2005-05-24 - 14:23
BİLGİ EDİNME İSTEMİNİN REDDİNE İLİŞKİN BÜTÜN KARARLARA KARŞI İTİRAZ HAKKI TANIYAN TASARI ADALET KOMİSYONU'NDA KABUL EDİLDİ
Bilgi edinme istemi reddedilen tüm başvuru sahipleri bu kararlara karşı Bilgi Edinme Kurulu'na itiraz edebilecek.
Bilgi Edinme Hakkı Yasasında Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yasa Tasarısı, TBMM Adalet Komisyonu'nda kabul edildi.

Tasarıyla bilgi edinme istemi ''Her ne sebeple olursa olsun'' reddedilen başvuru sahiplerinin bu kararlara karşı Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu'na itiraz edebilmelerine olanak sağlanıyor. Böylece Kurulun, yasada belirtilen sınırlamalar dışında başka nedenlerle verilen ret kararlarına karşı yapılan itirazları incelemesinin de yolu açılıyor.

Tasarı, Kurul üyelerine ödenecek huzur hakkının hesaplanmasına esas olacak gösterge miktarını, Kurul üyelerinin kamu görevlisi olup olmadıklarına bakılmaksızın 3 bine yükseltilmesini de öngörüyor.

Bir ayda fiilen görev yapılan gün sayısının dördü aşması durumunda aşan günler için ise huzur hakkı ödenmeyecek.

İCRA VE İFLAS YASASI
İcra ve İflas Yasası'nın ceza içeren hükümleri, yeni Türk Ceza Kanunu (TCK) ile uyumlu hale getiriliyor.

AK Parti Hatay Milletvekili ve Grup Başkanvekili Sadullah Ergin'in, İcra ve İflas Yasası'nda değişiklik öngören yasa teklifinin 18 maddesi TBMM Adalet Komisyonu'nda kabul edildi. CHP milletvekillerinin bazı maddeleri eleştirmeleri üzerine teklifin görüşmeleri 26 Mayıs Perşembe gününe ertelendi.

Teklifin kabul edilen maddelerine göre, İcra ve İflas Yasası'nın 331. maddesinde yapılan değişiklikle ''alacaklısını zarara sokmak kastıyla mevcudunu eksilten borçlulara'', altı aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası verilecek. Fiillerin bilinçli taksirle işlenmesi durumunda, verilecek cezalar üçte bir oranında indirilecek.

''İflas ve konkordato işlerinde hususi menfaat temin edenlerin'' cezasını düzenleyen 333. maddedeki hapis cezasının üst sınırı iki yıla indiriliyor. ''Menfaat vaat ettirilmesi'' ibaresi ise metinden çıkarılıyor. Suçun iflas bürosu veya idare üyesi tarafından işlenmesi halinde, ceza yarı oranında artırılacak.

334. maddede yer alan ''gerçeğe aykırı hesap ve bilanço göstererek'' ibaresi metinden çıkarılarak yerine ''hileli tutum ve davranışlarıyla'' ifadesi getirildi. Değişiklikle belgede sahtecilik, ''konkordatoda veya sermaye şirketleri ile kooperatiflerin uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırılmasında yetkili kimseleri hataya düşüren ya da konkordato veya uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma koşullarına uymayan borçlunun cezası'' başlıklı suçun unsuru olmaktan çıkarıldı. Maddedeki ''hafif hapis'' cezası da ''hapis'' cezası olarak düzenleniyor.

''Müflisin mallarını vermeyenler hakkındaki cezaları'' düzenleyen 336. maddedeki cezalar kabahate dönüştürülerek, idari para cezası öngörüldü. Buna göre, bu malları iflas idaresine vermeyenler ve borçlarını bildirmeyenlere üç aya kadar hapis cezası veya malın değerinin dörtte biri kadar adli para cezası verilecek.

''Yükümlülüklerin yerine getirilmemesi''ni düzenleyen 337. maddede yer alan hapis cezaları ise disiplin hapsi cezasına dönüştürülüyor. Alacaklının alacağını karşılayan miktarda malın haczedilmesi veya borcun ödenmesi halinde ise bu ceza düşecek.

Maddenin, ''Ticareti terk edenlerin cezası'' ile ilgili fıkrası da değiştiriliyor. Buna göre, mal beyanında bulunmayan veya beyanında mevcudunu eksik gösteren veya aktifinde yer alan malı veya yerine geçen değeri haciz veya iflas sırasında göstermeyen veya beyanından sonra bu malları üzerinde bulunduran borçlular cezalandırılacak. Bu kişilere, bundan zarar gören alacaklının şikayeti üzerine üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilecek.

MAL BEYANI
''Hakikate muhalif beyanda bulunanların cezalarını'' düzenleyen 338. madde değiştirilerek, kabahatler suça dönüştürülüyor ve karşılığında verilen hapis cezaları da artırılıyor. Düzenleme ile malvarlığına ilişkin olarak gerçeğe aykırı beyanda bulunma, ceza hukuku yaptırımını gerektiren bir fiil olarak düzenleniyor ve üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilmesi öngörülüyor.

339. maddede yapılan değişiklikle de ''beyandan sonra mal ve kazançta olan tezayüdü bildirmeyen borçlunun cezası''nı düzenleyen hükümden hapis cezası çıkarılarak, yerine disiplin hapsi cezası getiriliyor.

''Borçlunun ödeme şartını ihlali halinde ceza'' başlıklı 340. maddede düzenlenen ceza ''tazyik hapsine'' dönüştürülüyor.

ÇOCUK TESLİMİ
''Çocuk teslimi emrine muhalefetin cezası''na ilişkin 341. maddede yapılan değişiklikle çocuk teslimi hakkındaki kararın gereğini yerine getirmeyen veya yerine getirilmesini engelleyen kişi, şikayet üzerine altı aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılacak. Hapsin uygulanmasına başlandıktan sonra gereği yerine getirilirse kişi tahliye edilecek.

İcra ve İflas Yasası'nın 342. maddesini değiştiren teklife göre, icra dairesi tarafından alacaklıya veya alıcıya teslim edilen bir taşınmaza veya gemiye haklı bir neden olmaksızın tekrar giren borçluya, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası uygulanacak. 343. maddede yapılan değişiklik, yalnız kendisi tarafından yapılacak bir işin yapılması veya yapılmaması ya da bir irtifak hakkının tesisi veya kaldırılması hakkındaki ilam hükümlerine muhalefet eden borçluların, şikayet üzerine üç aya kadar tazyik hapsine karar verilecek. Hapsin uygulanmasına başlandıktan sonra kararın gereği yerine getirilirse borçlu tahliye edilecek.

Teklifin, 344. maddeyi yeniden düzenleyen hükmüne göre, nafakaya ilişkin kararların gereğini yerine getirmeyen borçlunun alacaklının şikayeti üzerine üç kadar tazyik hapsine karar verilecek. Hapis uygulanmaya başlandıktan sonra nafakanın ödenmesi durumunda borçlu tahliye edilecek.

İHALELER
''Sermaye şirketlerinin iflasını istemek mecburiyetinde olanların cezasını'' düzenleyen 345. maddesindeki değişikliğe göre, idare ve temsil ile görevlendirilen kişiler veya tasfiye memurları, şirketin mevcudunun borçlarını karşılamadığını bildirerek şirketin iflasını istemezlerse alacaklılardan birinin şikayeti üzerine 10 günden 3 aya kadar hapis ile cezalandırılacaklar. Ayrıca İcra ve İflas Yasası'na göre yapılan ihalelerde kendisine veya başkasına vaat edilen veya sağlanan yarar karşılığında artırmadan çekilen veya artırmaya katılmayan kimseye, bir yıla kadar hapis ve bin güne kadar adli para cezası verilecek. Aracılar da aynı ceza ile cezalandırılacak.

İcra ve İflas Yasası'nın ''Görev ve birleştirilme yasağı'' başlıklı 346. maddesinde yapılan değişiklikle disiplin veya tazyik hapsine icra mahkemesi karar verecek. İcra mahkemesinin görevine giren bu işler, diğer mahkemelerde görülen ceza davaları ile birleştirilemeyecek.

ŞİKAYET SÜRESİ
''Şikayet süresi''ne ilişkin 347. madde değişikliği ile şikayet hakkı, fiilin öğrenildiği tarihten itibaren üç ay ve her durumda da fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl geçtikten sonra düşecek.

CHP'LİLERİN İTİRAZLARI
Komisyonun CHP'li üyeleri, bazı maddelerin görüşülmesi sırasında düzenlemelerin aceleye getirildiğinden yakındılar ve yeterli inceleme ve tartışılma olanağı yaratılmadığını ifade ederek eleştirilerde bulundular.

CHP Niğde Milletvekili Orhan Eraslan, bazı düzenlemelerin hukukun temellerine aykırı olduğunu, CHP Afyonkarahisar Milletvekili Halil Ünlütepe de ''Dışarıda bazı tasarıları savunmakta zorluk çektiklerini'' söyledi. Ünlütepe, teklif sahibi olan Sadullah Ergin'in komisyona gelmemesini de eleştirerek, ''Teklif sahibi burada yok. Teklifi hükümet savunuyor, o zaman bunu tasarı olarak getirseydiniz'' dedi.

Eleştiriler üzerine Komisyon Başkanı Köksal Toptan, tasarının görüşmelerini 26 Mayıs Perşembe gününe erteledi.

TELSİZ KANUNU'NDA DEĞİŞİKLİK
Telsiz Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, alt komisyona havale edildi.

TBMM Adalet Komisyonu'nda, cep telefon cihazlarının ticaretinin kontrol altına alması, tüketici ve abonelerin hırsızlığa ve gaspa karşı korunması yönünde düzenlemeler içeren kanun teklifi ele alındı.

Teklif sahibi AK Parti Muğla Milletvekili Orhan Seyfi Terzibaşıoğlu, Türkiye'de cep telefonlarıyla ilgili herhangi bir yasal düzenleme olmadığını, bunun için de cep telefonu hırsızlığı, gasp ve kaçakçılığı gibi suçların önlenemediği söyledi.

Kanunun zaman kaybedilmeden çıkarılması gerektiğine değinen Terzibaşıoğlu, ''Kanunun aciliyeti, saniyelerle ölçülmeli. Her saniye, ikinci el cep telefonu çalınıyor, satılıyor. Cep telefonları, hırsızlık, gasp ve saldırıların en önemli nedeni'' dedi.

Terzibaşıoğlu, kanun teklifiyle cep telefonlarının çalınmasının önlenmesinin ve kaçak telefonların kayıt altına alınabilmesinin mümkün olduğunu bildirdi.

''SUÇLAR ÖNLENMELİ''
Ankara Adliyesi'ne gelen suç dosyaların üçte birinin cep telefonlarıyla ilgili olduğunu kaydeden Terzibaşıoğlu, ''Hayatımızın bir parçası olan cep telefonlarıyla ilgili herhangi bir düzenleme yok. Bazı işletmeler 'Kırma Operasyonu' yaparak, hırsızlık malı cep telefonlarının IMEI numaralarını değiştirip, piyasaya sürüyorlar. Numaraları değiştirilen telefonlar da takipten çıkıyor'' diye konuştu.

Cep telefonlarının, terör olaylarında da uzaktan kumanda ve tetik mekanizması olarak kullanılmaya başlandığına dikkati çeken Terzibaşıoğlu, ''Teklifle çalıntı ve kaçak telefonların kullanıma kapatılmasını öngörüyor. Bunun için zaman kaybedilmeden bu teklif kanunlaştırılarak, işlenen suçlar önlenmelidir'' dedi.

DÜNYADA İLK UYGULAMA...
Türk Telekomünikasyon Kurumu Teknik Düzenleme ve Standardizasyon Daire Başkanı Mehmet Altuner, Türkiye'de kayıtlı 31 milyon cep telefonundan 12 milyonunun kayıt dışı, 500 bininin ise çalıntı olduğunu kaydetti.

Avustralya ve İngiltere'de çalıntı cep telefonlarıyla ilgili yasal düzenleme olduğunu belirten Altuner, kanun teklifiyle Türkiye'de çalıntı telefonların yanı sıra kayıt dışı ve kaçak telefonlara da düzenleme getirilmek istendiğini, böyle bir uygulamanın ise dünyada ilk olacağını bildirdi.

Altuner, teklifin yasalaşması halinde kaçak ve kayıt dışı telefonların bloke edilerek, tüm hizmetlerinin durdurulabileceğini belirterek, ''Suçluların yakalanması için gerekli olan cep telefonları kullanıma açık bırakılarak izlenebilir. Yeni düzenleme, suçluların yakalanmasında herhangi bir engel teşkil etmiyor'' dedi.

Telsiz Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, geneli üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından, alt komisyona havale edildi.