CHP GRUBU ADINA CENGİZ GÖKÇEL (Mersin) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Değerli arkadaşlar, bugün, muz ve limonda yaşanan sorunlarla alakalı konuşuyoruz. AKP'nin tarıma, muz üreticisine, limon üreticisine, narenciye üreticisine, hububat üreticisine, bakliyat üreticisine ne kadar kıymet, değer verdiği AKP sıralarındaki doluluk oranıyla alakalı.

Değerli arkadaşlar, tarım, dünyada artık en önemli sektörlerin başında geliyor. Türkiye'de tarım sektöründe sıkıntı yaşanıyor. Ben, başkaları gibi, diğer milletvekili arkadaşlarımı burada eleştirmiyorum; bir çiftçinin temsilcisi olarak, Parlamentoda çiftçi bir milletvekili olarak konuşuyorum. Limon üreten, limonun dikenlerini elinde ve vücudunun çeşitli yerlerinde acısını hisseden, batıran arkadaşınız olarak konuşuyorum.

Değerli arkadaşlar, muzda ve limonda Türkiye'deki tarımın genel sorunlarının aynısı yaşanıyor. Bir planlama, bir üretim stratejimiz yok. Çiftçi desteklenmiyor, çiftçi girdi maliyetleri karşısında eziliyor, binbir çileyle, dertle üretiyor ama ürününü değerinde pazarlayamıyor.

Değerli arkadaşlar, muz, 1750'de Mısır'da süs bitkisi olarak yetiştirilirken 1920 yılında Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün de destekleriyle -o yıldan sonra- Anamur Kaledran'da çiftçimizin meyve olarak üretimine başladığı bir ürün. O kadar değerli, o kadar kıymetli bir ürün.

Değerli arkadaşlar, muz, 40 bin ton ihtiyacımız varken yüzde 50'sini yerli üretimle karşıladığımız bir çeşitti ama bugün geldiğimiz noktada 1 milyon ton seviyesinde, muz ihtiyacımızın yüzde 100'ünden fazla üretim yapar bir hâle geldik. Burada küçük çiftçimiz, özellikle üç beş dönümde, dekarda üreten çiftçilerimiz bunu sağladılar ama siz ne yaptınız? Geldiğimiz an itibarıyla muzun da üretimini planlamadınız; Hatay'dan Anamur'a, Anamur'un Kaledran'ından Alanya'ya kadar bütün alanlarda muz üretilmesine neden oldunuz. Küçük çiftçiyi desteklemediniz, holdinglerin 300, 400 dekarda üretim yaptığı bir hâle getirdiniz muzu. Mutlaka muzun girdi maliyetlerinin düşürülmesi, mutlaka -az önce değerli hatip de bahsetti- alıcı ile tüketici arasındaki fiyat farkının kapatılması gerekiyor.

Değerli arkadaşlar, özellikle limondan bahsetmem gerekiyor. Ben bir limon üreticisiyim, narenciye üreticisiyim. Değerli arkadaşlar, bugün tarımda envanter yok. Narenciye ve muzda Akdeniz Bölgesi'nde kontrolsüzce üretim yapılıyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz Sayın Gökçel.

CENGİZ GÖKÇEL (Devamla) - Son yıllarda milyonlarca fidan dikildi, maalesef, burada narenciyenin ihracatı çok önemliydi, 2020 yılında Tarım Bakanı limonun ihracatını yasakladı. O zaman da bir limon üreticisi olarak kendisini aradım, dedim ki: "Limonun ihracatını yasaklamanız ülke ekonomisine ve çiftçiye zarar verir, bu kararınızı gözden geçirin."

Değerli arkadaşlar, süre daraldı ama burada şunu söylemek zorundayım: 2006 yılında Mersin Ziraat Odası Meclis Üyesi iken burada, Parlamentoda Meclis araştırması önergesiyle beraber araştırma komisyonu kuruldu; değerli arkadaşlar, o zaman da ihracatın mutlaka desteklenmesi kararı çıktı ve üretici ile tüketici arasındaki fiyat farklılıklarının mutlaka kaldırılması söz konusuydu bu raporda.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

CENGİZ GÖKÇEL (Devamla) - Özür dilerim Başkanım, bu çok önemli.

BAŞKAN - Buyurunuz efendim.

CENGİZ GÖKÇEL (Devamla) - Bu raporu bile dikkate alıp yüce Meclis çatısı altında milletvekillerimizin, her parti grubunun onayladığı sonuç bildirgesine de uymadınız. Bugün, narenciye üreticisi de muz üreticisi de buğday üreticisi de kesme çiçek üreticisi de bitti arkadaşlar sizin sayenizde. O zaman, 2003 yılında 2 milyon 498 bin ton narenciye üretimi varken narenciye ihracatına 1980'li yıllarda tonda 125 dolar destek veriliyordu arkadaşlar. Ziraat Odası Başkanlığı yaptım on bir yıl, 2018'de narenciye ihracat teşvik priminin kaldırılacağını duyduğumuzda gittik Ekonomi Bakanıyla görüştük, en son 50 dolar verdiniz. Bugün, narenciyenin ihracatına teşvik vermiyorsunuz, 2006 yılındaki komisyon kararına uymuyorsunuz. Narenciye üreticisini bitirdiniz, Türk çiftçisini bitirdiniz; inşallah, sizin iktidarınız da çiftçilerin eliyle son bulacak.

Teşekkür ederim. (CHP ve İYİ Parti sıralarından alkışlar)