| Konu: | Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 6 |
| Birleşim: | 13 |
| Tarih: | 27.10.2022 |
DURSUN ATAŞ (Kayseri) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; görüşülen torba kanun teklifinin 24'üncü maddesi üzerine söz aldım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Sayın milletvekilleri, görüşülen madde, el konulan kaçak akaryakıtın yakalandığı ilde il özel idaresi yoksa Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına teslim edilmesini düzenlemektedir. Uzun yıllardır, akaryakıt konusunda kaçakçılığın önlenememesi sonucu devletin ciddi bir vergi kaybına uğradığı, dürüst çalışan akaryakıt istasyonlarının da kaçakçılık ve usulsüzlük yapanlar karşısında zarar ve haksızlığa uğradığı düşünüldüğünde bu konuda daha ciddi düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır. Herkesin gözü önünde, şehirler arası yollarda TÜPRAŞ çıkış fiyatının bile altında yakıt satan istasyonlar, hem vatandaşların maddi zarara uğramaması hem de işini düzgün yapan istasyonların korunması için daha sıkı denetlenmelidir. Ancak, sırf istasyon denetlemekle de yakıt kaçakçılığı önlenemez. Asıl önemlisi, kaçak akaryakıtın yurt içine nasıl sokulduğunun, kimlerin buna göz yumduğunun, bundan kimlerin menfaat sağladığının tespit edilmesi ve engellenmesi gerekir. Ayrıca, insanları kaçakçılığa sevk eden yüksek vergiler de bir an önce indirilmelidir.
Değerli milletvekilleri, sektörün birçok sorunları bulunmaktadır. Özellikle her şeyin fiyatı artarken akaryakıt istasyonlarının kâr marjı sabit kalmış hatta oran olarak üçte 1'e düşmüştür. Akaryakıt fiyatları 7 lira civarındayken akaryakıt istasyonlarının brüt kâr marjı 1 TL'ydi, bugün akaryakıt fiyatı 26 lirayı aşmış olmasına rağmen istasyonların kâr marjı hâlâ 1 TL olarak kalmıştır. Personel maliyeti, elektrik, su, banka komisyonu gibi giderleri sürekli artan istasyonların kârı enflasyon karşısında yok olmuştur. Üstelik, akaryakıt fiyatlarının kısa sürede yaklaşık 4 katına çıkması, istasyon sermayesinin de aynı şekilde artmasına neden olmuştur. Yüzde 300 artış gösteren girdi maliyetleri, enflasyon ve sermaye artışı altında ezilen istasyonlar yakıt bile alamayacak duruma gelmiştir. Bugün, kredilerle ayakta durmaya çalışan iki üç küçük istasyon birleşip 1 tanker yakıt alabilmektedir. İşini düzgün yapan en küçük bir kırsal istasyonun, hiçbir satış yapmasa bile 100 bin liranın üzerinde aylık gideri vardır. Ayrıca, akaryakıt istasyonları her yıl belediyeden EPDK'ye, EPDK'den bütün bakanlıklara kadar yüksek maliyetli onlarca belge almak zorunda.
Değerli milletvekilleri, memur maaşından emekli maaşlarına, asgari ücretten sektörel bazlı tüm fiyatlara yetersiz de olsa enflasyon düzenlemesi yapılırken düzenleme yapılmayan sadece eczacılar ve akaryakıt istasyonları kalmıştır. Ayrıca, akaryakıt istasyonları vergi dairelerine ve ana dağıtım firmalarına çok yüksek meblağda teminat mektubu vermek zorundadır. Bu teminat mektupları için bankalar yüksek komisyon oranı ve ipotek talep etmektedir. İstasyonlar finansman maliyeti çok yüksek olan ve akaryakıt fiyatlarındaki artış yüzünden yaklaşık 4 katına çıkan teminat mektuplarını karşılamakta zorluk çekmektedirler. Bu nedenle teminat mektuplarından alınan komisyon oranı binde 5'i geçmeyecek şekilde düzenlenmeli ve indirilmelidir.
Değerli milletvekilleri, istasyonların ayakta kalabilmesi için, tüketiciye yansımadan bayi kârları artırılmalıdır. Akaryakıt sektöründe uygulanan KDV ve ÖTV oranları indirilmelidir, nakliye giderleri artı maliyet olarak pompa satışlarına eklenmelidir. Araç tanıma sistemi gibi iskontolu satışların maliyetleri, akaryakıt istasyonlarına değil, tamamı ana firmalara yüklenmelidir. Ayrıca, kaçak akaryakıtın önüne geçecek, enflasyona ve artan maliyetlere karşı hem vatandaşı koruyup hem de istasyonların ezilmesini önleyecek, tüm akaryakıt piyasasını kapsayacak şekilde ele alınacak kanuni düzenlemelere bir an önce ihtiyaç vardır. Aksi hâlde pek çok istasyon ya iflas edecek ya da yasa dışı yollara başvurarak kaçakçılığa devam edecektir diyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)