DURSUN ATAŞ (Kayseri) - Sayın Başkan, kıymetli milletvekilleri; Kayseri'nin sorunları hakkında gündem dışı söz almış bulunuyorum. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, seçim bölgem Kayseri, altı bin yıllık tarihi, ticaret yolları üzerindeki konumu, önemli sanayi altyapısı, verimli topraklarıyla tarih boyunca hep önemli bir şehir olmuştur. Ancak Kayseri, son yıllarda, devlet yatırımlarının sürekli azalması, teşviklerden mahrum bırakılması gibi nedenlerle, büyüyen ve gelişen bir şehirden, gerileyen, önemini kaybeden bir şehir hâline dönüşmüştür.

Değerli milletvekilleri, Kayseri denilince akla gelen sanayi ve ticaret, bugün bitme noktasına gelmiştir. Her geçen gün büyüyen krizin oluşturduğu tahribat, devletten herhangi bir destek göremeyen Kayserili esnafı da derinden etkilemiştir. Bugün Kayseri'de binlerce esnaf; elektrik, su, doğal gaz faturalarını ödeyemez hâle gelmiştir. 2021 yılı içerisinde Kayseri'de 1.138 esnaf iş yerini kapatmış, 1.200 Suriyeli ise iş yeri açmıştır. Sanayicinin durumu da esnaftan farksızdır; devletten destek ve teşvik olmaması, ulaşımın çok zor olması gibi nedenlerle yatırımcılar da Kayseri'den bir bir kaçmaktadır. Ticaret ve sanayide yaşanan bu olumsuz gelişmeler sonucu istihdam azalmakta, işsizlik artmakta, Kayserili gün geçtikçe fakirleşmektedir.

TÜİK verilerine göre, 2016 yılında yüzde 8,4 olan işsizlik, bugün yüzde 13'le Türkiye ortalamasının üzerine çıkmıştır. İstihdam ise yüzde 50'lerden yüzde 30'lara gerilemiştir. SGK verileri dikkate alındığında, Türkiye'de ortalama günlük kazanç 165,06 lirayken Kayseri, ortalama 146 lira günlük kazançla Türkiye genelinde 29'uncu il konumuna gerilemiştir. 2020 yılı hane halkı kullanılabilir fert gelir ortalaması 33.428 lirayken Kayseri 27.018 lirayla yine Türkiye ortalamasının altında kalmıştır. Öyle ki Kayserili, vergisini dahi ödeyemez duruma gelmiştir. 2021 yılında Türkiye'de tahakkuk eden verginin tahsil edilme oranı yüzde 77,6 iken Kayseri'de bu oran yüzde 69,6'dır. Kayserili, 2004 yılında her 100 liralık verginin 87 lirasını ödeyebiliyorken 2021 yılında bu, yüzde 69,6 liraya düşmüştür.

Değerli milletvekilleri, Kayseri'de tarım ve hayvancılık da sekteye uğramıştır. İlimiz yüz ölçümünün yarısına yakını tarım alanıyken Kayserili çiftçi bu topraklardan para kazanamamaktadır. Özellikle teşviklerin ve devlet yatırımlarının eksikliği, Yamula, Develi 2'nci Merhale ve Bahçelik Sulama Projelerinin yirmi yıldır "ödenek yokluğu" denilerek bitirilmemesi gibi nedenlerle Kayserili çiftçi, toprağını terk etmektedir. Kayseri'de tarım alanlarının sadece yüzde 14'ü sulanabiliyorken, son on altı yılda Kayseri'nin toplam tarım alanının yüzde 13,7'si yok olmuşken Kayserili çiftçi, toprağını nasıl terk etmesin? Çiftçi, toprağını terk ettiği için de Kayseri'de tarımsal üretim yapan ilçelerimizde nüfus giderek azalmaktadır.

Kayseri'nin sorunları saymakla bitmez ancak sürem kısıtlı olduğu için hızlı geçiyorum.

Bugün, Türkiye'nin ortasında olup Kayseri kadar ulaşılması zor bir ikinci şehir yoktur. Havaalanı küçük ve uçuş sayısı yetersizdir, fiyatlar da bu yüzden pahalıdır. Batıyı doğuya bağlayan bir otobanı bulunmamaktadır. On iki yıldır hızlı tren vaadiyle oyalanan Kayseri'ye hızlı tren için bütçeden pay ayrılmamıştır, şimdi kredi bulunacağı söylenerek Kayserili yine oyalanmaktadır. Kayseri hak ettiği yatırımları alamadığı gibi elindekileri de kaybetmektedir.

Son olarak, Kayseri Vergi Denetim Başkanlığı kapatılarak Konya'ya bağlanmıştır. Gelen tepkilerden sonra da iktidar, bu kurumu tekrar açmak yerine, Konya'dan alarak Ankara'ya bağlamıştır.

Diğer taraftan, Kayseri gibi büyük bir şehirde hâlen 6 ilçede doğal gaz bulunmamaktadır.

Kayserili, ayrıca, şehrin nüfusunun yüzde 10'unu oluşturan yabancı sığınmacılara bakmak zorunda kalmıştır. Suriyelilerin yarattığı toplumsal ve asayiş olayları da cabasıdır.

Değerli milletvekilleri, Kayseri'nin yatırım aldığını iddia edenlere soruyorum: Her şey ortada, oranlar ortada, yatırım planları ortada yani halebi oradaysa arşın burada.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.

DURSUN ATAŞ (Devamla) - Bu yüzden, iktidar partisinin milletvekilleri, Kayseri'de sokağa çıkıp vatandaşa selam veremez durumdadır. İktidarın Kayseri milletvekilleri, sivil toplum örgütlerinin, odaların seçimlerine Ankara'dan müdahale ederek onları dizayn etmeye uğraşacaklarına, Kayseri'nin sorunlarına çözüm bulmak için uğraşsalar bugün Kayseri çok daha iyi durumda olurdu ama iktidar, bunun yerine, Kayseriliyi vaatlerle aldatmaya devam etmektedir ancak bu uğraşları işe yaramayacak, yirmi yıldır hüküm sürdükleri Kayseri'deki saltanatları ilk seçimde yıkılacaktır diyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)