TBMM ANAYASA KOMİSYONU...

TBMM İçtüzüğünde değişiklik yapılmasını öngören teklif, Anayasa Komisyonunda görüşülüyor.

AK Parti İstanbul Milletvekili Burhan Kuzu başkanlığında toplanan Komisyon, AK Parti grup başkanvekillerinin imzasını taşıyan teklifi, alt komisyon metninden görüşmeye başladı.

Toplantı başlarken çok sayıda CHP'li milletvekili, teklife tepkilerini göstermek amacıyla Komisyona geldi.

Çok sayıda CHP'li milletvekilinin salona girmesi nedeniyle komisyon üyelerinden bazıları ayakta kaldı. Komisyon Başkanı Kuzu, üyelere yer verilmesini istedi. CHP İstanbul Milletvekili Oktay Ekşi'nin usul hakkında söz istemesi üzerine Kuzu, ''Böyle bir usulumuz yok'' dedi.

Bir CHP'li milletvekili ''Emniyet amirinin burada ne işi var'' diye sordu.

Kuzu, kendilerinin görevlendirmeyle bir ilgileri olmadığını söyledi. Bunun üzerine emniyet amiri salondan çıktı.

TBMM Anayasa Komisyonunda, Meclis İçtüzüğü'nde değişiklik yapılmasını öngören teklifin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı.

AK Parti grup başkanvekillerinin imzasını taşıyan teklifinin görüşmelerine çok sayıda CHP'li milletvekili geldi. Yer sorunu yaşanırken, zaman zaman Komisyon Başkanı ve milletvekilleri arasında tartışmalar oldu.

Alt Komisyon Başkanı AK Parti Şanlıurfa Milletvekili Yahya Akman, teklifte yapılan değişikliklerle ilgili bilgi verdi.

CHP Konya Milletvekili Atilla Kart, teklif üzerinde görüşlerini ifade ederken, çoğulcu ve demokratik anayasa söyleminin dillerden düşürülmediği bir dönemde getirilen İçtüzük değişikliği teklifinin iktidarın demokrasi konusundaki çarpık anlayışını ortaya koyduğunu söyledi.

Kart, ''İktidar eliyle Meclis içi darbe girişimi gerçekleştirilmektedir. Sıra Meclisi yeni baştan yapılandırmaya gelmiştir. Meclisin sesini, halkın sesin kısmaya yönelik bir düzenlemeyle karşı karşıyayız. Bu işin esası budur. Faşizan sürecin tezahürüdür. Meclis TV'nin sesini kısanlar, gece yarısı baskınlarıyla yapmak istediği yasal değişiklikleri halktan kaçırarak yapmak istemektedir. Bu düzenleme ülkemizin yararına ve hayrına değil, Anayasa ve İçtüzük sistemine saatli bomba konulmaktadır. Gece yarısı baskınlarıyla yasa yapılmasının yolu açılıyor. TBMM iradesini iğfal etme girişimiyle karşı karşıyayız'' dedi.

CHP Grup Başkanvekili Muharrem İnce, sabah grup başkanvekilleriyle toplantı yaptıklarını belirterek, AK Parti Grup Başkanvekili Nurettin Canikli'ye acele edilmemesi önerisinde bulunduğunu anlattı. Muhalefete göre de aksayan yönler bulunduğunu belirten İnce, şöyle konuştu:

''Çalışma saatlerinden mi şikayet ediyorsunuz, biz ondan kaçmıyoruz. Sizin derdiniz muhalefetin sesini kısmaktır. Usul tartışmasını Genel Kurulun onayına sunmak ne demek- 12 dakikaya mı tahammül etmiyorsunuz- Muhalefeti o ateşli anda konuşturmamak sizin derdiniz. Temel kanunla, soru önergelerine yanıt vermemekle, araştırma önergelerini ciddiye almayarak muhalefetin sesini kestiniz. Bunlar size yetmiyor. İçtüzükle, TBMM Genel Kurulunu AKP Genel Merkezi haline getirmek istiyorsunuz. Bu mantığa direncimizi herkes, Türk milleti görecek. Size bunu geçirtmeyeceğiz. Ne gerekiyorsa onu yapacağız. Bize kürsü işgalinden başka bir şey bırakmıyorsunuz.''

Meclis İçtüzüğü'nün bir partinin tüzüğü olmadığını belirten İnce, ''Nezaketsiz olan bunun bir partinin 5 grup başkanvekilinin imzasıyla gelmesidir. Yapılan yakışıksızdır, şık değil. Keşke başka 5 milletvekili verseydi'' dedi.

Teklifin geri çekilmesini öneren İnce, grup başkanvekilleriyle bir araya gelerek Genel Kurulun çalışmalarında aksayan yönlerin gidermesini istedi. Hızlı yasama yapmanın iyi yasama yapmak anlamına gelmeyeceğini, muhalefetin konuşmasının zaman kaybı olmadığını kaydeden İnce, ''Çalışmayan sizlersiniz. 320 milletvekilinden 138'ini orada bulundurmayan sizlersiniz. CHP'nin direnci karşısında şaşıracaksınız. Sizi şaşkınlığa uğratacağız Genel Kurulda. Muhalefetin sesini kesmeye, TBMM'de faşizan uygulamalara şiddetle karşıyız'' diye konuştu.

Konuşmasını tamamladıktan sonra CHP'li üyelere,''Komisyon üyeleri kalsın diğerleri çıksın'' diyen İnce, milletvekilleriyle birlikte salondan ayrıldı.

MHP Konya Milletvekili Faruk Bal, teklif üzerinde görüşlerini ifade ederken, ''Ne yapalım muhalefet az konuşsun'' denilemeyeceğini belirterek, bir tek demokrasilerde muhalefetin olduğunu vurguladı.

Bal, parmak üstünlüğüne dayanarak, ''sessiz anayasa'' olan TBMM İçtüzüğü'nde değişiklik yapılmasının yanlış olduğunu savunarak, ''Sorun İçtüzük değil, bir demokrasi, rejim meselesidir. Akla, mantığa, demokratik değerlere uygun değildir. Parti diktatoryası, bu İçtüzük değişikliğiyle Meclise daha ağır şekilde yansıyacak ve parmakmatik bir sisteme ulaşacağız. Ruhuna fatiha okuduğumuz parlamenter sisteme uygun bir sistem yaratılırsa, bunun vebalini gelecek nesillere ödeyemeyiz'' dedi.

BDP Batman Milletvekili Ayla Akat Ata, ''Nasıl bir demokrasi anlayışı ile yönetildiğimizi bu teklif Genel Kurula geldiğinde milletimiz görecektir. Mutlaka uzlaşma aranarak tüm grupların görüşleriyle bir teklif hazırlanmalı. Aksi takdirde bunun sonuna kadar karşısında olacağız. Meclis TV yayınları kesilerek muhalefetin sesi kısılmıştır. İktidar gelecekte muhalefete düşeceği gerçeğini görmeden hareket ediyor'' diye konuştu.

CHP İstanbul Milletvekili Oktay Ekşi, TBMM İçtüzüğü'nün tüm grupların uzlaşısıyla hayata geçirilmesi gerektiğini ifade ederek, ''Burada milletvekilliği yapıyor değiliz. Mevcut İçtüzük zaten bize özgür, rahat çalışma imkanı vermiyor. Teklifle, 'konuşmayın, öneriniz gereksiz' deniyor'' dedi.

MHP Grup Başkanvekili Mehmet Şandır, ''Birbirimizle akıl yarışı yapmaya gerek yok. Demokrasi hepimizi en değerli ortak paydasıdır. İktidarın akıllılığı, muhalefete imkan, fırsat vermek olmalı. O zaman iktidar toplum vicdanında denetlenmiş ve ibra edilmiş olur. Yoksa Meclis TV'yi kapat, kürsüyü muhalefete kapat, iktidarsınız ama millet vicdanında mahkum edilirsiniz. Makul olanı yapalım. Çekin, üzerinde konuşalım. İçtüzük ve Anayasa konusunda dayatmadan vazgeçin. Yoksa aramızdaki güven sarsılır. Bununla ne Meclisi çalıştırabilirsiniz ne de huzuru sağlarsınız. Güçlü ve büyük olana bu türlü tavırlar yakışmaz, fayda getirmez'' diye konuştu.

AK Parti Adana Milletvekili Fatoş Gürkan, ''Komisyonları güçlendirip, Genel Kurulda 'karar ve toplantı yeter sayısı' gibi vekilleri güç duruma bırakan uygulamaları yumuşatmalıyız. Meclisi gerçek anlamda yasama ve denetim faaliyetlerine uygun hale getirmemiz lazım. Bu teklifte muhalefetin sesinin kısılması yok. Süreler kısıtlanıyor demeyelim de ayarlanıyor'' dedi.

AK Parti Grup Başkanvekili Nurettin Canikli, 23. Dönemde İçtüzük konusunda taslak hazırlandığını hatırlatarak, ''MHP ve BDP buna olumlu yaklaşmasına rağmen, CHP yönetiminin olumsuz bakışı nedeniyle o taslak sonuçlanmadı. Bizim tercihimiz bu taslaktır. Bu teklif son derece dar kapsamlı, çok acil ve Meclisin asli fonksiyonuyla alakası olmayan konularda düzenleme yapılıyor'' diye konuştu.

İçtüzükte denetim konularında muhalefetin sahip olduğu haklarla ilgili bir geriye gidiş olmadığını savunan Canikli, en çok muhalefet milletvekillerinin konuştuğunu, bunun da doğal olduğunu vurguladı. Canikli, teklifle, muhalefetin sesinin kesilmesi durumunun olmadığını ifade etti.

Canikli,''Elbette muhalefet konuşacak ama 'ben engelleyebilmeliyim' demesi doğru bir yaklaşım olmaz. Meclisin çalışma süresini 2 saat daha uzatıyoruz. Yapmak istediğimiz Meclisin verimli ve etkin çalışmasıdır. Bunu da muhalefetin demokrasilerdeki fonksiyonunu zayıflatmadan yapmaktır'' dedi.

Tehdit kavramı içinde tanımlanacak yaklaşımları doğru bulmadığını belirten Canikli, teklifin geri çekilmesi yerine istenen değişikliklerin Genel Kurulda ele alınabileceğini söyledi. Canikli, teklifte bazı değişiklikler yapacaklarını bildirdi.

MHP Isparta Milletvekili Nevzat Korkmaz, teklifle ilgili alt komisyon kurulmasının ''değişikliğe meşruiyet kazandırma'' amacı taşıdığını, şikayetlerinin hiçbirinin karşılanmadığını belirterek, ''Mecbur kaldığımız için grup önerilerini getiriyoruz. Sorularımız ne zamanında ne de gerektiği şekilde cevaplanıyor. Bugüne kadar bir araştırma önergemizi kabul ettiremedik. AKP uzlaşmayı tercih etmiş olsaydı, 2 gün daha bekleseydi, bu tartışmalar ve gerginlikle olmazdı. 'Yeteri kadar yasa çıkaramadık' diyorsunuz. Bu millet daha size ne verecekti- Ne getirdiniz de çıkmadı-'' dedi.

CHP İstanbul Milletvekili Ali Özgündüz, teklifin ifade özgürlüğünü yok ettiğini savunarak, Anayasaya ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine aykırı olduğunu söyledi.

Özgündüz, ''Bunu AİHM'e mi götürelim- Kaç gündür Fransa Senatosunun kararını eleştiriyorsunuz. Allah'tan korkun, siz Mecliste bizim kendimizi ifade etmemizi engelliyorsunuz. TIME Dergisinin kapağını getirsem, kürsüden göstersem, çalışma düzenini bozar mı- Bu keyfiliktir. Kesinlikle bunu uygulayamazsınız. Sizi uyarıyorum'' diye konuştu.

CHP'li Kart, 23. Dönemdeki İçtüzük taslağının yasalaşmamasının seçim kararı nedeniyle yapılamadığını belirterek, bunun sorumluluğunun CHP'ye atılmasının doğru olmadığını söyledi.

Bunun üzerine söz alan Canikli, ''Baykal'ın bunu benimsemedikleri, kabul etmedikleri doğrultusunda ifadeleri var. Sayın Topuz'un da ifadeleri bu yönde..'' dedi.

MHP'li Korkmaz, müzakerelere katılmalarının bir anlamı olmadığını belirterek, komisyondan ayrıldı.

AK Parti Çankırı Milletvekili İdris Şahin'in ''bu kadar konuştuktan sonra herkes çıkar. Babayiğitsen konuşmadan önce çıkardın'' demesine Korkmaz, ''Bu çok çirkin olmuştur. Babayiğitliği kimse sana bırakmaz'' karşılığını verdi. Komisyon Başkanı Burhan Kuzu da ''Komisyon Başkanı varken babayiğitlik kimseye kalmaz'' dedi.

Teklifin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlanarak maddelerine geçildi.

Bu sırada CHP'li Kart ile BDP'li Ata da Komisyondan ayrıldı.

TBMM Anayasa Komisyonunda, AK Parti grup başkanvekillerinin verdiği TBMM İçtüzüğü değişikliği teklifi kabul edildi.

Teklife göre, Genel Kurulda, Danışma Kurulu önerileri üzerinde görüşme yapılmayacak. Grup önerisinde ise öneriyi veren gruptan bir milletvekili 5 dakikayı geçmemek üzere önerinin gerekçesini açıklayabilecek.

TBMM'de ihtisas komisyonları, bakanlıklara paralel olarak yeniden belirleniyor. Anayasa, Adalet, AB Uyum, İçişleri, İnsan Haklarını İnceleme, Dilekçe, Dişişleri, KİT, Kadın Erkek Fırsat Eşitliği, Milli Savunma, Milli Eğitim, Kültür Turizm, Gençlik ve Spor komisyonlarının yanı sıra; ''Aile ve Sosyal Politikalar Komisyonu'', ''Ekonomi, Kalkınma Plan ve Bütçe Komisyonu'', ''Gümrük ve Ticaret'', ''Çevre, Şehircilik, Orman ve Ulaştırma'', ''Gıda, Tarım ve Hayvancılık'', ''Bilim, Sanayi, Teknoloji ve Enerji'', ''Çalışma, Sosyal Güvenlik ve Sağlık'' komisyonları da faaliyet gösterecek.

Komisyonlarda söz almada öncelik Komisyon üyelerinin olacak. Söz,istem sırasına göre verilecek. Komisyon Başkanı ve Hükümet temsilcisi, söz sırasına bağıl olmayacak. Komisyonca çağrılmış uzmanlara, Komisyon Başkanı gerekli gördüğü zaman söz verebilecek.

Komisyon üyeleri, her madde için ancak birer değişiklik önergesi verebilecek. Komisyon üyeleri dışında kimse değişiklik önergeleri veremeyecek ve oy kullanamayacak.

Tasarı, teklif ve KHK'lerin doğrudan Genel Kurul gündemine alınmasını Hükmet veya teklif sahipleri isteyebilecek. Bu istemler üzerinde Komisyon, hükümet ve teklif sahibi 5'er dakikayı geçmemek üzere söz alabilecek. Genel Kurul, işaret oyuyla karar verecek. Bu istemler her haftanın ilk çalışma günü bir tane olmak üzere Başkanlığın sunuşlarından sonra okunacak.

Teklifle, Genel Kurulun çalışma saatleri de yeniden düzenleniyor. Genel Kurulun, 15.00-19.00 olan çalışma saatleri, 14.00-20.00 olarak değiştiriliyor.

Hükümet, konuşmalara 10 dakikayı geçmemek üzere cevap verebilecek.

Genel Kurulda, Başkan, görüşülen gündemle ilgisi olmayan acil bir konu hakkında, 'pek kısa bir sözü olduğunu' belirten üyelere, bir birleşimde toplam 10 dakikayı geçmemek üzere yerinden 1'er dakika izin verebilecek.

Teklifle, usul tartışmaları konusunda da değişiklik yapılıyor. Görüşmeye yer olup olmaması, Başkanı gündeme veya TBMM'nin çalışma usullerine uymaya davet gibi usule ait konular, diğer işlerden önce konuşulacak. Bu yolda bir istemde bulunulursa, Başkan usul hakkında bir görüşme açabilecek. Başkan'ın görüşme açmama tutumuna karşı istem sahibi direnirse, Genel Kurul bu konuda görüşmesiz ve işaret oyuyla karar verecek.

Usul hakkındaki görüşmede 5'er dakikayı geçmemek üzere lehte ve aleyhte en fazla birer kişiye söz verilecek.

Genel Kurulda, söz kesmek, şahsiyatla uğraşmak, döviz ve pankart getirmek, çalışma düzenini bozucu herhangi bir materyali Genel Kurul salonunda bulundurmak ve bu türden hareketlerde bulunmak yasaklanıyor. Kınama cezası gerektiren haller içine, ''Genel Kurula çalışma düzenini bozucu döviz, pankart ve materyal getirmek'' de ekleniyor.

Değişiklik önergeleri, aykırılık sırasına göre okunup işleme konulacak. 5'ten fazla imzalı önergelerde ilk 5 imza okunacak, önerge tutanağa eklenecek.

Sözlü soruların cevaplandırılması için Anayasa, kanun ve İçtüzük gereği zorunluluklar hariç olmak üzere, haftada 2 saatten az olmamak şartıyla, Danışma Kurulu önerisi ve Genel Kurulun onayıyla belirli bir gün ayrılabilecek.

Genel görüşme açılması; Hükümet, siyasi parti grupları veya en az 20 milletvekili tarafından Başkanlıktan bir önergeyle istenebilecek. Bu istem derhal gelen kağıtlar listesine alınacak, verilen önergenin metni 500 kelimeden fazlaysa, istek sahibinin bu kelime sayısını geçmemek üzere vereceği özeti üyelere dağıtılacak ve hükümete bildirilecek. Genel Kurulda ayrıca okunmayacak.

Meclis Araştırması öneresinin kısa özeti üyelere dağıtılacak, Genel Kurulda okunmayacak.

İşaretle oylamada karar yeter sayısının mevcut olup olmadığının tespiti en az 15 milletvekilinin ayağa kalkması veya yazılı istemde bulunulması halinde yerine getirilecek.

Teklifle, ihtisas komisyonlarıyla ilgili düzenlemesinin, 1 Ekim 2013 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülüyor.

Teklifin kabul edilmesinin ardından konuşan TBMM Başkanvekili Mehmet Sağlam, teklifle iktidar ve muhalefete aynı sürelerin getirildiğini belirterek, Meclisin zamanının daha verimli kullanılmasını amaçladığını söyledi.

Sağlam, 4 dönemdir milletvekili olduğunu, ilk kez Başkanlık Divanında görev aldığını hatırlatarak, ''Oradan görünen, saat 1-2'de çalışmaya başlandığında gündeme geçmek saat 6'yı buluyor. Bir şeyi defalarca söylemek milletin aklıyla alay etmektir. Hayırlı bir iş yapılıyor'' dedi.

Bir milletvekilinin anlatmak istediklerini 3-5 dakikada anlatabileceğini belirten Sağlam, ama Meclis kürsüsünü propaganda amacıyla kullanmak isteyenler için ne kadar süre verilirse verilsin yeterli olmayacağını savundu.

AK Parti Grup Başkanvekili Ahmet Aydın da millet adına çalıştıklarını, bu nedenle zamanı en iyi şekilde değerlendirmek gerektiğini ifade etti.

Teklifin görüşmeleri sırasında muhalefet milletvekillerinin yanlış ve ağır ithamlarda bulunduğunu belirten Aydın, ''Türkiye artık darbelerin yapılmadığı, her şeyin konuşulduğu özgür bir ülke haline geldi. Burada muhalefetin sesini kısan hiçbir düzenleme yok. Sanki burası şov yeri. Bir hak kullanılırken suiistimal edilmemeli. Grup önerilerinden, usul tartışmalarından gündeme geçemediğimiz günler oldu'' dedi.

(13.51)