2010-04-08 - 14:04
TBMM ANAYASA KOMİSYONU...
TBMM Anayasa Komisyonunda, Anayasa değişikliği teklifinin görüşülmesine başlandı.
TBMM Anayasa Komisyonunda, Anayasa değişikliği
teklifinin görüşülmesine başlandı.

AK Parti İstanbul Milletvekili Burhan Kuzu başkanlığındaki komisyon, AK
Parti milletvekillerince verilen ''Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı
Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi''ni görüşmek üzere
toplandı.

Teklifte, Anayasa'nın 10, 20, 23, 41, 51, 53, 54, 69, 74, 84, 94, 125,
128, 129, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 156, 157, 159. ve 166. maddelerinde
değişiklik öngörülüyor. Teklifte, Anayasa'nın Geçici 15. Maddesinin yürürlükten
kaldırılması da yer alıyor.

Hükümet adına Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek'in yer
aldığı toplantıya siyasi partilerin grup başkanvekillerinin yanı sıra bazı
ihtisas komisyonlarının başkanları ile Anayasa Komisyonu üyesi olmayan çok sayıda
milletvekili de katıldı.

TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu, AK Parti milletvekillerince verilen ''Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi''ni
görüşmek üzere toplanan komisyonda, açıklama yapmak estiğini söyledi. Kuzu,
gündemdeki konunun, İstanbul Milletvekili, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da
aralarında bulunduğu 265 AK Parti'linin imzasını taşıyan 2/656 sayılı teklifin
görüşülmesi olduğunu söyledi.

Anayasa konusunda kısa bir tarihçe bilgisi vermek istediğini belirten
Kuzu, Anayasaların çok önemli temel metinler olduğunu ifade etti. Burhan Kuzu,
bir kaç ülke hariç, dünyanın her ülkesinde Anayasa olduğunu dile getirerek,
Anayasa'nın Türkiye'de 150-200 yıldır tartışılan bir konu olduğunu kaydetti.

Kuzu, şöyle konuştu:

''Gönlümüz isterdi ki bugün bu mesele bitmiş olsun ve biz bugün başka bir
konuyu gündeme alalım. Ama maalesef siyasi olarak çalkantılı ülkelerde, bir
noktaya kadar gelmesi, zaman içinde oluyor. Aynı sıkıntıları Avrupa ülkelerinin
de yaşadığını biliyoruz. Anayasalar her şeyi tek başına çözecek metinler değil. 7
maddelik Amerikan Anayasası... İngiltere'nin yazılı olarak hiç bir anayasası yok.
Avrupa ülkelerine de baktığımız zaman, daha çok kısa metin biçiminde.

Maalesef gelişmekte olan ve geri kalmış ülkeler, her şeyi kurala bağlama
metodunu benimsiyorlar. Öyle olunca da anayasaları çok kabarık oluyor ve değişik
yorumlara sebep oluyor, değişen şartlara da maalesef ayak uyduramıyor. Bu elde
değil. Ancak şöyle bir usul de yok; 'anayasalarımızı o zaman biz de kısa yapalım
da biz de gelişelim.' Geliştiğimiz zaman kısa yazıyoruz. Yani arasında değişik
bir ilişki var. İnşallah Türkiye oraya doğru da gidecektir.

Tanzimat'tan bu tarafa doğru baktığımızda bildiğiniz gibi; 1876, 1921,
1924, 1961 ve 1982 anayasaları var. Bu metinler değişik tarihlerde değişiklikler
geçirmiş. Osmanlı'da toplum, 1876 Anayasasının herhangi bir yerinde olmamıştır.
Bir derleme de diyor ki 'O gün kıraathanelere soruldu; 'bir anayasa hazırlanmış
ne diyorsunuz?' Aldığımız cevaplardan gördük ki tebaanın yüzde 80 küsuru, bu
metnin bir avcılık nizamnamesi olduğunu zannediyor. 'Kurtlar, kuşlar ne zaman
avlanır, hangi mevsimde gidilir...' Bu, bir anlamda toplumun dışında bir anayasa
yapmanın, sıkıntılarını gösteriyor. Zaten uygulama imkanı da bulamadı.''


TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Kuzu, Cumhuriyet döneminin anayasalarına,
o dönemin şartlarında bakmak gerektiğini söyleyerek, ''Düşman gelmiş Eskişehir'e,
'ya istiklal ya ölüm parolası atılmış ülkede', Meclis anayasa hazırlıyor. Buna
rağmen 1921 Anayasa'sı, milli egemenliği en iyi şekilde vurgulayan metin olarak
karşımıza çıkıyor'' dedi.

1924 Anayasası'nın en milli ve darbe üzerine hazırlanmayan bir Anayasa
olduğunu belirten Kuzu, ''Keşke 1961 Anayasasını hazırlayanlar, o metni olduğu
gibi alıp içindeki eksiklikleri tamamlasalardı'' dedi.

Burhan Kuzu, 2010 yılının, bir anayasa için, bin yılı aşkın Türk siyasi
tarihinde geç bir tarih olduğunu kaydederek, ''Bizden yıllar sonra kurulmuş ABD
anayasası için, 1787 diyorsunuz. Halbuki biz varken, ABD diye bir toplum söz
konusu değildi'' diye konuştu.

1961 Anayasasının, Demokrat Parti'liler bir kenara bırakılarak
hazırlandığı için, 1982 Anayasasından çok daha iyi metin olmasına rağmen, yüzde
60 oyla kabul edildiğini ifade eden Kuzu, ''Daha sonra, 'bu Anayasa Türk
toplumunun ihtiyacını karşılamadı', 'bol geldi' denildi, 'lüks' dendi.' 1982
Anayasası hazırlandığı zaman da ülkemizde 5 bin gencin öldüğü bir tablo vardı
üniversitelerde. Böylesine olağanüstü bir dönemde hazırlanınca da ister istemez
bu metinlere de yansıyor. 1982 anayasası yüzde 92 oyla kabul edilmiş olmasına
rağmen, 1961 Anayasasından çok daha düzgün metinmiş gibi gözüküyor. O günün
yetkilileri, bu anayasayı referanduma sunarken, 'evet deyin, Türkiye'de terörün
kökü kazınacak, kefili benim' dediler. Bu millet de bu yüzden evet oyu verdi''
diye konuştu.

Kuzu, bu Anayasa değişikliğinin 17. değişiklik olacağını ve bugüne kadar
90'a yakın maddenin değiştiğini söyledi.

Kuzu, ''Önümüze gelen metin, en azından, devam etmeye çalıştığımız o
parçalı şekildeki anayasa değişikliği yöntemini devam ettirme usulünü
sürdürüyoruz. Bu metod, Anayasayı biraz daha yamalı bohçaya çeviriyor. Zaten dili
çok kötü olan Anayasayı, çok daha sıkıntıya sokabiliyor ama birtakım ilerlemelere
de sebep oluyor'' dedi.


Usul konusunda söz alan Komisyon Üyesi ve CHP Konya Milletvekili Atilla
Kart, görüşme sürecinin anlayışlı ve hoşgörülü bir ortamda götürülmesinin önemine
işaret etti. Kart, ''Hiçbir istismara tenezzül edilmemesi gereğini belirtiyorum''
dedi.

''Sürecin başından itibaren İçtüzük ihlalleri olduğunu'' öne süren Kart,
Komisyonun bu konuda karar vermesi gerektiğini söyledi.

İlk teklifin eksilen imzalar nedeniyle geçersiz sayılıp sayılmayacağına
Komisyonun karar verebileceğini savunan Kart, ''Komisyon Başbakanın münferiden
değerlendirme yapacağı bir konu olmaktan çıkmıştır. Artık komisyonun iradesi
devreye girmiştir. Komisyon gündemine hakimdir. Komisyon yerine Komisyon Başkanı
karar veremez'' dedi.

Teklifin geri çekilmesinin ancak bütün imzaların geri çekilmesiyle mümkün
olduğunu savunan Kart, Komisyonun bu konuda değerlendirme yaparak, iradesini
ortaya koyması gerektiğini kaydetti.

Kart, mevcut durumda birinci teklifin halen geçerli olduğunu, bunun
ikinci teklifin görüşülmesi açısından bir ön mesele olduğunu belirterek, bu
konuda karar vermek gerektiğini söyledi.

Atilla Kart, ikinci teklifin yeni bir teklif olduğunu ve halen geçerli
olduğunu öne sürdüğü birinci teklif ile birleştirilip birleştirilmeyeceği
konusunun tartışılmasını istedi. Kart, iki teklif arasında ilgi bulunduğunu
dolayısıyla birleştirme şartlarının mevcut olduğunu kaydetti.

Birinci teklifin iade edildiğine ilişkin, Komisyon Başkanı kararı ile
ilgili TBMM Genel Kuruluna bilgi verildiğini anımsatan Kart, ''Bize göre Genel
Kurulun bilgisine sunmuş olmakla birinci teklifin gündemde olduğunu siz de
komisyon başkanı olarak kabul etmiş durumdasınız. İki teklif yönünden birleştirme
şartlarının doğduğunu düşünüyoruz. Anayasa Komisyonunun bu süreci
değerlendirerek, takdirini ve yetkisini kullanmasını istiyoruz'' dedi.

Toplantıda, hükümeti Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek
temsil ediyor. Toplantıya Komisyon dışından da milletvekilleri katılıyor.
Toplantıya katılanlar arasında AK Parti Grup Başkanvekilleri Bekir Bozdağ, Suat
Kılıç ve Ayşe Nur Bahçekapılı, CHP Grup Başkanvekili Hakkı Suha Okay, MHP Grup
Başkanvekili Oktay Vural ile Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya da yer
alıyor.

Salonun kalabalıklığı nedeniyle bazı milletvekilleri arasında tartışma
yaşandı. Ayakta kalan milletvekilleri arasında yer alan Tunceli Bağımsız
Milletvekili Kamer Genç, toplantının daha büyük bir salonda yapılamamasını
eleştirdi. Genç, komisyon üyesi, AK Parti'li Haydar Kemal Kurt ile tartıştı.

MHP Konya Milletvekili Faruk Bal da aynı şikayeti dile getirdi. Bal,
toplantıya ara verilerek, parti gurup toplantı salonlarından birinde devam
edilmesini önerdi.

Komisyon başkanı Burhan Kuzu, daha geniş bir salon için araştırma
yaptıklarını, ancak bulamadıklarını söyledi.

Basının yoğun ilgi gösterdiği ve izdihamın yaşandığı toplantının başında
görüntü alındıktan sonra, kameramanlar ile foto muhabirleri solandan çıkarıldı.

TBMM Anayasa Komisyonunda görüşülen Anayasa
değişikliği teklifinin Anayasaya aykırı olduğunu savunan CHP'li milletvekilleri,
reddedilmesini istedi.

Komisyonda, teklif üzerinde açılan usul tartışmasında söz alan CHP'li
milletvekilleri, iki teklifin birleştirilerek görüşülmesini istedi. AK Parti
Sakarya Milletvekili Ayhan Sefer Üstün, iki teklifin imza ve içerik açısından
aynı teklifler olduğunu belirterek, ''birinci teklifin, 60 milletvekilinin
imzasını geri çekmesi nedeniyle ne Komisyonda ne de Meclis Başkanlığında
bulunduğunu'' savundu.

''Olmayan teklif, bir başka teklifle birleştirilemez. CHP'liler iki gün
önce teklifin yok hükmünde olduğunu savunurken, şimdi var olduğunu savunuyor''
diyen Üstün, Mecliste geçmişte de benzeri durumların yaşandığını söyledi.

BDP Hakkari Milletvekili Hamit Geylani de söz alarak, ''İşin özüyle bu
kadar uğraşmış olsaydık devasa sorunları çözerdik. İmza tartışmasının parçası
olmadık. Asıl olan zarf değil, içeriktir. Ama içerik de boştur'' dedi.

Komisyon Başkanı Burhan Kuzu, Anayasa değişikliğinin usul hatası olmadan
çıkarılmasının önemine işaret ederek, ilk teklifte imzası bulunan bazı
milletvekillerinin imzasını geri çekmesi nedeniyle teklifteki imza sayısının
144'e düştüğünü anlattı. Anayasa değişikliği teklifinin, gerekli olan 184 imzanın
altına düşmesi nedeniyle iade edildiğini belirten Kuzu'nun, ''144 imzalı bir
önergeyi gündeme alsaydım bana ne derdiniz?'' demesine, CHP'li milletvekilleri
''Niyet okumayın'' karşılığını verdi.

Kuzu, Meclisteki benzer konularda yapılan uygulamaların da kararını
doğruladığını ifade ederek, daha sonra verilen teklifin görüşüleceğini
kaydetti.

CHP'li milletvekilleri, teklifin, Anayasa Mahkemesi, HSYK ve parti
kapatmalarla ilgili düzenlemelerinden ötürü ''Anayasanın 2. ve 4. maddelerine
aykırı'' olduğu gerekçesiyle reddedilmesini içeren önerge verdi. Önerge üzerinde
söz alan CHP Konya Milletvekili Atilla Kart, Anayasa değişikliği teklifinde
Anayasa Mahkemesi ve HSYK'nın yapısıyla ilgili düzenlemeler için bazı Avrupa
ülkelerindeki uygulamaların gerekçe gösterildiğini belirterek, ancak bu konuda
kamuoyunun yanlış bilgilendirildiğini ileri sürdü.

AK Parti'li Üstün, önergeye katılmadıklarını, teklifin anayasa aykırı bir
yönü bulunmadığını ifade ederek, Anayasa Mahkemesi ile ilgili düzenlemenin, 2003
yılında dönemin Anayasa Mahkemesi Başkanı Mustafa Mustafa Bumin'in teklifiyle
aynı olduğunu söyledi.

MHP Konya Milletvekili Faruk Bal da teklifin uzlaşmacı değil, dayatmacı
anlayışı esas aldığını savunarak, ''Niyet, halis değil. Niyetin halis olmadığı
imza rezaletiyle ortaya çıkmıştır. İçişleri Bakanı, bu teklifin PKK açılımıyla
ilgili olduğunu söylemiştir. Bu nedenle teklif, esasa geçilmeden reddedilmeli''
diye konuştu.

CHP Manisa Milletvekili Şahin Mengü, Komisyon Başkanı Burhan Kuzu'nun
doçentlik tezindeki, ''Anayasa Mahkemesine, yargı dışından üye atanması sakıncalı
olabilir'' şeklindeki sözünü hatırlatınca, Kuzu, ''O benim şahsi görüşüm, bu
resmi görüşüm'' dedi.

CHP Mersin Milletvekili İsa Gök ise teklifin, Cumhuriyete, laikliğe
aykırı parti eylemlerini olağan hale getirdiğini iddia ederek, Komisyonun teklifi
reddetmesini istedi.

Kuzu, teklif içinde Anayasaya aykırı bir eylem görmediğini söyledi.

Konuşmaların ardından CHP'lilerin verdiği önerge reddedildi. Komisyonda,
teklif üzerindeki görüşmeler sürüyor.
(14:04)