KEMAL PEKÖZ (Adana) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; görüşülmekte olan kanun teklifinin 12'nci maddesi üzerine söz almış bulunuyorum.

Bu maddeyle, Komisyon sırasında eklenen bir maddeyle Varlık Fonuna kaynak yaratılmak isteniyor. Varlık Fonuna yaratılacak olan kaynak, şans oyunlarından elde edilecek olan bir kaynak. Akşama kadar "nas, nas" diye ortada dolaşan bir iktidarın şans oyunlarından para toplayıp onları da denetimden uzak bir kuruluş üzerinden kullanmasını, doğrusu, doğru bulmuyoruz; bundan dolayı da teklif metninden tamamen çıkartılmasını istiyoruz.

Hatırlarsanız, rahmetli Timurtaş Hoca vardı; kapı kapı dolaşır, Millî Piyango ve benzeri şans oyunlarını "kumar" olarak değerlendirir, haram olduğunu ve oynanmaması, alınmaması, satılmaması gerektiğini söylerdi ama iktidarınız, daha sonra oğlunu Millî Piyango İdaresine Genel Müdür yaptı; onun için, bu da sizden beklenir, böyle bir şey de yapabilirsiniz.

Değerli arkadaşlar, size bir rapordan söz etmek istiyorum. Sık sık cezaevleriyle ilgili düşüncelerimizi dile getiriyoruz ve açıklamalar yapıyoruz. İnsan Hakları Derneği Adana Şubesi Hapishaneler Komisyonu, Çukurova bölgesinde bulunan Adana Kürkçüler F Tipi, Adana Kürkçüler T Tipi, Osmaniye 1 ve 2 No.lu T Tipi ve Maraş Türkoğlu 1 ve 2 No.lu L Tipi Kapalı Cezaevlerini ziyaret etti ve Komisyon, bulduğu hak ihlallerini bir rapor hâlinde ilan etti, kamuoyuna duyurdu. Bunları burada da Meclise bir kez daha duyurmak istiyorum çünkü cezaevlerinde ne kadar insan varsa ülkede de o kadar zulüm var demektir ama aynı zamanda, ne kadar insan varsa bu zulmün karşısında da direnen insanlar var demektir. Cezaevlerinde direnen insanlara da selam olsun. (HDP sıralarından alkışlar)

Hapishanelerde bulunan hasta mahpusların tedavi ve sağlık hizmetleri engellenmektedir. Pandeminin en yoğun olduğu dönemlerde hijyen malzemesi sağlıklı olarak verilmedi; daha, şu anda da aynı durum, uygulamalar devam ediyor; bunun için, hastalar hijyen malzemelerinden maalesef mahrumlar.

Adana Kürkçüler F Tipi Cezaevinde mahpuslar hasta olduklarında hastaneye gitmek istediklerinde ağız içi araması yapılmakta ve bu arama genellikle oradaki hapishane görevlileri tarafından yapılmak isteniyor, oysaki onlar, tutuklular ağız içi aramasının sağlık personeli tarafından yapılmasını ve dolayısıyla da hastaneye öyle gitmek istiyorlar ancak bu gerekçe gösterilerek, aramayı kabul etmedi diye tedavi edilmiyorlar ve hastaneye götürülmüyorlar tutanak tutularak.

Osmaniye 2 No.lu T Tipi Cezaevinde kalan ve tutuklandıktan sonra yaralı olduklarını belirten mahpuslar beş yıl içerisinde tedavi edilmemiş, önemli ölçüde hastalıklara, önemli ölçüde organ kayıplarına maruz kalmışlardır. Osmaniye 1 No.lu T Tipi Kapalı Cezaevinde kalan kadın mahpuslardan L.E. isimli kadın mahpus ciddi sağlık sorunu yaşamakta, daha önce kelepçeli ve jandarma eşliğinde tedavi edilmeyi kabul etmediği için beş yıldır bağırsaklarının bir kısmı hâlâ dışarıda olarak yaşamını sürdürmeye çalışmaktadır.

Kürkçüler, Osmaniye ve Türkoğlu cezaevlerinde kalan mahpusların taleplerine ve abone olma isteklerine rağmen Yeni Yaşam, Evrensel ve Özgür Gelecek gazeteleri kendilerine verilmemektedir.

Osmaniye T Tipi Kapalı ve Türkoğlu L Tipi Kapalı Cezaevinde kalan mahpuslara Kürtçe ve İngilizce yazılan mektuplar verilmemekte; Osmaniye T Tipi Kapalı Cezaevinde kalan mahpusların daha önce yirmi dakika olan telefon görüşme hakları on dakikaya, bir buçuk saat olan açık görüş hakları da bir saate düşürülmüş durumdadır. Türkoğlu 1 No.lu L Tipi Kapalı Cezaevinde açık görüş hakkının kullandırılmasıyla birlikte, mahpusların kırk dakikalık sosyal aktivite ve spor hakları engellenmiştir.

Tüm cezaevlerinde mahpuslara verilen yemek miktarı az, yemekler besin değeri açısından son derece düşük. Bazen 10 kişiye 4 kişilik yemek verildiği ve mahpusların bu nedenle hapishane kantininden beslenmek zorunda kaldıkları ancak hapishane kantininin fiyatlarının çok yüksek olduğu da ayrıca tespit edilmiştir. Ayrıca, sebze ve meyve kantinlere haftada bir gün, bazen de iki haftada bir gün gelmekte ve son derece yüksek fiyatlarla insanlar almak zorunda kalıyor ama bunlar çoğu zaman atılmak durumunda kalıyor çünkü bayatlıyor ve kullanılamaz duruma geliyor.

Kısacası, hapishanelerde işkence, kötü muamele ve onur kırıcı uygulamalar yaşanıyor. Hapishanelerde kalan mahpusların yaşam hakkı, sağlık hakkı, yeterli, düzenli ve sağlıklı gıdalara erişim hakkı ve bunu temin etme yükümlülüğü Adalet Bakanlığı tarafından yerine getirilmelidir.

Bu durumun düzeltilmesi için bir kez daha dile getirmiş oluyorum, saygılar sunuyorum. (HDP sıralarından alkışlar)