2007-12-04 - 12:10
TBMM Başkanı Köksal Toptan başkanlığında saat 11.00'de toplanan Genel Kurulda Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 2008 Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısının sunuş konuşmasını yaptı.
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, AB
standartlarına göre hesaplanan borç stokunun GSMH'ye oranının yüzde
60'ların altına inmesiyle Maastricht kriterinin yakalandığını
belirterek, bunun borç yükündeki kırılganlığın kalktığının diğer bir
ispatı olduğunu söyledi.
Unakıtan, 2008 Merkezi Yönetim Bütçesini TBMM Genel Kuruluna sunuş
konuşmasında, kamu borç yükünün azaltılması ve borç dinamiklerini
iyileştirmenin, maliye politikasının temel hedeflerinden biri olmaya
devam edeceğini söyledi.
Sağlanan makro ekonomik istikrar ve mali disiplin sayesinde, kamu
borçlarının çevrilebilirliği yönündeki endişelerin artık ortadan
kalktığını kaydeden Unakıtan 2002 yılında yüzde 78 olan kamu net borç
stokunun GSMH'ye oranının 2007 yılı sonunda yüzde 40'lar düzeyine
gerilemesini beklediklerini vurguladı.
-''KUR RİSKİNE KARŞI KORUNAKLI YAPI...''-
AB standartlarına göre hesaplanan borç stokunun GSMH'ye oranının yüzde
60'ların altına inmesiyle Maastricht kriterinin de yakalandığını
belirten Unakıtan, bunun borç yükündeki kırılganlığın kalktığının diğer
bir ispatı olduğunu dile getirdi.
2002'de yüzde 58 olan döviz cinsinden ve dövize endeksli borçların
payının yüzde 32'nin altına inmesinin de borç stokunun kur riskine karşı
daha korunaklı bir yapıya kavuşmasını sağladığını anlatan Bakan
Unakıtan, şöyle devam etti:
''İktidara geldiğimiz günden beri faiz oranları sürekli düşmektedir.
2002 yılının Ekim ayında yüzde 64 olan iç borçlanma faiz oranları, 3 yıl
içinde yüzde 20'lerin altına indi. Önümüzdeki dönemde nominal faizler
daha da düşecek. Bunu tek haneli rakamlara indirmeye çalışacağız. Yani
bunun gereği olan politikaları yerine getireceğiz.
Bunun yanında, kamu kesimi borçlanma gereği, yıllar sonra ilk kez 2005
yılında Hükümetlerimiz döneminde negatife döndü. Rakamlar kamu
borçlarının nominal olarak da azaldığını ve ülkemizin kronik borç
sarmalından hızla kurtulduğunu göstermektedir.''
-BÜTÇE UYGULAMALARI-
Bütçe uygulamaları hakkında değerlendirmelerde de bulunan Bakan
Unakıtan, bu yılın hedefin altında bir bütçe açığıyla kapatılacağını
belirtti.
Kemal Unakıtan, yıl sonunda Merkezi Yönetim Bütçesi giderlerinin 202,9,
gelirlerin ise 188 milyar YTL olmasının beklendiğini, bu şartlarda bütçe
açığının 14,9 milyar YTL, faiz dışı fazlanın da 34,1 milyar YTL
olacağının öngörüldüğünü bildirdi.
-2008 HEDEFLERİ-
Maliye Bakanı Unakıtan, konuşmasında 2008 Bütçesi ile ilgili
açıklamalarda da bulundu.
Bütçede önümüzdeki yıl GSMH'nin 716,6 milyar YTL, büyüme oranının yüzde
5,5, yıl sonu TÜFE rakamının yüzde 4, ihracatın 117 milyar dolar,
ithalatın 182 milyar dolar, kişi başına düşen milli gelirin 7 bin dolar,
satın alma gücü paritesine göre de 9 bin 681 dolar olmasının
beklendiğine işaret eden Bakan Unakıtan, Plan ve Bütçe Komisyonunda
yapılan müzakereler sonucunda 2008 bütçe giderlerinin 222,6 milyar YTL
olarak tespit edildiğini anımsattı.
Unakıtan, Merkezi Yönetim Bütçesinde net bütçe gelirlerinin 204,6 milyar
YTL, bütçe açığının 18 milyar YTL, faiz dışı fazlanın da 38 milyar YTL
olarak belirlendiğini vurguladı.
Bakan Unakıtan, 2008 bütçe ödeneklerinin, kamu kesimi açıkları ile
enflasyonun düşürülmesi ve reel ekonomideki canlanmanın sürdürülmesine
katkıda bulunulması hedeflerinin gerçekleştirilmesini sağlayacak şekilde
oluşturulduğunu, kamu idarelerinin hizmet öncelikleri dikkate alınarak
da gerekli kaynak tahsisinde bulunulduğunun altını çizdi. Unakıtan,
''Hükümetimizin önemle üzerinde durduğu mali disiplin, elindeki paraya
göre harcama yapmak demektir. Sıkı sıkıya bağlı kaldığımız mali disiplin
sayesinde bütçe açığında çok önemli iyileşmeler sağladık. Bu nedenle,
mali disipline bağlı kalmaktan başka alternatifimiz yoktur. Aksi halde
herşey eskiye döner'' diye konuştu.
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 2008'in maliye politikası hedeflerini de
şu şekilde sıraladı:
''-Tesis edilen mali disiplini devam ettirmek
-Enflasyonla mücadele politikasını desteklemek
-Kamu borç stokundaki düşüş eğilimini devam ettirecek bir faiz dışı
fazla gerçekleştirmek
-Faiz giderlerinin bütçe üzerindeki baskısını hafifletmek
-Bütçe harcamalarını sağlam gelir kaynaklarıyla karşılamak
-Kamu harcamalarının kalitesini artırmak
-Makro ekonomik istikrarla birlikte sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak
-Hesap verebilirliği ve mali saydamlığı güçlendirmek
-Verimliliği ve üretimi teşvik edici bir tarımsal destekleme politikası
oluşturmak
-Sosyal politika ve programlarla gelir düzeyi düşük kesimleri desteklemek
-Kırsal kesimin alt yapısını güçlendirmek''
2008 yılında bütçe imkanları ve enflasyon hedefleri de dikkate alınarak,
memur aylıklarında ''düşük maaş alana daha yüksek oranda yansıyacak''
şekilde bir maaş artışı öngörüldüğünü kaydeden Unakıtan, bu çerçevede
Ocak ve Temmuz aylarında maaşların yüzde 2 oranında artacağını bildirdi.
Ocak ayında taban aylığında ayrıca seyyanen 10 YTL artış yapılacağını
kaydeden Unakıtan, bu artışlara ilaveten denge tazminatı alan personele
de Ocakta 90 YTL yerine 110 YTL, Temmuz ayında da 130 YTL ödenmeye
başlanacağını söyledi. Unakıtan, şöyle devam
etti:
''2007 yılının ikinci 6 aylık döneminde enflasyon oranının yüzde 4'ü
aşması halinde, aşan kısmı telafi edecek şekilde 2008 yılı Ocak ayından
geçerli olmak üzere enflasyon farkı, kamu görevlilerimizin aylık ve
ücretlerine yansıtılacak.
Sonuç olarak; aile yardımı ödeneği dahil en düşük dereceli memurun 2007
yılı Aralık ayında 843 YTL olan net maaşı, Ocak ayında yüzde 5,2
oranında artarak 887 YTL'ye ve Temmuz ayında da yüzde 4,3 oranında
artarak 925 YTL'ye yükselecek.
Aylık ve ücretler, asgari geçim indiriminin 2008 yılı Ocak ayında
yürürlüğe girecek olması nedeniyle ayrıca anılan tarihten itibaren
kişilerin durumuna bağlı olarak yaklaşık 45 ila 90 YTL arasında değişen
tutarlarda artacak.
2008 yılı için tüketici fiyatlarında öngörülen kümülatif artışın yüzde 4
olduğu dikkate alındığında, devlet memurlarının aylıklarında yapılacak
artışın, enflasyonun üzerinde olduğu görülecektir.''
-VERGİ POLİTİKALARI-
Maliye Bakanı, vergi politikalarına değinirken de hükümetleri döneminde
vergi sistemindeki yapısal sorunların giderilmesi, sürdürülebilir bir
büyüme ve istihdam artışı için yatırım ortamının iyileştirilmesini
sağlayacak düzenlemelerin hayata geçirildiğini kaydetti.
Vergi politikalarının temel amacının, büyüme ve istihdam politikalarını
destekleyici, makro ekonomik politikalarla uyumlu, etkin ve basit bir
vergilendirme sistemi oluşturulması olduğunu vurgulayan Unakıtan,
şunları söyledi:
''Bu amaca ulaşabilmek için bir taraftan yatırım ortamının
iyileştirilmesi, diğer taraftan da kayıtlı ekonomiye geçiş sürecinin
hızlandırılması gerekmektedir. Bu ise ancak anlaşılabilir ve saydam bir
vergi mevzuatı, öngörülebilir bir vergi yükü, düşük oranlı-geniş tabanlı
bir vergi sistemi ve etkin bir vergi idaresiyle sağlanabilecektir.
Hükümetlerimiz döneminde yapılmış olan hususlara ilave olarak ve bu
yapılanların geliştirilmesi ve sürdürülebilirliği bağlamında önümüzdeki
dönemde kayıtlı ekonomiye geçiş sürecinin hızlandırılması, en başta
gelen hedeflerimiz arasında yer almaktadır.
Bu nedenle tüm kamu idarelerinin aktif katılımıyla, Hükümetimiz
tarafından kayıtlı ekonomiye geçiş sürecinin hızlandırılmasına yönelik
olarak etkin bir mücadele yürütülerek, bu husus bir devlet politikası
haline getirilecektir.''
Unakıtan, bunun için öncelikle mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu
artıracak yaklaşımlar üzerinde duracaklarını da belirterek, bu kapsamda
vergi mevzuatını basitleştirerek, uygulamanın daha etkin hale
getirilmesine yönelik çalışmalara devam edeceklerini söyledi.
Mükellef işlemlerini basitleştirerek, toplumun tüm kesimlerinde vergi
bilincini artırmaya yönelik eylemler gerçekleştireceklerini kaydeden
Unakıtan, ''Vergi mükellefleri, eskiden vergi daireleri önünde kuyruklar
oluştururdu. Artık mükelleflerimize o kadar iyi imkanlar getirmeye
başladık ki bütün beyannameleri internet yoluyla alıyoruz. Yani mükellef
artık oturduğu yerden beyannamesini gönderiyor. Mükellefler para ödemek
için de vergi dairesine gelirlerdi. Şimdi paraları da bankalar
aracılığıyla tahsil ediyoruz'' dedi.
-YENİ GELİR VERGİSİ KANUNU-
Bakan Unakıtan, konuşmasında, Gelir Vergisi Kanununun baştan sona daha
yalın ve anlaşılır bir dille yeniden yazılması çalışmalarının sürdüğünü
de bildirdi.
Kurumlar Vergisi Kanununda olduğu gibi bu kanunda da ''Gelişmiş ülke
örnekleriyle paralel müesseseler içeren, serbest piyasa ekonomisiyle
uyumlu, yatırımları ve istihdamı teşvik ederek sürdürülebilir ekonomik
büyümeyi destekleyen, vergiye gönüllü uyumu artırarak kayıtlı ekonomiye
geçiş sürecini hızlandıran, geniş tabanlı, etkin ve verimli bir vergi
sistemi'' oluşturma amacı güttüklerini belirten Unakıtan, yeni kanuna
ilişkin tasarıyı önümüzdeki dönemde TBMM'ye sunmayı hedeflediklerini
ifade etti.
Maliye Bakanı, Vergi Usul Kanununun da gözden geçirilerek daha basit,
anlaşılır ve kolay uygulanabilir bir yapıya kavuşturulacağını söyledi.
Türkiye'nin, yüksek büyüme hedefine yönelik olarak katma değeri yüksek
ürünler üretmesi için araştırma ve geliştirme faaliyetleri üzerindeki
desteğin daha da artırılması gereğine dikkati çeken Unakıtan, bu amaçla
Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun
Tasarısı hazırlandığını, bunun da TBMM'ye sunulma aşamasında olduğunu
bildirdi.
-VERGİ KAÇAĞIYLA MÜCADELE-
Kemal Unakıtan, Gelir İdaresinin yapısını güçlendirmeye devam
edeceklerini de dile getirerek, risk analizine dayalı denetim sisteminin
kapsamının genişletileceğini, bu şekilde vergi incelemelerinin daha
etkin ve yaygın olmasının sağlanacağını kaydetti.
Vergi kaçakçılığı ve kayıt dışının üstüne daha sıkı tedbirlerle
gideceklerini belirten Unakıtan, vergi kaçağıyla mücadele çalışmaları
hakkında da şu bilgileri verdi:
''2007 yılı Ocak-Ekim döneminde vergi inceleme elemanlarımız tarafından
yapılan vergi incelemeleri sonucunda 111 bin 548 vergi inceleme raporu
düzenlenmiştir.
İncelenen 45,7 milyar YTL matraha karşılık, 23,3 milyar YTL matrah farkı
tespit edilmiştir. Bu incelemelerde 6,1 milyar YTL vergi cezası ve
usulsüzlük cezası tatbik edilmiştir. Kesilen cezalarda bir önceki yılın
aynı dönemine göre yüzde 128 artış olmuştur. Bu yıl içinde tarhiyat
öncesi ve sonrası uzlaşmalar sonucunda 803 milyon YTL'si vergi aslı ve
cezası, 919 milyon YTL'si gecikme faizi olmak üzere toplam 1 milyar 722
milyon YTL tahsilat sağlanmıştır.''
Maliye Bakanı Unakıtan, konuşmasının son bölümünde hükümetleri döneminde
hantal, merkeziyetçi ve formalitelere boğulan bir yönetim anlayışı
yerine hizmet kalitesini, hızını ve kapsamını ön planda tutan bir
anlayışı benimsediklerini ve bunu safha safha uygulamaya geçirdiklerini
söyledi.
2008 Bütçesinin de istikrarı, büyümeyi ve refahın artırılmasını dikkate
alan bir bütçe olduğunu kaydeden Unakıtan, şöyle konuştu:
''Cumhuriyetin kurucusu Atatürk diyor ki; (Tam bağımsızlık, ancak mali
bağımsızlıkla mümkündür. Bir devletin maliyesi bağımsızlıktan yoksun
olunca, o devletin bütün hayat ışıklarında bağımsızlık felç olur - 1
Mart 1922.) Büyük Atatürk'ün bize gösterdiği yolda emin adımlarla
ilerliyoruz. Bu hedefe kararlı ve disiplinli adımlarla ulaşacağız.
Önümüze koyduğumuz hedeflerden hiç taviz vermedik ve vermeyeceğiz.
Kalkınmada en önemli faktör, istikrar, birlik ve beraberliktir. Dünyanın
17'nci büyük ekonomisi olan ülkemiz, istikrarın devam etmesi halinde
yakın zamanda dünya ekonomileri içinde çok daha yüksek seviyelere
çıkacaktır.''
Maliye Bakanı Unakıtan, 2008 Merkezi Yönetim Bütçesini TBMM Genel
Kuruluna sunuş konuşmasında, memur maaşları ve vergi politikalarına
yönelik açıklamalarda da bulundu.
2008 yılında bütçe imkanları ve enflasyon hedefleri de dikkate alınarak,
memur aylıklarında ''düşük maaş alana daha yüksek oranda yansıyacak''
şekilde bir maaş artışı öngörüldüğünü kaydeden Unakıtan, bu çerçevede
Ocak ve Temmuz aylarında maaşların yüzde 2 oranında artacağını bildirdi.
Ocak ayında taban aylığında ayrıca seyyanen 10 YTL artış yapılacağını
kaydeden Unakıtan, bu artışlara ilaveten denge tazminatı alan personele
de Ocakta 90 YTL yerine 110 YTL, Temmuz ayında da 130 YTL ödenmeye
başlanacağını söyledi. Unakıtan, şöyle devam
etti:
''2007 yılının ikinci 6 aylık döneminde enflasyon oranının yüzde 4'ü
aşması halinde, aşan kısmı telafi edecek şekilde 2008 yılı Ocak ayından
geçerli olmak üzere enflasyon farkı, kamu görevlilerimizin aylık ve
ücretlerine yansıtılacak.
Sonuç olarak; aile yardımı ödeneği dahil en düşük dereceli memurun 2007
yılı Aralık ayında 843 YTL olan net maaşı, Ocak ayında yüzde 5,2
oranında artarak 887 YTL'ye ve Temmuz ayında da yüzde 4,3 oranında
artarak 925 YTL'ye yükselecek.
Aylık ve ücretler, asgari geçim indiriminin 2008 yılı Ocak ayında
yürürlüğe girecek olması nedeniyle ayrıca anılan tarihten itibaren
kişilerin durumuna bağlı olarak yaklaşık 45 ila 90 YTL arasında değişen
tutarlarda artacak.
2008 yılı için tüketici fiyatlarında öngörülen kümülatif artışın yüzde 4
olduğu dikkate alındığında, devlet memurlarının aylıklarında yapılacak
artışın, enflasyonun üzerinde olduğu görülecektir.''
-VERGİ POLİTİKALARI-
Maliye Bakanı, vergi politikalarına değinirken de hükümetleri döneminde
vergi sistemindeki yapısal sorunların giderilmesi, sürdürülebilir bir
büyüme ve istihdam artışı için yatırım ortamının iyileştirilmesini
sağlayacak düzenlemelerin hayata geçirildiğini kaydetti.
Vergi politikalarının temel amacının, büyüme ve istihdam politikalarını
destekleyici, makro ekonomik politikalarla uyumlu, etkin ve basit bir
vergilendirme sistemi oluşturulması olduğunu vurgulayan Unakıtan,
şunları söyledi:
''Bu amaca ulaşabilmek için bir taraftan yatırım ortamının
iyileştirilmesi, diğer taraftan da kayıtlı ekonomiye geçiş sürecinin
hızlandırılması gerekmektedir. Bu ise ancak anlaşılabilir ve saydam bir
vergi mevzuatı, öngörülebilir bir vergi yükü, düşük oranlı-geniş tabanlı
bir vergi sistemi ve etkin bir vergi idaresiyle sağlanabilecektir.
Hükümetlerimiz döneminde yapılmış olan hususlara ilave olarak ve bu
yapılanların geliştirilmesi ve sürdürülebilirliği bağlamında önümüzdeki
dönemde kayıtlı ekonomiye geçiş sürecinin hızlandırılması, en başta
gelen hedeflerimiz arasında yer almaktadır.
Bu nedenle tüm kamu idarelerinin aktif katılımıyla, Hükümetimiz
tarafından kayıtlı ekonomiye geçiş sürecinin hızlandırılmasına yönelik
olarak etkin bir mücadele yürütülerek, bu husus bir devlet politikası
haline getirilecektir.''
Unakıtan, bunun için öncelikle mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu
artıracak yaklaşımlar üzerinde duracaklarını da belirterek, bu kapsamda
vergi mevzuatını basitleştirerek, uygulamanın daha etkin hale
getirilmesine yönelik çalışmalara devam edeceklerini söyledi.
Mükellef işlemlerini basitleştirerek, toplumun tüm kesimlerinde vergi
bilincini artırmaya yönelik eylemler gerçekleştireceklerini kaydeden
Unakıtan, ''Vergi mükellefleri, eskiden vergi daireleri önünde kuyruklar
oluştururdu. Artık mükelleflerimize o kadar iyi imkanlar getirmeye
başladık ki bütün beyannameleri internet yoluyla alıyoruz. Yani mükellef
artık oturduğu yerden beyannamesini gönderiyor. Mükellefler para ödemek
için de vergi dairesine gelirlerdi. Şimdi paraları da bankalar
aracılığıyla tahsil ediyoruz'' dedi.
-YENİ GELİR VERGİSİ KANUNU-
Bakan Unakıtan, konuşmasında, Gelir Vergisi Kanununun baştan sona daha
yalın ve anlaşılır bir dille yeniden yazılması çalışmalarının sürdüğünü
de bildirdi.
Kurumlar Vergisi Kanununda olduğu gibi bu kanunda da ''Gelişmiş ülke
örnekleriyle paralel müesseseler içeren, serbest piyasa ekonomisiyle
uyumlu, yatırımları ve istihdamı teşvik ederek sürdürülebilir ekonomik
büyümeyi destekleyen, vergiye gönüllü uyumu artırarak kayıtlı ekonomiye
geçiş sürecini hızlandıran, geniş tabanlı, etkin ve verimli bir vergi
sistemi'' oluşturma amacı güttüklerini belirten Unakıtan, yeni kanuna
ilişkin tasarıyı önümüzdeki dönemde TBMM'ye sunmayı hedeflediklerini
ifade etti.
Maliye Bakanı, Vergi Usul Kanununun da gözden geçirilerek daha basit,
anlaşılır ve kolay uygulanabilir bir yapıya kavuşturulacağını söyledi.
Türkiye'nin, yüksek büyüme hedefine yönelik olarak katma değeri yüksek
ürünler üretmesi için araştırma ve geliştirme faaliyetleri üzerindeki
desteğin daha da artırılması gereğine dikkati çeken Unakıtan, bu amaçla
Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun
Tasarısı hazırlandığını, bunun da TBMM'ye sunulma aşamasında olduğunu
bildirdi.
-VERGİ KAÇAĞIYLA MÜCADELE-
Kemal Unakıtan, Gelir İdaresinin yapısını güçlendirmeye devam
edeceklerini de dile getirerek, risk analizine dayalı denetim sisteminin
kapsamının genişletileceğini, bu şekilde vergi incelemelerinin daha
etkin ve yaygın olmasının sağlanacağını kaydetti.
Vergi kaçakçılığı ve kayıt dışının üstüne daha sıkı tedbirlerle
gideceklerini belirten Unakıtan, vergi kaçağıyla mücadele çalışmaları
hakkında da şu bilgileri verdi:
''2007 yılı Ocak-Ekim döneminde vergi inceleme elemanlarımız tarafından
yapılan vergi incelemeleri sonucunda 111 bin 548 vergi inceleme raporu
düzenlenmiştir.
İncelenen 45,7 milyar YTL matraha karşılık, 23,3 milyar YTL matrah farkı
tespit edilmiştir. Bu incelemelerde 6,1 milyar YTL vergi cezası ve
usulsüzlük cezası tatbik edilmiştir. Kesilen cezalarda bir önceki yılın
aynı dönemine göre yüzde 128 artış olmuştur. Bu yıl içinde tarhiyat
öncesi ve sonrası uzlaşmalar sonucunda 803 milyon YTL'si vergi aslı ve
cezası, 919 milyon YTL'si gecikme faizi olmak üzere toplam 1 milyar 722
milyon YTL tahsilat sağlanmıştır.''
Maliye Bakanı Unakıtan, konuşmasının son bölümünde hükümetleri döneminde
hantal, merkeziyetçi ve formalitelere boğulan bir yönetim anlayışı
yerine hizmet kalitesini, hızını ve kapsamını ön planda tutan bir
anlayışı benimsediklerini ve bunu safha safha uygulamaya geçirdiklerini
söyledi.
2008 Bütçesinin de istikrarı, büyümeyi ve refahın artırılmasını dikkate
alan bir bütçe olduğunu kaydeden Unakıtan, şöyle konuştu:
''Cumhuriyetin kurucusu Atatürk diyor ki; (Tam bağımsızlık, ancak mali
bağımsızlıkla mümkündür. Bir devletin maliyesi bağımsızlıktan yoksun
olunca, o devletin bütün hayat ışıklarında bağımsızlık felç olur - 1
Mart 1922.) Büyük Atatürk'ün bize gösterdiği yolda emin adımlarla
ilerliyoruz. Bu hedefe kararlı ve disiplinli adımlarla ulaşacağız.
Önümüze koyduğumuz hedeflerden hiç taviz vermedik ve vermeyeceğiz.
Kalkınmada en önemli faktör, istikrar, birlik ve beraberliktir. Dünyanın
17'nci büyük ekonomisi olan ülkemiz, istikrarın devam etmesi halinde
yakın zamanda dünya ekonomileri içinde çok daha yüksek seviyelere
çıkacaktır.''
standartlarına göre hesaplanan borç stokunun GSMH'ye oranının yüzde
60'ların altına inmesiyle Maastricht kriterinin yakalandığını
belirterek, bunun borç yükündeki kırılganlığın kalktığının diğer bir
ispatı olduğunu söyledi.
Unakıtan, 2008 Merkezi Yönetim Bütçesini TBMM Genel Kuruluna sunuş
konuşmasında, kamu borç yükünün azaltılması ve borç dinamiklerini
iyileştirmenin, maliye politikasının temel hedeflerinden biri olmaya
devam edeceğini söyledi.
Sağlanan makro ekonomik istikrar ve mali disiplin sayesinde, kamu
borçlarının çevrilebilirliği yönündeki endişelerin artık ortadan
kalktığını kaydeden Unakıtan 2002 yılında yüzde 78 olan kamu net borç
stokunun GSMH'ye oranının 2007 yılı sonunda yüzde 40'lar düzeyine
gerilemesini beklediklerini vurguladı.
-''KUR RİSKİNE KARŞI KORUNAKLI YAPI...''-
AB standartlarına göre hesaplanan borç stokunun GSMH'ye oranının yüzde
60'ların altına inmesiyle Maastricht kriterinin de yakalandığını
belirten Unakıtan, bunun borç yükündeki kırılganlığın kalktığının diğer
bir ispatı olduğunu dile getirdi.
2002'de yüzde 58 olan döviz cinsinden ve dövize endeksli borçların
payının yüzde 32'nin altına inmesinin de borç stokunun kur riskine karşı
daha korunaklı bir yapıya kavuşmasını sağladığını anlatan Bakan
Unakıtan, şöyle devam etti:
''İktidara geldiğimiz günden beri faiz oranları sürekli düşmektedir.
2002 yılının Ekim ayında yüzde 64 olan iç borçlanma faiz oranları, 3 yıl
içinde yüzde 20'lerin altına indi. Önümüzdeki dönemde nominal faizler
daha da düşecek. Bunu tek haneli rakamlara indirmeye çalışacağız. Yani
bunun gereği olan politikaları yerine getireceğiz.
Bunun yanında, kamu kesimi borçlanma gereği, yıllar sonra ilk kez 2005
yılında Hükümetlerimiz döneminde negatife döndü. Rakamlar kamu
borçlarının nominal olarak da azaldığını ve ülkemizin kronik borç
sarmalından hızla kurtulduğunu göstermektedir.''
-BÜTÇE UYGULAMALARI-
Bütçe uygulamaları hakkında değerlendirmelerde de bulunan Bakan
Unakıtan, bu yılın hedefin altında bir bütçe açığıyla kapatılacağını
belirtti.
Kemal Unakıtan, yıl sonunda Merkezi Yönetim Bütçesi giderlerinin 202,9,
gelirlerin ise 188 milyar YTL olmasının beklendiğini, bu şartlarda bütçe
açığının 14,9 milyar YTL, faiz dışı fazlanın da 34,1 milyar YTL
olacağının öngörüldüğünü bildirdi.
-2008 HEDEFLERİ-
Maliye Bakanı Unakıtan, konuşmasında 2008 Bütçesi ile ilgili
açıklamalarda da bulundu.
Bütçede önümüzdeki yıl GSMH'nin 716,6 milyar YTL, büyüme oranının yüzde
5,5, yıl sonu TÜFE rakamının yüzde 4, ihracatın 117 milyar dolar,
ithalatın 182 milyar dolar, kişi başına düşen milli gelirin 7 bin dolar,
satın alma gücü paritesine göre de 9 bin 681 dolar olmasının
beklendiğine işaret eden Bakan Unakıtan, Plan ve Bütçe Komisyonunda
yapılan müzakereler sonucunda 2008 bütçe giderlerinin 222,6 milyar YTL
olarak tespit edildiğini anımsattı.
Unakıtan, Merkezi Yönetim Bütçesinde net bütçe gelirlerinin 204,6 milyar
YTL, bütçe açığının 18 milyar YTL, faiz dışı fazlanın da 38 milyar YTL
olarak belirlendiğini vurguladı.
Bakan Unakıtan, 2008 bütçe ödeneklerinin, kamu kesimi açıkları ile
enflasyonun düşürülmesi ve reel ekonomideki canlanmanın sürdürülmesine
katkıda bulunulması hedeflerinin gerçekleştirilmesini sağlayacak şekilde
oluşturulduğunu, kamu idarelerinin hizmet öncelikleri dikkate alınarak
da gerekli kaynak tahsisinde bulunulduğunun altını çizdi. Unakıtan,
''Hükümetimizin önemle üzerinde durduğu mali disiplin, elindeki paraya
göre harcama yapmak demektir. Sıkı sıkıya bağlı kaldığımız mali disiplin
sayesinde bütçe açığında çok önemli iyileşmeler sağladık. Bu nedenle,
mali disipline bağlı kalmaktan başka alternatifimiz yoktur. Aksi halde
herşey eskiye döner'' diye konuştu.
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 2008'in maliye politikası hedeflerini de
şu şekilde sıraladı:
''-Tesis edilen mali disiplini devam ettirmek
-Enflasyonla mücadele politikasını desteklemek
-Kamu borç stokundaki düşüş eğilimini devam ettirecek bir faiz dışı
fazla gerçekleştirmek
-Faiz giderlerinin bütçe üzerindeki baskısını hafifletmek
-Bütçe harcamalarını sağlam gelir kaynaklarıyla karşılamak
-Kamu harcamalarının kalitesini artırmak
-Makro ekonomik istikrarla birlikte sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak
-Hesap verebilirliği ve mali saydamlığı güçlendirmek
-Verimliliği ve üretimi teşvik edici bir tarımsal destekleme politikası
oluşturmak
-Sosyal politika ve programlarla gelir düzeyi düşük kesimleri desteklemek
-Kırsal kesimin alt yapısını güçlendirmek''
2008 yılında bütçe imkanları ve enflasyon hedefleri de dikkate alınarak,
memur aylıklarında ''düşük maaş alana daha yüksek oranda yansıyacak''
şekilde bir maaş artışı öngörüldüğünü kaydeden Unakıtan, bu çerçevede
Ocak ve Temmuz aylarında maaşların yüzde 2 oranında artacağını bildirdi.
Ocak ayında taban aylığında ayrıca seyyanen 10 YTL artış yapılacağını
kaydeden Unakıtan, bu artışlara ilaveten denge tazminatı alan personele
de Ocakta 90 YTL yerine 110 YTL, Temmuz ayında da 130 YTL ödenmeye
başlanacağını söyledi. Unakıtan, şöyle devam
etti:
''2007 yılının ikinci 6 aylık döneminde enflasyon oranının yüzde 4'ü
aşması halinde, aşan kısmı telafi edecek şekilde 2008 yılı Ocak ayından
geçerli olmak üzere enflasyon farkı, kamu görevlilerimizin aylık ve
ücretlerine yansıtılacak.
Sonuç olarak; aile yardımı ödeneği dahil en düşük dereceli memurun 2007
yılı Aralık ayında 843 YTL olan net maaşı, Ocak ayında yüzde 5,2
oranında artarak 887 YTL'ye ve Temmuz ayında da yüzde 4,3 oranında
artarak 925 YTL'ye yükselecek.
Aylık ve ücretler, asgari geçim indiriminin 2008 yılı Ocak ayında
yürürlüğe girecek olması nedeniyle ayrıca anılan tarihten itibaren
kişilerin durumuna bağlı olarak yaklaşık 45 ila 90 YTL arasında değişen
tutarlarda artacak.
2008 yılı için tüketici fiyatlarında öngörülen kümülatif artışın yüzde 4
olduğu dikkate alındığında, devlet memurlarının aylıklarında yapılacak
artışın, enflasyonun üzerinde olduğu görülecektir.''
-VERGİ POLİTİKALARI-
Maliye Bakanı, vergi politikalarına değinirken de hükümetleri döneminde
vergi sistemindeki yapısal sorunların giderilmesi, sürdürülebilir bir
büyüme ve istihdam artışı için yatırım ortamının iyileştirilmesini
sağlayacak düzenlemelerin hayata geçirildiğini kaydetti.
Vergi politikalarının temel amacının, büyüme ve istihdam politikalarını
destekleyici, makro ekonomik politikalarla uyumlu, etkin ve basit bir
vergilendirme sistemi oluşturulması olduğunu vurgulayan Unakıtan,
şunları söyledi:
''Bu amaca ulaşabilmek için bir taraftan yatırım ortamının
iyileştirilmesi, diğer taraftan da kayıtlı ekonomiye geçiş sürecinin
hızlandırılması gerekmektedir. Bu ise ancak anlaşılabilir ve saydam bir
vergi mevzuatı, öngörülebilir bir vergi yükü, düşük oranlı-geniş tabanlı
bir vergi sistemi ve etkin bir vergi idaresiyle sağlanabilecektir.
Hükümetlerimiz döneminde yapılmış olan hususlara ilave olarak ve bu
yapılanların geliştirilmesi ve sürdürülebilirliği bağlamında önümüzdeki
dönemde kayıtlı ekonomiye geçiş sürecinin hızlandırılması, en başta
gelen hedeflerimiz arasında yer almaktadır.
Bu nedenle tüm kamu idarelerinin aktif katılımıyla, Hükümetimiz
tarafından kayıtlı ekonomiye geçiş sürecinin hızlandırılmasına yönelik
olarak etkin bir mücadele yürütülerek, bu husus bir devlet politikası
haline getirilecektir.''
Unakıtan, bunun için öncelikle mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu
artıracak yaklaşımlar üzerinde duracaklarını da belirterek, bu kapsamda
vergi mevzuatını basitleştirerek, uygulamanın daha etkin hale
getirilmesine yönelik çalışmalara devam edeceklerini söyledi.
Mükellef işlemlerini basitleştirerek, toplumun tüm kesimlerinde vergi
bilincini artırmaya yönelik eylemler gerçekleştireceklerini kaydeden
Unakıtan, ''Vergi mükellefleri, eskiden vergi daireleri önünde kuyruklar
oluştururdu. Artık mükelleflerimize o kadar iyi imkanlar getirmeye
başladık ki bütün beyannameleri internet yoluyla alıyoruz. Yani mükellef
artık oturduğu yerden beyannamesini gönderiyor. Mükellefler para ödemek
için de vergi dairesine gelirlerdi. Şimdi paraları da bankalar
aracılığıyla tahsil ediyoruz'' dedi.
-YENİ GELİR VERGİSİ KANUNU-
Bakan Unakıtan, konuşmasında, Gelir Vergisi Kanununun baştan sona daha
yalın ve anlaşılır bir dille yeniden yazılması çalışmalarının sürdüğünü
de bildirdi.
Kurumlar Vergisi Kanununda olduğu gibi bu kanunda da ''Gelişmiş ülke
örnekleriyle paralel müesseseler içeren, serbest piyasa ekonomisiyle
uyumlu, yatırımları ve istihdamı teşvik ederek sürdürülebilir ekonomik
büyümeyi destekleyen, vergiye gönüllü uyumu artırarak kayıtlı ekonomiye
geçiş sürecini hızlandıran, geniş tabanlı, etkin ve verimli bir vergi
sistemi'' oluşturma amacı güttüklerini belirten Unakıtan, yeni kanuna
ilişkin tasarıyı önümüzdeki dönemde TBMM'ye sunmayı hedeflediklerini
ifade etti.
Maliye Bakanı, Vergi Usul Kanununun da gözden geçirilerek daha basit,
anlaşılır ve kolay uygulanabilir bir yapıya kavuşturulacağını söyledi.
Türkiye'nin, yüksek büyüme hedefine yönelik olarak katma değeri yüksek
ürünler üretmesi için araştırma ve geliştirme faaliyetleri üzerindeki
desteğin daha da artırılması gereğine dikkati çeken Unakıtan, bu amaçla
Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun
Tasarısı hazırlandığını, bunun da TBMM'ye sunulma aşamasında olduğunu
bildirdi.
-VERGİ KAÇAĞIYLA MÜCADELE-
Kemal Unakıtan, Gelir İdaresinin yapısını güçlendirmeye devam
edeceklerini de dile getirerek, risk analizine dayalı denetim sisteminin
kapsamının genişletileceğini, bu şekilde vergi incelemelerinin daha
etkin ve yaygın olmasının sağlanacağını kaydetti.
Vergi kaçakçılığı ve kayıt dışının üstüne daha sıkı tedbirlerle
gideceklerini belirten Unakıtan, vergi kaçağıyla mücadele çalışmaları
hakkında da şu bilgileri verdi:
''2007 yılı Ocak-Ekim döneminde vergi inceleme elemanlarımız tarafından
yapılan vergi incelemeleri sonucunda 111 bin 548 vergi inceleme raporu
düzenlenmiştir.
İncelenen 45,7 milyar YTL matraha karşılık, 23,3 milyar YTL matrah farkı
tespit edilmiştir. Bu incelemelerde 6,1 milyar YTL vergi cezası ve
usulsüzlük cezası tatbik edilmiştir. Kesilen cezalarda bir önceki yılın
aynı dönemine göre yüzde 128 artış olmuştur. Bu yıl içinde tarhiyat
öncesi ve sonrası uzlaşmalar sonucunda 803 milyon YTL'si vergi aslı ve
cezası, 919 milyon YTL'si gecikme faizi olmak üzere toplam 1 milyar 722
milyon YTL tahsilat sağlanmıştır.''
Maliye Bakanı Unakıtan, konuşmasının son bölümünde hükümetleri döneminde
hantal, merkeziyetçi ve formalitelere boğulan bir yönetim anlayışı
yerine hizmet kalitesini, hızını ve kapsamını ön planda tutan bir
anlayışı benimsediklerini ve bunu safha safha uygulamaya geçirdiklerini
söyledi.
2008 Bütçesinin de istikrarı, büyümeyi ve refahın artırılmasını dikkate
alan bir bütçe olduğunu kaydeden Unakıtan, şöyle konuştu:
''Cumhuriyetin kurucusu Atatürk diyor ki; (Tam bağımsızlık, ancak mali
bağımsızlıkla mümkündür. Bir devletin maliyesi bağımsızlıktan yoksun
olunca, o devletin bütün hayat ışıklarında bağımsızlık felç olur - 1
Mart 1922.) Büyük Atatürk'ün bize gösterdiği yolda emin adımlarla
ilerliyoruz. Bu hedefe kararlı ve disiplinli adımlarla ulaşacağız.
Önümüze koyduğumuz hedeflerden hiç taviz vermedik ve vermeyeceğiz.
Kalkınmada en önemli faktör, istikrar, birlik ve beraberliktir. Dünyanın
17'nci büyük ekonomisi olan ülkemiz, istikrarın devam etmesi halinde
yakın zamanda dünya ekonomileri içinde çok daha yüksek seviyelere
çıkacaktır.''
Maliye Bakanı Unakıtan, 2008 Merkezi Yönetim Bütçesini TBMM Genel
Kuruluna sunuş konuşmasında, memur maaşları ve vergi politikalarına
yönelik açıklamalarda da bulundu.
2008 yılında bütçe imkanları ve enflasyon hedefleri de dikkate alınarak,
memur aylıklarında ''düşük maaş alana daha yüksek oranda yansıyacak''
şekilde bir maaş artışı öngörüldüğünü kaydeden Unakıtan, bu çerçevede
Ocak ve Temmuz aylarında maaşların yüzde 2 oranında artacağını bildirdi.
Ocak ayında taban aylığında ayrıca seyyanen 10 YTL artış yapılacağını
kaydeden Unakıtan, bu artışlara ilaveten denge tazminatı alan personele
de Ocakta 90 YTL yerine 110 YTL, Temmuz ayında da 130 YTL ödenmeye
başlanacağını söyledi. Unakıtan, şöyle devam
etti:
''2007 yılının ikinci 6 aylık döneminde enflasyon oranının yüzde 4'ü
aşması halinde, aşan kısmı telafi edecek şekilde 2008 yılı Ocak ayından
geçerli olmak üzere enflasyon farkı, kamu görevlilerimizin aylık ve
ücretlerine yansıtılacak.
Sonuç olarak; aile yardımı ödeneği dahil en düşük dereceli memurun 2007
yılı Aralık ayında 843 YTL olan net maaşı, Ocak ayında yüzde 5,2
oranında artarak 887 YTL'ye ve Temmuz ayında da yüzde 4,3 oranında
artarak 925 YTL'ye yükselecek.
Aylık ve ücretler, asgari geçim indiriminin 2008 yılı Ocak ayında
yürürlüğe girecek olması nedeniyle ayrıca anılan tarihten itibaren
kişilerin durumuna bağlı olarak yaklaşık 45 ila 90 YTL arasında değişen
tutarlarda artacak.
2008 yılı için tüketici fiyatlarında öngörülen kümülatif artışın yüzde 4
olduğu dikkate alındığında, devlet memurlarının aylıklarında yapılacak
artışın, enflasyonun üzerinde olduğu görülecektir.''
-VERGİ POLİTİKALARI-
Maliye Bakanı, vergi politikalarına değinirken de hükümetleri döneminde
vergi sistemindeki yapısal sorunların giderilmesi, sürdürülebilir bir
büyüme ve istihdam artışı için yatırım ortamının iyileştirilmesini
sağlayacak düzenlemelerin hayata geçirildiğini kaydetti.
Vergi politikalarının temel amacının, büyüme ve istihdam politikalarını
destekleyici, makro ekonomik politikalarla uyumlu, etkin ve basit bir
vergilendirme sistemi oluşturulması olduğunu vurgulayan Unakıtan,
şunları söyledi:
''Bu amaca ulaşabilmek için bir taraftan yatırım ortamının
iyileştirilmesi, diğer taraftan da kayıtlı ekonomiye geçiş sürecinin
hızlandırılması gerekmektedir. Bu ise ancak anlaşılabilir ve saydam bir
vergi mevzuatı, öngörülebilir bir vergi yükü, düşük oranlı-geniş tabanlı
bir vergi sistemi ve etkin bir vergi idaresiyle sağlanabilecektir.
Hükümetlerimiz döneminde yapılmış olan hususlara ilave olarak ve bu
yapılanların geliştirilmesi ve sürdürülebilirliği bağlamında önümüzdeki
dönemde kayıtlı ekonomiye geçiş sürecinin hızlandırılması, en başta
gelen hedeflerimiz arasında yer almaktadır.
Bu nedenle tüm kamu idarelerinin aktif katılımıyla, Hükümetimiz
tarafından kayıtlı ekonomiye geçiş sürecinin hızlandırılmasına yönelik
olarak etkin bir mücadele yürütülerek, bu husus bir devlet politikası
haline getirilecektir.''
Unakıtan, bunun için öncelikle mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu
artıracak yaklaşımlar üzerinde duracaklarını da belirterek, bu kapsamda
vergi mevzuatını basitleştirerek, uygulamanın daha etkin hale
getirilmesine yönelik çalışmalara devam edeceklerini söyledi.
Mükellef işlemlerini basitleştirerek, toplumun tüm kesimlerinde vergi
bilincini artırmaya yönelik eylemler gerçekleştireceklerini kaydeden
Unakıtan, ''Vergi mükellefleri, eskiden vergi daireleri önünde kuyruklar
oluştururdu. Artık mükelleflerimize o kadar iyi imkanlar getirmeye
başladık ki bütün beyannameleri internet yoluyla alıyoruz. Yani mükellef
artık oturduğu yerden beyannamesini gönderiyor. Mükellefler para ödemek
için de vergi dairesine gelirlerdi. Şimdi paraları da bankalar
aracılığıyla tahsil ediyoruz'' dedi.
-YENİ GELİR VERGİSİ KANUNU-
Bakan Unakıtan, konuşmasında, Gelir Vergisi Kanununun baştan sona daha
yalın ve anlaşılır bir dille yeniden yazılması çalışmalarının sürdüğünü
de bildirdi.
Kurumlar Vergisi Kanununda olduğu gibi bu kanunda da ''Gelişmiş ülke
örnekleriyle paralel müesseseler içeren, serbest piyasa ekonomisiyle
uyumlu, yatırımları ve istihdamı teşvik ederek sürdürülebilir ekonomik
büyümeyi destekleyen, vergiye gönüllü uyumu artırarak kayıtlı ekonomiye
geçiş sürecini hızlandıran, geniş tabanlı, etkin ve verimli bir vergi
sistemi'' oluşturma amacı güttüklerini belirten Unakıtan, yeni kanuna
ilişkin tasarıyı önümüzdeki dönemde TBMM'ye sunmayı hedeflediklerini
ifade etti.
Maliye Bakanı, Vergi Usul Kanununun da gözden geçirilerek daha basit,
anlaşılır ve kolay uygulanabilir bir yapıya kavuşturulacağını söyledi.
Türkiye'nin, yüksek büyüme hedefine yönelik olarak katma değeri yüksek
ürünler üretmesi için araştırma ve geliştirme faaliyetleri üzerindeki
desteğin daha da artırılması gereğine dikkati çeken Unakıtan, bu amaçla
Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun
Tasarısı hazırlandığını, bunun da TBMM'ye sunulma aşamasında olduğunu
bildirdi.
-VERGİ KAÇAĞIYLA MÜCADELE-
Kemal Unakıtan, Gelir İdaresinin yapısını güçlendirmeye devam
edeceklerini de dile getirerek, risk analizine dayalı denetim sisteminin
kapsamının genişletileceğini, bu şekilde vergi incelemelerinin daha
etkin ve yaygın olmasının sağlanacağını kaydetti.
Vergi kaçakçılığı ve kayıt dışının üstüne daha sıkı tedbirlerle
gideceklerini belirten Unakıtan, vergi kaçağıyla mücadele çalışmaları
hakkında da şu bilgileri verdi:
''2007 yılı Ocak-Ekim döneminde vergi inceleme elemanlarımız tarafından
yapılan vergi incelemeleri sonucunda 111 bin 548 vergi inceleme raporu
düzenlenmiştir.
İncelenen 45,7 milyar YTL matraha karşılık, 23,3 milyar YTL matrah farkı
tespit edilmiştir. Bu incelemelerde 6,1 milyar YTL vergi cezası ve
usulsüzlük cezası tatbik edilmiştir. Kesilen cezalarda bir önceki yılın
aynı dönemine göre yüzde 128 artış olmuştur. Bu yıl içinde tarhiyat
öncesi ve sonrası uzlaşmalar sonucunda 803 milyon YTL'si vergi aslı ve
cezası, 919 milyon YTL'si gecikme faizi olmak üzere toplam 1 milyar 722
milyon YTL tahsilat sağlanmıştır.''
Maliye Bakanı Unakıtan, konuşmasının son bölümünde hükümetleri döneminde
hantal, merkeziyetçi ve formalitelere boğulan bir yönetim anlayışı
yerine hizmet kalitesini, hızını ve kapsamını ön planda tutan bir
anlayışı benimsediklerini ve bunu safha safha uygulamaya geçirdiklerini
söyledi.
2008 Bütçesinin de istikrarı, büyümeyi ve refahın artırılmasını dikkate
alan bir bütçe olduğunu kaydeden Unakıtan, şöyle konuştu:
''Cumhuriyetin kurucusu Atatürk diyor ki; (Tam bağımsızlık, ancak mali
bağımsızlıkla mümkündür. Bir devletin maliyesi bağımsızlıktan yoksun
olunca, o devletin bütün hayat ışıklarında bağımsızlık felç olur - 1
Mart 1922.) Büyük Atatürk'ün bize gösterdiği yolda emin adımlarla
ilerliyoruz. Bu hedefe kararlı ve disiplinli adımlarla ulaşacağız.
Önümüze koyduğumuz hedeflerden hiç taviz vermedik ve vermeyeceğiz.
Kalkınmada en önemli faktör, istikrar, birlik ve beraberliktir. Dünyanın
17'nci büyük ekonomisi olan ülkemiz, istikrarın devam etmesi halinde
yakın zamanda dünya ekonomileri içinde çok daha yüksek seviyelere
çıkacaktır.''
