HDP GRUBU ADINA SIDIK TAŞ (Siirt) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; konuşmama geçmeden önce, şu anda cezaevlerinde rehin olarak tutulan önceki dönem Eş Genel Başkanlarımızı, milletvekillerimizi, belediye eş başkanlarımızı ve tüm siyasi tutsak arkadaşlarımızı saygıyla selamlıyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 2023 Yılı Merkezi Bütçe Kanunu Teklifi'nde yer alan Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesi üzerinde söz almış bulunmaktayım.

Bakanlığın kültür alanında yaptığı çalışmalara baktığımızda, sadece Türkiye, Türk kültürüne yönelik çalışmaların olduğunu görüyoruz oysa bu ülkede Kürt, Laz, Çerkez, Süryani, Ermeni, Arap, Boşnak, Arnavut ve daha birçok farklı yapı mevcutken Sayın Bakana sormak istiyorum: Kültür Bakanlığının farklı etnik yapılara ya da inanç gruplarına yönelik uygulamaya geçirdiği bir kültürel projesi var mıdır? Yine, bu zengin kültürel yapıyı ve çeşitliliği korumak ve yaşatmak adına Bakanlık bütçesinden bir pay ayrılmış mıdır? Eğer "Bu AKP ve yandaş bütçesi değil." diyorsanız bütün kimliklerin, bütün inançların, bütün dillerin, bütün kültürlerin bütçesi olmak zorundadır. Ne yazık ki bu bütçe yoksulun, köylünün, işçinin, esnafın, emekçinin bütçesi değil. Bu bütçede gençler yok, kadınlar yok, sağlık emekçileri yok, engelliler yok, işsizler yok, daha doğrusu halkın kendisi yok; bu yüzden bu bütçeye "Sarayın, savaşın ve seçimin bütçesi." diyoruz.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; vekili olduğum Siirt ilinde Siirt Valisi izne tabi olmayan bütün basın açıklamalarını yasak getirerek engellemeye çalışıyor. Oysaki toplantı ve gösteri yürüyüşleri anayasal güvence altındadır. Siirt'te AKP il başkanı gibi davranan Vali her gün Anayasa'yı çiğnemektedir, Siirt'i gerdikçe germektedir. Siyasal faaliyetlerimizi engelleyerek halkımızla bir araya gelmemizi engellemeye çalışmaktadır. Siirt Valisi saraydan aldığı yetkiyle OHAL valisi gibi davranmakta ve bu yetkisini sonuna kadar kullanmaktadır. Valilik düzenli olarak toplanma, yürüyüş, basın açıklaması, oturma eylemi, stant açma gibi faaliyetleri yasaklamaktadır. Örneğin, il binamızın önünde yapmak istediğimiz basın açıklamalarımızı kendi keyfî uygulamalarıyla il binamızın giriş ve çıkışlarını kolluk kuvvetleriyle ablukaya alarak engellemektedir.

Yine, Siirt Valisi bir meslek örgütü olan Siirt Barosunun çocuk haklarıyla ilgili yapmak istediği basın açıklamasını çok keyfî uygulamalarla yasaklamıştır. İşte, bu keyfî uygulamalardan dolayı Siirt Valisinin AKP il başkanı gibi çalışmalar yürüttüğünü biliyoruz. Siirt Valisi yani Siirt kayyumu Siirt Belediyesinin içini boşaltıp bu yetmediği gibi belediyeye ait taşınmazları hukuksuzca kendi yandaşlarına peşkeş çektiğini de çok iyi biliyoruz.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; son olarak cezaevleriyle ilgili birkaç şeyi belirtmek istiyorum. Cezaevlerinde yapılan hak ihlalleri bütün cezaevlerinde rutin hâle gelmiştir; gerek basında gerekse tutuklularla yapılan görüşmelerde bazı gazete ve dergilerin verilmediği, iletişim haklarının ihlal edildiği, cezaevi dışından gönderilen kitaplar ve mektupların geç ulaştığı, kargoların çok bekletildiği hatta verilmediği söylenmiştir.

Cezaevlerinde bulunan tutsakların son yapılan düzenlemelerle telefon görüş haklarını görüntülü olarak kullanmaya başladıklarını ancak siyasi koğuşlarda bulunan tutuklulara idare tarafından bu hakkın verilmediğini, adli tutuklularla aralarında ayrım yapıldığını biliyoruz. Buradan şu anlaşılıyor ki ayrımcılığın cezaevinde de devam ettiğidir. Cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerinin en başında hasta tutsakların durumu gelmektedir. İnsan Hakları Derneğinin verilerine göre, hâlen Türkiye cezaevlerinde 651'i ağır olmak üzere toplamda 1.517 hasta tutsak bulunmaktadır. Hasta tutsaklar tedavi talep ettiklerinde ya reddedilmekte ya da tedavi sürecinde kötü muamele görmektedirler.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayınız Sayın Taş.

SIDIK TAŞ (Devamla) - Cezaevlerinde yaşanan bu hak ihlalleri bir an önce son bulmalı ve hasta tutsaklar tahliye edilip tedavileri yapılmalıdır.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (HDP sıralarından alkışlar)