AYHAN BARUT (Adana) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Yüce Meclis kürsüsünden bir kez daha, milyonlarca yurttaşımızın çözüm beklediği bir sorun için sesleniyoruz: Çırak ve stajyer öğrenci olarak fiilen çalışma yaşamında yer alan milyonlarca yurttaşımız, bugün, burada, ilk işe başlama tarihlerinin hizmet ve sigorta başlangıcı olarak kabul edilmesini bekliyor. Milyonların haklı talebini ülkemizin kurucusu ve kurtarıcısı olan bu Gazi Meclisin üyeleri olarak yerine getirmek zorundayız.

Ne yazık ki ülkemizde, mevcut yasal düzenlemeden kaynaklı, çırak ve stajyer öğrenci olarak çalışan kişilerin çalışmaya başladığı tarih sigortalılık başlangıcı olarak kabul ediliyor ama bu hakları sadece kısa vadeli sigorta kollarıyla sınırlı tutuluyor. Bu da büyük bir eşitsizliğe ve mağduriyete neden olmaktadır. Bu gerçek buz gibi ortadayken Bakan Vedat Bilgin hiç üzülmeden, sıkılmadan "Staj mağdurları mağdur değildir yani onlar o kavramı kullanamazlar çünkü onları mağdur eden bir şey yok, milletin parasını ve imkânlarını biz bu şekilde dağıtamayız." diyebiliyor. Milletin parasını, tüyü bitmemiş yetimin hakkını rantiyeye peşkeş çekenler... Ağzınızdan çıkanları kulaklarınız duyuyor mu Sayın Bakan? Milyonlarca mağdura hakaret edeceğinize kanayan yaraya çözüm bulun. Emeğin değerini bilmeniz lazım, hele ki o emek çocuk yaşta verildiyse ve ter döküldüyse.

Bir kez daha ifade edelim ki çırak ya da stajyer olarak çalışma hayatına adım atanlar için tarihin en uzun vadeli sigorta kolları bakımından da sigortalılık başlangıç tarihi esas alınmalıdır. Ülkemizde aday, çırak ve stajyer olarak bugün çalışma yaşamında olan 1,5 milyondan fazla kişi bulunmaktadır. Stajyer ve çırakların ilk işe başlama tarihinin emeklilikte başlangıç olarak kabul edilmemesi stajyer ve çırakların emeklilik hakkının ertelenmesine, hatta emekli olmamasına neden olmaktadır. Ayrıca, bu geriye dönük borçlanma hakkının da tanınmaması, mağduriyeti bir kat daha artırmaktadır. Bu kişiler 8 Eylül 1999 tarihi öncesi sigortalı olmaları durumunda hem EYT mağduru hem de ilk işe başlangıçları sigorta başlangıcı olarak kabul edilmediğinden, emeklilikte kademeli emeklilik sistemiyle ikinci kez mağdur oluyor. İşte tam bu nedenlerle soruna kapsamlı ve etkili bir çözüm bulunmasını bekliyoruz. Kanun teklifimizle, mesleki eğitim öğretiminin bir parçası olarak zorunlu görülen ve uygulanan sistem nedeniyle çırak ve stajyer öğrenci olarak çalışılan süreler için kişilere borçlanma hakkı verilmesini istiyoruz. Uzun vadeli sigorta kolları uygulamasında çırak, stajyer, kursiyer veya bursiyer öğrenci olarak çalışmaya başlanılan tarihin esas alınmasını talep ediyoruz. Gelecek hayali kuran, çırak ve stajyer öğrenci olarak çalışma hayatına atılmış milyonlarca kişinin mağduriyeti giderilmelidir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; ayrıca, 17 Ağustos 1999 büyük Marmara depremi ve 12 Kasım Düzce depremi nedeniyle birçok vatandaşımızın işe girişleri ertelendi, sigorta girişi yapılanların primleri yatırılmadı, belgeleri depremde zarar gördü ve bazı başvurular işleme konulmadı. Bu nedenle insanlarımız EYT kapsamı dışında kaldılar. Bunlarla birlikte, düzenlemeye dâhil olanların yanı sıra milyonlarca insan bir gün veya bir haftayla fazladan on yedi yıl emeklilik için beklemek zorunda kalıyor, bu mağduriyet de giderilmelidir. Emeklilik hakları gasbedilen milyonlarca insanımız için düzenleme yapılacağı duyuruldu ama hızla çözülmesi gereken bu konu hâlâ Mecliste çözülmedi. Şubat ayı yaklaşıyor, herkes bu düzenlemeyi bekliyor, artık bu oyunu oynamaktan vazgeçin.

Saygıdeğer Başkan, sevgili milletvekilleri; emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili düzenleme yapılıyor ama bunun bir başka soruna yol açmaması lazım. Bu düzenlemede emeklilerimizin aylık bağlama oranlarıyla ilgili hakları da verilmeli, mağduriyet bitirilmelidir. 2000 yılı öncesinde yüzde 60 olan aylık bağlama oranları, maalesef, daha sonra yüzde 39 ve daha altına indirildi.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

AYHAN BARUT (Devamla) - Bu nedenle büyük bir mağduriyet ve haksızlık var. Baştan aşağıya emeklilik sistemimizin yenilenmesi, haksızlığın giderilmesi şart. Aynı şartları taşıyarak ve aynı yükü çekerek emekli olan insanlarımızın maaşları arasında böylesine büyük fark olmamalı.

Yüce Meclisten bu önemli kanunla ilgili, hiç değilse bu kez, bu kanun teklifimize "evet" demesini bekliyor, hepinizi saygıyla sevgiyle selamlıyorum.

Teşekkür ediyorum. (CHP sıralarından alkışlar)