GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Çevre Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:5
Birleşim:101
Tarih:09.06.2022

ORHAN ÇAKIRLAR (Edirne) - Çok teşekkür ederim.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu ve yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Konuşmacıların çoğu Marmara Marmara Denizi'nin kirlenmesini ve nasıl temizleneceğini anlatıyor ama öbür taraftan, dünyanın en temiz 3 denizinden biri olan Kuzey Ege'nin incisi Saros Körfezi'ni kirletiyoruz. Katar doğal gazını Avrupa ülkelerine sevk etme adına yaptığımız telafisi mümkün olmayacak bu kirliliğe, bu katliama bir an önce "Dur!" demek lazım gelir kanaatini taşıyorum.

BOTAŞ tarafından yaptırılan FSRU Limanı ve Boru Hattı Projesi, kendi kendini temizleme özelliğine sahip Saros Körfezi'nin, yaban hayatıyla, ormanıyla, tarım alanlarıyla, deniz florasıyla, faunasıyla bütün ekosisteminin ve habitatının sonunu getirecek. Karbon salımında doğal filtre görevi gören 6 bin metrekare deniz çayırı, iddia edildiğine göre, dünyada ilk defa denenen bir yöntemle yerlerinden sökülmüştür. BOTAŞ tarafından, proje bittikten sonra yerine dikileceği vadedilmesine rağmen bunun daha önce dünyada örneğine rastlanmamıştır. Tarım dokusundan gün geçtikçe toprak kaybeden ülkemiz bu projenin gerçekleşmesiyle birlikte, maalesef, verimli tarım arazilerini daha da kaybetmeye devam edecektir.

Değerli milletvekilleri, Saros Körfezi balık popülasyonu açısından çok zengin bir alandır. Ayrıca, Bern Sözleşmesi'nde belirtilen ve kırmızı listede bulunan koruma öncelikli balık türleri de yaşamaktadır burada. İnşaatın başlamasıyla birlikte gün geçtikçe ekosisteme verilen zarar artmakta olup balık türleri de hızla yok olmaktadır. İnşaat dışında, kirlilikten ve sesten etkilenen yunuslar bölgeyi terk etmiş ve kıyılara vurmaya başlamıştır. Proje bölgesi, kuş türleri için de önemli üreme ve kışlama alanlarıdır. Nesli küresel ölçüde tehlike altında olan küçük sakarca ve Sibirya kazı bu alanlarda kışlamaktadır. Proje alanındaki korunması gereken hayvan türleri Bern Sözleşmesi kapsamındadır, 222 kuş türünün yaşadığı tespit edilen bölgede çevreye verilen zararlar sonrasında yaban hayatı yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Buradan sesleniyorum: Ergene'yi temizleyemediniz, gelin Saros Körfezi'ne sahip çıkalım. Tarkan'ın "Geççek" şarkısına bu kadar kafayı takacağınıza keşke Ergene için Saros Gönüllülerinin çevre mücadelesine kulak verseydiniz.

Değerli milletvekilleri, bir diğer önemli sorun, artık günümüzde "dünyanın tuzu" olarak isimlendirilen mikroplastikler sorunudur. Amsterdam Özgür Üniversitesine bağlı araştırmacılar insan kanındaki mikroplastik parçacıkların eser seviyesini belirlemek için analitik bir yöntem geliştirdiler. Bu yöntem 22 isimsiz bağışçının kanına uygulandı. Buna göre insan kanı plastik yapı taşları olan 5 farklı polimerin varlığı açısından incelendi, her bir polimerin kanda ne ölçüde mevcut olduğu belirlendi. Araştırmanın sonucu Mart 2022'de yayınlandı ve bu durum hiç iç açıcı değil, deneklerin yüzde 80'inin kanında plastik olduğu görüldü. Araştırma, plastik parçacıkların insan kan dolaşımına karışabileceğini kanıtlayacak bir çalışma oldu. Araştırmayla insanların günlük yaşamları çerçevesinde mikroplastikleri emdikleri ve bu miktarların kanda ölçülebilir olduğu kesin olarak kanıtlandı. Aynı araştırmaya göre bebek dışkısında bulunan mikroplastik oranı yetişkinlerin 10 katıdır. Nisan 2022'de İngiltere'deki Hull Üniversitesinin yürüttüğü bir diğer araştırmaya göreyse deney yapılan 13 akciğer dokusu örneğinden 11'inde plastik parçacıkların bulunduğu belirlendi. En yoğun görülen plastik türleri ise ambalaj ve borularda kullanılan polipropilen, şişelerde kullanılan PET ve kıyafetlerde kullanılan naylon olduğu ortaya çıktı. Bu plastikler solunumla vücudumuza girmekte ve vücutta hava yollarından geçerek akciğerin en derin bölgesine yerleşmektedir.

Peki, bizim ülkemizde durum nedir? Maalesef, kısa bir süre önce İngiltere'den geri dönüşüm için gönderilen plastik atıkların Adana'da yakılmak suretiyle yok edilmeye çalışıldığına şahit olduk.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.

ORHAN ÇAKIRLAR (Devamla) - İngiltere'nin kendi vatandaşlarının solumasına engel olmak adına gönderdiği plastik ambalaj ve poşetlerin ülkemizde yakılıp karbon salımına katkıda bulunmasını halkımıza reva mı görüyorsunuz? Artık idareimaslahat yerine köklü çözümlere yönelmemiz gerekmektedir. Plastik poşetleri paralı yapmak yerine onları tamamen hayatımızdan çıkarmalıyız. Bunların yerine içinde hiçbir türlü plastik madde bulunmayan bez çantalara ve cam şişelere yönelmenin iyi bir başlangıç olacağı kanaatini taşıyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.