2004-06-16 - 00:00
İlk gün 14 maddesi kabul edilen tasarı belediyenin kuruluşu, organları, yönetimi, görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları düzenliyor.
Plan ve Bütçe Komisyonu, belediyelerin kuruluşu, organları, yönetimi, görev ve yetki ile sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları düzenleyen yasa tasarısının maddelerini görüşmeye başladı. İlk günkü ve yaklaşık sekiz saat süren görüşmeler sonunda tasarının 14 maddesi kabul edildi.
Adalet ve Kalkınma Partisi Afyon Milletvekili Sait Açba'nın Başkanlığı'nda toplanan ve öncelikle alt komisyon raporunun ele alındığı Komisyon toplantısında CHP'li üyelerin muhalefet şerhleri okundu.
Milletvekilleri muhalefet şerhlerinde yerel yönetim reform paketi içinde yer alan Büyükşehir Belediyeleri Kanunu Tasarısının, Anayasaya aykırı olduğunu iddia ettiler. Tasarıda belediyelerin şirket kurabilmelerine olanak tanıyan düzenlemeye itiraz eden Muhalefet milletvekilleri, bunun çeşitli yolsuzluk olaylarını gündeme getirebileceğini ileri sürdüler. Milletvekilleri ayrıca Sayıştay'a üye seçimlerinin bir an önce gündeme getirilmesini istediler.
Komisyon Başkanı Sait Açba da konuşmasında, gündemlerinde "bazıları bir buçuk yıldır" bekleyen tasarılar bulunduğunu hatırlatarak, şu anda Sayıştay seçimi ile ilgili bir gündem oluşturulmadığını söyledi.
Alt Komisyon Başkanı Ak Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Açıkalın'ın alt komisyonda yapılan değişikliklerle ilgili bilgi vermesinin ardından Tasarının maddeleri üzerindeki görüşmelere geçildi.
Ak Parti'li bazı milletvekilleri maddeler üzerindeki görüşlerini açıklarken tasarı ile yerel yönetimlere merkezi idarelerden pay aktarılması sırasında bazı mağduriyetlerin ortaya çıkabileceğini söylediler. Milletvekilleri yerel yönetim gelirleri kanununda da düzenleme yapılması gerektiğini belirttiler. Tasarının üçüncü maddesi tartışılırken bazı CHP ve AK Parti milletvekilleri, mahallelerin "tüzel kişiliği olmayan idari birimler" olarak tanımlanmasına karşı çıktılar. Milletvekilleri, kendi haklarında karar verilirken mahallelere hiçbir söz hakkı tanınmadığını söylediler.
Bunun üzerine söz alan İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, mahallelere tüzel kişilik vermek için Anayasa değişikliği gerektiğini, ayrıca Türk devlet yönetiminin yeniden düzenlenmesine ihtiyaç bulunduğunu söyledi. Bakan Aksu, tasarı ile bu konuda yeni bir düzenleme yapmadıklarını sadece net bir tanım yapmak için tasarıdaki maddeyi hazırladıklarını belirtti. Bakan Aksu, "Eğer mahallelere de tüzel kişilik verirsek, belediyeler ne yapacak"? dedi. Tasarıdaki, mahalle tanımı ile ilgili fıkrasından "tüzel kişiliği olmayan" ibaresinin çıkarılması için verilen önerge, iktidar ve muhalefet milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi.
Tasarının kabul edilen maddeleri, son nüfus sayımına göre nüfusu 5 bin ve üzerinde olan yerleşim birimlerinde belediye kurulmasını öngörüyor. İçme ve kullanma suyu havzaları ile sit ve diğer koruma alanlarında ve meskun sahası kurulu bir belediyenin sınırlarına 5 bin metreden daha yakın yerleşim merkezlerinde belediye kurulamayacağı da hükme bağlanıyor. Nüfusu 50 bin ve üzerinde olan bir il veya ilçe belediyesinin sınırına 5 bin metreden daha yakın duruma gelen köy ve belediye tüzel kişilikleri ile nüfusu 2 binin altına düşen belediyelerin tüzel kişiliklerinin Danıştay'ın görüşü alınarak, İçişleri Bakanlığı'nın önerisi üzerine sona erdirilmesi öngörülüyor.
Adalet ve Kalkınma Partisi Afyon Milletvekili Sait Açba'nın Başkanlığı'nda toplanan ve öncelikle alt komisyon raporunun ele alındığı Komisyon toplantısında CHP'li üyelerin muhalefet şerhleri okundu.
Milletvekilleri muhalefet şerhlerinde yerel yönetim reform paketi içinde yer alan Büyükşehir Belediyeleri Kanunu Tasarısının, Anayasaya aykırı olduğunu iddia ettiler. Tasarıda belediyelerin şirket kurabilmelerine olanak tanıyan düzenlemeye itiraz eden Muhalefet milletvekilleri, bunun çeşitli yolsuzluk olaylarını gündeme getirebileceğini ileri sürdüler. Milletvekilleri ayrıca Sayıştay'a üye seçimlerinin bir an önce gündeme getirilmesini istediler.
Komisyon Başkanı Sait Açba da konuşmasında, gündemlerinde "bazıları bir buçuk yıldır" bekleyen tasarılar bulunduğunu hatırlatarak, şu anda Sayıştay seçimi ile ilgili bir gündem oluşturulmadığını söyledi.
Alt Komisyon Başkanı Ak Parti İstanbul Milletvekili Mustafa Açıkalın'ın alt komisyonda yapılan değişikliklerle ilgili bilgi vermesinin ardından Tasarının maddeleri üzerindeki görüşmelere geçildi.
Ak Parti'li bazı milletvekilleri maddeler üzerindeki görüşlerini açıklarken tasarı ile yerel yönetimlere merkezi idarelerden pay aktarılması sırasında bazı mağduriyetlerin ortaya çıkabileceğini söylediler. Milletvekilleri yerel yönetim gelirleri kanununda da düzenleme yapılması gerektiğini belirttiler. Tasarının üçüncü maddesi tartışılırken bazı CHP ve AK Parti milletvekilleri, mahallelerin "tüzel kişiliği olmayan idari birimler" olarak tanımlanmasına karşı çıktılar. Milletvekilleri, kendi haklarında karar verilirken mahallelere hiçbir söz hakkı tanınmadığını söylediler.
Bunun üzerine söz alan İçişleri Bakanı Abdülkadir Aksu, mahallelere tüzel kişilik vermek için Anayasa değişikliği gerektiğini, ayrıca Türk devlet yönetiminin yeniden düzenlenmesine ihtiyaç bulunduğunu söyledi. Bakan Aksu, tasarı ile bu konuda yeni bir düzenleme yapmadıklarını sadece net bir tanım yapmak için tasarıdaki maddeyi hazırladıklarını belirtti. Bakan Aksu, "Eğer mahallelere de tüzel kişilik verirsek, belediyeler ne yapacak"? dedi. Tasarıdaki, mahalle tanımı ile ilgili fıkrasından "tüzel kişiliği olmayan" ibaresinin çıkarılması için verilen önerge, iktidar ve muhalefet milletvekillerinin oylarıyla kabul edildi.
Tasarının kabul edilen maddeleri, son nüfus sayımına göre nüfusu 5 bin ve üzerinde olan yerleşim birimlerinde belediye kurulmasını öngörüyor. İçme ve kullanma suyu havzaları ile sit ve diğer koruma alanlarında ve meskun sahası kurulu bir belediyenin sınırlarına 5 bin metreden daha yakın yerleşim merkezlerinde belediye kurulamayacağı da hükme bağlanıyor. Nüfusu 50 bin ve üzerinde olan bir il veya ilçe belediyesinin sınırına 5 bin metreden daha yakın duruma gelen köy ve belediye tüzel kişilikleri ile nüfusu 2 binin altına düşen belediyelerin tüzel kişiliklerinin Danıştay'ın görüşü alınarak, İçişleri Bakanlığı'nın önerisi üzerine sona erdirilmesi öngörülüyor.
