2006-05-17 - 14:14
TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu, bilgi, fikir ve sanat eserlerinin devlet nüshası olarak derlenmesi ve saklanmasını öngören kanun tasarısını kabul etti.
TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu, bilgi, fikir ve sanat eserlerinin devlet nüshası olarak derlenmesi ve saklanmasını öngören kanun tasarısını kabul etti.
Çoğaltılmış Fikir ve Sanat Eserlerini Derleme Kanunu Tasarısı, fikir ve sanat eserleriyle anlaşmalar uyarınca yurtdışında çoğaltılan fikir ve sanat eserlerinin etkin, sağlıklı ve eksiksiz bir biçimde toplanması, gelecek kuşaklara aktarılması, elverişli ortamlarda saklanması, korunması ve toplumun bilgi ve yararına sunulmasını sağlayacak esasları düzenliyor.
Tasarı, her çeşit basma, ozalit, teksir, ofset, optik, manyetik, elektronik ve benzeri başka çoğaltma yöntemleri ile satılmak ya da parasız dağıtılmak üzere üretilen çoğaltılmış fikir ve sanat eserinin derlenmesi, derleme işlemlerini yürütecek birimler ile derlemeye ilişkin usul ve esasları kapsıyor.
-DERLENECEK ESERLER-
Tasarıyla, derlenecek eserler şöyle sıralandı:
''Ülke sınırları içinde basılan ve çoğaltılan; kitap, kabartma harfli kitap, kitapçık, ansiklopedi, albüm, atlas ve nota gibi tek başına ya da bir takımın veya bir dizinin parçası niteliğinde olan ayrı yayımlanmış eserler, gazete, dergi, yıllık, bülten, takvim gibi süreli eserler, afiş, kartpostal, gravür, reprodüksiyon, basılı fotoğraf gibi grafik eserler, slayt, film parçası makara, kaset, kartuş, filmler ve mikroformlar gibi projeksiyon eserler, her türlü
bilgisayar, müzik ve video cihazlarında kullanılmak üzere üretilmiş ses, görüntü ve veri içeren optik ve manyetik ortamlara kaydedilerek
çoğaltılmış eserler, pul ve kağıt para gibi eserler, coğrafik, jeolojik, topografik ya da meteorolojik harita, plan ve krokiler.'' Ülke sınırları dışında ise; kanunlar ile ikili ya da çok taraflı anlaşmalar uyarınca, yabancı uyruklu gerçek ya da tüzel kişilerin Türkiye'deki kütüphane, müze, arşiv ve belgeliklerden yararlanarak hazırladıkları eserler ile Türkiye'de yaptıkları arkeolojik kazı ya da araştırmaların yöntem ya da sonuçlarına ilişkin olarak yurtdışında yayımlamış veya çoğaltmış eserler derlenecek.
DERLENECEK ESERLERİN GÖNDERİLECEĞİ YERLER
Tasarıyla, derleme nüshalarını derleme kütüphanelerine vermekle yükümlü olan gerçek ya da tüzel kişilerin kimler olduğu da belirleniyor.
Derleme işleri, Ankara'da Milli Kütüphane tarafından yürütülecek ve koordine edilecek. Derlemeyle ilgili uygulamayı inceleme ve denetleme amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığınca, yazma eser kütüphaneleri bölgesel olarak görevlendirilebilecek.
Kitap, kabartma harfli kitap, kitapçık, ansiklopedi, albüm, atlas ve nota gibi tek başına ya da bir takımın veya bir dizinin parçası niteliğinde olan ayrı yayımlanmış eserler, gazete, dergi, yıllık, bülten, takvim gibi süreli eserler, yerel gazeteler hariç, 4 nüsha derlenerek Milli Kütüphaneye, TBMM Kütüphane Dokümantasyon ve Tercüme Müdürlüğüne, İstanbul Beyazıt Devlet Kütüphanesine ve Ankara Adnan Ötüken Yazma Eser Kütüphanesine gönderilecek.
Yerel gazeteler ise bir nüshası İstanbul Beyazıt Devlet Kütüphanesine, diğeri ise Milli Kütüphaneye gönderilmek üzere, iki nüsha olarak derlenecek.
Diğer eserler ise bir nüsha derlenip, Milli Kütüphaneye gönderilecek.
Tasarıyla, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi ile İzmir Milli Kütüphanesine derleme nüshaları verme yükümlülüğü kaldırıldı.
-SORUMLULUK VE YAPTIRIMLAR-
Eserlerin derleme nüshaları, çoğaltılmış diğer kopyalarla aynı olması zorunlu olacak. Derleme nüshaları çoğaltma işlemini izleyen 15
gün içerisinde eksiksiz ve hatasız olarak doğrudan Milli Kütüphaneye gönderilecek. Yabancı uyruklu kişilerin Türkiye'de yaptıkları eserler
ise 60 gün içinde teslim edilecek.
Derleme kütüphanelerinin belirlediği yanlış, eksik ya da ciltsiz nüshaların değiştirilmesi, en geç 15 gün içinde derleme mükelleflerince yerine getirilecek.
Yabancı uyruklu derleme mükelleflerinin gerekli izin almaları için kanuna uyacaklarına ilişkin imzalı belge alınacak.
-İDARİ PARA CEZASI-
Kanunda yer alan sorumluluklarını yerine getirmeyen derleme mükelleflerine, derlemenin yapıldığı yerdeki en büyük mülki amir tarafından yaptırımlar uygulanacak.
Derleme nüshalarını zamanında Milli Kütüphaneye göndermeyenler, her derleme nüshası için 5 bin YTL idari para cezası ile cezalandırılacak. Bu ceza, tutanağın tebliğinden itibaren 30 gün içinde ödenecek.
Derleme kütüphanelerinin belirlediği yanlış, eksik ya da ciltsiz nüshalarını değiştirmeyenlere, yabancı uyruklu kişilerden kanuna uyacağına dair yazılı belge vermeyenlere, bir daha izin belgesi verilmeyecek.
Verilen idari para cezaları hakkında, Kabahatler Kanunu uygulanacak. Para cezasını ödemiş olmak, derlemeye ilişkin yükümlülüğü ortadan kaldırmayacak. Para cezasının ödenmesi ile birlikte cezalandırmaya neden olan derleme nüshalarının derleme kütüphanelerine gönderilmesi zorunlu olacak.
-DİĞER KANUNLARA GÖRE DERLENEN ESERLER-
Tasarıya göre, derlenen eserler kütüphane ve arşiv hizmetlerine yönelik olacak.
Derleme nüshası olarak verilen eserlerin maliyet bedeli, kazancın saptanmasında gider olarak dikkate alınacak. Bu şekilde gider fazlalığından doğan zarar, bir sonraki yıla devredilemeyecek.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nda yer alan ''korunan çoğaltılmış fikir ve sanat eserleri kültür mirasının korunması ve devam ettirilmesi amacıyla Kültür Bakanlığı tarafından derlenir'' hükmünün yürürlükten kaldırılması da öngörülüyor.
TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu, Sabah gerçekleşen toplantısında ise, Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı güzel sanatlar galerileri, müzeler, kütüphaneler, kültür merkezleri ile danışma bürolarının, belediyeler ve il özel idarelerine devredilmesini öngören kanun tasarısını, alt komisyona sevk etti
Tasarının tümü üzerinde söz alan CHP Denizli Milletvekili Mustafa Gazalcı, hükümetin gönderdiği tasarıları ''asker mektubuna'' benzeterek, bütün tasarıların gerekçelerinde aynı ifadelerin kullanıldığını ileri sürdü.
Türkiye'de kültürün bir küresel saldırıyla karşı karşıya olduğunu ifade eden Gazalcı, belediyelere devredilmesi öngörülen kütüphanelerin, daha sonra özel sektöre devredilerek paralı hale getirileceğini iddia etti.
Belediyelerin ''fetva'' vermeye başladığını ifade eden Gazalcı, bu kurumlara kütüphanelerin devrinin ne derece doğru olacağının sorgulanması gerektiğini söyledi.
Komisyon Başkanı Tayyar Altıkulaç, Gazalcı'ya, ''Fetvaları belediyeler değil, üniversiteler veriyor. Belediyeler, o kitapları güvenip üniversitelere yazdırmış'' dedi.
-DANIŞTAYA SALDIRI-
Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç, Danıştaya yapılan saldırıyı toplantı sırasında öğrendiğini; olaydan üzüntü duyduğunu dile getirdi.
Hükümete geldiklerinde Türkiye'deki 1300 kütüphaneden 200'ünün kapalı olduğunu bildiren Koç, bu kütüphaneleri belediyelere devrettiklerini söyledi.
Koç, 81 ildeki kütüphanelerin bilgisayarla birbirine bağlandığını ifade ederek, ''Müzeleri ise halihazırdaki anlayışla yürütmemiz mümkün değil. Müzelerin yüzde 95'i cazibesini yitirdi. Oralara sadece ödev yapmak için öğrenciler gidiyor'' diye konuştu.
Bakan Koç, Türkiye'de yayınevleri konusunun rayına oturduğunu ifade ederek, ''Sol kitaplar yayınlayan bir yayınevi, artık dini kitaplar da basıyor. O konuda bir sorun kalmadı Türkiye'de...'' dedi.
Koç'un sözlerine, CHP Yalova Milletvekili Muharrem İnce, ''Muhafazakarlar da Yahudilerle iş yapıyor'' diye karşılık verdi. Bakan Koç da ''Gayet doğal, Yahudiler de insan...'' dedi.
AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Avni Doğan da söz alarak kültürün yönetilen bir kavram olmadığını söyledi.
Geçmişte, ''DSP döneminde kütüphaneye gidenler azaldı, AK Parti döneminde kütüphaneye gidenler azaldı...'' şeklinde eleştiriler yapıldığını vurgulayan Doğan, ''Arkadaşlar, biz Tanzimat'tan bu yana kütüphaneye gitmiyoruz. Bir zamanlar Mirkelam çıktı, koşuyordu. Ben 'ondan bir Dede Efendi çıkmaz' dedim. Mirkelam şimdi nerede? Dede Efendi hala yaşıyor. Mirkelam'ın belki 100-200 sene koşması gerekir ki kültürümüzde yaşayabilsin'' diye konuştu.
Çoğaltılmış Fikir ve Sanat Eserlerini Derleme Kanunu Tasarısı, fikir ve sanat eserleriyle anlaşmalar uyarınca yurtdışında çoğaltılan fikir ve sanat eserlerinin etkin, sağlıklı ve eksiksiz bir biçimde toplanması, gelecek kuşaklara aktarılması, elverişli ortamlarda saklanması, korunması ve toplumun bilgi ve yararına sunulmasını sağlayacak esasları düzenliyor.
Tasarı, her çeşit basma, ozalit, teksir, ofset, optik, manyetik, elektronik ve benzeri başka çoğaltma yöntemleri ile satılmak ya da parasız dağıtılmak üzere üretilen çoğaltılmış fikir ve sanat eserinin derlenmesi, derleme işlemlerini yürütecek birimler ile derlemeye ilişkin usul ve esasları kapsıyor.
-DERLENECEK ESERLER-
Tasarıyla, derlenecek eserler şöyle sıralandı:
''Ülke sınırları içinde basılan ve çoğaltılan; kitap, kabartma harfli kitap, kitapçık, ansiklopedi, albüm, atlas ve nota gibi tek başına ya da bir takımın veya bir dizinin parçası niteliğinde olan ayrı yayımlanmış eserler, gazete, dergi, yıllık, bülten, takvim gibi süreli eserler, afiş, kartpostal, gravür, reprodüksiyon, basılı fotoğraf gibi grafik eserler, slayt, film parçası makara, kaset, kartuş, filmler ve mikroformlar gibi projeksiyon eserler, her türlü
bilgisayar, müzik ve video cihazlarında kullanılmak üzere üretilmiş ses, görüntü ve veri içeren optik ve manyetik ortamlara kaydedilerek
çoğaltılmış eserler, pul ve kağıt para gibi eserler, coğrafik, jeolojik, topografik ya da meteorolojik harita, plan ve krokiler.'' Ülke sınırları dışında ise; kanunlar ile ikili ya da çok taraflı anlaşmalar uyarınca, yabancı uyruklu gerçek ya da tüzel kişilerin Türkiye'deki kütüphane, müze, arşiv ve belgeliklerden yararlanarak hazırladıkları eserler ile Türkiye'de yaptıkları arkeolojik kazı ya da araştırmaların yöntem ya da sonuçlarına ilişkin olarak yurtdışında yayımlamış veya çoğaltmış eserler derlenecek.
DERLENECEK ESERLERİN GÖNDERİLECEĞİ YERLER
Tasarıyla, derleme nüshalarını derleme kütüphanelerine vermekle yükümlü olan gerçek ya da tüzel kişilerin kimler olduğu da belirleniyor.
Derleme işleri, Ankara'da Milli Kütüphane tarafından yürütülecek ve koordine edilecek. Derlemeyle ilgili uygulamayı inceleme ve denetleme amacıyla Kültür ve Turizm Bakanlığınca, yazma eser kütüphaneleri bölgesel olarak görevlendirilebilecek.
Kitap, kabartma harfli kitap, kitapçık, ansiklopedi, albüm, atlas ve nota gibi tek başına ya da bir takımın veya bir dizinin parçası niteliğinde olan ayrı yayımlanmış eserler, gazete, dergi, yıllık, bülten, takvim gibi süreli eserler, yerel gazeteler hariç, 4 nüsha derlenerek Milli Kütüphaneye, TBMM Kütüphane Dokümantasyon ve Tercüme Müdürlüğüne, İstanbul Beyazıt Devlet Kütüphanesine ve Ankara Adnan Ötüken Yazma Eser Kütüphanesine gönderilecek.
Yerel gazeteler ise bir nüshası İstanbul Beyazıt Devlet Kütüphanesine, diğeri ise Milli Kütüphaneye gönderilmek üzere, iki nüsha olarak derlenecek.
Diğer eserler ise bir nüsha derlenip, Milli Kütüphaneye gönderilecek.
Tasarıyla, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi ile İzmir Milli Kütüphanesine derleme nüshaları verme yükümlülüğü kaldırıldı.
-SORUMLULUK VE YAPTIRIMLAR-
Eserlerin derleme nüshaları, çoğaltılmış diğer kopyalarla aynı olması zorunlu olacak. Derleme nüshaları çoğaltma işlemini izleyen 15
gün içerisinde eksiksiz ve hatasız olarak doğrudan Milli Kütüphaneye gönderilecek. Yabancı uyruklu kişilerin Türkiye'de yaptıkları eserler
ise 60 gün içinde teslim edilecek.
Derleme kütüphanelerinin belirlediği yanlış, eksik ya da ciltsiz nüshaların değiştirilmesi, en geç 15 gün içinde derleme mükelleflerince yerine getirilecek.
Yabancı uyruklu derleme mükelleflerinin gerekli izin almaları için kanuna uyacaklarına ilişkin imzalı belge alınacak.
-İDARİ PARA CEZASI-
Kanunda yer alan sorumluluklarını yerine getirmeyen derleme mükelleflerine, derlemenin yapıldığı yerdeki en büyük mülki amir tarafından yaptırımlar uygulanacak.
Derleme nüshalarını zamanında Milli Kütüphaneye göndermeyenler, her derleme nüshası için 5 bin YTL idari para cezası ile cezalandırılacak. Bu ceza, tutanağın tebliğinden itibaren 30 gün içinde ödenecek.
Derleme kütüphanelerinin belirlediği yanlış, eksik ya da ciltsiz nüshalarını değiştirmeyenlere, yabancı uyruklu kişilerden kanuna uyacağına dair yazılı belge vermeyenlere, bir daha izin belgesi verilmeyecek.
Verilen idari para cezaları hakkında, Kabahatler Kanunu uygulanacak. Para cezasını ödemiş olmak, derlemeye ilişkin yükümlülüğü ortadan kaldırmayacak. Para cezasının ödenmesi ile birlikte cezalandırmaya neden olan derleme nüshalarının derleme kütüphanelerine gönderilmesi zorunlu olacak.
-DİĞER KANUNLARA GÖRE DERLENEN ESERLER-
Tasarıya göre, derlenen eserler kütüphane ve arşiv hizmetlerine yönelik olacak.
Derleme nüshası olarak verilen eserlerin maliyet bedeli, kazancın saptanmasında gider olarak dikkate alınacak. Bu şekilde gider fazlalığından doğan zarar, bir sonraki yıla devredilemeyecek.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nda yer alan ''korunan çoğaltılmış fikir ve sanat eserleri kültür mirasının korunması ve devam ettirilmesi amacıyla Kültür Bakanlığı tarafından derlenir'' hükmünün yürürlükten kaldırılması da öngörülüyor.
TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu, Sabah gerçekleşen toplantısında ise, Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı güzel sanatlar galerileri, müzeler, kütüphaneler, kültür merkezleri ile danışma bürolarının, belediyeler ve il özel idarelerine devredilmesini öngören kanun tasarısını, alt komisyona sevk etti
Tasarının tümü üzerinde söz alan CHP Denizli Milletvekili Mustafa Gazalcı, hükümetin gönderdiği tasarıları ''asker mektubuna'' benzeterek, bütün tasarıların gerekçelerinde aynı ifadelerin kullanıldığını ileri sürdü.
Türkiye'de kültürün bir küresel saldırıyla karşı karşıya olduğunu ifade eden Gazalcı, belediyelere devredilmesi öngörülen kütüphanelerin, daha sonra özel sektöre devredilerek paralı hale getirileceğini iddia etti.
Belediyelerin ''fetva'' vermeye başladığını ifade eden Gazalcı, bu kurumlara kütüphanelerin devrinin ne derece doğru olacağının sorgulanması gerektiğini söyledi.
Komisyon Başkanı Tayyar Altıkulaç, Gazalcı'ya, ''Fetvaları belediyeler değil, üniversiteler veriyor. Belediyeler, o kitapları güvenip üniversitelere yazdırmış'' dedi.
-DANIŞTAYA SALDIRI-
Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç, Danıştaya yapılan saldırıyı toplantı sırasında öğrendiğini; olaydan üzüntü duyduğunu dile getirdi.
Hükümete geldiklerinde Türkiye'deki 1300 kütüphaneden 200'ünün kapalı olduğunu bildiren Koç, bu kütüphaneleri belediyelere devrettiklerini söyledi.
Koç, 81 ildeki kütüphanelerin bilgisayarla birbirine bağlandığını ifade ederek, ''Müzeleri ise halihazırdaki anlayışla yürütmemiz mümkün değil. Müzelerin yüzde 95'i cazibesini yitirdi. Oralara sadece ödev yapmak için öğrenciler gidiyor'' diye konuştu.
Bakan Koç, Türkiye'de yayınevleri konusunun rayına oturduğunu ifade ederek, ''Sol kitaplar yayınlayan bir yayınevi, artık dini kitaplar da basıyor. O konuda bir sorun kalmadı Türkiye'de...'' dedi.
Koç'un sözlerine, CHP Yalova Milletvekili Muharrem İnce, ''Muhafazakarlar da Yahudilerle iş yapıyor'' diye karşılık verdi. Bakan Koç da ''Gayet doğal, Yahudiler de insan...'' dedi.
AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Avni Doğan da söz alarak kültürün yönetilen bir kavram olmadığını söyledi.
Geçmişte, ''DSP döneminde kütüphaneye gidenler azaldı, AK Parti döneminde kütüphaneye gidenler azaldı...'' şeklinde eleştiriler yapıldığını vurgulayan Doğan, ''Arkadaşlar, biz Tanzimat'tan bu yana kütüphaneye gitmiyoruz. Bir zamanlar Mirkelam çıktı, koşuyordu. Ben 'ondan bir Dede Efendi çıkmaz' dedim. Mirkelam şimdi nerede? Dede Efendi hala yaşıyor. Mirkelam'ın belki 100-200 sene koşması gerekir ki kültürümüzde yaşayabilsin'' diye konuştu.
