GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2021 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifinin 2'nci Tur Görüşmeleri münasebetiyle
Yasama Yılı:6
Birleşim:31
Tarih:07.12.2022

CHP GRUBU ADINA EDNAN ARSLAN (İzmir) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

İktidar uzun zamandan beri muhalefeti yerli ve millî olmamakla itham ediyor. Şimdi bu kürsüden kim yerli kim millî sizlere tek tek anlatacağım. Hepinizin bildiği gibi, on iki yıl önce Rusya'yla bir uluslararası anlaşma imzaladınız; bu anlaşma neticesinde Akkuyu'ya toprak tahsis ederek yap-işlet-sahip ol modeliyle nükleer santral yapmanın yolunu açtınız. Bu anlaşmayla dünyada kendi topraklarında başka bir ülkeye ait santral kurduran ilk iktidar oldunuz. Bu da yetmezmiş gibi, piyasanın çok üstünde alım garantisi verdiniz, 1 kilovatsaat elektrik için 12,35 sent. Bakın, bu santral yılda 8 bin saat çalışmış olsa verilen on beş yıllık alım garantisi kapsamında Rusya'nın kazanacağı para ne kadar biliyor musunuz? 100 milyar dolar, yaklaşık 100 milyar dolar. Santrali yapan Rusya, işleten Rusya...

AHMET AKIN (Balıkesir) - Sahibi Rusya.

EDNAN ARSLAN (Devamla) - ...sahibi olan Rusya, cebine yaklaşık 100 milyar dolar parayı koyacak olan Rusya; radyoaktif atıkları bertaraf etmek zorunda kalan Türkiye ama yerli ve millî olmayan muhalefet! (CHP sıralarından alkışlar)

AHMET AKIN (Balıkesir) - Olmaz!

EDNAN ARSLAN (Devamla) - Şimdi buradan bir kez daha soruyorum: Bu projenin neresi yerlidir, neresi millîdir? Bu santral bizim enerjide dışa bağımlı olmamızı engellemediği gibi Rusya'ya göbekten bağımlı olmamıza sebep olmaktadır. Bu şartlarda 2'ncisini Sinop'ta yapmanın, 3'üncüsü için Trakya'da yer aramanın mantıklı bir izahı yoktur, bu milletin geleceğini ipotek altına almaktan artık vazgeçin. (CHP sıralarından alkışlar)

Yap-işlet-sahip ol modeliyle Rusya bu projenin sahibi. Peki, Sayın Bakanım, bu projede Türkiye'nin rolü ne? Bizler müşteriyiz, hem de nasıl müşteri biliyor musunuz? Yağlı müşteriyiz, bizler yağlı müşteriyiz burada. (CHP sıralarından alkışlar) Sayın Bakan verilen bu garantinin piyasa şartları içinde makul olduğunu söylüyor, şu an piyasamızdaki elektriğin kilovatsaatinin 20 sent olduğunu söylüyor. İyi de Sayın Bakanım, bu piyasada işlem gören 20 sent civarındaki elektrik fiyatları sadece altı aydır 20 sent. Bakın, Ekim 2021'de 6,9 sent, Aralık 2021'de 7,1 sent idi ama siz ne yaptınız? Ekim ayından bugüne PTF'i 5 kattan fazla artırdınız. Beceriksiz ekonomi politikalarınız sonunda kur şokuyla birlikte fiyatların katlanmasına siz neden oldunuz. Piyasaya verilebilecek teklif üst sınırını şirketlerin lehine siz revize ettiniz. Geçen yıl bu zamanlarda bu fiyat 1 megavat elektrik için 1.217 lirayken şu an 4.800 liradır. Geçen yıl bu zamanlarda elektriğin kilovatsaati ortalama 94 kuruş iken şu an 4 lira olmuştur, bunu yapan sizin iktidarınızdır.

Şimdi, Sayın Bakana şunu sormak istiyorum: Eğer bu santralin üreteceği elektriğin fiyatı piyasa fiyatlarıyla neredeyse aynı ise bu santrali niye yapıyoruz, bize faydası ne? (CHP sıralarından alkışlar) Radyoaktif atıklar ne olacak? Umarım Bakanlığınız ve ilgili kurumlar radyoaktif atık ile evsel atığın farkını biliyordur. (CHP sıralarından "Bravo" sesleri, alkışlar)

Gerçek şudur... Sayın Bakanın dediğinden farklıdır. Bakın, Rusya başka ülkelere de bu santrallerden yapıyor. Ülkesinde kendisi için yaptığı santral için 4,2 sent, Bangladeş'te 9,3 sent ama bizim ülkemizde 12,35 sentle bu santrali yaptırıyoruz biz. Burada açıkça görüyoruz ki bu enerji ucuz bir enerji değildir. Bunun neresi yerlidir, neresi millîdir? (CHP sıralarından alkışlar)

Şimdi, bunu bir de YEKDEM ve YEKA'larla karşılaştıralım. Bakın, 2021 yılı öncesinde YEKDEM'ler için verilen garantilerde yenilenebilir enerjilerle ilgili fiyatlar bu noktalardayken nükleer santral buradaydı; 2021 yılında dolarla garanti vermeyi kaldırdık, Türk lirasına çevirdiniz -bu, doğru bir karardır- bakın, nükleer santral nerede kaldı.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.

EDNAN ARSLAN (Devamla) - Nükleer santral 2,3 TL ama burada, yenilenebilir enerjinin ortalaması ise 37 kuruş. Bunun neresi ucuzdur, neresi yerlidir, neresi millîdir? (CHP sıralarından alkışlar)

Bakın, Bakanlık YEKA'larla ilgili birtakım ihaleler yapıyor. Bildiğim kadarıyla RES'lerle ilgili 3 adet, GES'lerle ilgili 4 adet ihale yapıldı; GES'lerle ilgili ihalelerin 1 tanesi iptal oldu. Orada bile verilen alım garantilerini hatırlatmak isterim. Bakın, nükleer santral 12,35 sent; YEKA RES-1 3,48 sent; YEKA RES-2 3,5 ila 4,5 sent; YEKA RES-3 2,9 ila 5,4 sent; YEKA GES-1 6,99 sent; YEKA GES-3 1,17 sent; YEKA GES-4 ise 2,1 ila 3 sent arası. Yani üstelik yenilenebilir enerji maliyetlerinde düşme eğilimini hesaba kattığımızda Akkuyu fiyat olarak YEKDEM'lerin de YEKA'ların da 7-8 katıdır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum Sayın Arslan.

EDNAN ARSLAN (Devamla) - Yönetemiyorsunuz, yönetemediğiniz için halkın kaynaklarını peşkeş çekiyorsunuz. Burada sizleri yerli ve millî olmaya davet ediyorum. (CHP sıralarından alkışlar)