
2013-10-30 - 12:33
TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu, AK Parti'nin seçim malzemelerinin alımıyla ilgili Kamu İhale Kanunu'nda değişiklik öngören kanun teklifini görüşmek üzere Başkan İdris Güllüce başkanlığında toplandı.
TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu, AK Parti'nin seçim malzemelerinin alımıyla ilgili Kamu İhale Kanunu'nda değişiklik öngören kanun teklifini görüşmek üzere Başkan İdris Güllüce başkanlığında toplandı.
Teklif sahibi AK Parti Yozgat Milletvekili Yusuf Başer, komisyonda yaptığı sunumda, Kamu İhale Kanunu'nda, seçim dönemi bitmeden önce seçimlerin yenilenmesine, ara seçim ya da anayasa değişikliğinin halk oyuna sunulmasına karar verilen hallerde, YSK tarafından yapılacak filigranlı oy pusulası ve oy zarfı kağıdı basım hizmeti alımı ve mahalli seçimlerde ise il seçim kurulları başkanlıkları tarafından oy pusulası basım hizmeti alımının doğrudan temin yoluyla yapılacağının düzenlendiğini anımsattı.
Başer, süresinde yapılan seçimlerde seçim malzemeleri alımları, filigranlı oy pusulası kağığı ve oy zarfı kağıdı alımı ile oy pusulası basım hizmeti alımı ihalelerinde sıkıntılar yaşandığını belirterek, kanun tekliflerinin yasalaşması halinde bu tür sıkıntıların ortadan kalkacağını söyledi.
Teklifinin yasalaşması halinde 2014 yılından itibaren yapılacak tüm seçimlerde tek bir düzenlemenin söz konusu olacağını ifade eden Başer, "2014 yılında yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ikinci tura kalma ihtimalini göz önüne aldığımız takdirde uygulamada yaşamamız muhtemel olan sorunların önüne geçmek arzusuyla bu kanun teklifi hazırlanmıştır. Kanun teklifimizin seçimlerimizin sağlıklı yürütülmesi açısından daha uygun olacağını düşünüyorum" dedi.
Teklif, Kamu İhale Kanunu'nun "doğrudan temin" başlıklı 22. maddesinin konuyla ilgili bendinde "Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi, Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların halkoyuna sunulması, milletvekili genel ve ara seçimleri, mahalli idareler ile mahalle muhtarlıkları ve ihtiyar heyetleri genel ve ara seçimi dönemlerinde YSK'nin ihtiyacı için yapılacak filigranlı oy pusulası kağıdı ile filigranlı oy zarfı kağıdı alımı, oy pusulası basımı, oy zarfı yapımı hizmetleri ile bu seçimlere yönelik her türlü seçim malzemelerinin alımı ile yurtdışı seçim harcamaları, il seçim kurulu başkanlıkları tarafından alınacak oy pusulas ı basım hizmeti alımı" değişiklik öngörüyor.
Seçim malzemelerinin alımıyla ilgili Kamu İhale Kanunu'nda değişiklik öngören kanun teklifi, Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu'nda kabul edildi.
Komisyon, AK Parti Yozgat Milletvekili Yusuf Başer ve arkadaşlarının teklifini görüşmek amacıyla İstanbul Milletvekili İdris Güllüce başkanlığında toplandı.
Toplantıda konuşan CHP İstanbul Milletvekili Haluk Eyidoğan, bu kanun teklifinin bu komisyonla alakalı olmadığını iddia ederek, "Bu komisyona gelmesi bir kere etik değil ve tuhaf. Nasıl geldi, nasıl karar verildi? Gayri ciddi buluyorum. Komisyonlar böyle çalışmamalı" dedi.
Teklifin ilgili komisyona gitmesi gerektiğini ifade eden Eyidoğan, şunları söyledi:
"Ben ihale uzmanı değilim. Durup dururken bu teklif bu komisyona geldi diye bir irkildik. Her türlü seçim malzemesinin alımı deyince muazzam geniş oluyor. Bütün bu alımların doğrudan alımla yapılması öngörülüyor ve buna göre düzenleme yapılıyor. Seçimin şaibesiz yapılması gerekir. Bunun şaibeli olabileceği konusunda çeşitli teknik, yasal ve diğer bazı hususlar gündeme gelirse ve bu denetimden uzak kalırsa o zaman ülkede seçimlerin artık güvenilirliğini yitirdiği şeklinde bir görünüm ortaya çıkacaktır."
Eyidoğan, bu değişiklikle doğrudan alım sistemiyle denetimsiz, izlemesiz bir basım ve malzeme alımının gerçekleştirileceğini iddia etti.
Eyidoğan, bu düzenlemenin yeniden düşünülmesi ve yazılmasını talep ettiklerini bildirdi.
CHP Manisa Milletvekili Sakine Öz ise bu düzenleme Cumhurbaşkanlığı seçimi, anayasa referandumu, milletvekili seçimleri ve yerel seçimler için oy pusulası alımını şeffaf ve hesap verebilen "açık ihale" yönteminden çıkararak Devlet Malzeme Ofisi?nin istediğine oy pusulası bastırıp satın alabileceği bir çarpık yapıyı getirdiğini öne sürdü.
Öz, teklifin gerekçesinde, "kamu ihaleleri uzun sürüyor, 90-120 güne yayılıyor" ifadesinin yer aldığına dikkati çekerek, "Seçimlerin zamanı belli, daha aylar var. En yakın seçim 2014 Mart?ında. Teklifte yazan cumhurbaşkanlığı seçimi, yerel ve genel seçimlere daha süre var. İhaleler, o arada çok rahatlıkla sonuçlanırdı ama bu yolu işletmiyorlar" dedi.
Bu düzenlemenin neden Plan Bütçe Komisyo'nunda değil de bu komisyonda görüşüldüğünü soran Öz, teklifin yandaş şirketleri zengin etmeyi hedeflediğini, Kamu İhale Kurumu?nu devredışı bırakarak devlet denetimini sona erdireceğini, büyük ölçüde kamu zararına yol açacağını savundu.
Komisyon üyesi olmayan CHP İstanbul Milletvekili Aykut Erdoğdu da yasama kalitesinin önemine dikkati çekerek, "bu yasanın son derece ilgisiz bu komisyonda görüşülmesinin TBMM'deki yasama kalitesini düşüren bir durum olduğunu" savundu. Erdoğdu, bu teklifin görüşülmesi gereken asli komisyonun Plan Bütçe, tali komisyonun da Adalet Komisyonu olması gerektiğini ifade etti.
Düzenlemenin yolsuzluğa yol açmasının kuvvetle muhtemel olduğunu iddia eden Erdoğdu, "Keşke teklif değil, tasarı olsaydı. Nedense önemli olan düzenlemelerin hepsi teklif olarak geliyor. Gerekçe de son derece yetersiz ve kalitesizdir" şeklinde konuştu.
Erdoğdu, bu düzenlemenin seçimin güvenliğini etkileyecek boyutta olduğunu ileri sürerek, "Bu düzenlemenin derhal geri çekilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu düzenlemeyle birlikte seçimin güvenilirliği tartışmalıdır. Güvenimizin artırılması konusunda parmak boyası geri getirilebilir. Mükerrer oy kullanılması konusunda vatandaştan şikayet alıyoruz" dedi.
Konuşmaların ardından Maliye Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Genç Osman Yaraşlı milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Düzenlemede seçim güvenliği doğuracak bir nokta görmediğini belirten Yaraşlı, "Bunu açık ihale usulüyle de, doğrudan alımla da yapmış olsak bir kere bütün ihale sürecinin evrakı, dokümanı idarede her zaman gerek yargı gerekse Sayıştay'ın dış denetimine açık" diye konuştu.
"Seçim takvimi belli neden şimdiden alımlarınızı yapmıyorsunuz" denildiğini ifade eden Yaraşlı, şunları söyledi:
"Önümüzdeki seçim dönemine ilişkin DMO'nun dokümanlarına göre zaten ihaleler yapılmış hatta filigranlı oy kağıdı ve zarfı, kullanılacak kırtasiye malzemelerinin ihaleleri yapılmış, sözleşmeleri imzalanmış. Ama seçime katılacak partiler ve bağımsız aday 22 gün önceden belli oluyor. Dolayısıyla filigranlı kağıdın üzerine o baskı son anlarda yapılıyor. Önceden öngörülebilen şeylerin ihalesi zaten yapılmış."
Yaraşlı, doğrudan temin yolu olduğunda her şeyi gizlemenin mümkün hale gelmediğini söyledi.
Komisyon Başkanvekili Oya Eronat ise düzenlemenin teammül gereği bu komisyondan geçmek zorunda olduğunu kaydetti.
CHP'li Erdoğdu'nun "Niyetinizde baskın seçim mi var?" sorusuna Eronat, "Baskın bir seçim olsa bu yasa geçerli. Bu yasa var, baskın seçim için var. Böyle bir niyet olsa zaten var. Böyle bir yasa getirmemize gerek yok" yanıtını verdi.
"Kime sorarsak seçimlerden sonra başka partiye oy verdiğini duyuyoruz. Nasıl oluyor da bu kadar yüksek oylar alınıyor?" ifadesine, "Ben sadece anketlere bakmanızı tavsiye ediyorum. Sadece iktidar tarafından yaptırılan anketlere değil, muhalefet tarafından anketlere bakarsanız sapmaların ne kadar az olduğunu göreceksiniz. Dolayısıyla seçimlerde alınan oyların şaibeli olması mümkün değil" karşılığını verdi.
Seçimlerin güvenilirliği açısından parmak boyasının yeniden getirilmesi önerisine ilişkin olarak Eronat, şunları söyledi:
"Parmak boyasını ilkel buluyorum. Vatandaşımızın parmağını boyatmayı doğru bulmuyorum. 'Ben sana güvenmiyorum' anlamı çıkabilir. Bir insan kaç yerde, kaç kere hileli oy kullanabilir. Yok mu? Var. Özellikle Diyarbakır'da geçmiş yıllarda bunun açısını çekmiş bir insanım. Lise yıllarımdan beri duyarım, bilirim. Ama biz yine de hükümet , devlet, milletvekili olarak vatandaşımıza güvenmek zorundayız. Vatandaşa, 'gel senin parmağını boyayayım, seni damgayalayım' deme hakkına sahip değiliz."
Eronat, düzenlemeyle ilgili olarak da "Amerika'yı yeniden keşfetmiyoruz. Zaten mevcutta var. Sadece cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi ekleniyor. O mecburiyet ve zarurettir" dedi.
Müzakerelerin ardından teklif komisyonda kabul edildi.
Teklif sahibi AK Parti Yozgat Milletvekili Yusuf Başer, komisyonda yaptığı sunumda, Kamu İhale Kanunu'nda, seçim dönemi bitmeden önce seçimlerin yenilenmesine, ara seçim ya da anayasa değişikliğinin halk oyuna sunulmasına karar verilen hallerde, YSK tarafından yapılacak filigranlı oy pusulası ve oy zarfı kağıdı basım hizmeti alımı ve mahalli seçimlerde ise il seçim kurulları başkanlıkları tarafından oy pusulası basım hizmeti alımının doğrudan temin yoluyla yapılacağının düzenlendiğini anımsattı.
Başer, süresinde yapılan seçimlerde seçim malzemeleri alımları, filigranlı oy pusulası kağığı ve oy zarfı kağıdı alımı ile oy pusulası basım hizmeti alımı ihalelerinde sıkıntılar yaşandığını belirterek, kanun tekliflerinin yasalaşması halinde bu tür sıkıntıların ortadan kalkacağını söyledi.
Teklifinin yasalaşması halinde 2014 yılından itibaren yapılacak tüm seçimlerde tek bir düzenlemenin söz konusu olacağını ifade eden Başer, "2014 yılında yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ikinci tura kalma ihtimalini göz önüne aldığımız takdirde uygulamada yaşamamız muhtemel olan sorunların önüne geçmek arzusuyla bu kanun teklifi hazırlanmıştır. Kanun teklifimizin seçimlerimizin sağlıklı yürütülmesi açısından daha uygun olacağını düşünüyorum" dedi.
Teklif, Kamu İhale Kanunu'nun "doğrudan temin" başlıklı 22. maddesinin konuyla ilgili bendinde "Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi, Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların halkoyuna sunulması, milletvekili genel ve ara seçimleri, mahalli idareler ile mahalle muhtarlıkları ve ihtiyar heyetleri genel ve ara seçimi dönemlerinde YSK'nin ihtiyacı için yapılacak filigranlı oy pusulası kağıdı ile filigranlı oy zarfı kağıdı alımı, oy pusulası basımı, oy zarfı yapımı hizmetleri ile bu seçimlere yönelik her türlü seçim malzemelerinin alımı ile yurtdışı seçim harcamaları, il seçim kurulu başkanlıkları tarafından alınacak oy pusulas ı basım hizmeti alımı" değişiklik öngörüyor.
Seçim malzemelerinin alımıyla ilgili Kamu İhale Kanunu'nda değişiklik öngören kanun teklifi, Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu'nda kabul edildi.
Komisyon, AK Parti Yozgat Milletvekili Yusuf Başer ve arkadaşlarının teklifini görüşmek amacıyla İstanbul Milletvekili İdris Güllüce başkanlığında toplandı.
Toplantıda konuşan CHP İstanbul Milletvekili Haluk Eyidoğan, bu kanun teklifinin bu komisyonla alakalı olmadığını iddia ederek, "Bu komisyona gelmesi bir kere etik değil ve tuhaf. Nasıl geldi, nasıl karar verildi? Gayri ciddi buluyorum. Komisyonlar böyle çalışmamalı" dedi.
Teklifin ilgili komisyona gitmesi gerektiğini ifade eden Eyidoğan, şunları söyledi:
"Ben ihale uzmanı değilim. Durup dururken bu teklif bu komisyona geldi diye bir irkildik. Her türlü seçim malzemesinin alımı deyince muazzam geniş oluyor. Bütün bu alımların doğrudan alımla yapılması öngörülüyor ve buna göre düzenleme yapılıyor. Seçimin şaibesiz yapılması gerekir. Bunun şaibeli olabileceği konusunda çeşitli teknik, yasal ve diğer bazı hususlar gündeme gelirse ve bu denetimden uzak kalırsa o zaman ülkede seçimlerin artık güvenilirliğini yitirdiği şeklinde bir görünüm ortaya çıkacaktır."
Eyidoğan, bu değişiklikle doğrudan alım sistemiyle denetimsiz, izlemesiz bir basım ve malzeme alımının gerçekleştirileceğini iddia etti.
Eyidoğan, bu düzenlemenin yeniden düşünülmesi ve yazılmasını talep ettiklerini bildirdi.
CHP Manisa Milletvekili Sakine Öz ise bu düzenleme Cumhurbaşkanlığı seçimi, anayasa referandumu, milletvekili seçimleri ve yerel seçimler için oy pusulası alımını şeffaf ve hesap verebilen "açık ihale" yönteminden çıkararak Devlet Malzeme Ofisi?nin istediğine oy pusulası bastırıp satın alabileceği bir çarpık yapıyı getirdiğini öne sürdü.
Öz, teklifin gerekçesinde, "kamu ihaleleri uzun sürüyor, 90-120 güne yayılıyor" ifadesinin yer aldığına dikkati çekerek, "Seçimlerin zamanı belli, daha aylar var. En yakın seçim 2014 Mart?ında. Teklifte yazan cumhurbaşkanlığı seçimi, yerel ve genel seçimlere daha süre var. İhaleler, o arada çok rahatlıkla sonuçlanırdı ama bu yolu işletmiyorlar" dedi.
Bu düzenlemenin neden Plan Bütçe Komisyo'nunda değil de bu komisyonda görüşüldüğünü soran Öz, teklifin yandaş şirketleri zengin etmeyi hedeflediğini, Kamu İhale Kurumu?nu devredışı bırakarak devlet denetimini sona erdireceğini, büyük ölçüde kamu zararına yol açacağını savundu.
Komisyon üyesi olmayan CHP İstanbul Milletvekili Aykut Erdoğdu da yasama kalitesinin önemine dikkati çekerek, "bu yasanın son derece ilgisiz bu komisyonda görüşülmesinin TBMM'deki yasama kalitesini düşüren bir durum olduğunu" savundu. Erdoğdu, bu teklifin görüşülmesi gereken asli komisyonun Plan Bütçe, tali komisyonun da Adalet Komisyonu olması gerektiğini ifade etti.
Düzenlemenin yolsuzluğa yol açmasının kuvvetle muhtemel olduğunu iddia eden Erdoğdu, "Keşke teklif değil, tasarı olsaydı. Nedense önemli olan düzenlemelerin hepsi teklif olarak geliyor. Gerekçe de son derece yetersiz ve kalitesizdir" şeklinde konuştu.
Erdoğdu, bu düzenlemenin seçimin güvenliğini etkileyecek boyutta olduğunu ileri sürerek, "Bu düzenlemenin derhal geri çekilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu düzenlemeyle birlikte seçimin güvenilirliği tartışmalıdır. Güvenimizin artırılması konusunda parmak boyası geri getirilebilir. Mükerrer oy kullanılması konusunda vatandaştan şikayet alıyoruz" dedi.
Konuşmaların ardından Maliye Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Genç Osman Yaraşlı milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Düzenlemede seçim güvenliği doğuracak bir nokta görmediğini belirten Yaraşlı, "Bunu açık ihale usulüyle de, doğrudan alımla da yapmış olsak bir kere bütün ihale sürecinin evrakı, dokümanı idarede her zaman gerek yargı gerekse Sayıştay'ın dış denetimine açık" diye konuştu.
"Seçim takvimi belli neden şimdiden alımlarınızı yapmıyorsunuz" denildiğini ifade eden Yaraşlı, şunları söyledi:
"Önümüzdeki seçim dönemine ilişkin DMO'nun dokümanlarına göre zaten ihaleler yapılmış hatta filigranlı oy kağıdı ve zarfı, kullanılacak kırtasiye malzemelerinin ihaleleri yapılmış, sözleşmeleri imzalanmış. Ama seçime katılacak partiler ve bağımsız aday 22 gün önceden belli oluyor. Dolayısıyla filigranlı kağıdın üzerine o baskı son anlarda yapılıyor. Önceden öngörülebilen şeylerin ihalesi zaten yapılmış."
Yaraşlı, doğrudan temin yolu olduğunda her şeyi gizlemenin mümkün hale gelmediğini söyledi.
Komisyon Başkanvekili Oya Eronat ise düzenlemenin teammül gereği bu komisyondan geçmek zorunda olduğunu kaydetti.
CHP'li Erdoğdu'nun "Niyetinizde baskın seçim mi var?" sorusuna Eronat, "Baskın bir seçim olsa bu yasa geçerli. Bu yasa var, baskın seçim için var. Böyle bir niyet olsa zaten var. Böyle bir yasa getirmemize gerek yok" yanıtını verdi.
"Kime sorarsak seçimlerden sonra başka partiye oy verdiğini duyuyoruz. Nasıl oluyor da bu kadar yüksek oylar alınıyor?" ifadesine, "Ben sadece anketlere bakmanızı tavsiye ediyorum. Sadece iktidar tarafından yaptırılan anketlere değil, muhalefet tarafından anketlere bakarsanız sapmaların ne kadar az olduğunu göreceksiniz. Dolayısıyla seçimlerde alınan oyların şaibeli olması mümkün değil" karşılığını verdi.
Seçimlerin güvenilirliği açısından parmak boyasının yeniden getirilmesi önerisine ilişkin olarak Eronat, şunları söyledi:
"Parmak boyasını ilkel buluyorum. Vatandaşımızın parmağını boyatmayı doğru bulmuyorum. 'Ben sana güvenmiyorum' anlamı çıkabilir. Bir insan kaç yerde, kaç kere hileli oy kullanabilir. Yok mu? Var. Özellikle Diyarbakır'da geçmiş yıllarda bunun açısını çekmiş bir insanım. Lise yıllarımdan beri duyarım, bilirim. Ama biz yine de hükümet , devlet, milletvekili olarak vatandaşımıza güvenmek zorundayız. Vatandaşa, 'gel senin parmağını boyayayım, seni damgayalayım' deme hakkına sahip değiliz."
Eronat, düzenlemeyle ilgili olarak da "Amerika'yı yeniden keşfetmiyoruz. Zaten mevcutta var. Sadece cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi ekleniyor. O mecburiyet ve zarurettir" dedi.
Müzakerelerin ardından teklif komisyonda kabul edildi.