ORHAN ÇAKIRLAR (Edirne) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Engelli vatandaşlarımızın sorunları ve engelli vatandaşlarımızın farkındalığına dikkat çekmek adına ülkemizde her yıl 10-16 Mayıs, Engelliler Haftası olarak anılmaktadır. OECD, Avrupa Birliği ve Türkiye verilerine göre dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 15'i engelli bireylerden oluşmaktadır yani dünyada 1 milyar engelli insan yaşamakta. Bu nedenle engelli insanlar, dünyadaki "en büyük azınlık" olarak nitelendirilmektedir. Türkiye'de ise Ulusal Engelli Veri Tabanı'na göre engelli birey sayısı 1 milyon 559 bin 222'dir. Ancak bu rakamın gerçek rakam olmadığı ve 9 milyon civarında engelli bireyin olduğu söylenmektedir.

Avrupa Birliği ülkelerinde 15-64 yaş arası temel etkinlik problemi yaşayan engelli birey sayısı 44 milyonken, hayat boyu süren bir sağlık problemi nedeniyle kısıtlı çalışma imkânına sahip engelli birey sayısı 35 milyondur. 4 engelliden ancak 1'i yardım alabilmektedir.

Avrupa Birliği ülkelerinde ilkokuldan sonra okulu bırakan engelli oranı yüzde 25'tir; bu oran İsveç'te yüzde 11, Türkiye'de ise maalesef yüzde 60'tır. Avrupa Birliğinde engellilerin yüzde 29,9'u yoksulluk, sosyal dışlanmışlık riski altında yaşarken Türkiye'de bu oran yüzde 77,1'dir. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programına göre engellilerin yüzde 80'i gelişmekte olan ülkelerdedir.

Yaşadığımız topumun parçasını oluşturan engelli vatandaşlarımız, eğitim, sosyal ve iş hayatlarında her türlü ayrımcılığa uğramaktadır. Sadece engelli vatandaşlarımız değil, aileleri de birçok sorunla karşı karşıya kalmaktadır.

Engelli vatandaşlarımızın en önemli sorunlarından biri de ulaşım problemleridir. Hâlen daha ülkemizde birçok toplu taşıma aracında rampaların olmaması veya bozuk olması sebebiyle, tekerlekli sandalye kullanan vatandaşlarımız sosyal hayata erişebilirlikte büyük problemler yaşamaktadır. Bu sorun, engelli vatandaşlarımızın yaşam mücadelesini zorlaştırmakta, onları âdeta evlerine hapsetmektedir. Engelli vatandaşlarımız, eğitim hayatlarında da birçok zorbalığa maruz kalmaktadır. Eğitim hayatına yeni başlayacak olan engelli vatandaşlarımız daha okul kayıtlarında birçok problemle karşılaşmakta, kayıtlarının yapılmaması için ailelerine karşı âdeta yıldırma politikası izlenmektedir. Kaydı yapılan birçok engelli gencimiz ise eğitimde gerekli özenin gösterilmemesi ve dışlanmayla karşı karşıya kalmaktadır; bunun sonucunda eğitim hayatına çok erken yaşlarda veda etmektedirler.

Yakın zamanda ülkemizin de içinde bulunduğu coronavirüs salgınında okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve üniversitelerde öğrenim gören engelli öğrencilerimiz evlerde kapalı kalmıştır; ruhsal, duygusal ve fiziksel kayıpları olmuştur. Buradan şu soruyu soruyorum: Acaba, bu çocuklar için uzaktan eğitim adına ilgili Millî Eğitim müdürlükleri veya üniversite rektörleri ne yapmıştır?

Değerli milletvekilleri, sosyal devlet anlayışıyla hareket edilerek engelli vatandaşlarımızın bütün problemlerine çözüm üretilmesi, toplumda yaşayan bütün bireyler gibi eşit haklardan yararlanması adına daha duyarlı ve dikkatli olmalıyız.

Engelli olmak, bir gün hepimizin karşılaşacağı bir durum olabilir; her insan, bir engelli adayıdır. Engelli vatandaşlarımıza sadece bir hafta değil, bütün yaşamları boyunca sahip çıkmamız gerekmektedir. Kendimizi onların yerine koyarak düşünmeli ve engelli insanlarımızın daha rahat yaşam süreceği bir toplumun neferleri olmamız gerekmektedir.

Değerli milletvekilleri, biz engelli vatandaşlarımızın toplumsal yaşamda, bilimde, sanatta, sporda, siyasette ve yaşamın her alanında etkin olarak yer almasını istiyoruz. Bu anlamda, fizikçi Stephen Hawking nelerin mümkün olduğunu göstermiştir. İşin ehli olan, iyi yetişmiş eğitimcilerin istihdam edildiği engelsiz kurumlarda nitelikli ve erişilebilir bir eğitim almalarını arzu ediyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.

ORHAN ÇAKIRLAR (Devamla) - Sosyal yaşamda, aktif yaşamlarını sürdürebilecek yeterliliğe sahip bireyler olarak yaşamlarını güven içinde sürdürebilmelerini istiyoruz. Engelli vatandaşlarımızın önündeki suni engelleri kaldırarak tam eşitliği sağlamak, içerisinde bulunduğumuz Türkiye Büyük Millet Meclisinin önemli gündem maddesi olmalıdır. Engelli vatandaşlarımıza acıyan gözlerle bakmak yerine, bir an önce hayatlarını kolaylaştıracak adımlar atarak onların yanında olmalıyız.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)