GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sizleri saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar; çok kimlikli, çok inançlı, çok dilli, çok kültürlü bir toplumuz ama değerli arkadaşlar, buna karşı yüz yılı aşkın bir süredir tekçilik dayatıldı ve değerli arkadaşlar, maalesef diyorum asimilasyon politikaları belli bir oranda etkili oldu, renklerimiz soldu. Gürcüler, Lazlar, Çerkezler, Boşnaklar, Makedonlar Türkleşti. Pek çok inanç bu topraklardan maalesef sürüldü ve tekçilik politikaları dayatıldı. Asimilasyon kısmen etkili oldu da iyi mi oldu? Maalesef renkler soldu; eksildik, hep beraber eksildik ama bir yandan da bu tekçiliğe karşı bir direnç gelişti değerli arkadaşlar, bir direnç. O direnç de nedir biliyor musunuz? Bakın, hepimizin kimlikleri var ve kimliklerimiz onurumuzdur diyoruz, onurumuz. Bizler, onur mücadelesi veriyoruz, kimliklerimizi yaşatmak için onur mücadelesi veriyoruz ama devlet anlayışı bu onur mücadelesine karşı bir baskı ve zulüm aracı olarak kullanılıyor değerli arkadaşlar.

Bakın, değerli arkadaşlar, yüzlerce yıldır Aleviler de bir eşit yurttaşlık mücadelesi veriyorlar. Ben de bir Hristiyan Ermeni yurttaş olarak Alevilerin bu eşit yurttaşlık mücadelesinin yanındayım. Neden yanındayım? Çünkü aynı dertle biz de hemhâl durumdayız.

Bakın, sizler, dindar nesil yetiştirmek istiyorsunuz değil mi? Sayın Cumhurbaşkanı bunu söylüyor. Ya, Ermeni Patrikhanesi de dindar nesil yetiştirmek istiyor, niye ona izin vermiyorsunuz? Niye ruhban okullarını açmıyorsunuz? Rum Patrikhanesi, Ermeni Patrikhanesi, dindar bir nesil yetiştirsinler, din insanlarını yetiştirsinler; ayrımcılık yapıyorsunuz. Hepimiz vergi veriyoruz ama vergiler tek bir inanç için harcanıyor, bunda hak görüyor musunuz, adalet görüyor musunuz? Kul hakkını en büyük günah sayıyorsunuz, bunda bir kul hakkı görmüyor musunuz değerli arkadaşlar?

Bakın, Ermeni dilini korumak için azınlık okullarımız var. 15 milyon öğrencisi var bu ülkenin. Ya, 3 bin de azınlık çocuğu var. Dedik ki: "Şu bütçeden 3 kuruş da azınlık okullarına harcayın be. Biz de dilimizi korumak istiyoruz, kültürümüzü korumak istiyoruz." 5 kuruş harcanmıyor.

Bak, Aleviler de eşit yurttaşlık talep ettiler. Ben de bu mücadele için Alevilerin yanında Plan ve Bütçe Komisyonunda konuşmaya başladım; eşit yurttaşlıktan bahsettim. Ne oldu biliyor musunuz? Bir AKP'li milletvekili çıktı, "Ya, Alevilerden sana ne? Aleviler Müslüman, sen Hristiyan'sın."dedi.

GÜLÜSTAN KILIÇ KOÇYİĞİT (Muş) - Yazıklar olsun.

GARO PAYLAN (Devamla) - Diyebildi değerli arkadaşlar ya.

Değerli arkadaşlar, siz bana bakarken ne görüyorsunuz?

GARO PAYLAN (Devamla) - Yalnızca bir Ermeni mi görüyorsunuz?

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - İnsan görüyoruz.

GARO PAYLAN (Devamla) - Bir Hristiyan mı görüyorsunuz? Değerli arkadaşlar, ben bir insanım her şeyden önce, insan ve ben bir insan hakları savunucusuyum, insan hakları savunucusu. (HDP sıralarından alkışlar)

Başörtülü arkadaşlarımız 90'lı yıllarda başörtüsü mücadelesi veriyordu, değil mi? Okullarının kapısında tutuluyorlardı, onların yanında durdum, birlikte cop yedik onlarla.

MAZLUMDER vardı, değil mi? Hatırlar mısınız, hani bir zamanlar mazlumdunuz ya. MAZLUMDER vardı, MAZLUMDER'le birlikte eylemlere katıldım ben değerli arkadaşlar.

Bakın, bir zamanlar mazlumdunuz, unuttunuz o mazlum günlerinizi. Bugün zalim oldunuz maalesef değerli arkadaşlar.

ZÜLFÜ DEMİRBAĞ (Elâzığ) - Zalimlik sana yakışır.

GARO PAYLAN (Devamla) - Maalesef, bugün zalim oldunuz.

Bakın, ben gadre uğramış bir halkın evladıyım. Burada gadre uğramamış hiçbir kimlik yok neredeyse, hepimiz gadre uğradık. Hepimiz bu devletin çarklarında inancımızdan dolayı, kimliğimizden dolayı, dilimizden dolayı gadre uğradık. Bir zamanlar gadre uğrayan bu sosyoloji, şimdi gelmiş, burada Alevilere diyor ki: "Kardeşim, sizin cemeviniz kültürevi. Sizin cemevinizi kültürevi yapıyoruz; elektriğinizi, suyunuzu verelim, susun." Ne haddinize be! Hiç mi utanmıyorsunuz değerli arkadaşlar? Ayıp değil mi, hakaret değil mi bu, Alevilere?

Ya, bir inancı tanımlamak bir devlete düşer mi, bir Meclise düşer mi? Bir inanç kendini "inanç" olarak tanımlıyorsa, "ibadethanem de cemevi" diyorsa bize yalnızca susmak ve saygı duymak düşer değerli arkadaşlar.

Bakın, dinler, adaleti vazeder değerli arkadaşlar, değil mi? Her din, adaleti vazeder. Ben Kur'an-ı da okudum, Tevrat'ı da okudum, İncil'i de okudum; cemevine de gittim, Budist tapınağına da gittim; her din, adaleti vazeder. Dini devletleştirirseniz orada adalet biter.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz efendim.

GARO PAYLAN (Devamla) - Orada yalnızca devlet konuşur, devlet adına muktedir kimse, o konuşur; adaletten vazgeçer.

Bak, ne yaptılar? Sünni Müslümanlığı devletleştirdiler. İyi mi oldu arkadaşlar? Bence iyi olmadı. Bugün de eğer bu teklife el kaldırırsanız Aleviliği de devletleştirecekler. Bak, ben Ermeni Patrikhanesinin devletleştirilmesini istemiyorum. Niye? Çünkü papazlar, adaletten bahsetsinler diye bunu istemiyorum, dedeler de adaletten bahsetsinler, imamlar da adaletten bahsetsinler; tüm din insanları adaletten bahsetsinler ama devletleştirmek, tüm inançları bitirir değerli arkadaşlar.

Bakın, Alevilikte -Alevilerden ben rıza aldım konuşabilmek için, onu da söyleyeyim- en önemli şey rızadır, rıza; rızayla iş yapar Aleviler, birbirlerinden rızalık isterler. Siz, Alevilerden bu düzenlemeyi yapmak için rızalık istediniz mi değerli arkadaşlar?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz efendim.

GARO PAYLAN (Devamla) - Alevilerden rızalık istediniz mi değerli arkadaşlar?

ABDULLAH GÜLER (İstanbul) - Düzeltme yap, Cemal Bey'den özür dile, düzeltme yap.

GARO PAYLAN (Devamla) - İstemediniz. Alevilerden rızalık almadan bu düzenlemeye el kaldırıp el indirmeyin değerli arkadaşlar.

Saygılar sunarım. (HDP sıralarından alkışlar)