2006-12-07 - 14:00
Komisyonda, Radyo ve Televizyon yayınlarında fert ve toplum sağlığıyla ilgili uluslar arası tıp ve bilim kurallarına uyulmasını içeren yasa teklifi benimsendi.
Radyo ve Televizyon yayınlarında fert ve toplum sağlığıyla ilgili uluslar arası
tıp ve bilim kurallarına uyulmasını içeren yasa teklifi, TBMM Anayasa
Komisyonu'nda benimsendi.
Komisyon, AK Parti İstanbul Milletvekili Gülseren Topuz'un ''Radyo ve
Televizyonların Kuruluşu ve Yayınları Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına
Dair Yasa Teklifini'' görüştü.
Topuz, teklifiyle ilgili bilgi verirken, radyo ve televizyonların sağlıkla
ilgili yayınlarında dikkatli davranması, bilimsel alanda henüz tartışılan, tedavi
ve teşhis metodu olarak kullanılması uygun görülmeyen bilgilere dayanarak
yapılacak yayınların topluma ulaştırılmaması gerektiğini belirtti.
Sağlıkla ilgili yayınlarda; bilimsel olmayan ve araştırma yapılmadan bazı
maddelerin hastalıkları iyileştirdiği yönünde ''umut tacirliği'' yapıldığını
anlatan Topuz, konunun uzmanı olmayan kişilerin verdiği yanlış bilgilerin
telafisi imkansız sonuçların doğmasına neden olduğunu ifade etti.
Toplantıya katılan RTÜK temsilcisi, teklifin olumlu olduğunu, ancak yasada
yapılacak değişiklik kapsamında ele alınması gerektiğini ifade ederek, 3 Kasım-7
Aralık tarihleri arasında kuruma 24 bin 582 bildirimde bulunulduğunu, bunun
129'unun (binde 5) sağlık programlarına daha fazla yer verilmesini içerdiğini
bildirdi.
Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Rüstem Zeydan da teklifi olumlu
bulduklarını belirtti. ''Bahse konu olan reklamlar değil, sağlıkla ilgili
programlardır'' diyen Zeydan, Sağlık Bakanlığının bilim kurullarının bulunduğunu,
çıkarılacak yönetmelikle konunun daha ayrıntılı şekilde düzenlenebileceğini
söyledi.
''RUH SAĞLIĞI DA KORUNMALI''
AK Parti Sakarya Milletvekili Ayhan Sefer Üstün de teklifin olumlu ancak
yetersiz olduğunu belirterek, halk sağlığı denince akla beden sağlığının
geldiğini, ruh sağlığının gözardı edildiğini söyledi.
Büyük umutlarla yapılan Anayasa ve yasa değişikliğine rağmen RTÜK'ün
görevini yapmadığını ileri süren Üstün, ''Televizyonlardaki sabah ve kadın
programları çok seviyesiz. Çocukları olumsuz etkileyecek şiddet içeren programlar
insanı dehşete düşürüyor. Kliplerde isteyen istediğini yapıyor, müzikten çok
müstehcenlik ve sekse önem veriliyor. Yurt dışında, herkesin izleyebildiği
yayınlarda tek bir öpüşme sahnesi bile göremezsiniz. Paralı olan şifreli
yayınlarda müstehcenlik sahneleri oluyor. Ama bizde öyle değil. RTÜK'ün bunlara
yönelik en küçük bir müdahalesi yok. Oysa mevcut düzenlemeyle de yapılabilecek
çok şey var'' diye konuştu.
AK Parti Ankara Milletvekili Ersönmez Yarbay da teklifin yetersiz olduğunu
belirterek, sağlıkla ilgili yayınlar konusunda istatistiki bilgi olup olmadığını
sordu. Yarbay, ''Kaç kişi bu yayınlardan etkilendi, hasta oldu da hastaneye düştü
veya hayatını kaybetti? 'İhtiyaç var' diye kanun çıkarılamaz. Yayın kuruluşları,
ticaridir. Bunlara sınırlama getiremezsiniz'' dedi.
''YASAK DELİNİR''
CHP Ankara Milletvekili Oya Araslı ise teklifin bir soruna parmak bastığını
belirterek, sağlık konusunda halkın doğru bilgilendirilmesinin önemine işaret
etti. Konuyla ilgili yapılacak düzenlemenin Anayasa, AİHM ve yerel mahkeme
kararlarına aykırı olmaması gerektiğine dikkati çeken Araslı, bilimselliğinin
kimin tarafından tespit edileceği ve resmi kurumun kim olacağı konusunda teklifin
belirsizlik içerdiğini savundu. Araslı, ''Bilimsellik çeşitli şekillerde
kanıtlanabilir. Bir sorunu çözelim derken uygulamada yeni sorunlar getirmemizden
endişe ederim'' diyerek, teklifin alt komisyonda daha uzun süre irdelenmesinin
yararlı olacağını kaydetti.
CHP Konya Milletvekili Atilla Kart da konunun basın özgürlüğü boyutuna
işaret ederek, yapılacak düzenlemenin Anayasaya aykırı olmaması gerektiğini
vurguladı. Teklifin daha olgunlaştırılmasını isteyen Kart, ''Olayın bir de
ekonomik boyutu var. Reklam geliri pastası açısından bir kavga var, perdenin
gerisinde...'' dedi.
CHP Adana Milletvekili Uğur Aksöz ise yürürlükteki mevzuata göre tıbbi ürün,
ilaç ve hastane reklamının yasak olduğunu, ancak getirilen teklifle, ''Git
bilimselliğini kanıtla gel reklamını yap'' denildiğini ileri sürdü. Aksöz,
''Şırnak'taki bir hastane de üniversitede bir heyet de rapor verebilecek. Kötü
niyetli kişiler bu yolla reklam yasağını deler'' dedi.
RTÜK'ün görevini yapmadığını, yasasındaki genel ilkelere aykırı yayınlara
karşı da bir şey yapılmadığını ileri süren Aksöz, yapılacak değişikliğin de bunun
değişmeyeceğini öne sürdü.
''4 YILDIR BEKLİYORUM''
Komisyon Başkanı Burhan Kuzu, teklifin RTÜK Yasasında yapılacak değişiklikle
ele alınması isteklerine karşı, ''Yasaya bırakırsak olmaz. 4 yıldır bekliyorum.
'Geldi geliyor' deniyor hala gelen bir şey yok'' dedi.
AK Parti Aydın Milletvekili Semiha Öyüş ile İstanbul Milletvekili Güldal
Akşit, konunun aciliyeti nedeniyle teklifin alt komisyona gönderilmeden kabul
edilmesi gerektiği görüşünü savunurken, Düzce Milletvekili Metin Kaşıkoğlu ve
Afyonkarihasar Milletvekili İbrahim Hakkı Aşkar ise teklif üzerinde çalışılmasını
istedi.
Tartışmaların ardından teklif, değiştirilerek kabul edildi. Buna göre, Radyo
ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanuna, ''fert ve toplum sağlığı
ile ilgili uluslararası tıp ve bilim kurallarına uyulması'' fıkrası eklenecek.
Ayrıca, teklifle, yayınlarda belli süre sağlık programlarına yer verilmesi
zorunluluğu da getiriliyor.
tıp ve bilim kurallarına uyulmasını içeren yasa teklifi, TBMM Anayasa
Komisyonu'nda benimsendi.
Komisyon, AK Parti İstanbul Milletvekili Gülseren Topuz'un ''Radyo ve
Televizyonların Kuruluşu ve Yayınları Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına
Dair Yasa Teklifini'' görüştü.
Topuz, teklifiyle ilgili bilgi verirken, radyo ve televizyonların sağlıkla
ilgili yayınlarında dikkatli davranması, bilimsel alanda henüz tartışılan, tedavi
ve teşhis metodu olarak kullanılması uygun görülmeyen bilgilere dayanarak
yapılacak yayınların topluma ulaştırılmaması gerektiğini belirtti.
Sağlıkla ilgili yayınlarda; bilimsel olmayan ve araştırma yapılmadan bazı
maddelerin hastalıkları iyileştirdiği yönünde ''umut tacirliği'' yapıldığını
anlatan Topuz, konunun uzmanı olmayan kişilerin verdiği yanlış bilgilerin
telafisi imkansız sonuçların doğmasına neden olduğunu ifade etti.
Toplantıya katılan RTÜK temsilcisi, teklifin olumlu olduğunu, ancak yasada
yapılacak değişiklik kapsamında ele alınması gerektiğini ifade ederek, 3 Kasım-7
Aralık tarihleri arasında kuruma 24 bin 582 bildirimde bulunulduğunu, bunun
129'unun (binde 5) sağlık programlarına daha fazla yer verilmesini içerdiğini
bildirdi.
Sağlık Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Rüstem Zeydan da teklifi olumlu
bulduklarını belirtti. ''Bahse konu olan reklamlar değil, sağlıkla ilgili
programlardır'' diyen Zeydan, Sağlık Bakanlığının bilim kurullarının bulunduğunu,
çıkarılacak yönetmelikle konunun daha ayrıntılı şekilde düzenlenebileceğini
söyledi.
''RUH SAĞLIĞI DA KORUNMALI''
AK Parti Sakarya Milletvekili Ayhan Sefer Üstün de teklifin olumlu ancak
yetersiz olduğunu belirterek, halk sağlığı denince akla beden sağlığının
geldiğini, ruh sağlığının gözardı edildiğini söyledi.
Büyük umutlarla yapılan Anayasa ve yasa değişikliğine rağmen RTÜK'ün
görevini yapmadığını ileri süren Üstün, ''Televizyonlardaki sabah ve kadın
programları çok seviyesiz. Çocukları olumsuz etkileyecek şiddet içeren programlar
insanı dehşete düşürüyor. Kliplerde isteyen istediğini yapıyor, müzikten çok
müstehcenlik ve sekse önem veriliyor. Yurt dışında, herkesin izleyebildiği
yayınlarda tek bir öpüşme sahnesi bile göremezsiniz. Paralı olan şifreli
yayınlarda müstehcenlik sahneleri oluyor. Ama bizde öyle değil. RTÜK'ün bunlara
yönelik en küçük bir müdahalesi yok. Oysa mevcut düzenlemeyle de yapılabilecek
çok şey var'' diye konuştu.
AK Parti Ankara Milletvekili Ersönmez Yarbay da teklifin yetersiz olduğunu
belirterek, sağlıkla ilgili yayınlar konusunda istatistiki bilgi olup olmadığını
sordu. Yarbay, ''Kaç kişi bu yayınlardan etkilendi, hasta oldu da hastaneye düştü
veya hayatını kaybetti? 'İhtiyaç var' diye kanun çıkarılamaz. Yayın kuruluşları,
ticaridir. Bunlara sınırlama getiremezsiniz'' dedi.
''YASAK DELİNİR''
CHP Ankara Milletvekili Oya Araslı ise teklifin bir soruna parmak bastığını
belirterek, sağlık konusunda halkın doğru bilgilendirilmesinin önemine işaret
etti. Konuyla ilgili yapılacak düzenlemenin Anayasa, AİHM ve yerel mahkeme
kararlarına aykırı olmaması gerektiğine dikkati çeken Araslı, bilimselliğinin
kimin tarafından tespit edileceği ve resmi kurumun kim olacağı konusunda teklifin
belirsizlik içerdiğini savundu. Araslı, ''Bilimsellik çeşitli şekillerde
kanıtlanabilir. Bir sorunu çözelim derken uygulamada yeni sorunlar getirmemizden
endişe ederim'' diyerek, teklifin alt komisyonda daha uzun süre irdelenmesinin
yararlı olacağını kaydetti.
CHP Konya Milletvekili Atilla Kart da konunun basın özgürlüğü boyutuna
işaret ederek, yapılacak düzenlemenin Anayasaya aykırı olmaması gerektiğini
vurguladı. Teklifin daha olgunlaştırılmasını isteyen Kart, ''Olayın bir de
ekonomik boyutu var. Reklam geliri pastası açısından bir kavga var, perdenin
gerisinde...'' dedi.
CHP Adana Milletvekili Uğur Aksöz ise yürürlükteki mevzuata göre tıbbi ürün,
ilaç ve hastane reklamının yasak olduğunu, ancak getirilen teklifle, ''Git
bilimselliğini kanıtla gel reklamını yap'' denildiğini ileri sürdü. Aksöz,
''Şırnak'taki bir hastane de üniversitede bir heyet de rapor verebilecek. Kötü
niyetli kişiler bu yolla reklam yasağını deler'' dedi.
RTÜK'ün görevini yapmadığını, yasasındaki genel ilkelere aykırı yayınlara
karşı da bir şey yapılmadığını ileri süren Aksöz, yapılacak değişikliğin de bunun
değişmeyeceğini öne sürdü.
''4 YILDIR BEKLİYORUM''
Komisyon Başkanı Burhan Kuzu, teklifin RTÜK Yasasında yapılacak değişiklikle
ele alınması isteklerine karşı, ''Yasaya bırakırsak olmaz. 4 yıldır bekliyorum.
'Geldi geliyor' deniyor hala gelen bir şey yok'' dedi.
AK Parti Aydın Milletvekili Semiha Öyüş ile İstanbul Milletvekili Güldal
Akşit, konunun aciliyeti nedeniyle teklifin alt komisyona gönderilmeden kabul
edilmesi gerektiği görüşünü savunurken, Düzce Milletvekili Metin Kaşıkoğlu ve
Afyonkarihasar Milletvekili İbrahim Hakkı Aşkar ise teklif üzerinde çalışılmasını
istedi.
Tartışmaların ardından teklif, değiştirilerek kabul edildi. Buna göre, Radyo
ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanuna, ''fert ve toplum sağlığı
ile ilgili uluslararası tıp ve bilim kurallarına uyulması'' fıkrası eklenecek.
Ayrıca, teklifle, yayınlarda belli süre sağlık programlarına yer verilmesi
zorunluluğu da getiriliyor.
