HDP GRUBU ADINA RIDVAN TURAN (Mersin) - Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, balıkçılığın sorunları esasen küçük ölçekli balıkçılığın sorunlarıdır. Bir de biliyorsunuz endüstriyel balıkçılık var; devasa balıkçılık filolarıyla bütün denizi tarumar eden, etkin olarak gırgır ve trol kullanan, deniz ekosistemini perişan eden, yavruları dahi avlayan ağ gözleriyle son derece ekosisteme zararlı bir avlanma yöntemi daha var ama bu Meclisin esas meselesi küçük ölçekli balıkçılık olmalıdır. Bunu niye söylüyorum? Bir defa, geçen sene "Küçük Ölçekli Balıkçılık Yılı" ilan edilmişti Birleşmiş Milletler tarafından ve bu açıdan da küçük ölçekli balıkçılığın ekosistemi destekleyen, deniz ekosistemine zarar vermeyen özelliği de oldukça öne çıkarılmıştı. Fakat Türkiye'de sistemli olarak sürdürülen politikalar sayesinde küçük ölçekli balıkçılık aynı küçük ölçekli çiftçilik gibi kendi kaderine terk edilmiş durumda.

Şimdi, 12 metrenin altında teknen var, bu tekneyle her gün denize çıkıyorsun ve işte, deniz ne verdiyse onlarla aileni geçindiriyorsun. Devlet destek sunuyor buna fakat sürekli ödediğin harçlarla -işte, algarina için ayrı harç, tekir için ayrı harç, karides avcılığı için ayrı harç, kalkan için ayrı harç, üst üste eklediğinde- devletin verdiği 1.250 liranın bin lirasını zaten devlete geri vermiş oluyorsun. Şimdi, bunların eti ne budu ne, bunlar zaten boğaz tokluğuna çalışan insanlar ve endüstriyel karaktere sahip olmayan bir avcılık yaptıkları için de tükenen türler açısından bir risk faktörü değiller.

Bakın, mesela, bu küçük ölçekli balıkçılığa destek sunmayanlar trollerin ve gırgırların önünü açmak suretiyle ortalığı perişan ediyorlar. Şimdi, Marmara'da bunlar yasaklandı ama biyolojik bir koridor olan İstanbul Boğazı'na Karadeniz'den gelmiş olan lüfer buradan basıp gitmesin diye geçen dönem burada troller ve gırgırlar çalıştı; bunu şikâyet ettik "Böyle yapmayın." dedik ama onlar yakalayacakları balıkları yakaladılar. Şimdi, tezgâhlara bakıyorsunuz, tezgâhlarda böyle el kadar kalkanlar var. El kadar kalkan balığının bir lezzeti falan yok ama onu yakalamak bildiğin düpedüz katilliktir, başka bir şey değil; bunlara izin verilmemesi lazım.

Su Ürünleri Genel Müdürlüğümüzün desteğiyle orfoz konusunda ileri doğru bir adım atılmalı.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

RIDVAN TURAN (Devamla) - El kadar orfozlar yakalanıyordu, şimdi bir ölçüde bu azaltılmış durumda ama böyle endemik türler var; bu türlerin avcılığının önüne mutlaka geçilmesi lazım. Bakın, küçük ölçekli balıkçılar avlamıyor bunları, endüstriyel balıkçılık avlıyor. Türkiye'de Marmara başta olmak üzere bütün denizlerde en büyük sorunlardan bir tanesi endüstriyel balıkçılıktır, diğeri de denizlerin planlı programlı kirletilmesi meselesidir; müsilajda biz bunu gördük, müsilajda, kapitalistlerin, para babalarının ve yanlış belediyecilik politikalarının sonucunda Marmara Denizi'nin ne hâle geldiğini gördük. Marmara Denizi'nde biyolojik çeşitlilik önemli ölçüde bu sebeple azalmış durumda ve Türkiye'nin bütün denizlerinde bu risk var.

O sebeple yapılması gereken temel şey şudur: Balıkçılığın sorunları eşittir küçük ölçekli balıkçılığın sorunları; 12 metre altı teknesi olanların devlet tarafından desteklenmesi ve birçok giderinin sübvanse edilmesi gerekir. Başka türlü, bu sektör giderek böyle tarihî, antik bir sektöre dönüşüyor; buna bu Meclisin izin vermemesi lazım.