2014-05-29 - 12:25
TBMM Adalet Komisyonu, yargı paketi olarak bilinen Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı'nı kabul etti.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, "TSK'ya kumpas kurulduğu" iddialarının ardından tartışılmaya başlanan yeniden yargılama konusunda kaosa yol açmayacak formül gerektiğini belirterek, "Bakanlık olarak önümüzü gören formül ortaya çıkaramadık" dedi.
Bozdağ, TBMM Adalet Komisyonu'nda, CHP Uşak Milletvekili Dilek Akagün Yılmaz'ın ÖSYM üniversite sınav sorularını kamuoyuyla paylaşmamasına ilişkin şikayeti ve yeniden yargılama konusunun hükümet tarafından gündeme getirilmesine rağmen bugüne kadar herhangi bir düzenleme yapılmadığı eleştirisini yanıtladı.
ÖSYM'nin yaptığı sınavların sorularının Bilgi Edinme Kanunu kapsamından çıkarıldığını anımsatan Bozdağ, bu konuda geçtiğimiz günlerde ÖSYM Başkanı Ali Demir'i çağırarak bilgi aldığını söyledi.
ÖSYM'nin sınav sorularının kamuoyuyla paylaşılmasının doğru olduğunu ifade eden Bozdağ, konuyu Bakanlar Kurulu gündemine getireceğini belirtti. Bozdağ, bu uygulamanın ortadan kalkması için ÖSYM sınavlarının sorularının Bilgi Edinme Kanunu kapsamında olmadığına ilişkin hükmün yasadan çıkarılması gerektiğini kaydetti.
Yeniden yargılama konusuna da değinen Bozdağ, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın bu konuda kendilerine talimat verdiğini söyledi.
Bakanlık olarak önlerini gören adım atmakla sorumlu olduklarının altını çizen Bozdağ, şöyle konuştu:
"Değişik alternatifler bakanlığımıza önerildi, bakanlıktaki uzmanlar pek çok formül üzerinde çalışmalar yaptı. Formüllerin hiçbirinin geleceğini tam göremiyoruz. Uyguladığımızda ne gibi sonuçlar çıkar öngöremiyoruz. Yasal düzenlemeye tarih koyarsak ve Anayasa Mahkemesi iptal ederse bütün dosyalar kapsama girer, kaosa yol açabiliriz. Dosya numarasını versek bunun siyasal ağırlığı fazla olacak. Objektif kriteri hayata geçirme imkanımız gözükmüyor. Bireysel başvuru sürecinde Anayasa Mahkemesi'nin vereceği kararlar en sorunsuz yol gibi gözüküyor. AİHM süreci de var. Bu süreçler uzun. Kanun düzenlemesi kısa yol olabilir. Bakanlık olarak önümüzü gören formül ortaya çıkaramadık. Çalışmamızı sonlandırmadık, devam ettiriyoruz ama hukuk kaosuna yol açmayacak formüle ihtiyacımız var."
Yeni yargı paketinin TBMM Adalet Komisyonu'ndaki görüşmelerinde özellikle çocuklara yönelik cinsel suçların cezalarının artırılması tartışmalara neden oldu.
Özellikle çocuklara karşı işlenen cinsel suçlarda 18 yaşın altındaki faillere de reşitlerle aynı cezaların öngörülmesi muhalefet milletvekilleri ve toplantıya katılan akademisyenler tarafından eleştirildi.
Komisyona davet edilen Adli Tıp Uzmanları Derneği?nden Prof. Dr. Ümit Biçer, ergenlerin meraktan ya da cinselliği tanımak için gerçekleştirdiği eylemlere öngörülen cezaların, cinsel şiddeti alışkanlık haline getirmiş reşit insanların davranışıyla eşitlendiğini söyledi. Biçer, akranlar arasındaki ilişkinin tasarıda yeniden düzenlenmesini istedi.
Biçer, aile içi cinsel şiddet olaylarının cezalandırılması için 15 yaşından büyük çocukların karşı koyması kriterini doğru bulmadıklarını ifade etti.
İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Adem Sözüer de bu tür düzenlemelerin güncel popülist politikalardan uzak ele alınması gerektiğini belirterek, ?Genel ilkelerden ayrılmayın. Türkiye?de tüm cezalar dünyayla karşılaştırınca ağır? dedi.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ da cezaları artırmanın, suçlarla daha etkin mücadele edileceği anlamı taşımadığına dikkati çekerek, ?Cinsel bir suçun cezası adam öldürme suçuyla aynı süreye çıkarılırsa delil karartmak için başka suçlar işlenebilir. Bu da mağdurların daha büyük suçların mağduru olmalarına yol açabilir? diye konuştu.
Ceza tayininde adalet dengesinin korunmasının önemli olduğunu dile getiren Bozdağ, ?Caydırıcılığı muhafaza ederek ve makul noktada tutarak ceza tayini önemli? dedi.
Sarkıntılık suçunu düzenleyen maddenin görüşülmesinde de 15-18 yaş aralığındaki ergenler arasındaki ilişkiler de değerlendirildi.
CHP İzmir Milletvekili Binnaz Toprak, ?Erkek kızı öpüyor, ceza alıyor. Kız öpünce ceza yok. Eşitliğe aykırı? dedi.
Komisyonda, 15-18 yaş grubundaki gençlerin cinsel ilişkiden kaynaklanan suçlarda da tartışmalar yaşandı. Muhalefet milletvekilleri ve toplantıya katılan akademisyenler cezaların miktarının fazla olduğunu savundu. Aynı cinsler arasındaki cinsel ilişki halinde de kimin sanık kimin mağdur olacağına ilişkin hüküm bulunmadığı, şikayet kriterinin de bu hakkı ilk kullanan kişinin işine yarayacağı ifade edildi.
Adalet Bakanı Bozdağ, tasarıyla özellikle lise çağındaki çocukların korunmasının amaçlandığını ifade ederek, aynı yaş grubundaki çocukların bu suçu işlemesi halinde yaş indiriminden ve erteleme hükümlerinden yararlanacağını söyledi.
Türk Ceza Kanunu (TCK) ve bazı kanunlarda değişiklik öngören yeni yargı paketinin TBMM Adalet Komisyonu'ndaki görüşmelerinde CHP, MHP İstanbul Milletvekili ve Balyoz Davası hükümlüsü Engin Alan'ın cezasının infazının ertelenmesi için önerge verdi. CHP'nin önergesi reddedildi.
Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'nın TBMM Adalet Komisyonu'ndaki görüşmeleri devam ederken, CHP, MHP'li Alan'ın infazının dönem sonuna kadar ertelenmesini ve düzenleme yürürlüğe girdiğinde derhal salıverilmesini içeren madde ihdası önergesi verdi.
Önergedeki imza sahiplerinden CHP Muğla Milletvekili Ömer Süha Aldan, parlamentonun bu döneminde tartışma konusu olan tutuklu milletvekili sorununun çözüldüğünü söyledi.
Aldan, 2 milletvekili hakkında kesinleşmiş hüküm bulunduğunu anlatarak, HDP Eş Genel Başkanı Sebahat Tuncel'in milletvekilliği görevini ifa ettiğini, Alan'ın cezaevinde olduğunu kaydetti. Yeniden yargılama konusunun yasal düzenleme anlamında hala gündeme gelemediğini dile getiren Aldan, Alan'ın Anayasa Mahkemesi'ne yaptığı bireysel başvurunun ne zaman sonuçlanacağının belli olmadığını ifade etti.
"Güncel çözüm yolu budur diye düşünüyoruz" diyen Aldan, Alan'ın milletvekilliğini dönem sonuna kadar yapabilmesi için bu ara formülün hayata geçmesini önemli gördüklerini kaydetti.
TBMM Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya, bu konunun komisyonda görüşülebileceğini, ancak siyasetin diyalog içinde sonuçlandırması gerektiğini söyledi.
CHP Mersin Milletvekili İsa Gök ise önergenin "siyasi turnusol" olduğunu ifade ederek, "Meclis milletvekiline sahip çıkacak mı? İktidar topu taca atacak ve dönem sonunun bitmesine mi oynayacak? Önemli olan siyasi irade. Aylardır söylediğiniz laflarınıza inanılırlığınızı ispatlayın" dedi.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, önergeye katılmadığını belirterek, Anayasa'nın 83. maddesinde düzenlenen milletvekili dokunulmazlığı ve 84. maddesinde düzenlenen milletvekilliğinin düşmesi ile ilgili maddeler üzerinde mutabakat sağlanmasına ihtiyaç olduğunu dile getirdi.
TBMM Başkanı Cemil Çiçek'in, hükümlü milletvekili sorununa çözüm bulunması için öneri getirdiğini anımsatan Bozdağ, "Bu öneriyi partileri gezerek yapsa daha isabetli olurdu. Kendi düşüncesi olarak gündeme getirdi" diye konuştu. Bozdağ, Anayasal güvencenin her türlü yasal güvenceden önemli olduğunun altını çizerek, "Umarım siyasi partiler, dokunulmazlık ve üyeliğin düşmesi konusunda uzlaşma sağlar. Anayasal güvenceyi daha sağlıklı hale getirmeliyiz" dedi.
CHP'nin önergesi reddedildi.
TBMM Adalet Komisyonu, yargı paketi olarak bilinen Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı'nı kabul etti.
Tasarı, esrar elde etmek amacıyla kenevir ekimi yapanlara verilen cezayı artırıyor. Esrar elde etmek amacıyla kenevir ekimi yapan kişiye verilen 1 yıldan 7 yıla kadar olan hapis cezası, 4 yıldan 12 yıla çıkarılıyor.
Özellikle kendi kullanımı için ihtiyaç duyduğu esrarı elde etmek amacıyla kenevir ekimi yapan kişi, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacak.
Tasarı, bölge idare mahkemelerinin oluşumunu yeniden düzenliyor.
Bölge idare mahkemeleri; başkanlık, başkanlar kurulu, daireler, bölge idare mahkemesi adalet komisyonu ve müdürlüklerden oluşacak. Bölge idare mahkemelerinde, biri idare diğeri vergi olmak üzere en az 2 daire yer alacak. Gerekli hallerde dairelerin sayısı, Adalet Bakanlığı'nın teklifi üzerine HSYK'ca artırılıp azaltılabilecek.
Bölge idare mahkemelerinin görevleri arasında, istinaf başvurularını inceleyip karara bağlamak da yer alacak. Bölge idare mahkemeleri ayrıca, yargı çevresindeki idare ve vergi mahkemeleri arasında çıkan görev ve yetki uyuşmazlıklarını kesin karara bağlayacak.
Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulu, bölge idare mahkemesi başkanı ile daire başkanlarından oluşacak. Başkanlar kurulu eksiksiz toplanacak, çoğunlukla karar verecek.
Danıştay daire başkanı ve üyeleri, istekleri üzerine bölge idare mahkemesi başkan veya daire başkanı olarak atanabilecek. Her daire, bir başkan ve 2 üyenin katılımıyla toplanacak. Görüşmeler gizli yapılacak, kararlar çoğunlukla verilecek.
Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'da öngörülen, tek hakimle çözümlenecek davalara ilişkin parasal sınırın her takvim yılı başında yeniden değerleme oranında arttırılması sırasında, 10 milyon lirayı aşmayan bölüm yerine bin lirayı aşmayan kısım dikkate alınmayacak.
Adalet Bakanlığı, tasarının yasalaşıp yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay içinde bölge idare mahkemelerini kuracak. Mevcut bölge idare mahkemeleri, ilan tarihine kadar faaliyetlerine devam edecek. İlan tarihi itibarıyla, mevcut bölge idare mahkemelerinde bulunan dosyalar; yargı çevreleri dikkate alınarak kurulan bölge idare mahkemelerine devredilecek.
Tasarı, idari yargılamaya "ivedi yargılama usulünü" getiriyor.
İvedi yargılama usulü, ihaleden yasaklama kararları hariç ihale işlemleri, acele kamulaştırma işlemleri, Özelleştirme Yüksek Kurulu kararları, Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca yapılan satış, tahsis ve kiralama işlemleri, Çevre Kanunu uyarınca, idari yaptırım kararları hariç çevresel etki değerlendirmesi sonucu alınan kararlar, Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun çerçevesinde alınan Bakanlar Kurulu kararlarından doğan uyuşmazlıklar hakkında uygulanacak.
İvedi yargılama usulünde, dava açma süresi 30 gün olacak. 7 gün içinde ilk inceleme yapılacak, dava dilekçesi ile ekleri tebliğe çıkarılacak.
Savunma süresi, dava dilekçesinin tebliğinden itibaren 15 gün olacak, bu süre bir defaya mahsus en fazla 15 gün uzatılabilecek. Yürütmenin durdurulması talebine ilişkin verilecek kararlara itiraz edilemeyecek. Bu davalar dosyanın tekemmülünden itibaren en geç 1 ay içinde karara bağlanacak.
İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içinde istinaf yoluna başvurulabilinecek. Ancak konusu 5 bin lirayı geçmeyen vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında verilen idare ve vergi mahkemelerince verilen kararlar kesin olup, bunlara karşı istinaf yoluna başvurulamayacak.
Bölge idare mahkemelerinin temyize açık olmayan kararları kesin olacak.
İvedi yargılama usulüne tabi olan davalarda istinaf yoluna başvurulamayacak.
Tasarıya göre temyiz edilecek kararlar şunlar:
"Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin; düzenleyici işlemlere karşı açılan iptal davaları, konusu yüz bin lirayı aşan vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemler hakkında açılan davalar, belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davalar, belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya 30 veya daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları, müşterek kararnameyle yapılan atama, naklen atama ve görevden alma işlemleri ile daire başkanı ve daha üst düzey kamu görevlilerinin atama, naklen atama ve görevden alma işlemleri hakkında açılan iptal davaları ile imar planlar, parselasyon işlemlerinden kaynaklanan davalar ile Tabiat Varlıklarını Koruma Merkez Komisyonu ve Kültür varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu'nca itiraz üzerine verilen kararlar ile Boğaziçi Kanunu'nun uygulanmasından doğan davalarda verilen kararlar, Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içinde temyiz edilebilecek."
Maden, taşocakları, orman, jeotermal kaynaklar ve doğal mineralli sular ile ilgili mevzuatın uygulanmasına ilişkin işlemlere karşı açılan davalar, ülke çapında uygulanan öğrenim ya da bir meslek veya sanatın icrası ve kamu hizmetine giriş amacıyla yapılan sınavlar hakkında açılan davalar, liman, kruvaziyer limanı, yat limanı, marina, iskele, rıhtım, akaryakıt ve sıvılaştırılmış petrol gazı boru hattı gibi kıyı tesislerine işletme izni verilmesine ilişkin mevzuatın uygulanmasından doğan davalar, Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çercevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun ile Yap-İşlet-Devret Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanun'un uygulanmasından doğan davalar, Serbest Bölgeler Kanunu'nun uygulanmasından doğan davalar, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu'nun uygulanmasından doğan davalara da Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içinde temyiz imkanı getiriliyor.
Danıştay, temyiz incelemesi sonunda kararı hukuka uygun bulursa onayacak. Kararın sonucu hukuka uygun olmakla birlikte gösterilen gerekçeyi doğru bulmaz veya eksik bulursa kararı gerekçesini değiştirerek; kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa da kararı düzelterek onayacak.
Danıştay, temyiz incelemesi sonunda, görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması, hukuka aykırı karar verilmesi, usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunmasından dolayı kararı bozacak.
Temyiz incelemesi sonucunda verilen karar, dosyayla birlikte kararı veren merciye gönderilecek. Temyiz incelemesi sonucunda verilen bozma kararı üzerine ilgili mercii, dosyayı öncelikle inceleyecek ve varsa gerekli tahkik işlemlerini tamamlayarak yeniden karar verecek.
Bölge idare mahkemesi, Danıştay'ca verilen bozma kararına uyabileceği gibi kararında ısrar da edebilecek. Danıştay'ın bozma kararına uyulduğu takdirde, bu kararın temyiz incelemesi bozma kararına uygunlukla sınırlı olarak yapılacak. Bölge idare mahkemesi, bozmaya uymayarak kararında ısrar ederse, ısrar kararının temyizi halinde, talep, konusuna göre Danıştay İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurulu'nca incelenecek ve karara bağlanacak. Danıştay İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurulları kararlarına uyulması zorunlu olacak.
İdari yargıda istinaf kanun yolunun kabul edilmesinin zorunlu sonucu olarak, kanun yararına temyiz kurumunda değişiklik yapıldı. Buna göre, idare ve vergi mahkemeleri ile bölge idare mahkemelerinin kesin olarak verdiği kararlar aleyhine kanun yararına temyiz yoluna başvurulabilecek.
Bu Kanunla idari yargıda kanun yollarına ilişkin getirilen hükümler, bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihten sonra verilen kararlar hakkında uygulanacak. Bu tarihten önce verilmiş kararlar hakkında, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan kanun yollarına ilişkin hükümler uygulanacak.
İdari Yargılama Usulü Kanunu'nda öngörülen parasal sınırların, her takvim yılı başında yeniden değerleme oranında artırılması sırasında bin Türk Lirası'nı aşmayan bölümü dikkate alınmayacak.
Yargıtay dairelerinin hukuk veya ceza dairesi olarak sayıları belirtilmeksizin toplam 38 daire olduğu hükme bağlandı. Bunların kaçının hukuk, kaçının ceza dairesi olacağına ve bu daireler arasındaki iş bölümüne Yargıtay Büyük Genel Kurulu tarafından karar verilecek.
Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nu oluşturan daire başkanları ve üyelerin sayısı, daha katılımcı ve çoğulcu bir Kurul oluşturulmasını sağlamak amacıyla 8'den 12'ye çıkarılacak. Yedek üyelerin sayısı da 4'ten 8'e yükseltilecek. Böylece daha çok sayıda daire başkan ve üyelerinin Birinci Başkanlık Kurulu'nda temsili sağlanacak.
Başkanlar Kurulu'nun hazırladığı işbölümü karar tasarısı üzerinde, Büyük Genel Kurul'da değişiklik teklif edilebilmesi için gerekli 3'te 1 oranı, 10'da bir olacak şekilde değiştirilecek.
Yargıtay genel sekreter yardımcısı olabilmek için birinci sınıfa ayrılmış olma şartı aranacak.
**** HABERİN DEVAMINI "İLGİLİ DOKUMANLAR" BÖLÜMÜNDE BULABİLİRSİNİZ.****
Bozdağ, TBMM Adalet Komisyonu'nda, CHP Uşak Milletvekili Dilek Akagün Yılmaz'ın ÖSYM üniversite sınav sorularını kamuoyuyla paylaşmamasına ilişkin şikayeti ve yeniden yargılama konusunun hükümet tarafından gündeme getirilmesine rağmen bugüne kadar herhangi bir düzenleme yapılmadığı eleştirisini yanıtladı.
ÖSYM'nin yaptığı sınavların sorularının Bilgi Edinme Kanunu kapsamından çıkarıldığını anımsatan Bozdağ, bu konuda geçtiğimiz günlerde ÖSYM Başkanı Ali Demir'i çağırarak bilgi aldığını söyledi.
ÖSYM'nin sınav sorularının kamuoyuyla paylaşılmasının doğru olduğunu ifade eden Bozdağ, konuyu Bakanlar Kurulu gündemine getireceğini belirtti. Bozdağ, bu uygulamanın ortadan kalkması için ÖSYM sınavlarının sorularının Bilgi Edinme Kanunu kapsamında olmadığına ilişkin hükmün yasadan çıkarılması gerektiğini kaydetti.
Yeniden yargılama konusuna da değinen Bozdağ, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın bu konuda kendilerine talimat verdiğini söyledi.
Bakanlık olarak önlerini gören adım atmakla sorumlu olduklarının altını çizen Bozdağ, şöyle konuştu:
"Değişik alternatifler bakanlığımıza önerildi, bakanlıktaki uzmanlar pek çok formül üzerinde çalışmalar yaptı. Formüllerin hiçbirinin geleceğini tam göremiyoruz. Uyguladığımızda ne gibi sonuçlar çıkar öngöremiyoruz. Yasal düzenlemeye tarih koyarsak ve Anayasa Mahkemesi iptal ederse bütün dosyalar kapsama girer, kaosa yol açabiliriz. Dosya numarasını versek bunun siyasal ağırlığı fazla olacak. Objektif kriteri hayata geçirme imkanımız gözükmüyor. Bireysel başvuru sürecinde Anayasa Mahkemesi'nin vereceği kararlar en sorunsuz yol gibi gözüküyor. AİHM süreci de var. Bu süreçler uzun. Kanun düzenlemesi kısa yol olabilir. Bakanlık olarak önümüzü gören formül ortaya çıkaramadık. Çalışmamızı sonlandırmadık, devam ettiriyoruz ama hukuk kaosuna yol açmayacak formüle ihtiyacımız var."
Yeni yargı paketinin TBMM Adalet Komisyonu'ndaki görüşmelerinde özellikle çocuklara yönelik cinsel suçların cezalarının artırılması tartışmalara neden oldu.
Özellikle çocuklara karşı işlenen cinsel suçlarda 18 yaşın altındaki faillere de reşitlerle aynı cezaların öngörülmesi muhalefet milletvekilleri ve toplantıya katılan akademisyenler tarafından eleştirildi.
Komisyona davet edilen Adli Tıp Uzmanları Derneği?nden Prof. Dr. Ümit Biçer, ergenlerin meraktan ya da cinselliği tanımak için gerçekleştirdiği eylemlere öngörülen cezaların, cinsel şiddeti alışkanlık haline getirmiş reşit insanların davranışıyla eşitlendiğini söyledi. Biçer, akranlar arasındaki ilişkinin tasarıda yeniden düzenlenmesini istedi.
Biçer, aile içi cinsel şiddet olaylarının cezalandırılması için 15 yaşından büyük çocukların karşı koyması kriterini doğru bulmadıklarını ifade etti.
İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Adem Sözüer de bu tür düzenlemelerin güncel popülist politikalardan uzak ele alınması gerektiğini belirterek, ?Genel ilkelerden ayrılmayın. Türkiye?de tüm cezalar dünyayla karşılaştırınca ağır? dedi.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ da cezaları artırmanın, suçlarla daha etkin mücadele edileceği anlamı taşımadığına dikkati çekerek, ?Cinsel bir suçun cezası adam öldürme suçuyla aynı süreye çıkarılırsa delil karartmak için başka suçlar işlenebilir. Bu da mağdurların daha büyük suçların mağduru olmalarına yol açabilir? diye konuştu.
Ceza tayininde adalet dengesinin korunmasının önemli olduğunu dile getiren Bozdağ, ?Caydırıcılığı muhafaza ederek ve makul noktada tutarak ceza tayini önemli? dedi.
Sarkıntılık suçunu düzenleyen maddenin görüşülmesinde de 15-18 yaş aralığındaki ergenler arasındaki ilişkiler de değerlendirildi.
CHP İzmir Milletvekili Binnaz Toprak, ?Erkek kızı öpüyor, ceza alıyor. Kız öpünce ceza yok. Eşitliğe aykırı? dedi.
Komisyonda, 15-18 yaş grubundaki gençlerin cinsel ilişkiden kaynaklanan suçlarda da tartışmalar yaşandı. Muhalefet milletvekilleri ve toplantıya katılan akademisyenler cezaların miktarının fazla olduğunu savundu. Aynı cinsler arasındaki cinsel ilişki halinde de kimin sanık kimin mağdur olacağına ilişkin hüküm bulunmadığı, şikayet kriterinin de bu hakkı ilk kullanan kişinin işine yarayacağı ifade edildi.
Adalet Bakanı Bozdağ, tasarıyla özellikle lise çağındaki çocukların korunmasının amaçlandığını ifade ederek, aynı yaş grubundaki çocukların bu suçu işlemesi halinde yaş indiriminden ve erteleme hükümlerinden yararlanacağını söyledi.
Türk Ceza Kanunu (TCK) ve bazı kanunlarda değişiklik öngören yeni yargı paketinin TBMM Adalet Komisyonu'ndaki görüşmelerinde CHP, MHP İstanbul Milletvekili ve Balyoz Davası hükümlüsü Engin Alan'ın cezasının infazının ertelenmesi için önerge verdi. CHP'nin önergesi reddedildi.
Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'nın TBMM Adalet Komisyonu'ndaki görüşmeleri devam ederken, CHP, MHP'li Alan'ın infazının dönem sonuna kadar ertelenmesini ve düzenleme yürürlüğe girdiğinde derhal salıverilmesini içeren madde ihdası önergesi verdi.
Önergedeki imza sahiplerinden CHP Muğla Milletvekili Ömer Süha Aldan, parlamentonun bu döneminde tartışma konusu olan tutuklu milletvekili sorununun çözüldüğünü söyledi.
Aldan, 2 milletvekili hakkında kesinleşmiş hüküm bulunduğunu anlatarak, HDP Eş Genel Başkanı Sebahat Tuncel'in milletvekilliği görevini ifa ettiğini, Alan'ın cezaevinde olduğunu kaydetti. Yeniden yargılama konusunun yasal düzenleme anlamında hala gündeme gelemediğini dile getiren Aldan, Alan'ın Anayasa Mahkemesi'ne yaptığı bireysel başvurunun ne zaman sonuçlanacağının belli olmadığını ifade etti.
"Güncel çözüm yolu budur diye düşünüyoruz" diyen Aldan, Alan'ın milletvekilliğini dönem sonuna kadar yapabilmesi için bu ara formülün hayata geçmesini önemli gördüklerini kaydetti.
TBMM Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya, bu konunun komisyonda görüşülebileceğini, ancak siyasetin diyalog içinde sonuçlandırması gerektiğini söyledi.
CHP Mersin Milletvekili İsa Gök ise önergenin "siyasi turnusol" olduğunu ifade ederek, "Meclis milletvekiline sahip çıkacak mı? İktidar topu taca atacak ve dönem sonunun bitmesine mi oynayacak? Önemli olan siyasi irade. Aylardır söylediğiniz laflarınıza inanılırlığınızı ispatlayın" dedi.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, önergeye katılmadığını belirterek, Anayasa'nın 83. maddesinde düzenlenen milletvekili dokunulmazlığı ve 84. maddesinde düzenlenen milletvekilliğinin düşmesi ile ilgili maddeler üzerinde mutabakat sağlanmasına ihtiyaç olduğunu dile getirdi.
TBMM Başkanı Cemil Çiçek'in, hükümlü milletvekili sorununa çözüm bulunması için öneri getirdiğini anımsatan Bozdağ, "Bu öneriyi partileri gezerek yapsa daha isabetli olurdu. Kendi düşüncesi olarak gündeme getirdi" diye konuştu. Bozdağ, Anayasal güvencenin her türlü yasal güvenceden önemli olduğunun altını çizerek, "Umarım siyasi partiler, dokunulmazlık ve üyeliğin düşmesi konusunda uzlaşma sağlar. Anayasal güvenceyi daha sağlıklı hale getirmeliyiz" dedi.
CHP'nin önergesi reddedildi.
TBMM Adalet Komisyonu, yargı paketi olarak bilinen Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı'nı kabul etti.
Tasarı, esrar elde etmek amacıyla kenevir ekimi yapanlara verilen cezayı artırıyor. Esrar elde etmek amacıyla kenevir ekimi yapan kişiye verilen 1 yıldan 7 yıla kadar olan hapis cezası, 4 yıldan 12 yıla çıkarılıyor.
Özellikle kendi kullanımı için ihtiyaç duyduğu esrarı elde etmek amacıyla kenevir ekimi yapan kişi, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacak.
Tasarı, bölge idare mahkemelerinin oluşumunu yeniden düzenliyor.
Bölge idare mahkemeleri; başkanlık, başkanlar kurulu, daireler, bölge idare mahkemesi adalet komisyonu ve müdürlüklerden oluşacak. Bölge idare mahkemelerinde, biri idare diğeri vergi olmak üzere en az 2 daire yer alacak. Gerekli hallerde dairelerin sayısı, Adalet Bakanlığı'nın teklifi üzerine HSYK'ca artırılıp azaltılabilecek.
Bölge idare mahkemelerinin görevleri arasında, istinaf başvurularını inceleyip karara bağlamak da yer alacak. Bölge idare mahkemeleri ayrıca, yargı çevresindeki idare ve vergi mahkemeleri arasında çıkan görev ve yetki uyuşmazlıklarını kesin karara bağlayacak.
Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulu, bölge idare mahkemesi başkanı ile daire başkanlarından oluşacak. Başkanlar kurulu eksiksiz toplanacak, çoğunlukla karar verecek.
Danıştay daire başkanı ve üyeleri, istekleri üzerine bölge idare mahkemesi başkan veya daire başkanı olarak atanabilecek. Her daire, bir başkan ve 2 üyenin katılımıyla toplanacak. Görüşmeler gizli yapılacak, kararlar çoğunlukla verilecek.
Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'da öngörülen, tek hakimle çözümlenecek davalara ilişkin parasal sınırın her takvim yılı başında yeniden değerleme oranında arttırılması sırasında, 10 milyon lirayı aşmayan bölüm yerine bin lirayı aşmayan kısım dikkate alınmayacak.
Adalet Bakanlığı, tasarının yasalaşıp yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay içinde bölge idare mahkemelerini kuracak. Mevcut bölge idare mahkemeleri, ilan tarihine kadar faaliyetlerine devam edecek. İlan tarihi itibarıyla, mevcut bölge idare mahkemelerinde bulunan dosyalar; yargı çevreleri dikkate alınarak kurulan bölge idare mahkemelerine devredilecek.
Tasarı, idari yargılamaya "ivedi yargılama usulünü" getiriyor.
İvedi yargılama usulü, ihaleden yasaklama kararları hariç ihale işlemleri, acele kamulaştırma işlemleri, Özelleştirme Yüksek Kurulu kararları, Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca yapılan satış, tahsis ve kiralama işlemleri, Çevre Kanunu uyarınca, idari yaptırım kararları hariç çevresel etki değerlendirmesi sonucu alınan kararlar, Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun çerçevesinde alınan Bakanlar Kurulu kararlarından doğan uyuşmazlıklar hakkında uygulanacak.
İvedi yargılama usulünde, dava açma süresi 30 gün olacak. 7 gün içinde ilk inceleme yapılacak, dava dilekçesi ile ekleri tebliğe çıkarılacak.
Savunma süresi, dava dilekçesinin tebliğinden itibaren 15 gün olacak, bu süre bir defaya mahsus en fazla 15 gün uzatılabilecek. Yürütmenin durdurulması talebine ilişkin verilecek kararlara itiraz edilemeyecek. Bu davalar dosyanın tekemmülünden itibaren en geç 1 ay içinde karara bağlanacak.
İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içinde istinaf yoluna başvurulabilinecek. Ancak konusu 5 bin lirayı geçmeyen vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında verilen idare ve vergi mahkemelerince verilen kararlar kesin olup, bunlara karşı istinaf yoluna başvurulamayacak.
Bölge idare mahkemelerinin temyize açık olmayan kararları kesin olacak.
İvedi yargılama usulüne tabi olan davalarda istinaf yoluna başvurulamayacak.
Tasarıya göre temyiz edilecek kararlar şunlar:
"Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin; düzenleyici işlemlere karşı açılan iptal davaları, konusu yüz bin lirayı aşan vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemler hakkında açılan davalar, belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davalar, belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya 30 veya daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları, müşterek kararnameyle yapılan atama, naklen atama ve görevden alma işlemleri ile daire başkanı ve daha üst düzey kamu görevlilerinin atama, naklen atama ve görevden alma işlemleri hakkında açılan iptal davaları ile imar planlar, parselasyon işlemlerinden kaynaklanan davalar ile Tabiat Varlıklarını Koruma Merkez Komisyonu ve Kültür varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu'nca itiraz üzerine verilen kararlar ile Boğaziçi Kanunu'nun uygulanmasından doğan davalarda verilen kararlar, Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içinde temyiz edilebilecek."
Maden, taşocakları, orman, jeotermal kaynaklar ve doğal mineralli sular ile ilgili mevzuatın uygulanmasına ilişkin işlemlere karşı açılan davalar, ülke çapında uygulanan öğrenim ya da bir meslek veya sanatın icrası ve kamu hizmetine giriş amacıyla yapılan sınavlar hakkında açılan davalar, liman, kruvaziyer limanı, yat limanı, marina, iskele, rıhtım, akaryakıt ve sıvılaştırılmış petrol gazı boru hattı gibi kıyı tesislerine işletme izni verilmesine ilişkin mevzuatın uygulanmasından doğan davalar, Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çercevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun ile Yap-İşlet-Devret Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanun'un uygulanmasından doğan davalar, Serbest Bölgeler Kanunu'nun uygulanmasından doğan davalar, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu'nun uygulanmasından doğan davalara da Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içinde temyiz imkanı getiriliyor.
Danıştay, temyiz incelemesi sonunda kararı hukuka uygun bulursa onayacak. Kararın sonucu hukuka uygun olmakla birlikte gösterilen gerekçeyi doğru bulmaz veya eksik bulursa kararı gerekçesini değiştirerek; kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa da kararı düzelterek onayacak.
Danıştay, temyiz incelemesi sonunda, görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması, hukuka aykırı karar verilmesi, usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunmasından dolayı kararı bozacak.
Temyiz incelemesi sonucunda verilen karar, dosyayla birlikte kararı veren merciye gönderilecek. Temyiz incelemesi sonucunda verilen bozma kararı üzerine ilgili mercii, dosyayı öncelikle inceleyecek ve varsa gerekli tahkik işlemlerini tamamlayarak yeniden karar verecek.
Bölge idare mahkemesi, Danıştay'ca verilen bozma kararına uyabileceği gibi kararında ısrar da edebilecek. Danıştay'ın bozma kararına uyulduğu takdirde, bu kararın temyiz incelemesi bozma kararına uygunlukla sınırlı olarak yapılacak. Bölge idare mahkemesi, bozmaya uymayarak kararında ısrar ederse, ısrar kararının temyizi halinde, talep, konusuna göre Danıştay İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurulu'nca incelenecek ve karara bağlanacak. Danıştay İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurulları kararlarına uyulması zorunlu olacak.
İdari yargıda istinaf kanun yolunun kabul edilmesinin zorunlu sonucu olarak, kanun yararına temyiz kurumunda değişiklik yapıldı. Buna göre, idare ve vergi mahkemeleri ile bölge idare mahkemelerinin kesin olarak verdiği kararlar aleyhine kanun yararına temyiz yoluna başvurulabilecek.
Bu Kanunla idari yargıda kanun yollarına ilişkin getirilen hükümler, bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihten sonra verilen kararlar hakkında uygulanacak. Bu tarihten önce verilmiş kararlar hakkında, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan kanun yollarına ilişkin hükümler uygulanacak.
İdari Yargılama Usulü Kanunu'nda öngörülen parasal sınırların, her takvim yılı başında yeniden değerleme oranında artırılması sırasında bin Türk Lirası'nı aşmayan bölümü dikkate alınmayacak.
Yargıtay dairelerinin hukuk veya ceza dairesi olarak sayıları belirtilmeksizin toplam 38 daire olduğu hükme bağlandı. Bunların kaçının hukuk, kaçının ceza dairesi olacağına ve bu daireler arasındaki iş bölümüne Yargıtay Büyük Genel Kurulu tarafından karar verilecek.
Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nu oluşturan daire başkanları ve üyelerin sayısı, daha katılımcı ve çoğulcu bir Kurul oluşturulmasını sağlamak amacıyla 8'den 12'ye çıkarılacak. Yedek üyelerin sayısı da 4'ten 8'e yükseltilecek. Böylece daha çok sayıda daire başkan ve üyelerinin Birinci Başkanlık Kurulu'nda temsili sağlanacak.
Başkanlar Kurulu'nun hazırladığı işbölümü karar tasarısı üzerinde, Büyük Genel Kurul'da değişiklik teklif edilebilmesi için gerekli 3'te 1 oranı, 10'da bir olacak şekilde değiştirilecek.
Yargıtay genel sekreter yardımcısı olabilmek için birinci sınıfa ayrılmış olma şartı aranacak.
**** HABERİN DEVAMINI "İLGİLİ DOKUMANLAR" BÖLÜMÜNDE BULABİLİRSİNİZ.****
