MURAT ÇEPNİ (İzmir) - Teşekkürler Başkan.

Genel Kurul ve değerli halkımız; evet, kooperatif meselesi bilinmeyen, karmaşık bir mesele değil aslında, son derece basit. Burada yaptığımız tartışmalarla bizim açımızdan kafası üzerinde duran bu sistemi ayakları üzerine dikmek istiyoruz. HDP olarak 90 maddelik bir kanun teklifi getirmiştik, bu anlamda son derece, yoksullardan, işçilerden, emekçilerden yana bir teklif olarak ortaya koyduk, bu teklifimizin tekrar tekrar değerlendirilmesi gerektiğini söylüyoruz. Bu, aynı zamanda şu anlama geliyor: Bu yasa teklifinde görüldüğü üzere palyatif, geçici tedbirler, makyaj tedbirler, düzenlemeler yerine yapısal sorunları çözen, esaslı yapısal çözümler üretme tartışması yapıyoruz. 90 maddelik kanun teklifimiz esasen bu anlama geliyordu.

Şimdi, tabii, HDP açısından şunu söylemek gerekir ki: Biz, meselelere yoksullardan, işçilerden, emekçi halklarımızdan yana bakan bir partiyiz ve dolayısıyla, halkımızın yaşadığı tüm sorunlara çözümlerimiz var. Çözümlerimiz her ne kadar iktidar tarafından ezilmeye, silinmeye, görünmez kılınmaya çalışılsa da bizim her soruna dair çözümümüz var; bunu buradan bir kez daha söylüyoruz.

Evet, kooperatifler, bütün dünyayı bir avuç şirketin yönettiği, halkı ve doğayı acımasızca katlettiği, sömürdüğü koşullarda yoksulların bunun karşısında dayanışmasını ve yardımlaşmasını kapsayan organizmalar, mekanizmalar. Dolayısıyla kooperatif meselesine de biz esasen yoksullardan yana bakıyoruz. Yani bu, herhangi bir örgütlenme değil; bu, yoksulların, emekçi köylülüğün bu kan emici şirketlere, sermayeye karşı ayakta durma, kendi yerel çözümlerini üretme mekanizmalarıdır. Bu anlamda kooperatifçilik meselesini ayakları üzerine dikmekten kastettiğimiz tam olarak bu yani kapitalist tekelleşmeye karşı bir örgütlenme. Endüstriyel tarımın yok ettiği, tarım alanlarının ortadan kalktığı, şirketlere peşkeş çekildiği, çiftçinin üretemez hâle geldiği, ürettiğini satamaz hâle geldiği, sattığıyla karnını doyuramaz hâle geldiği koşullarda kooperatifçilik önemli bir örgütlenme aracı. Evet, örgütlenme aracı çünkü Türkiye'de sendikalardan tutalım da derneklere, kooperatiflere kadar bu halk örgütlenmelerine karşı çok ciddi bir iktidar saldırısı var yani birincisi, aracın içini boşaltmak -bu düzenlemede olduğu gibi- yetmezse de bunu tümüyle tasfiye etmek. Bu anlamda kooperatifçilik bir örgütlenme aracı, halkın örgütlenmesinin aracı.

Şimdi, 18'inci maddede de yönetim ve denetim kurulu için eğitim şartı getiriliyor. Aslında bu, bu yasanın ruhunu ortaya koyan çok kritik bir madde yani yönetici kastı yaratmaya çalışıyor. Yani eğitim şartı getirerek yani kulaklara hoş gelen bir madde getirerek aslında kooperatifçiliği eğitimli, seçkin bürokratlara teslim etme yani devlet mekanizmalarına benzer bir yapıya teslim etme amacı güdüyor. Oysa, evinin geçimini, mutfağının geçimini yapabilen, pazarda ürününü satabilen her çiftçi pekâlâ kooperatifçilik yapabilir, yöneticilik de yapabilir. Burada eğitim nasıl düzenlenmelidir? Bizim buna önerimiz şudur: Evet, bir eğitim yapılabilir, gereklidir fakat bu, mutlaka ve mutlaka kamusal olmalıdır çünkü bu düzenlemede bu eğitimi kimin yapacağı belli değildir. Evet, bu, yaygın eğitim biçiminde gerçekleşmeli, ilköğretiminden başlayarak kooperatif dersleri olmalıdır, aynı zamanda da kooperatif üniversiteleri kurulmalıdır. Önerimiz, bu anlamda kooperatifleri bir avuç seçkine teslim etme, şirketleştirme önerisinin yerine, yine halkın - başta emekçi köylülüğün olmak üzere- pekâlâ yürütebileceği, kendisini koruyup örgütleyebileceği bir mekanizmaya dönüştürmektir.

Bu anlamda emekçi halkımıza, emekçi köylülere çağrımız şudur: Kooperatif kurmaktan çekinmeyelim, kooperatifleri kuralım. Bu anlamda HDP yanınızdadır, bu konuda bulunduğumuz her yerde bu kooperatifleştirme çalışmalarına her türlü desteği vereceğimizi buradan bir kez daha söylüyoruz ve bu anlamda tüm halkımıza da başarılar diliyoruz.

Teşekkür ederim. (HDP sıralarından alkışlar)