Meclis Başkanvekili Pervin Buldan, gündeme geçmeden önce 3 milletvekiline gündem dışı söz verdi.

DEM Parti Hakkari Milletvekili Öznur Bartin, Van-Hakkari kara yolunun "ölüm koridoru"na dönüştüğünü savundu.

Yolda son bir yılda pek çok kişinin hayatını kaybettiğini söyleyen Bartin, bunların kaza değil, "yönetilemeyen cinayet zinciri" olduğunu öne sürdü.

Bartin, Hakkari'nin sağlık kurumlarında da sorunlar yaşandığını dile getirerek, "Hakkari'de sağlık sistemi sadece zayıflamıyor, bilinçli bir tercihin sonucu olarak çökertiliyor." iddiasında bulundu.

CHP Ankara Milletvekili Aylin Yaman, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü'nün bir kutlama değil, yıllardır örselenen ve görmezden gelinen engellilere karşı sorumlulukları hatırlama ve hatırlatma günü olduğunu söyledi.

Engellilerin, hayatın içinde olması gerektiğini belirten Yaman, şunları kaydetti:

"Eğitimde mümkün olduğunca kaynaştırma sağlanmalı, tüm akranlarıyla birlikte olmalıdır. Gölge öğretmen sistemi kamu tarafından ücretsiz sağlanmalı, engelli öğrenci, veli ve okul idaresi rahatlatılmalıdır. Mümkün olduğunca özel eğitim merkezi sayısı artırılmalı ama amaç bina açmak değil, insan kaynağı yatırımı olmalıdır. Bu merkezlere ve rehabilitasyon sistemlerine konuya özel öğretmen, sosyal hizmet uzmanı, psikolog, PDR uzmanı, fizyoterapist, ergoterapist, dil ve konuşma terapisti, sağlık bakım teknisyeni, çocuk gelişimci, diyetisyen, engelli bakım teknikeri gibi özelleşmiş kadrolar derhal atanmalıdır."

Yaman, engellilerin istihdamının artırılması gerektiğini de aktardı.

- "Engelli kaymakamımız, valimiz olsun istiyoruz"

AK Parti İstanbul Milletvekili Serkan Bayram, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü'nün bir gün değil, her gün hatırlanması gerektiğini vurguladı.

Engelliler alanındaki yasama faaliyetlerine destekleri için milletvekillerine, partilere ve genel başkanlara teşekkür eden Bayram, "Son 24 yılda Cumhurbaşkanımızın riyasetinde engelliler alanında sessiz devrimi yaptık. 'Türkiye Yüzyılı'nda bu sessiz devrimi taçlandıralım' diyorum. Yasamada engelli vekillerimiz oldu çok şükür. Yargıda hakim, savcı olamadık, beni yapmadılar, sonra 'Buğday Tanesi' dedik, desteğinizle yasayı değiştirdik ve engelli kardeşlerimiz hakim, savcı oldu. Külliye'de kura töreninde ilk defa engelli kardeşlerim adli ve idari hakimliğe atandılar. Bu başarı hepimizin, bu başarı sizlerin, bu başarı aziz milletimizin." diye konuştu.

Bayram, engellilerin istihdamında yürütme alanında eksik kalındığını kaydederek, şu ifadeleri kullandı:

"Engelli kaymakamımız, valimiz olsun istiyoruz. 100 yıl boyunca yok, bu ayıp hepimizin ayıbı. Engelli büyükelçimiz, engelli bakanımız, Engelliler Bakanlığımız olsun istiyoruz. Başörtülü valimiz, bakanımız oldu, kıyamet mi koptu? Devletin temsiliyet alanında da bu kardeşlerimizi görmek istiyoruz. Devlet elle, ayakla yönetilmiyor. Devlet gönülle, düşünceyle, beyinle yönetiliyor. Önemli olan buralarda engel olmaması. Sizle beraber görev yapmaktan onur duydum. Engelsiz bir dünyayı hep beraber kuracağız. Kimsenin engelinden dolayı geri kalmadığı bir dünyayı hep beraber var edeceğiz."

TBMM Genel Kurulu'nda siyasi partilerin grup başkanvekilleri yerlerinden söz alarak gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Yeni Yol Partisi Grup Başkanı Bülent Kaya, TBMM'de kurulan Engelli Bireylerin Sorunlarını Araştırma Komisyonuna, engelli bir milletvekili yerine AK Parti İzmir Milletvekili Mehmet Muharrem Kasapoğlu'nun başkanlığa seçilmesini eleştirdi.

"Terörsüz Türkiye" sürecine ilişkin de değerlendirme yapan Kaya, "Girdiğimiz bu kritik aşamada artık toplumsal rızayı üretmeye dönük siyasi iktidarın mutlaka ama mutlaka daha net bir şekilde bu süreci sahiplenmesi, olası süreçleri daha iyi yönetmesi gerektiğini ifade ediyoruz." diye konuştu.

İYİ Parti Grup Başkanvekili Buğra Kavuncu, engellilerin çok sıkıntılı durumda, yarısının işsiz, diğer yarısının da sosyal yardıma bağlı olduğunu savundu.

TÜİK tarafından açıklanan Kasım ayı enflasyon verilerine yönelik de değerlendirmede bulunan Kavuncu, söz konusu oranlarla "memurun, emeklinin, çalışanların hakkına göz dikildiğini" ileri sürdü.

Kavuncu, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edilen kamudaki kariyer meslek mensupları ve yöneticilere zam önergesine ilişkin, "Enflasyon bu ülkede herkesi etkiliyor. Kamuda çalışanların neredeyse yüzde 90'ı açlık sınırının altında ücret alıyor. Bu verilen imkan bütün kamuda çalışanlara verilmeli, gerekirse kademeli şekilde verilmeli." diye konuştu. Söz konusu kararın ciddi tartışmalara yol açtığını iddia eden Kavuncu, konunun tekrar gözden geçirilmesini istedi.

- "Bu düzenleme, sadece bürokratik bir durum değildir"

MHP Grup Başkanvekili Filiz Kılıç, engelliliğin bir eksiklik veya noksanlık olmadığını vurguladı.

Her sağlıklı bireyin birer engelli adayı olduğuna dikkati çeken Kılıç, "O sebeple engelli kardeşlerimizin hayatını kolaylaştırmak bir lütuf değil, boynumuzun borcudur. Onların sokakta, kamuda, iş hayatında, sosyal yaşamda 'Ben de varım' diyebilmesi bu toplumun medeniyet karnesidir. Farkındalığın arttığı, eşit, erişilebilir, engelsiz bir Türkiye bir an önce ulaşmak istediğimiz hedefimizdir. Yine, engelli öğretmenlerimize ek kontenjan atamasının yapılması da Milli Eğitim Bakanlığımızdan bizim talebimizdir." dedi.

DEM Parti Grup Başkanvekili Sezai Temelli, bütçe ve kamu kaynaklarının dağılımında engellileri dikkate alan bir "hak paylaşımı" olmadığını iddia etti.

Kamuoyunda "11. Yargı Paketi" olarak bilinen kanun teklifinin "eşitsizlik ve ayrımcılık" olduğunu ileri süren Temelli, "Dolayısıyla verilen söz tutulmamıştır. Buradan henüz komisyon aşamasındaki bu yargı paketinin bu anlamda hemen düzeltilmesini talep ediyoruz. Hasta tutsakları, infazda eşitsizlikleri, gözlem idare kurullarının yapmış olduğu suçları ortadan kaldıracak ve tabii ki siyasi mahpusları da kapsayacak düzenlemeler bir an önce gündeme alınmalıdır." dedi.

- "Ülkede masum insanlar cezaevinde"

CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, TÜİK'in enflasyonu açıklarken "doğru rakamları vermediğini" iddia ederek, "Ya, bu adamlar markete girdiği zaman birkaç ürünü seçiyor, milyonların pek almadığı ürünlerle bir ortalama yapıyor. Halkla dalga geçiyor." dedi.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca "İmamoğlu çıkar amaçlı suç örgütü"ne yönelik soruşturma üzerine yapılan değerlendirmelerde masumiyet karinesine, dosya gizliliğine ve sanık haklarına saygı duyulması gerektiğini dile getiren Başarır, "Cezaevinde olan, haklarında hiçbir delil yokken aylardır mağdur olan insanlar hakkında şu koltuklardan algı yapmayalım. Gelsin, yargılamayı takip etsinler." diye konuştu.

Ülkede "adalet sorunu" olduğunu iddia eden Başarır, "Ülkede masum insanlar, gazeteciler, gençler cezaevindedir. Milletvekilleri, seçilmişler cezaevinde. Burada olan milletvekilleri bu sorunu çözecekken bu sorunu daha fazla alevlendirmesin. Bu sorunu hep beraber çözelim diyorum." ifadesini kullandı.

- "Güçlü bir şekilde yanlarında olmaya gayret edeceğiz"

AK Parti Grup Başkanvekili Abdulhamit Gül, yaşam önündeki tüm engelleri ortadan kaldıracak engelsiz bir hayat için çalışmaları sürdürdüklerini kaydetti.

Engelliler konusunda çok önemli devrimler, reformlar ve adımlar attıklarını vurgulayan Gül, "Dört duvar arasında yaşamak zorunda kalan engellileri hayatın merkezine alacak şekilde düzenlemeler yaptık ve bu meseleye biz sadece yardım yapılan bir mesele olarak değil hak ve adalet, nefaset meselesi olarak yaklaştık. Engelli vatandaşlarımızın tüm sorunlarını ortadan kaldırmak bizim temel ödevimizdir, bu konuda her türlü gayretimizi de sürdürmeye, onların yanında olmaya, güçlü bir şekilde yanlarında olmaya gayret edeceğiz." açıklamalarında bulundu.

TBMM'de kurulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu'nun önemine vurgu yapan Gül, "Terörsüz Türkiye" sürecine yönelik şunları söyledi:

"AK Parti, Cumhur İttifakı olarak bu meseledeki yaklaşımız politik, gelecek bir oy değil, buradaki temel yaklaşımımız Türkiye'nin güçlü geleceğidir. AK Parti'ye gelecek bir ilave oydan ziyade Türkiye'nin ortak bekasına ve geleceğine yönelik atılan bir adım. Dolayısıyla bu çalışma ve çabalar politik çıkarlar değil, 86 milyon vatandaşımızın ortak çıkarları merkezine alınarak yapılırsa faydalı olur. Burada, Türkiye, gündemine hakimdir ve bu anlamda, Türkiye'yi hem içeride hem dışarıda tehdit edecek bütün terör örgütleriyle, Suriye sahası da dahil olmak üzere Türkiye'yi tehdit edecek hangi unsur varsa onlarla da mücadele edeceğiz. Kararlı bir şekilde Terörsüz Türkiye'de başarılı olacağız. Burada asla 'başarılı olamayacağız' diye bir endişemiz, bir şüphemiz yok."

Gül, "Barzani Karargahı Sözcülüğü"nün MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'yi hedef alan açıklamalarını tasvip etmediklerini, düzeltilmesini beklediklerini belirterek, "Bu konuda Sayın Bahçeli'nin cesur ve yapıcı açıklamaları, tutumları her zaman milletimizin gözü önünde ve milletimizin takdirindedir." dedi.

TBMM Genel Kurulu, toplantı yeter sayısı bulunamadığı için kapandı.

Genel Kurul'da, Yeni Yol Partisinin "basın yayın kuruluşlarına verilen reklam ve ilanlar" ve İYİ Partinin "tasarruf tedbirleri"ne ilişkin grup önerileri ayrı ayrı görüşüldü.

Partisinin grup önerisi üzerine söz alan İYİ Parti Bursa Milletvekili Yüksel Selçuk Türkoğlu, kamuda tasarrufa ilişkin açıklamaları inandırıcı bulmadığını söyledi.

Kamuda tasarruf sağlanamadığını anlatan Türkoğlu, "Gerçekten kamuda tasarruf tedbirleriniz ve bu uygulamalarınız sonuca ulaşmış mı, nasıl tasarruf yapılmış veya 'tasarruf' adı altında neler es geçilmiş, bunları bir araştıralım, maksat hasıl olmuş mu diye bu önergeyi veriyoruz." dedi.

Bazı kamu görevlilerine 30 bin liraya kadar ek mali artış yapılması yönünde karar alındığını anımsatan Türkoğlu, "Haktır, doğrudur, verilmeli çünkü siz yüksek bürokrat ve uzmanlarınızı bile yokluğa, açlığa ve enflasyona ezdirerek buna mecbur bıraktınız. Kamudan kaçmasın, gitmesin, 2-3 yıl çalıştıktan sonra özel sektöre geçmesin diye bunu yapıyorsunuz ama şunu, Allah aşkına, nasıl izah edeceksiniz, bu enflasyon canavarı yalnızca bu kesime mi? Amire, memura, hizmetliye, müdüre, bunlara enflasyon yok mu?" diye konuştu.

Yeni Yol Partisi İstanbul Milletvekili Birol Aydın, "Millete 3-5 bin lira zam yapmaya gelince eli titreyen anlayış, iktidar, yetki sahipleri, vatandaşa gelince tasarruftan bahsediyor, yokluğu ve yoksulluğu da kanıksatacak vaazları, sözleri kamuya, millete zerk ediyor." ifadelerini kullandı.

DEM Parti Şırnak Milletvekili Mehmet Zeki İrmez, kamuda tasarrufa yönelik çeşitli genelgeler yayımlandığını ama bu genelgelere uyulmadığını ileri sürdü.

İrmez, "Tasarruf genelgesinde neler geçiyor, neler talep ediliyor, 'yeni hizmet binası alınmasın, canı sıkılan kendine son model araç kiralamasın, iletişim giderleri kısıtlansın, konferans, seminer gibi etkinlikler çoğunlukla uzaktan erişim yoluyla yapılsın, lüks otellerde toplantılar gerçekleştirilmesin.' Daha birçok öneri ve zorunluluk söz konusu. Peki, uygulanıyor mu, denetleniyor mu? Elbette ki hayır." dedi.

CHP Gaziantep Milletvekili Hasan Öztürkmen, Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi'nin 13 Mayıs 2024'te kamuoyuna açıklandığını, kamuda ne kadar tasarruf yapıldığının ise bilinmediğini ileri sürdü.

Tarımdan tasarruf yapıldığını iddia eden Öztürkmen, "Çiftçi desteklerini tırpanlıyorlar. 2026 yılında bütçe içindeki payı 2,7 olan tarımsal destekleme ödemelerinin oranı 2026 bütçe teklifinde yüzde 0,9 yani binde 9'a çekiliyor. Bu politikalarla bir rekora imza atarak üçüncü çeyrekte tarım sektörünün yüzde 12,7'ye gerilemesine neden olunuyor." şeklinde konuştu.

AK Parti Denizli Milletvekili Nilgün Ök, AK Parti hükümetlerinin en belirgin özelliğinin mali disiplin olduğunu aktardı.

Kamuda güçlü bir tasarruf ve verimlilik paketini hayata geçirdiklerini kaydeden Ök, şu ifadeleri kullandı:

"Bu paket, geçmiş dönemlerdeki uygulamalardan farklı olarak güçlü bir izleme, hesap verme, raporlama ve yaptırım mekanizmasıyla desteklenmekte. Hazine ve Maliye Bakanlığımız tüm idarelerin harcamalarını anlık olarak izlemekte, mevzuata aykırılık tespit ettiğinde idari yaptırımlar, hatta para cezaları uygulanması da sağlanmıştır. Bu kapsamda geliştirilen Tasarruf Tedbirleri Bilgi Sistemi'yle 257 kamu idaresinin tasarruf performansı yakından takip edilmektedir. Bugüne kadar 1987 harcama biriminde denetim yapılmıştır. Bu çalışmaların da sonuçları alınmıştır. Deprem ve faiz giderleri hariç olmak üzere Tasarruf Genelgesi kapsamındaki harcamaların bütçe içindeki payı önceki 10 yılın ortalaması olan yüzde 4,6'dan yüzde 3,1'e düşmüştür yani yaklaşık yüzde 33'lük bir azalma sağlanmıştır.

Yine, kiralık araç sayısı yüzde 19 azalmıştır. 2024 merkezi yönetim giderleri bütçede öngörülenden 308 milyar lira daha düşük gerçekleşmiştir. 2025 yılında da benzer şekilde giderlerin hedeflenenden 57 milyar daha altında tamamlanması beklenmektedir. Bütün bu veriler harcama disiplininin sadece bir hedefi değil somut başarısıdır. Bu rakamlar ortada, lafla değil, idareyle tasarruf ettik, masal anlatmadık. Masal sizin işiniz, algı sizin işiniz."

Görüşmelerin ardından yapılan oylamalarda Yeni Yol Partisi ve İYİ Partinin önerisi kabul edilmedi.

Genel Kurulda, DEM Parti'nin grup önerisinin oylanması öncesi talep üzerine yapılan yoklamada toplantı yeter sayısı bulunamadı.

TBMM Başkanvekili Pervin Buldan, verilen aranın ardından yapılan yoklamada da toplantı yeter sayısının bulunamaması üzerine birleşimi, yarın saat 14.00'te toplanmak üzere kapattı.