2006-11-07 - 22:00
Tasarıya göre, vakıflar; muhasebe kayıtlarını Genel Müdürlük tarafından belirlenecek usul ve esaslar dahilinde tutacak. Mazbut vakıfların her birinin
gelir ve giderleri ayrı ayrı takip edilecek. Vakıflarda iç denetim esas alınacak. Vakıf, organları tarafından denetlenebileceği gibi, bağımsız denetim
kuruluşlarına da denetim yaptırılabilecek.
TBMM Genel Kurulunda, 4 bölümden oluşan Vakıflar yasa tasarısının
31-46. maddelerini kapsayan 2. bölümü kabul edildi.
Tasarıya göre, vakıflar; muhasebe kayıtlarını Genel Müdürlük tarafından
belirlenecek usul ve esaslar dahilinde tutacak. Mazbut vakıfların her birinin
gelir ve giderleri ayrı ayrı takip edilecek. Vakıflarda iç denetim esas alınacak.
Vakıf, organları tarafından denetlenebileceği gibi, bağımsız denetim
kuruluşlarına da denetim yaptırılabilecek.
Vakıf yöneticileri, iç denetim raporları ile sonuçlarını, rapor tarihini
takip eden 2 ay içerisinde genel müdürlüğe bildirecek.
Vakıfların amaca ve yasalara uygunluk denetimi ile iktisadi işletmelerinin
faaliyet ve mevzuata uygunluk denetimi genel müdürlükçe yapılacak.
''LOZAN'DA EŞİTLİK ESASTIR, BU EŞİTLİK TASARI İLE BOZULUYOR''
CHP'li milletvekilleri, temel yasa olarak görüşülen tasarı üzerinde her
maddede önerge vererek, konuşma haklarını kullanıyorlar.
CHP Niğde Milletvekili Orhan Eraslan, verdikleri bir önerge üzerinde yaptığı
konuşmada, temel yasa olarak ele alınan tasarı üzerinde konuşmaları engellendiği
için, verdikleri önergeler üzerinde konuşma haklarını kullanmaya devam
edeceklerini söyledi.
''Tasarıyla, yabancıların Türkiye'de vakıf açmalarına belli şartlar
getirilebilirdi'' diyen Eraslan, Soros Vakfı'nın gittiği ülkelerde ''turuncu
devrimler'' ile yönetim değişiklikleri yaptığını öne sürdü.
Eraslan, bu devrimlerin devam ettiğini ifade ederek, ''Soros Vakfı, bu
ülkeleri ABD'nin hegomonyası altına almak istiyor. Türkiye'de de bu vakfın
yandaşları ve böyle bir tehlike var'' dedi.
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin, tasarının görüşmeleri
devam ederken söz istedi.
Bakan Şahin, CHP'li Eraslan'ın, tasarıda olmadığını kendisinin de bildiği
unsurları varmış gibi göstererek kamuoyunu ve Genel Kurulu bilerek yanılttığını
söyledi.
CHP'nin, tasarının kötü hazırlandığını söylemesini üzüntü ile karşıladığını
kaydeden Şahin, ''Tasarıyla, yabancı ülkelerde kurulmuş vakıfların Türkiye'de
şube açmalarının önünün açıldığını söylüyorlar. Bu husus bu tasarıyla
getirilmedi, zaten Medeni Kanunda var'' diye konuştu.
CHP'nin, ''ABD'den birisinin gelip vakıfların yöneticisi olabileceği''
yönündeki eleştirisine de katılmadığını ifade eden Mehmet Ali Şahin, tasarının 3.
maddesinde, vakıfların yöneticisinin Türk olması gerektiğinin belirtildiğini
bildirdi.
Verilen bir değişiklik önergesi üzerinde konuşan CHP Ankara Milletvekili
Yakup Kepenek de Bakan Şahin'in, yasanın tümü üzerindeki görüşmeler sırasındaki
sözlerini eleştirdi.
Şahin'in, vakıflar konusunda Türkiye ile Yunanistan'daki yasal düzenlemeleri
karşılaştırdığını ve bu konuda Yunanistan'ın Türkiye'den geri olduğunu
söylediğini dile getiren Kepenek, yasa tasarısıyla Lozan Anlaşmasının delindiğini
savundu.
Kepenek, Lozan'da eşitlik ilkesinin esas olduğunu, bu eşitliğin tasarıyla
bozulduğunu öne sürerek, Hükümetin vakıflarla ilgili konuyu gerek uluslararası
düzeyde gerekse Yunanistan ile ikili ilişkilerde gündemde tutması gerektiğini
vurguladı.
CHP Malatya Milletvekili Mevlüt Aslanoğlu da yasayla özel vakıf
üniversitelerinin denetiminde sorunlar yaşanacağını savundu.
-VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ-
Genel Kurul'da yapılan konuşmaların ardından tasarının 31 - 46. maddelerini kapsayan 2. bölümü kabul edildi.
Kanunda Vakıflar Genel Müdürlüğünün yeniden belirlenen görevleri şöyle
sıralandı:
''Mazbut vakıfların vakfiyelerinde veya vakfiye yerine geçen hüccet, berat,
ferman gibi belgelerinde yazılı hayri, sosyal, kültürel ve ekonomik şart ve
hizmetleri yerine getirmek,
Vakfiyelerde öngörülen hizmetlerin en iyi şekilde yerine getirilebilmesini
sağlamak amacıyla Genel Müdürlüğe ve mazbut vakıflara ait paralar ve malları
değerlendirmek, daha fazla gelir getirici yatırımlara tahsis etmek,
Genel Müdürlüğe ve mazbut vakıflara ait paralarla işletmeler kurma, kurulmuş
şirketlere iştirak etme, bunların sermaye artışları hususlarında karar vermek,
yurt içi ve yurt dışındaki vakıflara ait eski eserleri ihya etmek,
Mülhak, cemaat, esnaf ve yeni vakıfların denetimini yapmak,
Vakıflarla ilgili konularda araştırma, geliştirme, eğitim, kültür ve yayın
faaliyetlerinde bulunmak, ulusal ve uluslararası koordinasyonu sağlamak,
Kültür varlıklarından oluşan koleksiyonlar meydana getirmek, müze, kütüphane
ve kültür merkezleri kurmak.''
HİZMET SATIN ALABİLECEK
Genel Müdürlük, ihtiyaç duyulan konuyla sınırlı olmak üzere Kamu İhale
Yasasına tabi olmaksızın uzman kişi, kurum ve kuruluşlardan danışmanlık ve hukuki
mütalaa şeklinde hizmet satın alabilecek.
Genel Müdürlüğün iç denetimi Kamu Mali Kontrol Yasasına göre, dış denetimi
ise Sayıştay tarafından yapılacak.
Mazbut vakıflara ait taşınmazların satışından elde edilecek gelirlerle taviz
bedelleri; vakfa taşınmaz alımında ve vakfın taşınmazlarının onarım ve yapımında
kullanılabilecek. Ayrıca bu gelirler meclis kararıyla gelir getirici
yatırımlarda, yurt içi ve yurt dışında bulunan ve geliri kalmayan vakıflara ait
eski eserlerin bakım ve onarımlarında kullanılabilecek. Genel Müdürlüğe yapılan
şartlı bağışlar, bağış yapanın şartları doğrultusunda harcanacak.
VAKIFLAR MECLİSİ
Vakıflar Meclisi, Genel Müdürlüğün en üst seviyedeki karar organı olarak
görev yapacak.
Vakıflar Meclisi, Vakıflar Genel Müdürü, 3 genel müdür yardımcısı ve 1.
hukuk müşaviri olmak üzere 5; vakıf konusunda bilgi ve deneyim sahibi
yükseköğretim mezunları arasında Başbakanın teklifi üzerine ortak kararnameyle
atanacak 5 üye ile yeni vakıflarca seçilecek 3; mülhak ve cemaat vakıflarınca
seçilecek birer üye olmak üzere 15 üyeden oluşacak. Yeni vakıflar 3, mülhak ve
cemaat vakıfları ise birer yedek üye seçecek.
Genel Müdür aynı zamanda Meclisin de başkanı olacak.
Meclisin çalışmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenecek.
Vakıflar Meclisi, Genel Müdürlüğe, mazbut ve mülhak vakıflara ait akar ve
hayrat taşınmazların tahsis, satış ve trampasına yönelik tasarruflarla,
kamulaştırmalarda kamu yararı kararını vermekle yükümlü olacak.
Meclis, ayrıca, genel müdürlük ve işletme müdürlerinin bütçelerini
onaylayacak, tüzük ve yönetmelik taslaklarını karara bağlayacak, genel müdürlükçe
gerek görülen hususları karara bağlayacak.
10 YILDAN FAZLA GÖREV YAPMA ŞARTI
Meclis üyeleri, devlet memuru olma şartı taşıyan kişiler arasından
seçilecek. Ortak kararnameyle atanacak üyelerden en az 3'ünde kamuda 10 yıldan
fazla görev yapması şartı aranacak.
Meclis üyeleri, 3 yıl süreyle görev yapacak.
Ortak kararnameyle atanan üyeliklerde herhangi bir sebeple boşalma olması
halinde 30 gün içerisinde 3 yıllığına yenisi seçilecek.
Uhdesinde kamu görevi bulunmayan Meclis üyelerine, ayda 4'den fazla olmamak
üzere her toplantı günü için (3000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile
çarpımı sonucu bulunacak miktarda huzur hakkı ödenecek.
AYDA EN AZ İKİ KEZ TOPLANACAK
Meclis, genel müdürün çağrısı üzerine ayda en az iki kez toplanacak ve
meclis üye tam sayısının salt çoğunluğuyla karar alacak.
Meclis üyeleri, kendilerini ve 3. dereceye kadar akrabaları ile
evlatlıklarını ilgilendiren konulardaki toplantı ve oylamaya katılamayacak.
Meclis üyeleri, görevleri süresince ve görevlerinin sona ermesinin ardından
2 yıl süreyle genel müdürlük ve ilgili kuruluşlarına karşı doğrudan doğruya veya
dolaylı olarak taahhüde giremeyecek; komisyonculuk ve temsilcilik yapamayacak.
Üyeler, görevleri süresince edindikleri gizli bilgi ve belgeleri yetkili
kişilerden başkasına açıklayamayacak; kendilerinin veya 3. şahısların lehine veya
aleyhine kullanamayacak.
31-46. maddelerini kapsayan 2. bölümü kabul edildi.
Tasarıya göre, vakıflar; muhasebe kayıtlarını Genel Müdürlük tarafından
belirlenecek usul ve esaslar dahilinde tutacak. Mazbut vakıfların her birinin
gelir ve giderleri ayrı ayrı takip edilecek. Vakıflarda iç denetim esas alınacak.
Vakıf, organları tarafından denetlenebileceği gibi, bağımsız denetim
kuruluşlarına da denetim yaptırılabilecek.
Vakıf yöneticileri, iç denetim raporları ile sonuçlarını, rapor tarihini
takip eden 2 ay içerisinde genel müdürlüğe bildirecek.
Vakıfların amaca ve yasalara uygunluk denetimi ile iktisadi işletmelerinin
faaliyet ve mevzuata uygunluk denetimi genel müdürlükçe yapılacak.
''LOZAN'DA EŞİTLİK ESASTIR, BU EŞİTLİK TASARI İLE BOZULUYOR''
CHP'li milletvekilleri, temel yasa olarak görüşülen tasarı üzerinde her
maddede önerge vererek, konuşma haklarını kullanıyorlar.
CHP Niğde Milletvekili Orhan Eraslan, verdikleri bir önerge üzerinde yaptığı
konuşmada, temel yasa olarak ele alınan tasarı üzerinde konuşmaları engellendiği
için, verdikleri önergeler üzerinde konuşma haklarını kullanmaya devam
edeceklerini söyledi.
''Tasarıyla, yabancıların Türkiye'de vakıf açmalarına belli şartlar
getirilebilirdi'' diyen Eraslan, Soros Vakfı'nın gittiği ülkelerde ''turuncu
devrimler'' ile yönetim değişiklikleri yaptığını öne sürdü.
Eraslan, bu devrimlerin devam ettiğini ifade ederek, ''Soros Vakfı, bu
ülkeleri ABD'nin hegomonyası altına almak istiyor. Türkiye'de de bu vakfın
yandaşları ve böyle bir tehlike var'' dedi.
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mehmet Ali Şahin, tasarının görüşmeleri
devam ederken söz istedi.
Bakan Şahin, CHP'li Eraslan'ın, tasarıda olmadığını kendisinin de bildiği
unsurları varmış gibi göstererek kamuoyunu ve Genel Kurulu bilerek yanılttığını
söyledi.
CHP'nin, tasarının kötü hazırlandığını söylemesini üzüntü ile karşıladığını
kaydeden Şahin, ''Tasarıyla, yabancı ülkelerde kurulmuş vakıfların Türkiye'de
şube açmalarının önünün açıldığını söylüyorlar. Bu husus bu tasarıyla
getirilmedi, zaten Medeni Kanunda var'' diye konuştu.
CHP'nin, ''ABD'den birisinin gelip vakıfların yöneticisi olabileceği''
yönündeki eleştirisine de katılmadığını ifade eden Mehmet Ali Şahin, tasarının 3.
maddesinde, vakıfların yöneticisinin Türk olması gerektiğinin belirtildiğini
bildirdi.
Verilen bir değişiklik önergesi üzerinde konuşan CHP Ankara Milletvekili
Yakup Kepenek de Bakan Şahin'in, yasanın tümü üzerindeki görüşmeler sırasındaki
sözlerini eleştirdi.
Şahin'in, vakıflar konusunda Türkiye ile Yunanistan'daki yasal düzenlemeleri
karşılaştırdığını ve bu konuda Yunanistan'ın Türkiye'den geri olduğunu
söylediğini dile getiren Kepenek, yasa tasarısıyla Lozan Anlaşmasının delindiğini
savundu.
Kepenek, Lozan'da eşitlik ilkesinin esas olduğunu, bu eşitliğin tasarıyla
bozulduğunu öne sürerek, Hükümetin vakıflarla ilgili konuyu gerek uluslararası
düzeyde gerekse Yunanistan ile ikili ilişkilerde gündemde tutması gerektiğini
vurguladı.
CHP Malatya Milletvekili Mevlüt Aslanoğlu da yasayla özel vakıf
üniversitelerinin denetiminde sorunlar yaşanacağını savundu.
-VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ-
Genel Kurul'da yapılan konuşmaların ardından tasarının 31 - 46. maddelerini kapsayan 2. bölümü kabul edildi.
Kanunda Vakıflar Genel Müdürlüğünün yeniden belirlenen görevleri şöyle
sıralandı:
''Mazbut vakıfların vakfiyelerinde veya vakfiye yerine geçen hüccet, berat,
ferman gibi belgelerinde yazılı hayri, sosyal, kültürel ve ekonomik şart ve
hizmetleri yerine getirmek,
Vakfiyelerde öngörülen hizmetlerin en iyi şekilde yerine getirilebilmesini
sağlamak amacıyla Genel Müdürlüğe ve mazbut vakıflara ait paralar ve malları
değerlendirmek, daha fazla gelir getirici yatırımlara tahsis etmek,
Genel Müdürlüğe ve mazbut vakıflara ait paralarla işletmeler kurma, kurulmuş
şirketlere iştirak etme, bunların sermaye artışları hususlarında karar vermek,
yurt içi ve yurt dışındaki vakıflara ait eski eserleri ihya etmek,
Mülhak, cemaat, esnaf ve yeni vakıfların denetimini yapmak,
Vakıflarla ilgili konularda araştırma, geliştirme, eğitim, kültür ve yayın
faaliyetlerinde bulunmak, ulusal ve uluslararası koordinasyonu sağlamak,
Kültür varlıklarından oluşan koleksiyonlar meydana getirmek, müze, kütüphane
ve kültür merkezleri kurmak.''
HİZMET SATIN ALABİLECEK
Genel Müdürlük, ihtiyaç duyulan konuyla sınırlı olmak üzere Kamu İhale
Yasasına tabi olmaksızın uzman kişi, kurum ve kuruluşlardan danışmanlık ve hukuki
mütalaa şeklinde hizmet satın alabilecek.
Genel Müdürlüğün iç denetimi Kamu Mali Kontrol Yasasına göre, dış denetimi
ise Sayıştay tarafından yapılacak.
Mazbut vakıflara ait taşınmazların satışından elde edilecek gelirlerle taviz
bedelleri; vakfa taşınmaz alımında ve vakfın taşınmazlarının onarım ve yapımında
kullanılabilecek. Ayrıca bu gelirler meclis kararıyla gelir getirici
yatırımlarda, yurt içi ve yurt dışında bulunan ve geliri kalmayan vakıflara ait
eski eserlerin bakım ve onarımlarında kullanılabilecek. Genel Müdürlüğe yapılan
şartlı bağışlar, bağış yapanın şartları doğrultusunda harcanacak.
VAKIFLAR MECLİSİ
Vakıflar Meclisi, Genel Müdürlüğün en üst seviyedeki karar organı olarak
görev yapacak.
Vakıflar Meclisi, Vakıflar Genel Müdürü, 3 genel müdür yardımcısı ve 1.
hukuk müşaviri olmak üzere 5; vakıf konusunda bilgi ve deneyim sahibi
yükseköğretim mezunları arasında Başbakanın teklifi üzerine ortak kararnameyle
atanacak 5 üye ile yeni vakıflarca seçilecek 3; mülhak ve cemaat vakıflarınca
seçilecek birer üye olmak üzere 15 üyeden oluşacak. Yeni vakıflar 3, mülhak ve
cemaat vakıfları ise birer yedek üye seçecek.
Genel Müdür aynı zamanda Meclisin de başkanı olacak.
Meclisin çalışmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenecek.
Vakıflar Meclisi, Genel Müdürlüğe, mazbut ve mülhak vakıflara ait akar ve
hayrat taşınmazların tahsis, satış ve trampasına yönelik tasarruflarla,
kamulaştırmalarda kamu yararı kararını vermekle yükümlü olacak.
Meclis, ayrıca, genel müdürlük ve işletme müdürlerinin bütçelerini
onaylayacak, tüzük ve yönetmelik taslaklarını karara bağlayacak, genel müdürlükçe
gerek görülen hususları karara bağlayacak.
10 YILDAN FAZLA GÖREV YAPMA ŞARTI
Meclis üyeleri, devlet memuru olma şartı taşıyan kişiler arasından
seçilecek. Ortak kararnameyle atanacak üyelerden en az 3'ünde kamuda 10 yıldan
fazla görev yapması şartı aranacak.
Meclis üyeleri, 3 yıl süreyle görev yapacak.
Ortak kararnameyle atanan üyeliklerde herhangi bir sebeple boşalma olması
halinde 30 gün içerisinde 3 yıllığına yenisi seçilecek.
Uhdesinde kamu görevi bulunmayan Meclis üyelerine, ayda 4'den fazla olmamak
üzere her toplantı günü için (3000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile
çarpımı sonucu bulunacak miktarda huzur hakkı ödenecek.
AYDA EN AZ İKİ KEZ TOPLANACAK
Meclis, genel müdürün çağrısı üzerine ayda en az iki kez toplanacak ve
meclis üye tam sayısının salt çoğunluğuyla karar alacak.
Meclis üyeleri, kendilerini ve 3. dereceye kadar akrabaları ile
evlatlıklarını ilgilendiren konulardaki toplantı ve oylamaya katılamayacak.
Meclis üyeleri, görevleri süresince ve görevlerinin sona ermesinin ardından
2 yıl süreyle genel müdürlük ve ilgili kuruluşlarına karşı doğrudan doğruya veya
dolaylı olarak taahhüde giremeyecek; komisyonculuk ve temsilcilik yapamayacak.
Üyeler, görevleri süresince edindikleri gizli bilgi ve belgeleri yetkili
kişilerden başkasına açıklayamayacak; kendilerinin veya 3. şahısların lehine veya
aleyhine kullanamayacak.
