2011-03-23 - 18:05
''Yargı sürecinin hızlandırılmasını'' amaçlayan
tasarı, TBMM Adalet Komisyonunda kabul edildi. Tasarı, birçok fiili hapis cezası
konusu olmaktan çıkarıyor.
''Yargı sürecinin hızlandırılmasını'' amaçlayan
tasarı, TBMM Adalet Komisyonunda kabul edildi. Tasarı, birçok fiili hapis cezası
konusu olmaktan çıkarıyor.
Bazı kanunlarda değişiklik yapan tasarıyla, birçok fiil mahkemeye
gitmeden para cezasının konusu olacak.
Yurt dışına pasaportsuz çıkanlara ya da Türkiye'ye pasaportsuz girenlere,
ormanlarda ağaç kesenlere yalnızca para cezası verilecek.
Bakaya sayılmama koşulları genişletilecek.TBMM Adalet Komisyonunda kabul edilen, ''yargı
sürecinin hızlandırılmasını'' amaçlayan tasarı, birçok fiili hapis cezası konusu
olmaktan çıkarıyor.
Bazı kanunlarda değişiklik yapan tasarıyla, bakaya sayılmama koşulları
genişletiliyor. Buna göre, istirahat gerektiren hastalığı bulunanlar, anne, baba,
eş, kardeş veya çocuğunun hayati tehlikede olduğunu gösteren hastalığı olanlar,
sevkten önceki veya sonraki 15 gün içinde ikinci derece dahil kan veya kayın
hısımlarından biri ölen, kendisi veya ikinci derece dahil kan ve kayın
hısımlarından biri evlenen, sevkten önceki veya sonraki 2 ay içinde çocuğu
doğanlar bakaya sayılmayacak.
Yoklama yapılacak süre, birlikte son yoklamaya tabi oldukları
doğumluların yurt genelindeki normal sevk yılı içindeki son celp ve sevk
döneminin bitimine kadar uzatılıyor. Ancak bu imkanı kötüye kullananlara 100 TL
para cezası uygulanacak. Bakaya sayılmama ile ilgili mazeretler, bu kişiler için
de geçerli olacak. Buna rağmen zamanında yoklamasını yaptırmayan yükümlü, 250 TL
ile 3 bin TL arasında para cezasına çarptırılacak.
Bakaya suçu, ilk kez bakaya kalan yükümlüler yönünden kabahate
dönüştürülerek, idari para cezası yaptırımına bağlanıyor. Bu suçu işleyenler
hakkında 250 TL ile 3 bin TL arasında değişen para cezalarına hükmedilecek. Söz
konusu eylemleri yeniden işleyenler ile bu eylemleri seferberlik ve savaş halinde
işleyenler hakkında eylem niteliğine göre 6 aydan 3 yıla kadar değişen sürelerde
hapis cezası uygulanacak.
İcra ve İflas Kanunu'nda değişiklik yapılarak, nafaka borçları hariç
olmak üzere toplam alacak miktarı, en yüksek asgari ücret tutarının altında kalan
takiplerde disiplin ve tazyik hapsi uygulanmayacak.
Pasaport Kanunu'nda yapılan değişiklikle, yurt dışına pasaportsuz çıkan
ya da Türkiye'ye pasaportsuz giren vatandaşlar ile yabancılara hapis cezası
verilmeyecek; bin liradan 3 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.
Pasaportları olsa dahi Bakanlar Kurulunca belirlenen mahallerden başka
yerlerden Türkiye'ye giren veya Türkiye'den çıkanlara da sadece para cezası
uygulanacak.
Söz konusu para cezaları konusunda ilgili kolluk birim amiri yetkili
olacak.
Yabancı ülkelerde bulunan Türk vatandaşlarından, Türkiye'de haklarında
bir suçtan dolayı kovuşturma yapılanlar ile Türk mahkemelerince mahkum
edilenlerin pasaportları, elçiliklerce iptal edilemeyecek.
Orman Kanunu'nda yapılan değişikle ormanlardan ağaç kesenlere verilen
hapis cezası kalkacak, yerine para cezası verilecek.
Teklif, Harçlar Kanunu'nda da değişik yapıyor. Ceza mahkemelerinin
kararlarına Cumhuriyet savcılarının yapacakları itirazlardan harç alınmayacak.
Buna karşın birçok başvuru harç konusu yapılarak, yargılamayı uzatmaya yönelik
yapılan başvurular önlenerek yargıdaki iş yükünün azaltılması amaçlanıyor. Buna
göre, ceza mahkemesi kararlarına karşı yapılacak temyiz başvurusu harca tabi
olacak.
Noterler terk eden eşin ortak konuta davet edilmesi ve mirasçılık belgesi
verilmesi işlemlerini yapabilecek. Bu işlemler harca tabi olacak.
Danıştay Başkanlık Kurulunun verdiği kararlara itiraz yolu getiriliyor.
Danıştayın üye tam sayısının üçte 1'inin 7 gün içinde başvurması üzerine
Başkanlık Kurulu kararlarına Danıştay Genel Kurulu nezdinde itiraz edilebilecek.
Genel Kurul, Başkanlık Kurulu kararlarını aynen ya da değiştirerek
onaylayabilecek.
Danıştayın görevlerini yerine getirirken gelişen teknolojiden
yararlanabilmesi için ''Bilgi İşlem Merkezi Müdürlüğü'' kurulacak.
Tasarıyla Danıştaya 91, Yargıtaya ise 136 personel kadrosu ihdas
edilecek.
Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi hakkında, tedaviye ve
denetimli serbestlik tedbirine; kullanmayan ancak kullanmak için uyuşturucu veya
uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi hakkında, denetimli
serbestlik tedbirine karar verilebilecek. Bu karar, yargılamanın durdurulmasına
ilişkin sonuçları doğuracak.
Cumhuriyet savcısı, yetkisizlik kararıyla gelen bir soruşturma
dosyasında, yetkisizlik kanaati oluşması halinde yetkisizlik kararı verecek.
Soruşturma dosyasını, yetkili savcılığın belirlenmesi için görev yaptığı ağır
ceza mahkemesine en yakın ağır ceza mahkemesine gönderecek. Mahkemenin verdiği
karar kesin olacak.
İstinaf mahkemelerinin hapis cezasından çevrilen adli para cezaları
hariç, bakacağı adli para cezasına mahkumiyet miktarı 2 bin liradan 3 bin liraya
çıkarılıyor. Bu hüküm, istinaf mahkemeleri faaliyete geçinceye kadar geçerli
olmayacak.
Hükümlülerin ana, baba, eş, kardeş ve çocuk cenazesine katılmasına
ilişkin madde yeniden düzenleniyor. Buna göre, hükümlü, mahkum olduğu cezaevinin
bulunduğu yerleşim biriminin dışında da cenaze törenlerine katılabilecek. İzin
süresi de yeniden belirleniyor; hükümlü, yol süresi hariç 2 gün izin
kullanabilecek.
Tasarıyla tutuklulara da yakınlarının cenaze törenlerine katılma hakkı
getiriliyor. Buna göre, ana, baba, eş, kardeş veya çocuğunun ölümü halinde
tutukluya soruşturma evresinde soruşturmayı yapan Cumhuriyet savcısı, kovuşturma
evresinde ise kovuşturmayı yürüten hakim veya mahkeme tarafından izin verilecek.
Cenaze törenine katılma izni, soruşturmanın veya kovuşturmanın selameti, güvenlik
bakımından sakınca oluşturmaması koşuluyla, dış güvenlik görevlisinin refakatinde
yol dışında, 2 güne kadar olacak.
1 Ocak 2014 tarihine kadar asliye ceza mahkemelerinde yapılan
duruşmalarda Cumhuriyet savcısı bulunmayacak ve katılma hususunda savcının görüşü
alınmayacak. Ancak verilen hükümler ile tutuklama veya salıvermeye ilişkin
kararlara karşı savcının kanun yoluna başvurabilmesi amacıyla dosya
gönderilecek.
Yine aynı tarihe kadar, istinaf mahkemeleri Cumhuriyet Başsavcılığı ile
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tebliğname düzenlemeyecek.
Temyiz incelemesi sırasında tarafların duruşma talep edebilmesi için
öngörülen parasal değer artırılıyor. Buna göre, 20 bin lira olan miktar 50 bin
liraya yükseltiliyor.
Bölge adliye mahkemeleri göreve başlayıncaya kadar, yürürlükteki temyiz
hükümleri geçerli olacak. Bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmeden önce
aleyhine temyiz yoluna başvurulmuş kararlar hakkında Yargıtayca kanun yolu
incelemesi yapılacak, bu dosya ve işler bölge adliye mahkemelerine
gönderilmeyecek.
Yargıtay, temyiz olunan kararın, esas yönünden kanuna uygun olup da
kanunun olaya uygulanmasındaki hatadan dolayı bozulması gerektiği ve kanuna
uymayan husus hakkında yeniden yargılamaya ihtiyaç duyulmadığı takdirde, kararı
değiştirerek ve düzelterek onayabilecek. Hakimin takdir yetkisi kapsamında karara
bağladığı işlerde bu hüküm uygulanmayacak.
Yargıtay ve Danıştay dairelerinin hakim ve savcılara not vermesi
uygulaması kaldırılıyor.
Evlendirme memurunun evliliği ret kararına karşı açılan davalar ile nüfus
kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarında Cumhuriyet savcısı bulunmayacak.
Görüşmelerde, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların
kapsamını daraltan, buna göre idare ve vergi mahkemelerinin görevlerini de
yeniden tanımlayan maddeler, kabul edilen önergelerle tasarıdan çıkarıldı. (18.05)
tasarı, TBMM Adalet Komisyonunda kabul edildi. Tasarı, birçok fiili hapis cezası
konusu olmaktan çıkarıyor.
Bazı kanunlarda değişiklik yapan tasarıyla, birçok fiil mahkemeye
gitmeden para cezasının konusu olacak.
Yurt dışına pasaportsuz çıkanlara ya da Türkiye'ye pasaportsuz girenlere,
ormanlarda ağaç kesenlere yalnızca para cezası verilecek.
Bakaya sayılmama koşulları genişletilecek.TBMM Adalet Komisyonunda kabul edilen, ''yargı
sürecinin hızlandırılmasını'' amaçlayan tasarı, birçok fiili hapis cezası konusu
olmaktan çıkarıyor.
Bazı kanunlarda değişiklik yapan tasarıyla, bakaya sayılmama koşulları
genişletiliyor. Buna göre, istirahat gerektiren hastalığı bulunanlar, anne, baba,
eş, kardeş veya çocuğunun hayati tehlikede olduğunu gösteren hastalığı olanlar,
sevkten önceki veya sonraki 15 gün içinde ikinci derece dahil kan veya kayın
hısımlarından biri ölen, kendisi veya ikinci derece dahil kan ve kayın
hısımlarından biri evlenen, sevkten önceki veya sonraki 2 ay içinde çocuğu
doğanlar bakaya sayılmayacak.
Yoklama yapılacak süre, birlikte son yoklamaya tabi oldukları
doğumluların yurt genelindeki normal sevk yılı içindeki son celp ve sevk
döneminin bitimine kadar uzatılıyor. Ancak bu imkanı kötüye kullananlara 100 TL
para cezası uygulanacak. Bakaya sayılmama ile ilgili mazeretler, bu kişiler için
de geçerli olacak. Buna rağmen zamanında yoklamasını yaptırmayan yükümlü, 250 TL
ile 3 bin TL arasında para cezasına çarptırılacak.
Bakaya suçu, ilk kez bakaya kalan yükümlüler yönünden kabahate
dönüştürülerek, idari para cezası yaptırımına bağlanıyor. Bu suçu işleyenler
hakkında 250 TL ile 3 bin TL arasında değişen para cezalarına hükmedilecek. Söz
konusu eylemleri yeniden işleyenler ile bu eylemleri seferberlik ve savaş halinde
işleyenler hakkında eylem niteliğine göre 6 aydan 3 yıla kadar değişen sürelerde
hapis cezası uygulanacak.
İcra ve İflas Kanunu'nda değişiklik yapılarak, nafaka borçları hariç
olmak üzere toplam alacak miktarı, en yüksek asgari ücret tutarının altında kalan
takiplerde disiplin ve tazyik hapsi uygulanmayacak.
Pasaport Kanunu'nda yapılan değişiklikle, yurt dışına pasaportsuz çıkan
ya da Türkiye'ye pasaportsuz giren vatandaşlar ile yabancılara hapis cezası
verilmeyecek; bin liradan 3 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.
Pasaportları olsa dahi Bakanlar Kurulunca belirlenen mahallerden başka
yerlerden Türkiye'ye giren veya Türkiye'den çıkanlara da sadece para cezası
uygulanacak.
Söz konusu para cezaları konusunda ilgili kolluk birim amiri yetkili
olacak.
Yabancı ülkelerde bulunan Türk vatandaşlarından, Türkiye'de haklarında
bir suçtan dolayı kovuşturma yapılanlar ile Türk mahkemelerince mahkum
edilenlerin pasaportları, elçiliklerce iptal edilemeyecek.
Orman Kanunu'nda yapılan değişikle ormanlardan ağaç kesenlere verilen
hapis cezası kalkacak, yerine para cezası verilecek.
Teklif, Harçlar Kanunu'nda da değişik yapıyor. Ceza mahkemelerinin
kararlarına Cumhuriyet savcılarının yapacakları itirazlardan harç alınmayacak.
Buna karşın birçok başvuru harç konusu yapılarak, yargılamayı uzatmaya yönelik
yapılan başvurular önlenerek yargıdaki iş yükünün azaltılması amaçlanıyor. Buna
göre, ceza mahkemesi kararlarına karşı yapılacak temyiz başvurusu harca tabi
olacak.
Noterler terk eden eşin ortak konuta davet edilmesi ve mirasçılık belgesi
verilmesi işlemlerini yapabilecek. Bu işlemler harca tabi olacak.
Danıştay Başkanlık Kurulunun verdiği kararlara itiraz yolu getiriliyor.
Danıştayın üye tam sayısının üçte 1'inin 7 gün içinde başvurması üzerine
Başkanlık Kurulu kararlarına Danıştay Genel Kurulu nezdinde itiraz edilebilecek.
Genel Kurul, Başkanlık Kurulu kararlarını aynen ya da değiştirerek
onaylayabilecek.
Danıştayın görevlerini yerine getirirken gelişen teknolojiden
yararlanabilmesi için ''Bilgi İşlem Merkezi Müdürlüğü'' kurulacak.
Tasarıyla Danıştaya 91, Yargıtaya ise 136 personel kadrosu ihdas
edilecek.
Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi hakkında, tedaviye ve
denetimli serbestlik tedbirine; kullanmayan ancak kullanmak için uyuşturucu veya
uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi hakkında, denetimli
serbestlik tedbirine karar verilebilecek. Bu karar, yargılamanın durdurulmasına
ilişkin sonuçları doğuracak.
Cumhuriyet savcısı, yetkisizlik kararıyla gelen bir soruşturma
dosyasında, yetkisizlik kanaati oluşması halinde yetkisizlik kararı verecek.
Soruşturma dosyasını, yetkili savcılığın belirlenmesi için görev yaptığı ağır
ceza mahkemesine en yakın ağır ceza mahkemesine gönderecek. Mahkemenin verdiği
karar kesin olacak.
İstinaf mahkemelerinin hapis cezasından çevrilen adli para cezaları
hariç, bakacağı adli para cezasına mahkumiyet miktarı 2 bin liradan 3 bin liraya
çıkarılıyor. Bu hüküm, istinaf mahkemeleri faaliyete geçinceye kadar geçerli
olmayacak.
Hükümlülerin ana, baba, eş, kardeş ve çocuk cenazesine katılmasına
ilişkin madde yeniden düzenleniyor. Buna göre, hükümlü, mahkum olduğu cezaevinin
bulunduğu yerleşim biriminin dışında da cenaze törenlerine katılabilecek. İzin
süresi de yeniden belirleniyor; hükümlü, yol süresi hariç 2 gün izin
kullanabilecek.
Tasarıyla tutuklulara da yakınlarının cenaze törenlerine katılma hakkı
getiriliyor. Buna göre, ana, baba, eş, kardeş veya çocuğunun ölümü halinde
tutukluya soruşturma evresinde soruşturmayı yapan Cumhuriyet savcısı, kovuşturma
evresinde ise kovuşturmayı yürüten hakim veya mahkeme tarafından izin verilecek.
Cenaze törenine katılma izni, soruşturmanın veya kovuşturmanın selameti, güvenlik
bakımından sakınca oluşturmaması koşuluyla, dış güvenlik görevlisinin refakatinde
yol dışında, 2 güne kadar olacak.
1 Ocak 2014 tarihine kadar asliye ceza mahkemelerinde yapılan
duruşmalarda Cumhuriyet savcısı bulunmayacak ve katılma hususunda savcının görüşü
alınmayacak. Ancak verilen hükümler ile tutuklama veya salıvermeye ilişkin
kararlara karşı savcının kanun yoluna başvurabilmesi amacıyla dosya
gönderilecek.
Yine aynı tarihe kadar, istinaf mahkemeleri Cumhuriyet Başsavcılığı ile
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tebliğname düzenlemeyecek.
Temyiz incelemesi sırasında tarafların duruşma talep edebilmesi için
öngörülen parasal değer artırılıyor. Buna göre, 20 bin lira olan miktar 50 bin
liraya yükseltiliyor.
Bölge adliye mahkemeleri göreve başlayıncaya kadar, yürürlükteki temyiz
hükümleri geçerli olacak. Bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmeden önce
aleyhine temyiz yoluna başvurulmuş kararlar hakkında Yargıtayca kanun yolu
incelemesi yapılacak, bu dosya ve işler bölge adliye mahkemelerine
gönderilmeyecek.
Yargıtay, temyiz olunan kararın, esas yönünden kanuna uygun olup da
kanunun olaya uygulanmasındaki hatadan dolayı bozulması gerektiği ve kanuna
uymayan husus hakkında yeniden yargılamaya ihtiyaç duyulmadığı takdirde, kararı
değiştirerek ve düzelterek onayabilecek. Hakimin takdir yetkisi kapsamında karara
bağladığı işlerde bu hüküm uygulanmayacak.
Yargıtay ve Danıştay dairelerinin hakim ve savcılara not vermesi
uygulaması kaldırılıyor.
Evlendirme memurunun evliliği ret kararına karşı açılan davalar ile nüfus
kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarında Cumhuriyet savcısı bulunmayacak.
Görüşmelerde, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların
kapsamını daraltan, buna göre idare ve vergi mahkemelerinin görevlerini de
yeniden tanımlayan maddeler, kabul edilen önergelerle tasarıdan çıkarıldı. (18.05)
