| Konu: | AK PARTİ Grubu önerisi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 6 |
| Birleşim: | 71 |
| Tarih: | 09.03.2023 |
HDP GRUBU ADINA GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Değerli arkadaşlar, büyük bir felaket yaşadık ve bu felaketle ilgili Meclis sorumluluk almalıydı. Bakın, haftalardır diyoruz ki: "Gelin, partilerüstü olarak bütün siyasi partiler bir araya gelelim, alınması gereken yasal tedbirleri konuşalım." Ama AKP maalesef bu konuda bir irade ortaya koymuyor. Ne yapıyorlar? Yalapşap, bir gece vakti "Bir torba yasa içine bir maddeyi eklerim, depremlerle ilgili tedbiri almış olurum." Ne oldu Sayın Elitaş? Dün akşam verdiğiniz önerge on iki saat sonra çöktü, "Bugün yeniden görüşeceğiz." diyorsunuz. Böyle mi bakacağız deprem meselesine arkadaşlar?
Bakın, depremle ilgili iki temel konu var: Bir, yaraları sarmak, çok önemli ama ikinci bir boyutu daha var, deprem bekleyen şehirlerimizi depreme hazırlamak. Bu iki konuda da alınması gereken pek çok yasal tedbir var, yapılması gereken yasal düzenleme var. Bakın, 1999'da da ilk iki ay herkes bu konuyu konuşuyordu ama Türkiye gibi ülkelerde maalesef, üç ay geçer, dört ay geçer bu mesele unutulur, ta ki bir sonraki afete kadar. Bir sonraki afet gelir, buraya AKP sözcüleri çıkarlar "Kader planında var, Allah rahmet eylesin. Acıları saracağız, yaraları saracağız." derler.
Bu iş böyle olmaz arkadaşlar, torba yasalarla olmaz. Oturalım, Plan ve Bütçe Komisyonuysa Plan ve Bütçe Komisyonu, Bayındırlık Komisyonuysa Bayındırlık Komisyonu; gece gündüz çalışalım, alınması gereken bütün tedbirleri alalım. Bakın, bu depremin maliyetini kimin sırtına yükleyeceğimize karar verelim. İki ayda 225 milyar açık var, ocak ayında 10 milyar dolarlık cari açık var, ekonomi bu yükü kaldıramaz. Bak, enflasyon daha da katmerli olarak geliyor, iki aylık enflasyon yüzde 10; bu enflasyon dar gelirlinin sırtına yükleniyor. Temel bir sorun var, bu depremin maliyeti kime yüklenecek? Bu sorunun cevabını bulmalıyız. 100 milyar dolarlık maliyet var, 2 trilyon lira yapar; şehirleri depreme hazırlamak için de 100 milyar dolara ihtiyaç var, 2 trilyon daha; bununla ilgili bir deprem bütçesi yapmalıyız ve deprem bütçesinin de maliyetini kime yüklemeliyiz? AKP döneminde 1 trilyon dolarlık rant yaratıldı, bu rantı vergilendirmeliyiz. Servete artan oranlı olarak vergi getirmeliyiz. Servete duyarlı bir vergilendirmeyle AKP döneminde zenginleştirilen kesimleri vergilendirerek depremin yaralarını sarmalıyız değerli arkadaşlar.
Bakın, Sayın Elitaş, Plan ve Bütçe Komisyonunda ne görüşülüyor? Afet Yeniden İmar Fonu değil mi? Bu Fonun amacı ne biliyor musunuz arkadaşlar? Afet sonrasında müdahale etmek. Yani hekimlikte biliyorsunuz, esas olan nedir? Koruyucu hekimliktir yani bir kişiyi kalp krizi geçirmeden kurtarmaktır, kanser olmadan onun tetkikini yapmaktır.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Buyurunuz Sayın Paylan.
GARO PAYLAN (Devamla) - Ama Sayın Elitaş diyor ki: "Sen kalp krizi geçir, öl, geride kalan çocuklarına ben bakarım." Esas olan şey bu değildir. İnsanları enkaz altında bırakmadan, koruyucu hekimlik çerçevesinde, onları güvence altına alacak yasal düzenlemeleri yapmalıyız.
Bakın, İstanbul'da tabut evlerde insanlarımız yaşıyor. Onlara ne diyoruz? "Efendim, mal sahibi başvurursa ancak binanızı inceleyebiliriz." diyoruz. Neden şöyle bir yasa çıkarmıyoruz: Resen belediyeler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı gitsinler, depremde birinci derece öncelikli bölgelerdeki binaları incelesinler, çürük olan binaları mühürlesinler, oradaki yurttaşlarımızı alıp geçici olarak güvenli evlere taşısınlar, daha sonra o evleri kademeli olarak yenilesinler; böyle bir yasal düzenlemeyi niye yapmıyoruz? İstanbul deprem bekliyor, İzmir deprem bekliyor ve bunların vebali bizim boynumuzadır. Gelin, bu konularda bugün yasalar çıkaralım arkadaşlar.
Saygılar sunarım.