ERHAN USTA (Samsun) - Çok teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; dün, 1 Şubat itibarıyla Toprak Mahsulleri Ofisi fındık satışına başlayacağını duyurdu. Bu, tabii, çok ani ve sürpriz bir karar oldu. Bütün Karadeniz şu anda ayakta, piyasada fiyatlar tepetaklak aşağı doğru gitti ve ciddi bir belirsizlik hâkim.

Şimdi, TMO'nun ilanına baktığımızda, fındık ihracatının kesintiye uğramaması ve piyasaların düzenlenmesi amacıyla böyle bir satışa başladığını ifade ediyor. Şimdi, normal şartlarda, geçmiş yıllarda, bırakın satışa başlamayı, TMO nisan sonuna kadar alım yapıyordu. Bu yıl alımı da erken bırakmıştı, aralıkta alım sona ermişti. Şimdi, yani şubat ayının başı itibarıyla fındık satışına geçmesi son derece ani bir karar oldu ve buna ilişkin... Şimdi, TMO regülatör bir kuruluş. Regülatör kuruluşların görevi nedir? Düzenleyici kuruluş yani diyelim ki eğer siz piyasada fiyatların yüksek olduğunu düşünüyorsanız piyasayla bunun bir iletişimini yaparsınız yani "Fiyatlar çok yükseliyor, ben fındık satabilirim." dersiniz, bu zaten fiyatları aşağı çeker eğer rahatsız oluyorsanız fiyatlardan. Kaldı ki fiyatlar yükseliyor filan da değil zaten. İlk açıklanan TMO'nun alım fiyatı çok düşük bir fiyattı. Şu anda piyasanın geldiği fiyat bir miktar üretici açısından makul bir fiyattı. Şimdi birazdan bunların detaylarını vereceğim. Peki, fiyatların ilk açıklanacağı zaman -biliyorsunuz, Türkiye'de rekolteyle ilgili bütün ürünlerde bu hep oluyor, bir rekolte mafyası vardır Türkiye'de- efendim, işte, ihracatçılar "Rekolte çok yüksek, 750 bin tonun üzerinde rekolte var." dediler, Tarım Bakanlığı da buna benzer açıklamalar yaptı. Şimdi, 750 bin ton rekolte olacağı düşüncesiyle bir fiyat açıklandı, TMO bir alım fiyatı açıkladı. Demek ki piyasada fındıkla ilgili herhangi bir sorun yok, niye TMO fındık satışına başlıyor? Fiyat ne kadardı? İlk alışları biliyorsunuz... Daha doğrusu, piyasa fiyatı şu anda, bu açıklamadan önce 64 lira civarındaydı -birinci sınıf fındık için söylüyorum- satış fiyatını da TMO 61 lira olarak açıkladı yani şu andaki piyasa fiyatının altında. Tabii, TMO 61 lira açıklayınca şu anda piyasada tam bir fiyat da oluşmuyor ama 55 liraya bile alıcı yok. Yani elinde fındık tutan... Bakın, biz üreticilere hep şunu söylüyorduk, diyorduk ki: "Ürününüzü böyle hepiniz bir anda piyasaya sürmeyin, fındık fiyatları düşmesin. Paraya ihtiyacı olmayan, depolama imkânı olanlar fındıklarını zaman içerisinde piyasaya sürsün ve piyasa bu şekilde hem fındıksız kalmasın hem de fiyatlar aşağı gitmesin, üretici mağdur olmasın." Şimdi, bir kısım üretici, yaklaşık üçte 1'i; üretimin üçte 1'inin üreticinin elinde olduğu tahmin ediliyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

ERHAN USTA (Samsun) - Teşekkür ederim.

Üçte 1'i fındığı tuttu elinde ki "Fiyat biraz yükselecek, ben de işte, makul bir kâr edeceğim, bir kazanç elde edeceğim, emeğimin, alın terimin karşılığını alacağım." diye beklerken TMO'nun hangi akla hizmet bu kararı neticesinde şu anda ciddi bir şekilde ilk sezon fiyatlarının altına düştü neredeyse fındık fiyatları. Tabii, bunu anlamak mümkün değil; daha doğrusu, anlamak mümkün değil derken bunun makul bir gerekçesi yok ama niye yapıldığı çok net bir şekilde ortada. Şu anda birkaç tane ihracatçı bir tane yabancı firmaya Türkiye'nin altın kıymetindeki stratejik ürününü peşkeş çekiyor; bunun başka hiçbir açıklaması yok. Piyasada fındık bulunmuyor değil, fındık fiyatları aşırı yükselmiş de değil, makul bir yükselme trendine girmişken hemen ani bir kararla "Satış yapacağım." demek... Bunun maksadının olduğu net bir şekilde ortadadır. İşte, birkaç tane firma zaten bu ihracatı yapıyor, aslında tek bir yabancı firma yapıyor Türkiye'nin bütün fındığını ve onlara şu anda Türkiye'nin fındığı peşkeş çekilmiştir. Hâlbuki üretici ne bekliyordu? "Fındık fiyatları 70 liraya çıkar, biraz daha kazanç elde ederiz." diye beklerken bir hayal kırıklığına uğradı.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

ERHAN USTA (Samsun) - Şimdi, satış da çok enteresan -az önce söylediğim gibi- hiçbir emare yok ortada, hiçbir çalışma yok; ondan sonra ani bir kararla bu yapıldı fakat bu karar açıklanmadan önce sabahında da bazı çevrelerin -bu bizim Samsun'da da görüldü- bundan önceden bilgi aldığını ve haberinin olduğunu da maalesef görüyoruz. TMO'nun bu satış fiyatı sadece üreticiyi ve esnafı mağdur etmedi -tabii esnafın da elinde fındık var, onlar da işte "3-5 kuruş para kazanacağım." diye fındık alıyor, fındığını satıyordu, oradaki fiyatlar da düştü, alış fiyatının altına düştü- TMO da zarar ediyor bu işten çünkü TMO fındığı aldı, bir sürü masraf etti, taşıdı, işte belli masrafları yapıyor; şu andaki satış fiyatı, TMO'nun da zarar ettiği anlamına geliyor. Tabii, devlette para kalmadı, herhâlde buradan üç beş kuruş gelecek diye onu mu bekliyorlar, onu da anlamak mümkün değil.

Şimdi, bu ilandan önce, sabahında bir kısım insanların da bu satıştan, bundan haberi vardı. Bu bilgiyi kim sızdırdı? Bunun mutlak suretle ortaya çıkması lazım. Sayın Cumhurbaşkanı buradan bu anlamda bir...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Toparlayalım lütfen.

ERHAN USTA (Samsun) - Toparlayacağım Sayın Başkanım.

Bunu kimin sızdırdığının da mutlak suretle ortaya çıkartılması gerekiyor. Bu karar doğru bir karar değildir; TMO'nun fındık satışına başlaması çok erkendir, çok yanlıştır. Üreticiyi de esnafı da mağdur eden, birkaç tane ihracatçıya ülkenin kaynaklarını aktaran bu kararın bir an evvel geri alınmasını istiyoruz Sayın Başkan ve TMO'nun satışa başlamasına ilişkin bu kararı alanlar hakkında da mutlaka bir soruşturma yapılmalıdır; görevden alınmalarını talep ediyoruz çünkü üreticiyi mağdur etmenin, bu şekilde ani kararlarla, efendim, milleti mağdur etmenin hiçbir gereği yoktur, hiç kimsenin de böyle bir şeye hakkı yoktur.

Son konu olarak da -vaktim çok az- kısaca şunu söylemek istiyorum: Borsada neler oluyor, bunu anlamak mümkün değil. Yani, borsa bugün biraz böyle ortada ama sekiz gündür sürekli düşüyor. Yani, Hazine ve Maliye Bakanı, dünyada hiç görülmemiş bir şekilde, yatırımcıları borsaya yönlendirdi, yatırım tercihinde bulundu.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.

ERHAN USTA (Samsun) - Küçük yatırımcılar, milyonlarca insan borsaya girdi ve şu anda yani sekiz-on gündür borsa sürekli düşüyor ve çok ciddi zarar ediyorlar. Borsa niye yükseldi, niye düşüyor? Bir manipülasyon var mı? Bir sürü iddia var, tabii, onları buradan dile getirmek istemiyorum. Ne var ne yok, bunlarla ilgili mutlaka SPK'nin piyasaya bir açıklama yapması lazım, yatırımcıların aydınlatılması gerekiyor. Herhangi bir soruşturma yürütülüyor mu? Borsa yatırımcıları bu olup bitenlerin ne anlama geldiği konusunda SPK'den ve Hükûmetten açıklama bekliyor.

Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.