yoluyla devredilen işletmelerin 2004'de toplam 9 trilyon lira zarar
ettiğini, bu yıl bu işletmelerden 9 milyon YTL kira geliri beklediklerini
kaydeden Sayın, özel sektörün bu işletmelerde 5-10 yılda toplam 163 milyon YTL
yatırım taahhüt ettiğini, şimdiye kadar da 76 milyon YTL yatırım yaptığını
bildirdi.
İşletmelerde amaç dışı kullanımın söz konusu olmadığını, ancak sözleşmede
taahhüt edilen yatırımları süresi içinde yapmayan 5 firmaya uyarı yazısı
gönderdiklerini, yasal takip başlattıklarını bildiren Sayın, ''Türkiye'de özel
sektörün, büyük çiftlik yönetimi konusunda bir tecrübesi yok. Sorunun bir bölümü
de bundan kaynaklanıyor'' dedi.
Yüksek Denetleme Kurulunun, ''30 yıla varan kiralamaları özelleştirme
kapsamında değerlendirmesi'' nedeniyle, kiralayarak işletme devrini
durdurduklarını belirten Sayın, ancak TİGEM'in özel sektöre ortaklığıyla verilen
işletmelerden olumlu sonuçlar aldıklarını anlattı.
Sayın, özel sektörün sözleşme hükümlerini yerine getirip getirmediğini
dikkatle takip ettiklerini de vurguladı.

-''ÖZEL SEKTÖR, TİGEM ARAZİLERİNDE BAŞARILI OLMADI''

KİT Komisyonu Başkanı Nurettin Canikli, özel sektöre kiralanan TİGEM
işletmelerinde yatırım ve istihdam taahhütlerinin yerine getirilmesi konusunda
ciddi sapmalar olduğuna işaret ederken, ''Yatırım, üretim ve istihdam rakamları,
öngörülenin altında. Bu tablo karşısında özelleştirmeye devam edilmesi uygun
değil'' dedi.
Özelleştirmeyi, ülkenin menfaatine olduğu sürece desteklediklerini
vurgulayan Canikli, şöyle devam etti:
''Şimdiye kadar kiralanan işletmeler konusunda uygulama sonuçları henüz
tatmin edici değil. Özel sektör, TİGEM arazileri konusunda başarılı olamadı.
Uygulamanın sıkı bir şekilde takibi gerekiyor. Bunlar hedeflere uygun hale
getirilmeden, olumlu sonuçları alınmadan, yeni özelleştirmeler, kiralamalar
yapılması uygun değil.
(İlerde kanun değişir, işletmenin mülkiyetini alırım, konut ve rant amacıyla
araziyi kullanırım) zihniyeti olabilir. Yanlış düşünceler içinde kiralama işine
girmek isteyenlere engel olmak gerekir. Bu yüzden sözleşmeleri yerine
getirmeyenler hakkında taviz verilmemeli. Bunlar konusunda hemen karar almak
lazım, ileride telafisi imkansız zararlara neden olabilir. Amaç gerçekleşmiyorsa,
sözleşmenin devamına gerek yok. İleride, verimli kamu tarım arazilerinin kaybına
neden olabilir.''
AK Parti Samsun Milletvekili Ahmet Yeni ve CHP Iğdır Milletvekili Yücel
Artantaş da sözleşmelerini yerine getirmeyen özel sektörle sözleşmelerin zaman
geçirilmeden feshedilmesi gerektiğini ifade ederken, Genel Müdür Sayın,
firmaların 5-10 yıl sürelerle yatırım sözü verdiğini belirtti ve ''Biz uygulamayı
sıkı bir şekilde takip ediyoruz, uyarılarımızı yapıyoruz. Bir gün okula gitmeyen
çocuğun okuldan atılması gibi bir duruma girmek istemiyoruz'' dedi.
Konuşmalardan sonra, kiralanan veya özel sektöre devredilen 14 işletmeyle
ilgili uygulama sonuçları ortaya çıkmadan, yeni işletmelerin özel sektöre
açılması amacıyla yapılacak ihalelerin askıya alınması, durdurulması yönünde
tavsiye kararı alındı. Karar, ilgili bakanlık ve kurumlara bildirilecek.
Kararda, TİGEM'in ortaklık kurarak özel sektöre açacağı Bala işletmesiyle
ilgili ihale, kapsam dışı bırakıldı.
YDK temsilcisi de Komisyonda, sözleşmelerin uygulanması konusunda taviz
verilmemesi, uygulamaların çok düzenli takip edilmesi, aykırı uygulamalar
konusunda müeyyide uygulanması yönünde görüş bildirdi. Temsilci, ayrıca TİGEM'in
tarımsal üretim konusunda devlet desteklerinden yararlanmamasına karşın, özel
sektörün, kiralanan arazilerde devlet desteği aldığına dikkati çekti.
TİGEM Genel Müdürü Sayın, devlet desteklerinden yararlanamadıkları için 30
milyon YTL gelir kaybına uğradıklarını belirtirken, Hazine Müsteşarlığı
temsilcisi, TİGEM'e her yıl sermaye olarak ortalama 40 milyon YTL kaynak
ayrıldığını ifade etti.
Diğer taraftan, TİGEM Genel Müdürü İsmail Hakkı Sayın'ın Sayıştaya dönmek
için Tarım ve Köyişleri Bakanlığına dilekçe verdiği, Bakanın da bunu uygun
bulduğu öğrenildi.