| Konu: | HDP Grubu önerisi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 6 |
| Birleşim: | 83 |
| Tarih: | 03.04.2023 |
HDP GRUBU ADINA RIDVAN TURAN (Mersin) - Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
"Kur korumalı mevduat, Türkiye ekonomisinin altına konulmuş bombadır." dediğimizde, büyük olasılıkla, iktidar mahfilleri bunun bir anda böyle patlayıp ortalığı yerle yeksan edeceğini falan zannettiler ilk başından bu zamana ama kastımız tam o değildi. Kur korumalı mevduatın kamunun değerlerini nasıl böyle içten içe yok ettiğini, bir avuç zengine geniş kaynakları nasıl transfer ettiğini anlatmaya çalışmıştık ve her kritik dönemde de her sıkışıldığı dönemde de... İşte, az sonra örnekleyeceğim, kur korumalı mevduat üzerinde yapılan bazı mühendislik çalışmalarıyla birlikte bunun her zamankinden daha tehlikeli hâle nasıl geldiğinden bahsedeceğim.
Arkadaşlar, Recep Tayyip Erdoğan "Faiz sebep, enflasyon sonuçtur." diye perdeyi açtı, o perde açıldıktan sonra memleket 85 milyonluk bir deney alanına dönüştü. Gerçekten faiz sebep, enflasyon sonuç mu? Faizin yükselmesi engellendiğinde, politika faizi sistematik olarak aşağı doğru indirilmeye başlandığında bu defa ne oldu? Tabii, doğal olarak kur arttı. Günün sonunda gördük ki faizi azaltarak hem kuru patlatmış oldu -hani, diyor ya "Ben iktisatçıyım, ekonomistim ben, benim mesleğim bu." diye- hem de enflasyon aldı başını gidiyor. Bunlar boş laflar mı? Soğanın kilosu 30 lira oldu arkadaşlar, 30 lira. Soğan ya, Allah'ın soğanı; ek, her toprakta iyi kötü çıkar, 30 lira oldu soğanın kilosu. Hani enflasyon azalacaktı? Baz etkisiyle, evet, bir azalma söz konusu ama gelinen noktada bu azalmanın ancak bir hesaplama, istatistiki bir azalma olduğunu hepimiz biliyoruz, hepimiz biliyoruz. Bu defa kur patlayınca, aynı komedi filmlerinde olduğu gibi, bir kur korumalı mevduat ortaya çıktı ama sondan bakınca şunu görüyoruz: Faiz artmasın diye çıkılan yolda iktidar bugün banka faizlerini serbest bırakmak zorunda kaldı. Yani faizleri düşürmek için "Faiz sebep, enflasyon sonuçtur." mottosuna bağlı olarak sürdürülen ve öngörülen iktisat politikaları KKM'yi yarattı, KKM Hazineyi 200 milyar liraya yakın civarda -hem Merkez Bankası hem Hazine açısından konuşuyorum- yaklaşık 184 milyar gibi boşalttı. Sonuçta iktidar bankalara dedi ki: "Tavan faiz uygulamasını kaldırıyorum artık istediğiniz gibi faiz uygulayabilirsiniz." Bakın, bunların hepsi faiz düşsün diye başlamıştı, nas vardı ya oradan başlayan şey şu anda bankaların faizi diledikleri gibi pazarlık usulüne yani müşteriyle pazarlık esasına dayalı bir biçimde artırmasına sebep oldu. Değerli arkadaşlar, yani buradaki mantıksızlığı, buradaki zihni sinir iktisat yaklaşımını görmek için böyle devasa iktisat bilgisine falan sahip olmak gerekmiyor. Hayat pahalılığının arttığını görüyoruz, çarşının pazarın el yaktığını görüyoruz, 1 kilo peynir olmuş 150 lira -ortalama peynir- 300-350 liraya kadar artıyor bunlar. Yani her biçimiyle bir tür yaşam maliyeti krizi yaşanıyorken şimdi çıkıp da kur korumalı mevduatı bu Meclis tartışma alanına dâhil etmeyecek de bunun yararını zararını konuşmayacak da neyi konuşacak Allah aşkına?
Çok açık söylüyorum, bir defa faizler, bankaların faizleri serbest bırakmasıyla... Biliyorsunuz, eskiden "politika faizi artı 3 puan"dı, banka bu standarda göre faiz verebiliyordu, eğer kur bu faizin üstüne çıkarsa onu kamu harcıyordu. Arkadaşlar, insana sormazlar mı, madem öyleydi ilk başta bu faizi siz serbest bıraksaydınız da kamunun bu kadar parası berhava olmasaydı, gerçekten bu kadar para boşa gitmeseydi. Madem faiz serbest olabiliyordu o zaman 184 milyar lirayı, yoksullardan devşirdiğiniz 184 milyar lirayı sermayenin cebine niye koydunuz ya? Bugün gelmişsiniz "Biz üst sınırı bıraktık, bankalara terk ettik." diyorsunuz. Bunu niye söylüyorsunuz? Nasıl bir kaynağı yok ettiniz farkında mısınız?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.
RIDVAN TURAN (Devamla) - Gerçi, yirmi iki yıldan beri memlekete gelen uluslararası sermaye yatırımları, doğrudan yatırımlar, şunlar bunlar değerlendirildiğinde bu ülkenin en fazla kaynak kullanan, en uzun süre iktidarda kalan, buna mukabil en fazla mağdur üreten, en fazla adaletsizlik üreten iktidarı olarak asarıatika müzesinde yerinizi almak üzeresiniz.
O sebeple, bu Meclis mutlaka kur korumalı mevduatı yeniden tartışma alanına dâhil etmeli. Şimdi, bu işler değiştiğinde, yarın seçim olduğunda, iktidar değiştiğinde ya, kimsenin elinde bunun nasıl çözüleceğine ilişkin bir şey yok, biliyor musunuz? Yani 1,6 trilyonluk bir büyüklük yarın gidip de dolar almaya başlarsa, döviz almaya başlarsa bu memlekette ne olacak? Sizden sonra da insanlar yaşayacak değerli arkadaşlar. Bu ülkenin kaynaklarına, bu ülkenin barışına bu kadar hoyratca yaklaşmak doğru bir şey mi?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
RIDVAN TURAN (Devamla) - O sebeple, biz Halkların Demokratik Partisi olarak KKM'nin bütün ayrıntılarının tartışılması gerektiğini ifade ediyoruz.
Teşekkür ediyorum.