CHP GRUBU ADINA DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu Komisyon raporundaki kaza senaryosu eksiktir, hatalıdır ve bilime de aykırıdır. Facianın sorumluluğu tek bir kişiye, hayatını kaybeden barutçunun üzerine atılmak isteniyor. Oysa, bu faciada zincirleme ihmaller var. Rapordaki senaryoya göre, patlatma yapan barutçu, ocakta metan gazı biriktikten sonra yeterli süre beklemeden ikinci patlatmayı yapıyor ve grizu patlaması gerçekleşiyor. Ancak, teknik açıdan bu mümkün değildir; grizu patlaması patlatma yapılan yere yakın olsaydı, bu yere en yakın olan barutçunun vücudunda yanıklar olması gerekirdi çünkü grizu patlamasıyla açığa çıkan ısı 2 bin derece. Ancak, bakın, elimde gördüğünüz bu Adli Tıp Kurumu raporu barutçunun neden hayatını kaybettiğini açıklıyor, diyor ki sonuç kısmında: "Kişinin ölümünün maden ocağında meydana gelen patlamaya bağlı karbonmonoksit zehirlenmesi sonucu meydana gelmiş olduğu kanaatini bildirir rapordur." Dolayısıyla, burada da Komisyonun hazırladığı raporun senaryosu çöküyor.

Aynı zamanda, ocakta biriken metanın da uzaklaştırılamamış olması havalandırmada da yine büyük problemler olduğunu gösteriyor ancak, Komisyon raporuna göre havalandırma sistemi tam, havalandırma sistemi eksiksiz gösteriliyor. Dolayısıyla, işin bu kısmında da yine rapordaki kaza senaryosu çöküyor.

Şimdi, peki, soru şu: Bu facia nasıl gerçekleşti? Gerçek kaza senaryosu nasıl? Şimdi onu anlatalım. Elimde gördüğünüz bu plan eksi 320 kotundaki çalışma ocağını gösteriyor ve patlama da burada gerçekleşiyor. Arında bulunan barutçu birinci patlatmasını yapıyor. Kömür üretimi yapmak için bir patlatma yapılıyor ve arından dökülen kömürler bir bant sistemiyle taşınarak yeryüzüne ulaştırılıyor. Ortaya çıkan metan gazı yakında bulunan metan gazı sensörüne ulaşıyor ve metan gazı sensörü yüzde 1,5 seviyesini geçtiği için, elektrikleri kesmek için devre kesiciye bir uyarı gönderiyor ve bu maden ocağındaki elektriğin kesilmesi gerekiyor ancak metan gazı seviyesi tehlikeli noktaya ulaştığı hâlde patlamanın olduğu galerideki elektrikler kesilmiyor. Nereden biliyoruz? Türkiye Taşkömürü Kurumunun, Komisyonda sorduğumuz sorulara verdiği yanıttan, bu elimde tuttuğum belgeden biliyoruz. Ne diyor bu belge? Bu belge, bu galerideki metan gazı sensörünün yanlış devre kesiciye bağlı olduğunu söylüyor yani ne demek bu? Metan gazı yüzde 1,5 seviyesine ulaşınca sensör yanlış devre kesiciye bilgi gönderiyor ve bu patlamanın olduğu galerideki, ocaktaki elektrik değil, Amasra maden ocağında bulunan bir başka yerin elektriği kesiliyor ve tanık ifadeleri de bunu ispat ediyor. Dolayısıyla, bu bölge yoğun metan gazıyla doluyor, hemen yakınındaki, bir nefeslikle bağlanan eksi 350'deki kör galeride biriken metan gazı, yine aynı kirli dönüş hava yoluyla kavşak noktasına geliyor ve yine, eksi 350'de, hazırlık galerisindeki, patlatma yapılan bir başka galerideki metan gazı da buraya geliyor ve patlatma tam da bu noktada gerçekleşiyor çünkü elektrikler kesilmiyor ve bu maden ocağında patlayıcı ortamda çalışmaması gereken bant sisteminin motorları bir ateşleyici kaynağına dönüşüyor.

Tabii, tam da bu noktada, tam Komisyon raporu hazırlanırken -iki gün kala- birdenbire AK PARTİ kurnazlığıyla Türkiye Taşkömürü Kurumu, Komisyona yeni bir belge gönderiyor. Yeni bir belge nedir? Sensörlerin hangi devre kesicilere bağlı olduğunu gösteren bir belge, yeni belge. Bakın, elimde tuttuğum, 1 Ekim 2022 tarihli yanlış devre kesici bağlantısı yapıldığını gösteren belge, altında tarih var, imza var, yeni gönderilen belgede tarih yok, imza yok, bir Excel belgesi ve bu belgeyle de bu sensörün doğru devre kesiciye bağlı olduğu anlatılmaya çalışılıyor. Bu belgeyle birlikte gönderilen tek hat şemasınınsa tarihi nedir? Tarihi patlama gerçekleştikten üç buçuk ay sonrayı gösteriyor, evrakın düzenlenme tarihi 27 Ocak 2023. Bu konuyla ilgili Cumhuriyet Halk Partisi olarak suç duyurusunda bulunuyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz efendim.

DENİZ YAVUZYILMAZ (Devamla) - Evet, değerli milletvekilleri, hayatını kaybeden madenciler kendilerini savunamaz, şehit madenciler hesap soramaz, AK PARTİ iktidarı bunu iyi bildiği için ihmallerin sorumluluğunu şehit madencilerin üzerine atmak istiyor. Ama şunu unutuyorlar: Şehit madenciler susar, gözü yaşlı eşler, çocuklar susmaz, konuşur; şehit madenciler susar, binlerce madenci konuşur; şehit madenciler susar, milyonlar konuşur; AK PARTİ susar, kanayan vicdan ve adalet konuşur. (CHP sıralarından alkışlar) İşte, o adaleti bu ülkeye biz getireceğiz.

Saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)