HDP GRUBU ADINA HÜSEYİN KAÇMAZ (Şırnak) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, herkesi saygıyla selamlıyorum.

Yarın 3 Aralık Dünya Engelliler Günü ve dünyanın birçok yerinde engelliler için eşit yurttaşlık mücadelesi verenler toplumcu olmayan iktidarlara karşı yeniden sesini yükseltecek, bizler de burada kamusal, eşitlikçi ve özgürlük imkânlarını sunan bir politikadan yoksun AKP iktidarına karşı hak odaklı bir mücadele yürütmeye devam edeceğiz.

Değerli milletvekilleri, AKP iktidara geldiğinde doğan engelli bir çocuk şimdi 20 yaşında bir genç. Peki, bu yaşına kadar bu engelli gencin bu ülkenin eşit bir yurttaşı olarak hakları tanındı mı? Bu engelli çocuk ayrımcılığa maruz kalmadan okula gidebildi mi? Hastaneye gittiğinde onun haklarının farkında olan bir doktor veya sağlık çalışanıyla muhatap olabildi mi? Bindiği otobüs şoförü uygun bir tutum sergiledi mi? Yürüdüğü yol, geçitler, kullandığı asansör, yemek yediği restoran erişilebilir miydi? Bu çocuk anne ve babasıyla birlikte parka, sinemaya, tiyatroya gidebildi mi? Mahallede akranlarıyla oyun oynayabildi mi? Anne babasının gelir durumu ona özel eğitim ve rehabilitasyon hizmeti almaya uygun muydu? Bu soruları çoğaltabiliriz ancak cevaplar maalesef hiç de umut verici değil. Maalesef, bu ülkede engelliler istisnalar dışında yoksul, işsiz ve muhtaç bırakılmış durumdalar. AKP politikaları birçok toplum kesimini mağdur ettiği gibi bu dönemde en çok da engellileri mağdur etmiş durumda. Söz konusu ekonomik kriz ve kur şoku bile engellileri daha olumsuz etkilemiş, tıbbi medikal erişimini güçleştirmiş bir durumda. Yeri gelmişken, millî sanayi hamlesinde sıra ne zaman engellilere, engellilerin tıbbi ve medikal ihtiyaçlarına gelecek diye sormak istiyorum? Yine, engellileri dolar lobisinin ve dış güçlerin elinden ne zaman kurtaracak bu iktidar? Bilim ve teknolojiyi savaşa hizmet etmekten kurtarıp topluma hizmet etmek amacıyla kullanırsak herhâlde herkes için daha faydalı bir iş yapmış oluruz.

Değerli milletvekilleri, bir hafta sonra burada bütçe görülecek ve bütçede engellilerin payı sadece yüzde 1,6 olarak belirlenmiş durumda. İktidar 10 milyon engelliye ve ailelerine sadece yüzde 1,6 bütçeyi reva görmüş. Bu bütçeyle şunu deklare etmiş oluyor iktidar: AKP, engellilerin erişilebilirlik sorununu yeniden erteleyecek. AKP, kamuda yasal istihdam kotasını bile doldurmamaya devam edecek. AKP, engelli eğitimi için gerekli kadro, bina, müfredat değişikliğini yapmayacak. AKP, 75 dolar olan engelli ödeneğini daha da düşürecek. AKP, evde bakım uygulaması kapsamındakilere işsizlik maaşı bağlamayacak, onların emekli olması için herhangi bir planlama yapmayacak. AKP, engellilerin işsizlik, yoksulluk sorununu bu yıl da çözmeyecek ve buna ilişkin bir planlama yapmayacak. Bu bütçe, aslında, tüm bunların tümden itirafıdır.

Değerli milletvekilleri, bizler engelli sorununun salt tıbbi ve sosyal yardım odaklı ele alınmasının, engellilerin haklarını ihlal eden bir sisteme dönüştüğünü görmek zorundayız. Bu Meclis çatısı altında yapılan yasama faaliyetleri başta olmak üzere tüm kamu kurum ve kuruluşlarının hizmetleri tüm engelli gruplarına eriştirilebilir hâle getirilmek zorundadır. Mesela, söz konusu bu olay için, bu durum için Mecliste şu ana kadar bir işaret dili ve diğer ihtiyaçların giderilememiş olması da büyük bir eksikliktir. Engellilerin eğitim, istihdam, ulaşım, eşit temsil ve ayrımcılığa maruz kalmama haklarına ulaşabilmeleri için bir seferberlik hâli ilan edilmelidir. Bu toplumsal dönüşüm için yerel yönetimlerin, üniversitelerin, demokratik kitle örgütlerinin tüm kamu kurum ve kuruşlarıyla birlikte harekete geçmesi gerekmektedir. Her kurumun kendi iş ve işlemlerinden, kadrolarından başlayarak sunduğu hizmetleri, internet sitelerini, mevzuatlarını, erişilebilir hâle getirmesi gerekmektedir. Ancak şu aşamada bunun için kamuda yeterli düzeyde engelli istihdamı mevcut değildir. Bunun için, başlangıçta, Engelli KPSS'sine girmiş 50 bin kişinin işe alınması, kamuda farkındalığa ve ihtiyaç tespitine imkân sunacaktır. Hiçbir engelli çalışanı ve yöneticisi olmayan ve engelli yurttaşların erişemediği yerlerde sorunu tespit etmek bile mümkün değilken orada çözüm aramak anlamsızdır. Gelin, geleneksel tutumunuzdan vazgeçin, 10 milyon engelli ve ailesinin bu ülkenin eşit yurttaşları olduğunu ve onlar için kamusal bir politika uygulanabileceğini açığa çıkaralım.

Araştırma önergemizde engelliler için sunulacak kamu hizmetlerinin ve uygulanacak hakların yol haritası hedefleniyor aslında. Bunu HDP olarak bizim tek başımıza önermemiz mümkündür ancak bu konuda sadece partimizin önergesi ve önerisi olmadığını da biliyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

HÜSEYİN KAÇMAZ (Devamla) - Sayın Başkanım, müsaadenizle...

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.

HÜSEYİN KAÇMAZ (Devamla) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Bunu başarmamız tüm toplum kesimlerinin desteğiyle mümkündür. Yirmi yıl önce doğan bir engelli bebeğe haklarıyla özgür olabileceği bir ülke sunamadık ama bundan sonra uygulanacak doğru politikalarla bugün doğacak engelli bebeklere yirmi yıl sonrası için özgür bir ülke inşa edebiliriz.

Engelsiz bir yeni yaşam, eşitlikçi bir söylem umuduyla önergemize destek bekliyoruz.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (HDP sıralarından alkışlar)