2008-07-31 - 22:00
TBMM GENEL KURULU
TBMM Genel Kurulunda, Elektronik Haberleşme Kanunu Tasarısı, çok sayıda önergenin ardından yasalaştı.
TBMM Genel Kurulu toplandı. Genel Kurulda, Elektronik Haberleşme Kanunu Tasarısının görüşmeleri vardı.
Tasarının 3. bölümünün görüşülmesi sırasında Hükümet adına söz alan
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, bilgi ve iletişim sektöründe bugüne
kadar yürürlükte olan bir çok kanunu bir araya getiren ve güncelleştiren
önemli bir düzenlemeyi görüştüklerini bildirdi.
Bu sektörün, küreselleşen dünyada hızlı geliştiğini, yeni teknolojilerin
insanlığın hayatına girdiğini vurgulayan Yıldırım, şunları söyledi:
''10 yıl öncesine gittiğimizde cep telefonunun bizler için ekmek ve su
kadar ihtiyaç olacağını söylesek kimse inanmazdı. Bugün Türkiye'de son 5
yıl içinde cep telefonu abone sayısı 18,5 milyondan 64 milyona çıktı. Bu
rakam bu yıl sonunda ülke nüfusunu bulacaktır. Yani 70,5 milyona çıkması
beklenmektedir. Bu da yüzde yüz penatrasyon anlamına geliyor. Türk
milleti olarak bilgi iletişim teknolojilerine yatkın genç ve dinamik
nüfusumuz var. Bilgi toplumu olma yolunda toplumda önemli bir beklenti
var, hem de ihtiyaç var. Düzenlemeyle hem dağınık mevzuatı bir araya
topluyoruz, hem de güncelleştiriyoruz. Bilgi topluma geçiş süreci,
rekabet ortamı gibi konuları bir arada düzenleyen çok teknik bir yasa
görüşüyoruz.''
Bakan Yıldırım, bugün Türkiye'de kullanılan toplam telefon sayısının 96
milyon olduğunu belirterek, bu telefonların tamamının dışarıdan
alındığını ifade etti.
Bunlar için dışarıya 35 milyar dolar para ödediklerine işaret eden
Yıldırım, ''Biz istiyoruz ki Ar-Ge teşviki ile bu teknolojilere yönelik
sadece ürünü alıp kullanmayalım. Burada kendi yetişmiş beyin gücümüzle
bu teknolojileri üretelim, sahip olalım. Bu konuda yazılım
geliştirenleri teşvik edelim. Bu şekilde hem ülke katma değer kazansın,
hem de hem de dövizlerimizin yabancılara gitmesini önleyelim'' diye
konuştu.
Yıldırım, yasanın çok teknik bir yasa olması dolayısıyla hazırlık süreci
oldukça uzun olduğunu, 2 yıl içinde yasa tasarısının tamamen yeniden ele
alınma ihtiyacı doğduğunu söyledi.
''Elimizde bugünün şartlarını karşılayan bir yasa var'' diyen Yıldırım,
şöyle dedi:
''Küreselleşmede en hızlı gelişen sektör bilgi sektörüdür. Bu sektörün
ihtiyaçları yeni yeni teknolojileri insanoğlunun kullanımına
verilmesiyle daha da artmaktadır. Yeni düzenlemeye mutlaka ihtiyaç
vardır. Unutmayalım internetin zararlı kullanımından korunmak için yine
bu Meclis geçtiğimiz dönemlerde yaptı. Bir İnternet Kurulu ve İnternet
Güvenlik Başkanlığı oluşturmak suretiyle, internetin temiz bir şekilde
çocuklarımızın korunması ve devlet büyüklerimize hakaret, ülke
bütünlüğüne yönelik tehditlerin korunması gibi, kumara karşı korunma
gibi, çocuk istismarı ve sanal ortamda işlemlere karşı bir çok faaliyeti
de düzenleyen bir yasa da kabul edilmiştir.''

-YOUTUBE'NİN YAYININ DURDURULMASI-

CHP Uşak Milletvekili Osman Coşkunoğlu'nun ''youtube'' ile ilgili sorusu
üzerine Yıldırım, Türkiye'de ihtisas mahkemelerinin henüz bulunmadığını
söyledi.
Mahkemeler için sanal ortamda işlenen suçlar konusunun yeni olduğunu
dile getiren Yıldırım, şunları kaydetti:
''Örneğin Denizcilik Mahkemeleri yoktu, bu davalara Asliye Ticaretler
bakıyordu. Şimdi kuruldu, davalar daha düzenli yürüyor. Bir de bu konu
var. Burada bir tecrübe birikimi sorunumuz var. Bunu aşacağız. Bundan
daha önemlisi bu gibi içerik sağlayıcı kuruluşlar, Telekomünikasyon
Kurum Başkanlığı veye İnternet Güvenliği Başkanlığı ile işbirliği
yapmaktan kaçındılar. 'Biz sizin ülkenizde faaliyet göstermiyoruz, onun
için bize böyle bir yaptırım uygulamayamazsınız' dediler. Meselenin
koptuğu nokta burası oldu. Daha sonra 14 tane böyle vaka yaşandı. Daha
sonra bu kuruluşlar bize gelerek, 'Burada resmi temsilci atadık' diye
konuştular. Bundan sonra ofis oluşturdular bu sorun da çözüldü.''

TASARI YASALAŞTI

Görüşmelerin ardından, Elektronik Haberleşme Kanunu Tasarısı, TBMM
Genel Kurulunda verilen çok sayıdaki değişiklik önergesiyle kabul
edilerek, yasalaştı.
Kanuna göre, Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ile
Sahil Güvenlik Komutanlığı ve görev alanlarıyla ilgili olmak üzere
Dışişleri Bakanlığı, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı, MİT ve
Emniyet Genel Müdürlüğüne elektronik haberleşmede muafiyet tanınacak, bu
kurumlar için kanun hükümleri uygulanmayacak.
Kriptolu haberleşme yapmaya Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel
Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, MİT, Emniyet Genel Müdürlüğü ve
Dışişleri Bakanlığı yetkili olacak.
Her türlü elektronik haberleşme cihaz, sistem ve şebekelerinin kurulması
ve işletilmesine izin verilmesi, gerekli frekans, numara, uydu pozisyonu
ve benzeri kaynak tahsislerinin yapılması ile bunların kontrolü,
devletin yetki ve sorumluluğu altında olacak.
Ulaştırma Bakanlığı, genel haberleşme altyapısının deprem, sel, yangın,
savaş gibi olağanüstü durumlarda kesintiye uğraması riskine karşı,
önceden alternatif bir haberleşme altyapısını kuracak, kurduracak ve
ihtiyaç duyulan durumlarda söz konusu sistemi devreye sokacak.

-BİLGİ TEKNOLOJİLERİ VE İLETİŞİM KURUMU-

Telekomünikasyon Kurumunun adı, ''Bilgi Teknolojileri ve İletişim
Kurumu'' olarak değiştirilecek. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu,
elektronik haberleşme sektöründe, rekabeti tesis etmek ve korumak,
rekabeti engelleyici, bozucu veya kısıtlayıcı uygulamaları gidermek için
düzenlemeler yapacak.
Kurum, etkin rekabet ortamının sağlanması ve korunması amacıyla, etkin
piyasa gücüne sahip işletmecilere yükümlülükler getirebilecek. Kurum,
gerekli gördüğü hallerde bu sektördeki rekabet ihlallerine ilişkin
Rekabet Kurumundan görüş alacak.
Kurum, yapacağı pazar analizleri sonucu ilgili pazarlarda etkin piyasa
gücüne sahip işletmecileri belirleyebilecek.
Kurum, elektronik haberleşme sağlanması amacıyla yapılan anlaşmaların,
rekabeti kısıtlayan, mevzuata ve tüketici menfaatlerine aykırı hükümler
içermemesi için gerekli önlemleri alacak.

-İNCELEME VE SORUŞTURMA YETKİSİ-

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, elektronik haberleşme sektöründe
rekabete aykırı davranış ve uygulamaları doğrudan veya şikayet üzerine
incelemeye, soruşturmaya ve rekabetin tesisine yönelik gerekli
tedbirleri almaya, görev alanına giren konularda bilgi ve dokümanın
sağlanmasını talep etmeye yetkili olacak.
Rekabet Kurulu, sektöre yönelik yapacağı inceleme ve tetkiklerde,
birleşme ve devralmalara ilişkin kararlar da dahil olmak üzere
elektronik haberleşme sektörüyle ilgili vereceği tüm kararlarda,
öncelikle Kurumun görüşünü ve yaptığı düzenleyici işlemleri dikkate
alacak.

-KULLANIM HAKKI VERİLMESİ-

Kullanım hakkı sayısının sınırlandırılmasının gerekmediği tespit edilen
elektronik haberleşme hizmetleri için usulüne uygun başvuruya, 30 gün
içinde kullanım hakkı verilecek.
Kullanım hakkı sayısı, ancak kaynakların sınırlı sayıda işletmeci
tarafından yürütülmesinin gerektiği durumlarda ve kaynakların etkin ve
verimli kullanılmasını teminen sınırlandırılabilecek.
Uydu pozisyonu ile ulusal çapta verilecek frekans bandı kullanımını
içeren ve sınırlı sayıda işletmeci tarafından yürütülmesi gereken
elektronik haberleşme hizmetlerine ilişkin yetkilendirme politikası
esasları, hizmetin başlama zamanı, yetkilendirme süresi ve hizmeti
sunacak işletmeci sayısı, Ulaştırma Bakanlığı tarafından belirlenecek ve
yetkilendirme Kurum tarafından yapılacak.
Kullanım hakları süresi, 25 yıldan fazla olmamak üzere belirlenecek.
Yetkilendirme süreleri, şebeke ve hizmetin niteliği ile başvuru
sahibinin talebi de dikkate alınarak tespit edilecek.

-TARİFE SERBESTÇE BELİRLENEBİLECEK-

Tarife, her türlü elektronik haberleşme hizmetinin sunulmasında ilgili
mevzuat ve düzenlemelere aykırı olmayacak şekilde yetkilendirme
belgelerindeki düzenlemelere aykırı olmaksızın işletmeciler tarafından
serbestçe belirlenecek.
İşletmecinin etkin piyasa gücüne sahip olduğunun belirlenmesi halinde,
Kurum, tarifelerin onaylanması, izlenmesi ve denetlenmesine ilişkin
yöntemleri ve tarifelerin alt ve üst sınırları ile bunların uygulama
usul ve esaslarını belirleyebilecek.
İşletmeci, tarifesini etkileyecek nitelikteki kampanyalarını uygulamadan
önce Kurumdan izin alacak.

-ULUSAL NUMARALANDIRMA PLANI-

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, ulusal numaralandırma planı
hazırlayacak ve plana uygun olarak numara tahsis işlemlerini yapacak.
Kurum, numara tahsis ve kullanımını koşullara bağlayabilecek. Kamu
düzeni ve milli güvenliğin gerektirdiği durumlar, numara kapasitesi
ihtiyacı, üye olunan uluslararası kuruluşların düzenlemeleri veya taraf
olunan uluslararası anlaşmalar doğrultusunda veya kurum düzenlemelerine
uygun olarak kullanılmadığı durumlarda tahsisli numaralarda da Kurum
tarafından değişiklik yapılabilecek ve tahsisli numaralar geri
alınabilecek.

-ABONELER, NUMARASINI DEĞİŞTİRMEDEN HİZMET ALACAK-

Aboneler, kullandıkları telefon numarasını değiştirmeden farklı bir
işletmeden hizmet alabilecek.
İşletmeciler, işletmeci numara taşınabilirliği hizmeti vermek veya
taşınmış numaralara çağrı göndermek üzere kuracakları sistemler ile
mevcut sistemlerinde yapacakları değişiklikler dolayısıyla oluşan
maliyeti kendileri karşılayacak.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, abonelerin numaralarını
değiştirmeden hizmet aldığı şirketi (işletmeciyi) değiştirmesi durumunda
tüketicilerin korunması ve hizmetten en iyi koşullarda
faydalanabilmelerini sağlamak için gerekli tedbirleri alacak.
Kanuna göre, elektronik haberleşme hizmetleri ile ilgili olarak abone
veya kullanıcılara tahsis edilen frekans, numara ve hat kullanımı ile
internet alan adları gibi intifa ve kullanım hakları ile işletmecilerin
yetkilendirmeleri hiçbir şekilde haczedilemeyecek.
Genel güvenlik ve asayişe yönelik haberleşmelerden kapsamı Kurum
tarafından belirlenmiş olanlar, her ne sebeple olursa olsun kesintiye
uğratılamayacak.

-FREKANS PLANLAMASI-

Kurum, telsiz yayınlarının birbiri üzerinde elektromanyetik girişim
oluşturmaması ve frekans bantlarının etkin ve verimli kullanılmasını
sağlamak amacıyla uluslararası frekans planlaması, tahsisi, uluslararası
koordinasyonu ile tescilleri yapacak.
Her ne şekilde olursa olsun, telsiz cihaz veya sistemi kurmak ve
işletmek isteyenler, kuruma frekans tahsis ve tescil işlemlerini
yaptıracak.
Frekans tahsislerinde, Dışişleri Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı
ile Sahil Güvenlik Komutanlığı ihtiyaçları da dahil Türk Silahlı
Kuvvetlerine, MİT Müsteşarlığına ve Emniyet Genel Müdürlüğüne öncelik
tanınacak. Türk Silahlı Kuvvetleri ile RTÜK, kendisine tahsis edilen
frekans bantlarında frekans planlamasını yapıp uygulayacak.

-TELSİZ RUHSAT İZNİ-

Telsiz cihaz veya sistemi kullanıcılarının, telsiz kurma ile kullanma
izni ve telsiz ruhsatnamesi alması zorunlu olacak.
Telsiz kurma ve kullanma izni ve telsiz ruhsatnamesi verilmesi, izin ve
telsiz ruhsatnamesinin süresi, yenilenmesi, değişikliği ve iptaliyle
ilgili usul ve esaslar ile bu çerçevede öngörülen telsiz cihaz veya
sistemlerinin kurulması, kullanılması, nakli, işletme tipinin
değiştirilmesi gibi konular, yönetmelikle belirlenecek.

-YABANCILARA UYGULANACAK İŞLEMLER-

Yabancı devletlerle yapılan anlaşmalara dayanılarak kurulmuş ve
kurulacak telsiz cihaz veya sistemleri, bu anlaşmalardaki özel hükümlere
tabi olacak.
Yabancı devletlerin Türkiye'deki diplomatik temsilciliklerine,
karşılıklılık esasına bağlı olarak, Dışişleri Bakanlığının uygun
görüşüne istinaden telsiz cihaz veya sistemi kurma ruhsatı ve kullanma
izni verilebilecek.

-TELSİZ ÜCRETLERİ-

Kanunda, telsiz ruhsatname ve kullanımı için öngörülen ücretler,
önergelerle yarı oranında düşürüldü. Buna göre, telsiz ruhsatname ve
kullanma ücretleri yıllık, sabit uydu yer terminalleri için 50 YTL,
mobil uydu yer terminalleri için 40 YTL, mobil uydu abone terminalleri
(alıcı-verici) için 25 YTL olacak. Telsiz ruhsatnamesi için her baz
istasyonu ile sistemde bulunan her cihaz başına 100 YTL alınacak.

-KAÇAK-ÇALINTI CİHAZLAR-

İşletmeciler, elektronik haberleşme hizmetlerini benzer konumdaki bütün
tüketici ve son kullanıcılara eşit koşullarda ve ayrım gözetmeden
sunacak.
İşletmeciler, kayıp, kaçak veya çalıntı cihazlara, elektronik haberleşme
hizmeti veremeyecekler. Kurumun, Merkezi Mobil Cihaz Kimlik Tanımı Veri
Tabanı Sisteminde (MCKS) kayıtlıyken, elektronik kimlik bilgisi
kopyalanmış gerçek cihazlar sadece eşleştirme yapılan abone
numaralarıyla kullanılabilecek.
GSM mobil telefon hizmeti sunanlar nezdinde tutulan abonelik
kayıtlarının tam, doğru ve güncel bilgilerden oluşmasını sağlamak için
tüm abonelik kayıtları, kanunun yayımdan itibaren 1 yıl içinde
güncellenecek.
Tasarının görüşülmesi sırasında muhalefet ve iktidar milletvekilleri
tarafından çok sayıda değişiklik önergesi verildi. Verilen önergelerin
bir çoğunun gerekçesinde, teknik düzenleme ve ifade bütünlüğünün
sağlanmasının amaçlandığı belirtildi.