TBMM PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU

Komisyonun, teklif üzerindeki ikinci toplantısında, terör örgütleriyle mücadele kapsamında kamu görevlilerinin görevden uzaklaştırılması, ihracı, rütbelerin geri alınması, mesleğe ilişkin unvanların kullanılmaması gibi ihtiyaç duyulan birtakım tedbirlere ilişkin düzenlemelerin süresinin 31 Temmuz 2021'den itibaren üç yıl uzatılmasını öngören madde üzerinde değerlendirmeler yapıldı.

Teklifin ilk imza sahibi olarak maddeye ilişkin bilgi veren AK Parti Ankara Milletvekili Orhan Yegin, terörle mücadelenin etkin bir şekilde yürütülmesinin devamlılığı açısından söz konusu düzenlemenin, üç yıl daha uzatılmasının öngörüldüğünü anlattı.

İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Ersoy ise kanun maddesindeki süre uzatımına yönelik talebi İçişleri Bakanlığı olarak istediklerini belirterek, şunları kaydetti:

"Şu anda işlemleri devam eden, karar verme aşamasına gelmiş 5 bin 422, idari soruşturmaları da devam eden 8 bin 168 olmak üzere toplam 13 bin 590 personelimizin dosyası var. Bu dosyalarla ilgili idari süreci tamamlayamazsak, eğer süre uzatılmazsa bunlarla ilgili bir disiplin işlemi yapma şansımız kalmayacak. Disiplin işlemi yapabilmemiz için, zaman aşımı süresi suçun işlendiği andan itibaren her halükarda iki yıldır; altı ay içinde soruşturmayı açacaksınız, iki yıl içinde cezayı vereceksiniz. Beş yıl tamamlandığına göre; adli sonuçları beklediğimiz için, yeni bilgi ve belgelere ulaştığımız için, birtakım dijital belgeleri yeni çözümleyebildiğimiz için süreci tamamlayabilme şansımız olmadı. Bu süreci tamamlayabilmek, herhangi bir şekilde FETÖ şüphesi nedeniyle görevden uzaklaştırdığımız, açığa aldığımız elemanlarla ilgili idari işlemleri tamamlayabilmek adına bu sürenin uzatılmasını talep ettik."

CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu da 15 Temmuz'daki darbe teşebbüsü sonrası, herkesin hemen hemen evinde, etrafında, akrabalarında bu tür rahatsızlığı ve sıkıntısı olanların bulunduğunu dile getirdi.

Kuşoğlu, bu sorunun gelecek yıllara kalmaması ve büyük bir travma oluşturmaması gerektiğini söyledi.

CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu ise teklifin bu maddesi üzerinde bir etki analizinin bulunmadığını ve maddenin işe yarayıp yaramadığıyla ilgili açıklamanın yapılmadığını savundu.

CHP Konya Milletvekili Abdüllatif Şener de OHAL dönemi yasalarının üç yıl daha uzatılmasının istendiğini öne sürerek, "Kamu görevlilerinin rastgele görevden atılması, 'terör bağlantısı nedeniyle' diyerek işleme tabi tutulması, olması gereken şey değil. Türkiye'nin artık normalleşmesi lazım. Bu uygulamaları yaparken hiç FETÖ'yle, PKK'yla ilgisi olmayan, ömrü terör örgütleriyle mücadeleyle geçmiş pek çok insanı görevinden ettiniz. Binlerce öğretim üyesini, hiç FETÖ'yle, PKK'yla ilgisi yokken üniversiteden attınız mı atmadınız mı?" diye sordu.

AK Parti Giresun Milletvekili Cemal Öztürk ise FETÖ yapılanmasının AK Parti döneminde ortaya çıkmadığını ve bunu da herkesin bildiğini belirtti.

Öztürk, 2011'den itibaren AK Parti hükümetlerinin bunların art niyetlerini açık açık görmeye başladığını, kimsenin cesaret edemediği bir dönemde bunlarla mücadeleye başladığını anlatarak, bazı muhalefet yapılarının da AK Parti'nin karşısında olmak açısından bu yapının yanına geçtiğini vurguladı. Cemal Öztürk, FETÖ ile etkin mücadele için hukukun işletilmesi ve güvenlik güçlerinin elinin güçlendirilmesi gerektiğine dikkati çekti.

HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan da bu konuda yalnızca İçişleri Bakanlığının verilerinin öğrenilebildiğini öne sürdü.

Paylan'ın, "Bir ülkede OHAL dediğiniz şey üç-beş ay sürer, bir yıl, üç yıl sürer. Beş yıl geçmiş, siz, 'Bana beş yıl yetmez, üç yıl daha verin' diyorsunuz. 'Ben Süleyman Soylu olarak bunu talep ediyorum çünkü buna ihtiyacım var. Olağanüstü bir durum yaratmazsam ben İçişleri Bakanlığında kalamam...'. Aynı Netanyahu taktikleri, olağanüstü hal devam edecek ki onun gücü devam etsin" şeklindeki sözleri üzerine, bir süre tartışma yaşandı.

Soru ve değerlendirmelere yanıt veren İçişleri Bakan Yardımcısı Ersoy, 15 Temmuz'dan bu yana dünyanın en sinsi, en alçak, en kripto örgütüne karşı Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ni ve milletin varlığını koruma mücadelesi verdiklerini bildirdi.

Ersoy, "Bu mücadelenin özündeki güçlük, dünyanın en kripto örgütü olmasından kaynaklanıyor. Dünyada bugüne kadar uygulama örneği görülmemiş bir isyan ve darbe girişimine karşı Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ni ve demokrasimizi korumaya çalışıyoruz. Haliyle bundan önce uygulanmış, tecrübe sahibi olduğumuz birtakım örnekler elimizde yoktu. Bundan sebeptir ki özellikle Türk Silahlı Kuvvetlerinde, jandarma ve sahil güvenlikte, kurulduğu günden bu yana kripto yapılanmaya çok özen gösterdiği için bu elemanları elimizle koymuş gibi bulma şansımız yok." diye konuştu.

Bu mücadeleye başladıklarında kendilerine en fazla yardımcı olacak temel kurumlar olan istihbarat birimlerinin, FETÖ'nün elinde olduğuna işaret eden Ersoy, şöyle devam etti:

"Hangi bilgiye güvenerek neye karar vereceğimizi o zaman hazır elimizin altında bulmadık. Her gün yeni bir operasyon yapıyoruz. Önceki gün 200'den fazla silahlı kuvvetler mensubuna operasyon yaptık; bunlar ifade verecekler, bunları değerlendirmek zorundayız. Geçen hafta Kırgızistan sorumlusunu yakaladık, getirdik. Bu adamın söylediği bilgiler, belgeler, hangi kamu görevlisiyle irtibatlıydı, kimdi; yeni bir şey çıkarsa değerlendirmek zorundayız. Onun için hiçbir şekilde kurumsal anlamda yapılmış darbelerle bu meseleyi karıştırmayalım. Devletin içine sızmayı temel amaç edinmiş ve bu uğurda kimliğinden, kişiliğinden, karakterinden taviz vererek içimize sızmış insanları temizlemek gibi çok ağır bir mücadelenin içindeyiz. Bunun için de bahsettiğiniz mağduriyetler olabilir. Bunların kanun yolları da gösterilmiştir."

Ersoy, bu kapsamdaki soruşturmaların uzun sürmesinin en önemli nedeninin idare olarak gösterdikleri hassasiyetten kaynaklandığını, tek bir ifadeye bağlı olarak işlem yapmadıklarını kaydetti.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'ya yönelik eleştirilere ise Ersoy, şu yanıtı verdi:

"Sayın Süleyman Soylu, bu ve benzeri ithamlarla muhatap olduğu günden bu yana en son Habertürk'e çıktı, iddiaların temelsiz olduğunu açıkladı. Ondan sonra da bir suç örgütü liderinin dile getirdiği konuları ya da onun yamaklarının ifade etmeye çalıştığı konuları hiçbir şekilde cevaplandırmamayı temel bir prensip gördü. Terörle mücadelede çok başarılı bir dönemi birlikte yürüttüğümüz bir bakanla ilgili olarak ülkedeki bebek katillerine, Aybüke öğretmenin, Necmettin öğretmenin katillerine, ormanda odun toplayan masum insanların katillerine tek kelime bile ettiğini duymadığım insanların, Türkiye Cumhuriyetinin İçişleri Bakanını Netanyahu gibi bir bebek katiline benzetmesinden duyduğum üzüntüyü de ifade etmeden buradan çıkarsam vebal altında kalırım."

Ekonomiye ilişkin düzenlemeler içeren kanun teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edildi

Teklife göre, güvenlik korucularının aylık ücretlerinin, asgari ücretin altına düşmesi halinde aradaki fark tazminat olarak ödenecek.

Diş protez laboratuvarlarında, diş protez teknisyenleri ve diş protez teknikerlerine ait iş ve işlemlerde yardımcı olmak üzere 31 Aralık 2011 ile 23 Kasım 2015 arasında Sağlık ve Milli Eğitim Bakanlıkları arasında düzenlenmiş olan protokol kapsamında eğitim almış olan kişiler, yardımcı personel olarak çalışabilecek.

Kambiyo mevzuatı uyarınca faaliyet gösterecek firmalara, faaliyet izni veya yetki belgesi verilmesi aşamasında, hem katılımcıların mali gücünün tespiti hem de piyasaya girişlerin kontrolü amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığına ücret alma yetkisi verilecek.

Fabrikalarda kullanılan oksijen, azot ve argon ihtiyacını karşılayacak hava ayrıştırma tesislerinin ormanlık alanlarda kurulabilmesine izin verme yetkisi Tarım ve Orman Bakanlığına verilecek.

2020 yılında meydana gelen depremlerde, binaları zarar gören vatandaşlar için devletin konut kredisi açma ve bina yaptırma yükümlülükleri ile ilgili yapılacak iş ve işlemlerde olası mağduriyetlerin giderilerek hak kayıplarının söz konusu olmaması, afetzedelere eşit ölçüde yardım eli uzatılabilmesi ve uygulama birliği sağlanması amacıyla düzenleme yapılacak.

Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunda tabip ve eczacı olarak çalışanlara, döner sermayeden ek ödeme yapılacak.

Sağlık Bakanlığının, götürü bedel üzerinden sağlık hizmeti sunmak üzere kamu kurum ve kuruluşları ile protokol yapmasına imkan veren ve süresi sona eren protokol, daimi düzenlemeye dönüştürülecek.

- Üniversitelerin ortak oldukları kooperatiflerde üye hakkı kaldırılıyor

Düzenlemeyle Kooperatifler Kanunu'nun, üniversitelerin ortak oldukları kooperatiflerin yönetim kurullarında üye bulundurabilme haklarını düzenleyen maddesi yürürlükten kaldırılıyor. Böylece kooperatiflerde üniversitelere yönelik bu özel uygulamadan vazgeçilerek üniversiteler dahil her ortağın yönetime seçilme açısından eşit olması amaçlanıyor.

İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanunun kapsamında yapılan uygulamalarda; umumi hizmet alanları için yapılan her türlü terk ve kesintinin, parselasyon planındaki düzenleme ortaklık payı kesintisinden az olması durumunda, önceki terk ve kesintilerin oranını parselasyon planındaki düzenleme ortaklık payı oranına tamamlayan fark kadar düzenleme ortaklık payı kesintisi yapılabilecek. Yapılan bu kesinti tamamlayıcı mahiyette olup mükerrer uygulama olarak değerlendirilmeyecek. Ancak toplam kesinti oranı her halükarda yüzde 45'i geçemeyecek.

Terörle mücadelenin etkin bir şekilde sürdürülmesi amacıyla gözaltı sürelerinin, bazı suçlarla ilgili olarak yeniden düzenlenmesine ve ek gözaltı süreleri getirilmesine ilişkin hükümlerin uygulaması 31 Temmuz 2021'den itibaren 3 yıl uzatılacak.

Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'da yapılan değişikliğe göre, Kurul başkan ve üyeleri, üyeliklerinin sona ermesinden itibaren iki yıl süreyle, görevden ayrıldıkları tarihten önceki iki yıl içinde kanun kapsamındaki soruşturmaların konusu sektörlerde faaliyet gösteren tüzel kişilerde görev alamayacak ve bu nitelikteki gerçek ve tüzel kişileri kanunun uygulanmasıyla ilgili idari süreçlerde Kurum nezdinde temsil edemeyecek.

Görevden ayrıldıkları tarihten önceki iki yıl içinde soruşturmada raportör olarak görevlendirilen meslek personeli ile bu süre içinde soruşturmayı yürüten personelin gözetiminden sorumlu daire başkanı ve ilgili başkan yardımcısı, Kurumdan ayrılmalarından itibaren iki yıl süreyle, ilgili soruşturmaların konusu olan sektörlerde faaliyet gösteren tüzel kişilerde görev alamayacak.

Gümrük Kanunu'nda yapılan değişiklikle yükümlülerin, ticaret politikası önlemlerinden kaçınmak için kendi beyanlarıyla eşyanın gümrük kıymetini artırmalarını müteakiben ödenmiş veya tahakkuk ettirilmiş vergilerin geri verilmesi veya kaldırılması önlenerek, dünya piyasa fiyatlarından daha düşük fiyatlardan ithal edilen eşyaların gözetim uygulaması kapsamında izlenmesi ve ticaret politikası önlemlerinin etkisizleştirilmesinin önüne geçilmesi amaçlanıyor.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nda yapılan değişiklikle Türkiye İstatistik Kurumu, "özel bütçeli diğer idareler" bölümüne eklendi.

Engelliler Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikle erişilebilirliğin sağlanabilmesi için yapılacak yükümlülüklerin Kovid-19 salgını sebebiyle yerine getirilememesi nedeniyle ilk kez denetlenerek eksikliği olduğu tespit edilenler ile daha önce süre verilenlere, yükümlülüklerinin maliyet ve niteliğine göre ilave süre verilebilmesine imkan tanınıyor. Buna göre; denetim sonucunda ilgili belediye ve kamu kurum ve kuruluşları ile umuma açık hizmet veren her türlü yapıların ve açık alanların malikleri ile toplu taşıma araçlarının sahiplerine eksikleri tamamlaması için kanunda belirtilen sürenin bitiminden itibaren üç yıl daha ek süre verilebilecek.

Çek Kanunu'nda yapılan değişiklikle karşılıksız çek düzenleme suçundan mahkum olanların cezalarının infazının durdurulmasına ilişkin önceki hükümde yer alan 24 Mart 2020 tarihi, 30 Nisan 2021 olarak değiştirilmek suretiyle düzenlemeden yararlanacakların kapsamı genişletilirken, çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birini ödemek için öngörülen süre 30 Haziran 2022 olarak belirlendi.

Kalan kısmının 30 Haziran 2022 tarihinden itibaren ikişer ay arayla 15 eşit taksitle ödenmesi durumunda mahkemece, ceza mahkumiyetinin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilecek. 30 Haziran 2022'ye kadar çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birinin ödenmemesi halinde alacaklının şikayeti üzerine mahkemece hükmün infazının devamına karar verilecek. Hükümlü taksitlerden birini süresi içinde ilk defa ödemediği takdirde ödemediği bu taksit, sürenin sonuna bir taksit olarak eklenecek. Kalan taksitlerden birini daha ödemediği takdirde alacaklının şikayeti üzerine mahkemece hükmün infazının devamına karar verilecek. Bu düzenleme 30 Nisan 2021 tarihine kadar işlenmiş ve yargılaması devam eden suçlar bakımından, çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birinin 30 Haziran 2022 tarihine kadar ve düzenlemede belirtilen taksitlerin süreleri içinde alacaklıya ödenmesi koşuluyla infaz aşamasında uygulanabilecek.

Teklife göre, Tarım ve Orman Bakanlığından yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara yönelik getirilen cezanın yürürlük tarihi 1 Ocak 2022 olacak.

Teklifle Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun kayyım olarak atanmasına ilişkin hükmün, 31 Temmuz 2021 tarihinden itibaren üç yıl daha uygulanması amaçlanırken, bu üç yıllık süre zarfında terör suçları bakımından yürütülen soruşturma veya kovuşturmalarda kayyım atanmasına karar verildiği takdirde, kayyımlık görevi Fon tarafından yerine getirilecek.

Yeni Koronavirüs (Kovid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'da yapılan değişiklikle kooperatifler genel kurullarını 31 Ekim 2021 tarihine kadar yapacak.

Teklifle terör örgütleriyle mücadele kapsamında kamu görevlilerinin görevden uzaklaştırılması, ihracı, rütbelerin geri alınması, mesleğe ilişkin unvanların kullanılmaması gibi ihtiyaç duyulan birtakım tedbirlere ilişkin düzenlemelerin süresi ihtiyaç doğrultusunda 31 Temmuz 2021 tarihinden itibaren üç yıl daha uzatılacak.

Teklifle gümrük hizmetleri ve kaçakçılıkla mücadele görevleri kapsamında yüksek hizmetleri görülenler ile olağanüstü durumlarda yaşamını ortaya koyarak büyük yararlıklar gösteren gümrük muhafaza personeli ödüllendirilecek.

Buna göre, devletin ekonomik menfaatleri, doğal ve kültürel miras, çevre ve toplum sağlığı ile kamu güvenliğinin korunmasında yüksek hizmetleri görülenler, fiilen almakta oldukları aylık tutarlarının iki katından beş katına kadar, olağanüstü durumlarda yaşamını ortaya koyarak büyük yararlıklar gösterenler, fiilen almakta oldukları aylık tutarlarının altı katından 24 katına kadar, Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla para verilerek ödüllendirilebilecek. Bunlardan sözleşmeli olarak istihdam edilenlere verilecek ödül tutarı, aynı unvanlı kadroda çalışan ve hizmet yılı aynı olan emsali personel esas alınarak belirlenecek. Verilecek ödüllere ilişkin teklif ve değerlendirme işlemleri ile uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığınca müştereken hazırlanan yönetmelikle düzenlenecek.

Teklife iki yeni madde ihdas edildi.

Buna göre, işverenlerin işgücü maliyetlerini düşürerek istihdamı korumaları ve artırmalarını desteklemek amacıyla 2016 yılından 2020 yılı sonuna kadar sağlanan asgari ücret desteği sürdürülecek.

2021 yılında da istihdamı desteklemek için işgücü maliyetlerini azaltmak üzere, sektör ayırımı yapılmaksızın, finansmanı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak şekilde, işverenlere, ödeyecekleri sigorta priminden mahsup edilerek günlük 2,50 lira, aylık 75 lira asgari ücret desteği sağlanacak.

Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanununda yapılan değişiklikle bankalar dahil muhtelif şirketlerin çözümleme, tasfiye ve yönetimi konusunda ihtisas kurumu olması ve tasfiye sürecinin hızlı ve etkin bir şekilde yürütülmesi için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından tasfiyesine karar verilen şirketlerin tasfiye süreci Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından yerine getirilecek.

Diğer taraftan şirketlerin tasfiyesine karar verme yetkisi ile tasfiye sürecini yürütme yetkisinin aynı kurum bünyesinde toplanmamasının, tasfiye sürecinin daha sağlıklı bir şekilde yürütülmesine katkı sağlayacağı bekleniyor.

Öte yandan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Meclisi üyeliği ile birleşen görevler arasına devlet üniversitelerindeki öğretim üyeliğinin de eklenmesini düzenleyen hüküm, teklif metninden çıkarıldı.